METODOLOGJIA E HULUMTIMIT

Ligjërata 2
Prof. Dr. Malush Mjaku

1
PERMBAJTJA E LIGJERATES
 Definimi dhe përshkrimi i hulumtimit
 Klasifikimi i hulumtimit
 Definimi dhe diskutimi i metodologjisë
 Përshkrimi i procesit të hulumtimit
 Roli i metodologjisë në procesin e
hulumtimit

2
PERKUFIZIMI DHE PERSHKRIMI I HULUMTIMIT

“Hulumtimi është një mënyrë për krijimin e dijes

së re dhe të besueshme” në menyrë
sistematike dhe me rregulla.

3
 Perkufizimi dhe përshkrimi i hulumtimit…
Hulumtimi nuk është:

Zbulim aksidental:
1. Zbulimi aksidental mund të ndodhë në
procesin e hulumtimit
2. Mund të çojë në një proces hulumtimi për të
verifikuar fenomenin.

4
 Perkufizimi dhe pershkrimi i kerkimit…
Hulumtimi nuk eshte:

Mbledhje të dhënash
 Mbledhja e të dhënave është hap ndërmjetës i
hulumtimit
 Mbledhja e të dhënave është pjesë e procesit të
hulumtimit.

5
 Perkufizimi dhe pershkrimi i hulumtimit…
Hulumtimi nuk eshte
Botimet në biblioteka (ose në internet)
 Thjesht rishikimi i literaturës nuk është
hulumtim

6
 Perkufizimi dhe pershkrimi i kerkimit…
Hulumtimi është
1. Shpjegimi i fenomeneve, i pasojave dhe
shkaqeve
 Si dhe pse gjërat ndodhin?
 A ka ndërlidhje mes tyre?
2. Një proces
 I planifikuar
 Një proces krijues 7

 Një proces që prodhon pyetje të reja

 Perkufizimi dhe pershkrimi i kerkimit…
Hulumtimi eshte

 Mundësi potenciale për zbatim

 Të gjithë hulumtimet e pergatitura dhe
zhvilluara mirë potencialisht mund të
zbatohen
 Përhapje e informacionit
 Për përfitues/akter të rezultateve të
hulumtimit.
8
 HULUMTIMI PUBLIK DHE PRIVAT
 Hulumtimi publik është:
 Më rigoroz dhe
 Më objektiv (sepse i nenshtrohet më
shumë kritikës)
 Hulumtimi privat mund t’i nënshtrohen me
më pak kritikës.

9
 KLASIFIKIMI I HULUMTIMIT
 Përdoren kritere të ndryshme për klasifikimin e
tipeve të hulumtimit
(1) Bazë/fundamental
(2) I zbatuar
(3) Disiplinor
(4) I orientuar nga subjekti
(5) Përshkrues
(6) Analitik

10
 HULUMTIMI BAZE DHA AI I ZBATUAR

 Bazë/fundamental – përcaktimi i lidhjeve mes

fenomeneve në një fushë studimi – p.sh. në
fushën e inxhinierisë, ekonomisë….),
 I zbatuar – i destinohet zgjidhjes së një
problemi të veçantë.

11
 Hulumtimi Disiplinor-i Orientuar nga
Subjekti dhe nga Zgjidhja e Problemeve

12
 Hulumtimi disiplinor
 Ka për qëllim të përmirësojë një disiplinë,
dhe është i orientuar nga zgjidhja e
problemeve.
 Shembuj të disa teorive ekonomike?
(1) Oferta & kërkesa,
(2) Elasticiteti i çmimit,
(3) Dobia konsumatore …etj.

13
 HULUMTIMI I ORIENTUAR NGA SUBJEKTI
 Janë hulumtime në një disiplinë: P.sh:

(1) Ekonomia e burimeve,

(2) Ekonomia e prodhimit,
(3) Ekonomia e punes,
(4) Ekonomia e konsumatorit/psikologjia e
konsumatorit,
(5) Optimizimi i përdorimit të burimeve
natyrore,
(6) Efektiviteti i politikës ekonomike të
Kosovës. 14
 HULUMTIMI PERSHKRUES

 Hulumtimi përshkrues – i orientuar kah

përshkrimi ose identifikimi i gjëndjes së një
fenomeni.

15
HULUMTIMI ANALITIK
 Hulumtimi analitik – i orientuar për të
zbuluar se pse diçka po ndodh ose si
erdhi diçka deri këtu ku është.

16
 PERKUFIZIMI DHE PERSHKRIMI I METODOLOGJISE
Metodologjia dhe Metodat shpesh përdoren (në
mënyrë jo korrekte) si sinonime
 Metodologjia – qasja hulumtuese
 Metoda – teknika për arritjen e objektivit të
caktuar.
Psh. në shkencën e ekonomisë:
(1) analizën e regresionit,
(2) analizën matematike,
(3) kërkimi operacional,
17
(4) vëzhgimet, etj.
 PROCESI I HULUMTIMIT
(Hapi 1) fillon me një pyetje/ose definim të problemit
(Problemet i lindin nevojat për kërkime)
(hapi 2) vazhdon me definimin e Objektivit të përgjithshëm dhe
Objektivave specifike
(që çojnë në zgjidhjen e problemit)
(hapi 3) zhvillohet skema e hulumtimit për arritjen e objektivave
(metodologjia)
(hapi 4) Rezultatet prodhohen nga kryerja e kërkimit
(hapi 5) Interpretimi dhe analiza e rezultateve-hapi i fundit
18

(metodat/modelet statistikore/ekonometrike/operacionale)
 Procesi i kerkimit

2
5

4 3
19