PROJEKT

ENTROPIA DHE BOTA E

GJALLE
Qellimi : Zbatimi i parimit te dyte te
termodinamikes ne proceset jetesore te bimesise
dhe qenieve te gjalla qe shkembejne oksigjen
dhe lende ushqyese me mjedisin rrethues.

Punoi: Daniel Volaj

CNDODH ME ENTROPINE NE
SISTEMET TERMODINAMIKE?
Ligji i dyte i termodinamikes shpresh shkallen e
crregullesise ne nje sistem fizik. Entropia rritet
me rritjen e shkalles se crregullesise se sistemit.
Entropia ne boten qe ne njohim ne kushte
normale eshte gjithmone ne rritje. Cdo sistem
termodinamik i lene ne kushte normale do te
rrise entropine e saj duke u prishur, kalbur,
ndryshkur, shnderruar ne nje lend tjeter etj.
Sipas ketij ligji nuk ka shmangje nga proceset e
siper permendura, cdo gje do te crregullohet ne
kushte normale per ti lene vend dickaje tjeter apo
nje forme tjeter te vetvetes.

ANALIZONI ROLIN QE LUAN DIELLI,

SHKEMBIMI I LENDEVE USHQYESE
DHE ENERGJIA E NEVOJSHME PER
KRYERJEN E PROCESEVE JETESORE

Dielli apo shkembimi i lendeve te nevojshme sigurojne

kryerjen e proceseve jetesore ne nje bime apo kafshe.
Keto faktore jane pergjegjes per ndryshimin e
entropise ne kushte normale te kafsheve apo njerezve.
Nje bime per kryer proceset e nevojshme jetesore
duhet te marre lende nga toka,uje, energji diellore dhe
CO2. Keto lende mundesojne qe bima te ndryshoje, te
behet e crregullt, te prodhoje oksigjen dhe te rritet.
Pra keto faktore realizojne rritjen e entropise te bima,
duke e vendosur ate ne nje zinxhir jetese me gjallesa
apo dukuri te tjera, dhe duke mbajtur balancen e jetes.

ROLI I FOTOSINTEZES DHE

METABOLIZMIT
Fotosinteza eshte procesi i shnderrimit te faktoreve te
jashtem ne menyre te tille qe bima te mbijetoje dhe te
kryej proceset jetesore, ndersa metabolizmi gjendet te
kafshet dhe ka pothuaj te njetin funksion si fotosinteza.
Ai shnderron lendet ushqyese, ujin e faktoret e jashtem
ne energji dhe mbarevajtje te sistemit jetesor.
Keto dy procese kryesore jane pergjegjese per rritjen e
entropise ne kushte njerezore te kafshes apo bimet.
Nepermjet metabolizmit njeriu ndryshon forme trupore
pra shkalla e crregullesise rritet. Atij I zgjaten floket
pa mbarim ne kushte normale, apo plaket fizikisht deri
sa vdes. E njejta gje vihet re edhe te bima

ARGUMENTONI SE PROCESET JETESORE NE

BOTEN E GJALLE ZHVILLOHEN NE PERPUTHJE
ME PARIMIN E DYTE TE TERMODINAMIKES.

Bota e gjalle perbehet nga nje cikel gjallesash te cilat

nderveprojne me njera tjetren. Qe ky nderveprim te kryhet
ne menyre te vazhdueshme nevoitet qe kto gjallesa te
shnderrohen apo ti len vend njera tjetres. Rritja e
entropise te bima( prodhimi I oksigjenit) mundeson
mbijeten e njeriut, jeta e te cilit duhet te kete nje mbarim,
duhet te vdese. Cdo te ndodhte nese bima do ta kishte
entropine 0, pra as do te rritej as do te clironte oksigjen?
Cdo te ndodhte nese njeriu do te qendronte perher ne te
njejten forme, sdo te linde pasardhes, sdo te rritej apo sdo
te vdiste? Sa njerez do kishim ne bote ne rast se entropia
sdo ne trupin e njerezve do te ishte 0 jo ne rritje?
Une mendoj se proceset jetesore ne boten e gjalle jane te
nderthurura ne ate menyre qe te mundesojne mbarvajtjen
e njeri-tjerit, dhe vazhdimin e jetes.

A JANE BIMET DHE GJALLESAT

SISTEME TE HAPURA APO TE
MBYLLURA
Une mendoj se bimet dhe gjallesat jane sisteme
te hapura sepse ato shkembejne energji apo lende
me mjedisin dhe njeri tjetrin.
Pikerisht ky fakt mundeson jeten.

TREGONI SE SISTEMET JETESORE

ZVOGELOJNE ENTROPINE PASI ZVOGELOJNE
ENERGJINE E MJEDISIT RRETHUES
Une mendoj se cdo organizem i marre i vetem rrit
entropine e tij me kalimin e kohes, por duke I
marre keto organizma ne nje sistem jetesor
entropia zvogelohet. Me rritjen e entropise se cdo
njesie realizohet balanca apo mbarvajtja e
sistemit. Parandalohen crregullesi te medha te
sistemit jetesor, skemi bime me melci apo njerez
me gjethe. Cdo sistem jetesor e shnderon energjine
e mjedisit ne energji kimike per te mundesuar
kryerjen e proceseve jetesore pra zvogelon
entropine e sistemit. Ndryshimi eshte normal po te
jete gradual dhe ne shkallen e kohen e duhur.

PERSHKRUANI FAZAT E
SHNDERRIMIT TE
ENERGJISE DIELLORE NE
NJE ORGANIZEM TE GJALLE

Energjia diellore vjen nepermjet rrezeve nga Dielli,

nje burim I pashtershem energjie. Neperjet kesaj
energjie mundesohet jetesa ne toke. Energjia diellore
e perthitur nga bima shnderrohet ne energji kimike
per te prodhuar energji e me vone ne energji kinetike
per rritjen e bimes, e keshtu me rradhe. E njejta gje
ndodh edhe ne kafshe ku energjia diellore e
bashkuar me faktore te tjere shnderrohet ne energji
kimike dhe kjo me pas arrin kryerjen e punes apo
proceseve jetesore

CESHTE NJE TEST METABOLIZMI

DHE CTREGON KY TEST

Testi i metabolizmit vlereson metabolizmin

vetjak te nje personi si te shpejte mesatar apo te
ngadalte. Ai mat shpejtesine e proceseve
anabolike. Ky test pervec se tregon se sa shpejt
arrin te punoje metabolizmi yne, sugjeron llojin e
ushqimeve qe ne duhet te konsumojme. Secili nga
ne duhet te dije se cfare ushqimesh jane te
keshillueshme per tipin e metabolizmit.

PERSHKRUANI DISA NGA USHQIMET

TUAJ TE PREFERUARA VLERAT DHE
TE METAT E TYRE
Brumrat

Kryesisht te meta, ne rast se teprohet me ato. Ushqime me

teper kalori dhe shkaktare per semundje shendetesore Vlerat
jane qe mbajne gjalle trupin e njeriut ne raste aktivitetesh
fizike
Peshku
Pemban proteina dhe asimimilohet me kollaj nga
metabolizmi njerezor. Ka si vlere zhvillimin mental dhe fizik
te njeriut. Ka kryesisht vlera dhe pak te meta

ARGUMENTONI SE TRUPI I NJERIUT, SI TE

GJITHA GJALLESAT ESHTE NJE MOTOR
TERMIK

Cdo gjallese perfshire njeriun ka

nevoje te shnderroje energji te
ndryshme per te realizuar
proceset jetesore. Dime qe
motorrat termik bejne po njelloj.
Ne te dy rastet energjia e marre
kthehet ne pune nepermjet nje
rendimenti te caktuar, jo cdo
energji e marre shnderrohet ne
pune, nje pjese leshohet. P.sh
nxehtesia qe shkembejme me
mjedisin. Prandaj une mendoj se
trupi i njeriut si te gjithe
gjallesat eshte nje motor termik.