Pembinaan

Persekitaran Bilik
Darjah Yang Mesra
Budaya
Pengenalan
Pengurusan kelas yang mesra Budaya
penting supaya suasana pembelajaran
menjadi kondusif untuk murid.

Pengurusan Persekitaran
Fizikal
Pengurusan bilik darjah bermaksud satu proses
mendapatkan penyertaan dan kerjasama ahli
untuk mencapai objektif organisasi atau
kumpulan dalam sesuatu gerakerja.
Ini termasuklah proses merancang, mengelola,
memimpin, mengarah dan mengawal.
Pengurusan bilik darjah yang dinamik dapat
mencapai objektif ke arah pembinaan Modal
Insan yang menjurus kepada pembinaan
JERIS.

 Guru seharusnya memiliki gaya kepimpinan,

kemahiran merancang, kecekapan mengurus,
kepelbagaian
dalam
pengajaran
dan
pembelajaran, kebijaksanaan interpersonal,
kemahiran
berkomunikasi,
kemahiran
kaunseling dan mampu mengendalikan
Teknologi Maklumat dan Komunikasi (TMK).
Lemlech (1988), menjelaskan pengurusan
bilik
darjah
sebagai
orkestra
dalam
kehidupan.

 Marzano (2003), menyatakan tindakan

guru dalam bilik darjah mempunyai impak
dua kali ganda dalam pencapaian murid
berbanding
dengan
polisi
sekolah
berkenaan kurikulum, penilaian kerjasama
antara guru dan penglibatan masyarakat.
Oleh itu, menjadi tanggungjawab guru
untuk menyediakan persekitaran fizikal
efektif bagi membantu perkembangan
murid.

 Kemudahan asas dalam bilik darjah mestilah

mencukupi serta dihiasi dengan keceriaan dan
kebersihan.
Kejayaan guru mengurus fizikal, sumber dan
suasana bilik darjah yang kondusif bermakna
guru telah berjaya membentuk Budaya
berdisiplin,
kerjasama,
sayang
kepada
keindahan alam sekitar, mematuhi setiap
arahan,
kehidupan
berkualiti
yang
melambangkan
sebahagian
daripada
keimanan.

 Pengurusan fizikal bilik darjah bolehlah

dirumuskan meliputi aspek keselamatan
termasuklah menyediakan peraturan dan
amalan bilik darjah.
Peraturan
diwujudkan
berpandukan
Pekeliling dan Peraturan Sekolah.
Antaranya mencakupi amalan menepati
masa, amanah, rasa tanggungjawab,
menjaga kebersihan, hormat-menghormati,
bertolak ansur dan bekerjasama.

 Ruang dan pergerakan harus diurus

supaya lebih fleksibel.
Penyediaan ruang yang sesuai akan
memberikan keselesaan kepada murid
ketika belajar.
Aspek pencahayaan, pengudaraan
dan kedudukan murid juga akan
mendorong murid untuk memberikan
tumpuan kepada proses P&P.

Pengurusan Persekitaran SosioEmosi

Pengurusan Sosio-Emosi yang berkesan akan
menjadi perangsang dan membangkitkan
minat, sikap dan tingkah laku terhadap
pembelajaran mereka.
Menurut Woolfork (1990), motivasi dan kuasa
dalaman akan mengawal tingkah-laku murid.
Guru boleh memberi pujian, galakan, ganjaran,
dll.
Peneguhan Positif penting untuk menambah
kebarangkalian gerak balas daripada murid.

 Emosi murid yang stabil membolehkan murid

mengikut aliran semasa tanpa kehilangan identiti.
Murid yang mempunyai emosi yang stabil
mempunyai
minat
yang
mendalam,
suka
berjenaka, disenangi kawan, boleh menerima
demokrasi secara terbuka, suka berjenaka serta
menanggung konflik yang berlaku dalam bilik
darjah.
Emosi
murid
perlu
diurus
dengan
penuh
kebijaksanaan supaya mereka tidak sentiasa
berada dalam kebimbangan apabila berada dalam
kelas.

 Hubungan Positif antara guru dan murid

haruslah dibina terlebih dahulu.
Guru mestilah mengamalkan kepimpinan
Demokrasi serta mengambil berat tentang
fisiologi dan akademik murid.
Murid mestilah diberi peluang untuk
bersosial sesama mereka dalam aktiviti P&P.
Dengan cara ini, mereka akan dapat
memahami emosi rakan sebaya dan
mengenali perasaan orang lain.

 Perkembangan
kemahiran
menyelesaikan
masalah
mengembangkan
Nilai
Kendiri
(Self-Esteem)
dan
perasaan
hormat-menghormati di kalangan
kanak-kanak.
Nilai-nilai murni, keyakinan, inisiatif
pergaulan diri, inisiatif persefahaman
antara mereka perlu diperkembang
bila
mereka
sendiri
digalakkan

Perhubungan Antara Kelompok

Etnik
Menurut Ralp Linton (1945),Kebudayaan
ialah segala yang dipelajari dan diulangi dalam
sesebuah masyarakat iaitu warisan sosial ahliahli masyarakat.
Mesra Budaya ini merupakan Budaya yang
dipersetujui oleh semua ahli dalam satu
komuniti dan mereka mengiktiraf Budaya
tersebut sebagai suatu amalan murni bersama.
Perlembagaan Persekutuan perlu memahami
Perlembagaan Persekutuan yang menjamin hak
setiap rakyat Malaysia.

 Etnik adalah perkataan Yunani, iaitu

ethnos yang bermakna orang.
Etnik merujuk kepada kelompok manusia yang
ditentukan menerusi perbezaan ciri Budaya
seperti adat resam, pakaian, bahasa, kegiatan
ekonomi dan sebagainya.
Modul Hubungan Etnik yang diluluskan oleh
kabinet pada 2004 mewajibkan semua pelajar
Tahun Pertama mengikuti kursus Hubungan
Etnik di semua pusat pengajian tinggi.

 Kontrak Sosial ialah persetujuan yang

dicapai antara pemimpin kumpulan Etnik
Malaysia ketika Perjanjian Persekutuan Tanah
Melayu 1948 dan ketika merangka dan
merumuskan
Perlembagaan
Persekutuan
tahun 1957.
Unsur tradisi itu dianggap faktor utama
mewujudkan identiti Malaysia dan memupuk
persefahaman ke arah perpaduan kerana
unsur tradisi ini sebahagian daripada Kontrak
Sosial.

 Modul Hubungan Etnik menyatakan 6

perkara utama:
i. Perkara 8: Persamaan dan hak
sama rata dan pengecualian
peruntukan itu dalam soal agama,
kedudukan istimewa orang Melayu.
ii. Perkara 10 (4): Batasan hak
kebebasan bersuara daripada
menyentuh kedudukan Raja-Raja
Melayu, bahasa Melayu dan Islam.

 iii.Perkara 38: Kuasa Raja-Raja Melayu

menghalang Parlimen membuat undangundang yang menyentuh kedudukan
Raja-Raja Melayu, orang Melayu, bahasa
Melayu dan Islam.
iv. Perkara 150 (6a): Kedudukan agama
Islam, adat istiadat Melayu, Bumiputera
Sabah dan Sarawak, kewargenegaraan
meskipun dalam darurat.

 v. Perkara 152: Kedudukan bahasa

Melayu sebagai bahasa kebangsaan tanpa
menafikan hak etnik lain menggunakan
bahasa mereka.
vi.Perkara 153: Kedudukan istimewa
orang Melayu tanpa menafikan kedudukan
etnik lain.
Semua murid perlu memahami kesedaran,
kefahaman,
akomodasi,
saling
menghormati dan perpaduan.

 Usaha
untuk
mewujudkan
kesepaduan
daripada kepelbagaian ini mesti sentiasa
dilakukan dengan teliti dan mengambil kira
sensitiviti etnik lain.
Sifat
Akomodasi
serta
kesanggupan
menerima
etnik lain yang berbeza cara hidup, kebiasaan,
adat-resam dan agama adalah penting sebagai
pembuka
jalan
kepada
kerjasama
dan
kesepakatan demi melanjutkan hubungan etnik
harmoni.

 Interaksi lebih rapat antara kelompok dan etnik

yang berbeza boleh dijamin keutuhannya oleh
sikap saling menghormati dan menghindari
konflik dalam segala bentuk.
Perpaduan boleh wujud menerusi pendekatan
top-down atau bottom-up membabitkan
kerajaan, orang ramai, sektor swasta, dll.
Guru haruslah memilih tajuk pembelajaran
berkaitan kepelbagaian Budaya masyarakat di
Malaysia.

 Orientasi Sosial di dalam bilik darjah

menentukan apa yang patut diamalkan serta
perkara yang tidak sepatutnya dilakukan di
dalam bilik darjah.
Setiap program serta aktiviti yang dilakukan
haruslah tidak menyentuh isu-isu sensitif yang
mampu mengguris perasaan mana-mana
pihak.
Setiap Etnik perlu diberi peluang untuk
mengambil
bahagian
dalam
aktiviti
pembelajaran.

Pengurusan Pengajaran &

Pembelajaran
Guru perlu menjadi seorang pengurus bilik
darjah yang berkesan supaya objektf pelajaran
tercapai.
Guru
berperanan
sebagai
pendidik,
pemudahcara, pemimpin, pembimbing, penilai,
perancang, perunding dan pendorong ke arah
kecemerlangan murid.
Guru perlu merancang kurikulum, sukatan,
huraian sukatan, buku teks, bahan rujukan
tambahan atau maklumat tambahan daripada
pelbagai sumber.

 Prinsip
utama
pembelajaran
adalah
meningkatkan
dan
mengekalkan
rasa
kejayaan, meluaskan tahap keintelektualan,
kerohanian, kekuatan emosi, keteguhan
jasmani,
merangsang
minat
dan
menghasilkan keseronokan.
Guru perlu menggunakan pelbagai kaedah,
model,
teknik
dengan
menggunakan
kemahiran berkomunikasi, interpersonal,
bimbingan dan kaunseling dalam proses P&P.

 Guru perlu berperanan sebagai penggerak kepada

pembelajaran berpusatkan murid.
Guru perlu menjadikan pembelajaran semakin aktif,
Interaktif dan Konstruktif.
Pelaksanaan tugasan boleh dijalankan dengan lebih
berkesan berasaskan penggunaan Pendekatan
Koperatif dan Kolaboratif.
Kaedah pengajaran seperti ini memerlukan murid
dari pelbagai kebolehan, latar belakang Budaya,
campuran jantina dan pelbagai Etnik bekerjasama
dalam pasukan kecil untuk mencapai matlamat yang
sama.

 Pelaksanaan aktiviti dapat dikawal

mengikut masa yang ditetapkan.
Guru juga boleh memberi murid
ruang untuk merehatkan minda
(Brain
Breaks)
untuk
mengelakkan murid berasa bosan.
Pengurusan
pembelajaran
yang
terancang akan menjadikan murid
lebih berani, yakin dan berwibawa.

 Jabatan Pendidikan Islam dan Moral adalah

Jabatan yang bertanggungjawab untuk
memperkenalkan
dan
menyelaraskan
instrumen
yang
dikehendaki
oleh
Pengurusan Sekolah dan Jemaah Nazir.
Beberapa
perkara
penting
yang
dititikberatkan dalam modul berkenaan
iaitu hasil pembelajaran, perkembangan
P&P, penilaian, rumusan, tugasan dan
refleksi.

 Pembinaan Modal Insan yang

berkualiti menjadi agenda negara
sewajarnya dipupuk dalam proses
P&P.
Apabila
seluruh
potensi
insan
dimajukan secara integrasi dan
bersepadu, ia bakal melahirkan insan
berketrampilan
yang
mampu
menyumbang
segala
kebolehan
untuk kebaikan diri, masyarakat dan

Pedagogi Releven Budaya dan

Kepelbagaian Kelompok
Pedagogi yang releven menggunakan pelbagai strategi
pengajaran dan pembelajaran supaya pembelajaran
menjadi lebih bermakna kepada murid-murid.
Menurut ahli Sosiologi, konsep Kebudayaan dikatakan
sebagai cara hidup yang dipelajari, diubahsuai dan
diturunkan dari satu generasi ke generasi lain.
Menurut pandangan ahli Fungsionalisme, sekolah
dilihat berfungsi sebagai Proses Sosialisasi mendidik
kanak-kanak mengikut kehendak masyarakat.
Modal Budaya merujuk kepada seseorang individu
yang mewarisi dan memperoleh keupayaan Bahasa
dan Budaya dari keluarga dan masyarakat.

 Mengikut Kajian Pierce Bourdie (1930), ahli

sosiologi pendidikan dari Perancis, pencapaian
persekoahan seseorang individu adalah berkait
rapat dengan latar belakang Kebudayaan ibu
bapanya iaitu tahap pendidikan ibu bapa.
Guru seharusnya memilih strategi, kaedah dan
teknik dalam pedagogi pendidikan.
Latihan
penggunaan
bahasa
mampu
meningkatkan penggunaan bahasa Melayu di
kalangan murid bukan Melayu.

 i. Kaedah Direktif- Murid belajar melalui

penerangan dan diikuti ujian kefahaman dan
latihan.
ii. Kaedah Mediatif- Guru menggunakan
bahan media dalam pembelajaran.
iii. Kaedah Generatif- Guru boleh menjana
idea murid.
iv. Kaedah Kontekstual- Murid mengaitkan
bahan P&P kepada situasi dunia sebenar.

 v. Kaedah Metakognitif- Ia memberi peluang

kepada
murid-murid
memikirkan
proses
pembelajaran,
rancangan
pembelajaran,
pemantauan dan penilaian kendiri tentang
tugasan yang diberi.
vi. Kaedah Kajian Luar/ Konteks LuarAktiviti P&Pnyang dilakukan oleh guru di luar
bilik darjah.
vii.
Kajian
Masa
DepanMurid-murid
mengambil bahagian dalam penciptaan masa
depan.

 viii.
Kaedah
KooperatifDiaplikasikan dalam kelas yang
mengandungi
murid-murid
dari
pelbagai Budaya supaya mereka
dapat belajar secara berkumpulan
dalam keadaad harmonis.
ix. Kaedah Kolaboratif- Kerjasama
erat di antara dua pihak atau lebih.
Murid berusaha untuk mencapai
matlamat pembelajaran.

Pedagogi Kelas
Bercantum
Kelas Bercantum diwujudkan apabila bilangan
murid dalam satu tahun persekolahan adalah
kurang daripada 15 orang.
Biasanya, di kawasan pedalaman dan terpencil,
Kelas
Bercantum
masih
wujud
untuk
menyediakan peluang pendidikan ke seluruh
negara.
Kelas Bercantum wujud apabila bilangan murid
tidak melebihi 145 orang.
Bilangan guru termasuk guru besar tidak
melebihi 5 orang.

 Seseorang guru akan mengajar lebih daripada satu

tahun persekolahan secara serentak dalam kelas
bercantum.
Guru menjalankan P&P secara berkumpulan.
Murid dari pelbagai kebolehan dikelompokkan dalam
kumpulan yang dibina.
Guru juga boleh menggunakan kaedah perbincangan.
Kaedah perbincangan kelas serta perbincangan dalam
kumpulan kecil digalakkan.
Guru perlu bijak menggunakan pengajaran kerana
terdapat aras perbezaan yang agak ketara dalam diri
murid.

Sosiolinguistik
Sosiolinguistik berasal daripada
gabungan sosio dan linguistik.
Bidang ilmu adalah perpaduan
Sosiologi dengan Linguistik.
Sosiolinguistik adalah ilmu interdisiplin yang membincangkan dan
menyusun
teori-teori
tentang
perhubungan masyarakat dan
bahasa yang dituturkan dalam
komunikasi seharian.

 Maksud
istillah
masyarakat
dalam
ilmu
Sosiolinguistik adalah mencakupi kajian mengenai
pihak-pihak yang terlibat dalam interaksi kelompok
besar
mahupun
kecil,
fungsi
kelompok,
pertembungan antara kelompok, sektor sosial,
perhubungan dan perbezaan dari segi bahasa.
Maksud istillah bahasa pula mencakupi gagasan
seperti perbezaan bahasa Melayu, Indonesia,
Inggeris, Arab, dll.
Kesemuanya diamati dengan memberi perhatian
kepada ciri-ciri pola bunyi dan sebutan, kosa kata,
ciri-ciri gramatika, dll.

 Sosiologi adalah ilmu kemasyarakatan

yang mutlak dan abstrak.
Bidang ini memberi pengertian umum,
rasional dan empirikel serta bersifat
umum (Soekanto, 1982).
Linguistik memiliki rumus-rumus yang
menjelaskan
sistem,
rasional,
empirikel,
kenyataan
struktur,
penggolongan dan rumus bahasa.

 Kita menilai orang bukan hanya

dengan apa yang dituturkan oleh
seseorang tetapi juga bagaimana
kedengarannya
bahasa
yang
diucapkan.
Timbulnya kesedaran baru dalam
kalangan ilmuan Amerika akan
hubungan
yang
tidak
boleh
dipisahkan
antara
Perilaku
Bahasa
dan
Perilaku
Sosial

 Ahli linguistik Antropologi berpendapat

bahawa Bahasa dan Kebudayaan sebagai
keseluruhan yang bersifat Monolitik (Satu)
(Fishman, 1968).
. Bahasa itu hanya akan bermakna dan
berfungsi
sekiranya digunakan dalam kehidupan seharian.
. Sosiologi bahasa membidangi faktor-faktor
sosial
seperti
bahasa
dialek,
bahasa
pembakuan, perancangan bahasa, dll.

 Sosiologi Bahasa pula mengkaji kesan

Bahasa terhadap masyarakatnya.
Aspek-aspek ini terdiri daripada norma dan
nilai masyarakat, harapan masyarakat,
suasana yang wujud dalam masyarakat, dll.
Dell
Hymes
(1962),
bahasa
yang
digunakan seharian dalam perbicaraan
melalui telefon, bergurau, berbual kosong,
dll dikenali sebagai Etngrafi pertuturan
(The Ethnography of Speaking).

 Kesemua yang dibincangkan tadi dapat

disimpulkan dalam 4 perkara: i. Ahli Sosiolinguistik percaya kenyataan
sosial tidaklah boleh diselesaikan melalui
jadual ataupun statistik tetapi pada
kenyataannya dibangunkan dalam Proses
Interaksi. Ahli Antropologi menganalisis
cerita dongeng, cerita rakyat, teka-teki dan
upacara keagamaan yang terdapat dalam
sesuatu masyarakat lama.

 ii. Kajian juga dijalankan bagaimana norma-norma

dan nilai-nilai sosial mempengaruhi perilaku
linguistik, seperti penyelidikan yang dilakukan
oleh Bernstein mengenai perbezaan gaya
pertuturan Kelas Pertengahan dan Kelas
Atasan masyarakat Inggeris.
iii. Banyak indikator linguistik yang memberikan
maklumat sosial bermula daripada bahasa loghat,
pemilihan kosa kata dan tatabahasa. Trudgil
(1974),
menunjukkan
perbezaan
sosial
orang Inggeris yang berasal dari Norway.

 iv. Pemanfaatan unsur-unsur bahasa

dalam politik juga menjadi sasaran
kajian Sosiolinguistik. Lembaga seperti
Academie Francaise secara rasmi
menentukan apa yang boleh diterima
atau tidak dalam bahasa Peranchis.
Pemurnian bahasa Jerman sewaktu
pemerintahan Nazi pernah diakukan
sebagai satu eksploitasi bahasa.

 Bahasa Maori diajar kepada mereka yang berkulit

putih di New Zealand.
Bahasa Rusia diajar di negara blok Timur Eropah.
Terdapat usaha untuk memasukkan bahasa
pribumi ke dalam kurikulum sekolah di negaranegara Afrika.
Indonesia memilih bahasa Melayu sebagai
bahasa
Nasional
Indonesia
seperti
yang
dinyatakan dalam Sumpah Pemuda (1928). Ini
bertentangan dengan hakikat bahawa bahasa Jawa
atau Sunda mempunyai bilangan penutur yang
jauh lebih ramai daripada bahasa Melayu.

 Aspek-Aspek Sosial dalam

Bilingualisme dan
Multilingualisme adalah juga
penting dalam kajian sosiolinguistik.
Kebanyakan
kajian
memberi
tumpuan kepada kelompok-kelompok
minoriti di pelbagai negara.
Kajian lain juga melihat motivasi
sosial dalam amalan meminjam
perkataan asing.

 Konferens
pertama
Sosiolinguistik
berlangsung di University of California di
Los Angeles pada tahun 1964.
Salah
satu
hasil
daripada
konferens
dirumuskan oleh Dittmar (1976).
i. Identiti Sosial Penutur
ii. Identiti Sosial Pendengar dalam
komunikasi
iii.Lingkungan sosial tempat peristiwa
perbicaraan berlaku.

iv. Analisis terhadap dialek-dialek sosial.

v. Penilaian sosial yang berbeza oleh penutur.
vi. Tingkatan ragam linguistik.
vii. Penerapan praktikal daripada penyelidikan
sosiolinguistik.
. Dalam Budaya Malaysia, Bahasa Melayu dan
Bahasa Inggeris digunakan dengan meluasnya.
. Masyarakat Majmuk di Malaysia menggunakan
kedua-dua bahasa tersebut sebagai alat
komunikasi dan berinteraksi dalam pelbagai
situasi secara rasmi dan tidak rasmi.