Dinyatakan bahawa referen/objek pula

boleh jadi benda, manusia, gambar, idea

abstrak, dsb
Hubungan simbol/lambang dengan referen/
objek bersifat tidak langsung, abitrari atau
sewenang-wenang
Namun begitu, terdapat juga hubungan
simbol/lambang dengan referen/objek
bersifat langsung, tidak arbitrari atau tidak
sewenang-wenang
 Hubungan simbol/lambang dengan
referen/objek bersifat langsung, tidak
arbitrari atau tidak sewenang-wenang
kerana:
simbol/lambang boleh mengambil apa-apa
bentuk sama ada bahasa, imej, bunyi, bau,
rasa, aksi, atau objek (Pierce, 1931)
Pierce (1931) mengelaskan simbol/
lambang kpd 3 kategori: simbol/lambang,
ikon dan indeks
 1. Lambang sebagai simbol/lambang
mempunyai hubungan yang arbitrari
dengan referen/objek (kuliah lalu)
Contoh lambang ialah bahasa secara am
(termasuklah abjad, perkataan, frasa, ayat),
nombor
kod (contoh MORSE)
lain-lain.
 2. Lambang sebagai ikon
Ikon mempunyai hubungan yang tidak
arbitrari dengan referen/objek.
Hal ini demikian kerana ikon hampir serupa
atau benar-benar serupa dengan objek.
Contohnya ialah onomatopeia/onomatopia,
potret, kartun, metafora, kesan audio drama
radio, dan lain-lain.
Onomatopeia = kata yg hampir sama dengan
bunyi atau suara yg dikeluarkan/didengar
Cth: bunyi kucing ngiau, bunyi lembu boh
 Potret pula menunjukkan kesamaan antara
gambar atau grafik dengan orang yang
empunya diri yang dirujuknya dan dalam hal
ini gambar menyamai individu yang dilihat.
Selain deria dengar dan lihat, hubungan ikonik
dapat dikesan melalui deria rasa, bau atau
sentuhan.
Oleh itu, gambar, peta, lukisan, model
berskala, kesan bunyi dalam drama radio,
gerak-geri badan yang ditiru, dan sebagainya
merupakan prototaip ikon.
Ikon ada yg bersifat sejagat dan ada yang tidak
 Hubungan ikonik mencetuskan idea bahawa
ikon yang sama membawa makna yang sama
kepada semua orang.
keikonikan penuh berlaku sekiranya suatu
ikon yang sama digunakan untuk merujuk
kepada referen yang sama oleh semua orang
yang menuturkan bahasa yang berlainan
(sejagat).
 Onomatopeia boleh menjadi arbitrari jika
dikonvensionalkan.
Hal ini berlaku apabila makna perkataan
ikonik diperluas dan perkataan tersebut
menjadi sebahagian daripada bahasa tersebut.
Disebabkan perluasan makna maka perkataan
tersebut boleh menjadi golongan kata yang
berlainan dan hubungan antara bunyi dengan
makna mula menunjukkan hubungan yang
arbitrari.
Contoh boh (kata nama) boleh menjadi
mengeboh (kata kerja)
 Hinton et al. (1994) mengaitkan onomatopeia
dgn sound symbolism (keratabasa)
Ada 4 jenis keratabasa: zahir (corporeal),
pengajukan (imitative), konvensional
(conventional) dan sinestetik (synesthetic)
Zahir (corporeal)
penggunaan bunyi yang tertentu untuk
menggambarkan keadaan dalaman individu,
contohnya, dengusan, batuk, sedu, tangisan,
seruan, dan sebagainya. Contoh dlm BM:
Hah 1 kata utk menegaskan cakap (seperti menguatkan
suruhan, tegahan, penafian dll) 2 kata utk menyergah
Haha bunyi ketawa
Hai / hei kata utk menarik perhatian
He kata utk menghina (menyatakan marah, hairan dll)
Heh kata utk menyergah atau menyatakan kehairanan
Ho / hoh kata utk menyatakan rasa terkejut
Hoi / hoit kata utk memanggil atau menyahut (kurang
hormat daripada hai)
Hore kata utk menyatakan rasa suka atau mengejek
Huh kata yang menyatakan rasa terkejut atau
menempelak (mengejek)
Hui kata yang menunjukkan kesedihan (sesal dll)
Hum kata yang menyatakan rasa kesal
Hus / husy kata utk menyatakan rasa kesal
 Pengajukan (imitative)
berkaitan dengan lambang ikon auditori (yang
berdasarkan pengalaman pancaindera
pendengaran) dan penamaan objek dibuat
menerusi ajukan terhadap bunyi yang
dihasilkan oleh
Keratabasa pengajukan mewakili sebutan bagi
bunyi yang didengar tetapi komponen bunyi
pertuturan sebenar hanya secara kabur
menyerupai bunyi yang diajuk.objek
berkenaan
 Antara contoh keratabasa pengajukan dalam
bahasa Melayu ialah:
boh yang mewakili bunyi lembu
ngiau bunyi seperti bunyi kucing
cit bunyi seperti bunyi anak burung
pang bunyi seperti orang menampar
ciut bunyi seperti bunyi engsel pintu sewaktu
dibuka
pong bunyi seperti bunyi barang jatuh ke air
lain-lain
 Konvensional (conventional)
dikenali juga sebagai keratabasa fonestetik
atau fonetik yakni penggunaan unsur bunyi
simbolik yang disebut fonestem.
Fonestem ialah bunyi dan kluster bunyi yang
dikaitkan secara langsung dengan makna
tertentu.
Misalnya, dalam bahasa Inggeris terdapat
kluster bunyi /gl/ yang dikaitkan dengan
cahaya (light) atau sinaran (shining),
contohnya: glass, gleam, gleed (live coal),
glisten, glow, glare, glent (glean, shine), dll.
 Sinestetik (synesthetic)
Keratabasa sinestetik merupakan proses yang
berlaku apabila vokal, konsonan, dan ciri
suprasegmental tertentu dipilih untuk
mempersembahkan ciri satu atau lebih deria
visual, sentuhan, atau propriosepsi (misalnya
saiz atau bentuk) sesuatu objek.
Misalnya konsonan palatal dan vokal tinggi
(umpamanya [i]) cenderung digunakan untuk
melambangkan bentuk yang kenit dan kecil.
 Pola intonasi ekspresif pula, seperti kedalaman
suara dan pemanjangan vokal digunakan
sewaktu menggambarkan objek yang besar (It
was a bi-i-ig fish!)
Dalam bahasa Melayu, perkataan kecil itu
sendiri lawan kepada besar menunjukkan
penggunaan keratabasa [i] lawan [a].

kecil - besar
 Perkataan lain yang melambangkan kecil
dalam Kamus Dewan Edisi Keempat (2005)
seperti alit, bilis, cacil (sangat kecil), berit
(tidak mahu besar), kenit, kerdil, katik, kate,
kontet, renik, mikro, dan sebagainya
menggunakan vokal [i]
Perkataan yang menunjukkan besar, seperti
besar, agam, gadang, gedang, makro, raya,
luas, lebar, agung, dan sebagainya pula
menggunakan vokal [a] atau [u].
 gerimis hujan kencing berak
bisik cakap negeri negara
biji buah pipit enggang
nipis tebal Sakit -senang

Bunyi anomatopeia
Dengking bunyi salakan anjing krn sakit akibat
dipukul,
Dengkang bunyi katak @ katak, tertawa
berdekah-dekah
Dengkung bunyi kung kung (spt bunyi jeritan
anjing yg dipukul atau besi dipalu)
 Indeks (index)
Indeks ialah lambang yg menunjukkan bukti
referen (konsep atau objek) yang diwakilinya.
Indeks tidak menyamai referen tetapi menyamai
sesuatu yg mengimplikasikan referen.
Indeks menerangkan kaitan antara simbol
dengan referen. Simbol tidak wujud tanpa
referen. Contoh:
Asap ialah indeks api
Awan gelap indeks hujan
Tapak kaki indeks kaki
1. Stuart Chase (1938: 7) - The true meaning of
word is to be found by observing what the
man does with it, not what he says about it.
2. Wittgenstein (1953) makna perkataan ialah
penggunaan perkataan dalam bahasa (the
meaning of word is its use in the language).
Oleh itu, dlm semantik ada juga
kecenderungan utk mfokus kpd makna kata yg
cuba disampaikan oleh penutur dalam situasi
tertentu.
 Makna secara operasional membawa kepada
kajian makna yang berfokus kpd konteks
Dlm tradisi linguistik fokus kpd konteks
bmula dlm bidang sosiolinguistik
Skrg fokus konteks mengarah juga kepada
analisis wacana dan pragmatik
 Dlm semantik lambang ialah sesuatu yang
dapat diinterpretasikan mempunyai makna,
sesuatu yg lain drpd dirinya sendiri
Makna ini boleh mengkomunikasikan
maklumat kpd orang yg menginterpretasi atau
mendekod lambang itu
Lambang boleh berfungsi menerusi mana2
deria visual, pendengaran, rasa dll
Makna lambang boleh jadi sengaja kata yg
diucap dgn makna khusus atau tidak sengaja
kata yang diucap tanpa tujuan khusus (berbasa-
basi/phatic communion)