Metodologjia e Kerkimit

Leksioni 2

Organizimi i leksionit
Kerkimi dhe Metodologjia:
Perkufizimi dhe pershkrimi i
kerkimit
Klasifikimi i kerkimit
Perkufizimi dhe diskutim mbi
metodologjine
Pershkrimi i procesit te kerkimit
Diskutim mbi krijueshmerine dhe
rolin e saj ne procesin e kerkimit
2

Perkufizimi dhe pershkrimi i

kerkimit
Kerkimi eshte nje qasje per krijimin dhe konfirmimin e
dijes se re te besueshme
Sistematike dhe me rregulla (ndjekja e jnje numri
hapash)
Qellimi eshte dija e re , e cila duhet te jete e
besueshme

Ky eshte nje perkufizimi i pergjitheshem qe eshte i

vlefshem per cdo disipline

Perkufizimi dhe pershkrimi i

kerkimit
Vini re:
e verteta nuk eshte perdorur ne
perkufizimin e kerkimit (fq 16)
Koncepti i se vertetes eshte jashte realitetit
produktiv te te menduesit nga kerkuesit (fq
16)

Perkufizimi dhe pershkrimi i

kerkimit
Kerkimi nuk eshte

Zbulim aksidental:
1. Zbulimi aksidental mund te ndodhe ne
procesin e strukturuar te kerkimit
2. Zakonisht merr trajten e nje fenomeni
qe nuk eshte verjtur me pare
3. Mund te coje ne nje proces kerkimi te
strukturuar per te verifikuar ose
kuptuar observimin (vezhgimin)

Perkufizimi dhe pershkrimi i

kerkimit
Kerkimi nuk eshte

Mbledhje te dhenash
Mbledhja e te dhenave eshte nje hap
ndermjetes per te fituar nje dije te re
Mbledhja e te dhenave te besueshme
eshte pjese e procesit te kerkimit

Perkufizimi dhe pershkrimi i

kerkimit
Kerkimi nuk eshte

Kerkimi i kerkimeve te botuara ne

biblioteka (ose ne internet)
Ky eshte nje hap i hershem i
rendesishem i kerkimit
Procesi i kerkimit gjithnje perfshin
sinteze dhe analize.
Por, thjesht rishikimi i literatures nuk
eshte kerkim
7

Perkufizimi dhe pershkrimi i

kerkimit
Kerkimi eshte

1. Kerkimi i shpjegimeve te ngjarjeve,

fenomeneve, lidhjeve dhe shkaqeve
Cfare, si dhe pse gjerat ndodhin?
A ka nderlidhje mes tyre?

2. Nje proces
I planifikuar dhe i menaxhuar per ta bere
informacionin e mbledhur te besueshem
Nje proces krijues
Nje proces ciklik gjithnje rezulton ne pyetje
te reja
8

Perkufizimi dhe pershkrimi i

kerkimit
Kerkimi eshte

Mundesi potenciale zbatimi

Te gjithe kerkimet e pergatitura dhe zhvilluara
mire potencialsht mund te zbatohen
Mungesa per te pare mundesine e zbatimit mund
te jete e lidhur me:
Perdoruesit nuk jane te trajnuar ose nuk kane eksperiencen e
nevojshme ne metodat e specializuara te kerkimit dhe
aresyetimit ekonomik
Kerkuesit shpesh nuk bejne interpretime adekuate dhe nuk
janpinm udhezime mbi zbatimin e kerkimit

Perhapje e informacionit
Kerkuesit jane pergjegjes per te ndihmuar
perdoruesit te kuptojne implikimet (pasojat) e
kerkimit (Si?)

Kerkimi publik dhe privat

Kerkimi publik eshte nje produkt publik
Mund te jete me rigoroz dhe me objektiv
sepse i nenshtrohet me shume
Kerkimi privat mund te jete gjithashtu rigoroz
Por kerkimi mbi produktet e nje kompanie
mund te akuzohen si te shmangura

10

Klasifikimi i kerkimit
Para klasifikimit, ne duhet fillimisht te
perkufizojme tipet e kerkimit
Perdoren kritere te ndryshme per klasifikimin e
tipeve te kerkimit
(Te gjitha klasifikimet jane ne nje fare menyre
artificiale e siperfaqesore)

11

Kerkimi baze dha ai i

zbatuar
Baze percaktimi i fakteve dhe lidhjeve baze
ne nje disipline ose fushe studimi. Zhvillimi i
teorive (shembuj ne fushen e ekonomise?)
I zbatuar i ndermarre ne menyre specifike
per prodhim informacioni qe do ndihmoje ne
zgjidhgjen e nje problemi te vecante
Dallimi mes tyre eshte ne zbatim
Kerkimi baze zbatohet pak por mund te behet
per te udhehqeur kerkimin e zbatuar

12

Kerkimi Disiplinor, I Orientuar nga

Subjekti , dhe nga Zgjidhja e
Problemeve

13

Kerkimi disiplinor
Ka per qellim te permiresoje nje disipline
Mbeshtetet mbi teorite lidhjet themelore
dhe procedurat dhe teknikat analitike
Ne ekonomi, perdoruesit jane ekonomiste
te tjere
Jep bazen konceptuale dhe analitike per
kerkim tjeter ekonomik
Ka sinergji dhe eshte plotesues me
kerkimin e orientuar nga subjekti dhe ate
te orientuar nga zgjidhja e problemeve
14

Kerkimi disiplinor vazhdim

Hedh themelet per kerkim te zbatuar
Eshte ciklik ne kuptimin qe kerkimi i zbatuar
nxjerr ne pah mungesat e kerkimit disiplinar
Shembuj te disa teorive ekonomike?
Oferta & kerkesa,
elasticiteti i cmimit,
dobia konsumatore

15

Kerkimi i orientuar nga subjekti

eshte kerkimi mbi nje subjekt me interes
per nje numer vendim-marresish (fq 22)
Tenton te ndjeke kufijne e nje subjekti ne nje
disipline (p.sh., ekonomia e burimeve ,
ekonomia e prodhimit, ekonomia e punes)
Se brendshmi, eshte shume disiplinore, duke
kerkuar informacion nga shume disiplina
P.sh., ekonomia e konsumatorit ka te beje me
psikologjine, ekonomine e burimeve natyore,
biologjine, politiken ekonomike nga shkencta
politike
16

Kerkimi i orientuar nga

subjekti
U jep vendim-marresve njohuri te
pergjitheshmke per marrjen e vendimeve
lidhur me probleme te ndryshme
Nje burim i pare per zbatim politikash ne
fushen e ekonomise
Kerkimi i orientuar nga subjekti eshte nje gur
themeli per shkencen e ekonomise ai ka te
beje me zbatimin direkt te shkences se
ekonomise ne ceshtjet bashke-kohore.

17

Kerkimi i orientuar nga zgjidhja

e problemeve
Behet per te zgjidhur nje problem specifik per
nje vendim-marres specifik
Shpesh rezulton ne rekomandime per
vendimet dhe veprimet
Kerkimi i orientuar nga zgjidhja e problemeve
eshte holistic perdor gjithe informacionin e
pershtatshem qe lidhet me problemin specifik,
kerkimi disiplinor tenton te jete reduktues
Kerkimi disiplinor tenton te kete nje jete me
te gjate; kerkimi i orientuar nga zgjidhja e
problemit ka jete me te shkurter
18

Tipet e kerkimit permbledhje

Disiplinar

I orientuar
nga subjekti

I orientuar
nga problemi

Natyra

Teorik baze

I zbatuar

I zbatuar

Disiplinariteti

Nje disiplinar

Shume
disiplinar

Shume
disiplinar

Koha e
vlefshmerise

Shume e gjate

E gjate

E shkurter

Supozimet

Reduktues

Reduktues

Holistik

19

Kerkimi pershkrues dhe ai

analitik
Kerkimi pershkrues perpjekje per te percaktuar,
pershkruar ose identifikuar dicka
Synimi shpesh eshet sinteza, e cila sistemon
informacion ne nje menyre te dhene

Kerkimi analitik perpjekje per te mesuar se pse

dicka po ndodh ose si erdji dicka deri ketu ku
eshte
Te gjitha disiplinat zakonisht kane te bejne me te
dy tipet e kerkimit
20

Perkufizimi dhe pershkrimi i

metodologjise
Metodologjia dhe Metodat shpesh perdoren (ne
menyre jo korrekte) si sinonime
Metodologjia studimi i qasjes se pergjitheshme
te kerkimit ne nje fushe te dhene
Metoda procedura, teknika, mjete te vecanta
te zbatuara per arritjen e nje objektivi te caktuar
Metodat e kerkimit ne shkencen e ekonomise
perfshijne analizen e regresionit, analizen
matematik, kerkimin operacional, vezhgimet, etj.
21

Perkufizimi dhe pershkrimi i

metodologjise
Beni dallimin mes metodologjise se kerkimit in
ekonomi (qasja ndaj kerkimit) dhe metodologjise
ekonomike (metoden e pergjitheshme te
aresyetimit ekonomik dhe konceptet ekonomike)
Ndersa ato jane te ndryshme, ato jane te
nderlidhura ( ne te njejten menyre qe jane te
lidhura shkenca dhe kerkimi)

22

Procesi i kerkimit
Procesi fillon me nje pyetje ose problem (Hapi
1)
Hapi pasues, Objektivi i pergjitheshem dhe
ato specifike formulohen per tu marre me
pyetjen ose problemin (hapi 2)
Pas kesaj zhvillohet skema (design) e kerkimit
per arritjen e objektivave (hapi 3)
Resultet prodohen nga kryerja e kerkimit (hapi
4)
Interpretimi dhe analiza e rezultateve eshte
hapi i fundit (hapi 5)
23

Procesi i kerkimit

24

Krijueshmeria ne procesin e
kerkimit
Kerkimi eshte nje proces krijues
kerkimi perfshin shume me teper se thjesht logjika
Ai perfshin vizionin, gjenine, etj Logjika mund te
mesohet ne shkolle; arti nuk mund te mesohet (fq
30)
Kerkimi ka nevoje (ose te pakten funksionn me mire)
me imagjinate, iniciative, intuite, dhe kuriozitet.
Ka tipe te ndryshme krijueshmerie, qe jane te
ndryshme per situata te ndryshme te zbatuara
dhe teorike te lidhura ngueshte me kerkimin
ekonomik
25

Nxitja e krijueshmerise (Ladd

1987)
A. Mblidhni dhe perdorni dijet e zhvilluara me
pare
B. Shkembeni ide
C. Zbatoni logjiken deduktive
D. Shikojini gjerat ne menyre alternative
E. Vini ne dyshim dhe sfidoni supozimet
F. Kerkoni per modele ose lidhje
G. Jini risk marres
H. Kultivoni tolerancen per mungesen e
sigurise
26

Nxitja e krijueshmerise
I.

Lejoni kuriozitetin te rritet

J.

Lini problemeyt menjane dhe kthejuni pas

atyre me pas

K. Mbani shenim mendimet tuaja

shpesh une nuk e di se cfare mendoj derisa
e shkruaj ate
L. Jini i lire nga shperqendrimi pak kohe per te
menduar.
Krijueshmeria mund te beje diferencen mes
kerkimit te kenaqshem dhe atij te shquar

27