RİSK SERMAYESİ

İyi bir iş kurma fikrine ve gerekli girişimcilik

yeteneğine sahip olan ancak yeterli ya da hiç
parası olmayan kişilere fikirlerini gerçeğe
dönüştürmek için gerekli finansmanı bulma
imkanı yaratan bir finansman modeli olarak
tanımlanmaktadır
 Risk Sermayesi
• Literatürde; risk sermayesi, cesaret sermayesi, girişim
sermayesi, risk kapitali vb. isimler verilmektedir.

•RS, esas olarak dinamik, yaratıcı ancak finansal gücü yeterli

olmayan girişimcilerin yatırım fikirlerini gerçekleştirmelerine
imkân tanıyan bir yatırım finansman biçimidir.

• RS, işletmede bir pay elde etmek üzere, feshedilemez

haklara sahip olarak yapılan özkaynak veya özkaynak
benzeri bir yatırımdır.
 B. Risk Sermayesi ve BazıTanımları
• Risk Sermayesi Profesyonel, finansal aracı kuruluşlar aracılığı
ile gelecek vaat eden şirket veya projelere yapılan tüm riskli
sermaye yatırımlarıdır.

• Mucit (Inventor) Teknoloji alanında belli bir sorunun fiilen

çözümünü sağlayan düşüncenin sahibidir, icat yeni bir kullanım
alanına dönüştürülürse innovasyon niteliği kazanır.

• Girişimci (Entepreneur) Yeni pazar, yeni tedarik ve Finansman

kaynaklan bularak, yeni ürün veya üretim teknikleri veya
örgütlenme biçimleri geliştirerek ekonomik gelişmeye öncülük
eden kişidir.

• Risk Sermayedarı (Venture capitalist) Risk sermayesi

yatırımında gerekli sermayeyi sağlayan kişi veya kuruluşlardır.
 B. Risk Sermayesi Tanımları
• Risk Sermayesi Fonu RS yatırımında, çeşitli finansal araçların
kullanılmasıyla, proje finansmanına ihtiyaç duyan kişi veya kuruluşa
sağlanan kapitaldir.

• Melek Yatırımcı ( Angel Investor) Projesi olan kişilere yönelik ilk

finansal destek sağlayan kişi ya da kişiler

•Çekirdek Yatırım (Seed Capital) Projeye yatırım yapılmadan önce

proje ile ilgili prototip için gereken sermayeye denir.

• Başlangıç Sermayesi (Start up Venture Capital) Prototip için

gereken yatırımın ardından diğer ön yatırımlar için (hukuki vs)
gereken sermayedir.
 B. Risk Sermayesi ve Bazı Tanımları
• Teknoloji (Technology) Teknoloji, üretim bilgisinin üretilmesi ve
kullanılması becerisidir. Ekonomik büyümenin, rekabetin ve gelişmenin
en önemli aracıdır. Teknoloji dinamik bir kavram olup, sistematik üretim
girdisi ile birlikte aynı zamanda üretimde kullanılan tüm girdi, araç,
gereç ve bunları kullanan insanları kapsar. Günümüzde teknoloji, emek
ve sermayenin verimliliğini arttıran üretim girdisi olarak görülmektedir.

• Teknolojik Yenilik (New Technology) Risk sermayesinin temel ölçütü

teknolojik yeniliktir. Teknolojik yenilik, yeni bir makine veya ürün
olabileceği gibi yeni bir organizasyon yeni bir pazar veya hammadde de
olabilir. Teknolojik yeniliklerin temelinde Ar-Ge çalışmaları vardır.

•Teknolojik gelişme Yeniliğin fikir olmaktan çıkarılıp ekonomik değer

haline dönüştürülene kadar olan faaliyetlerin bütünüdür.
 Risk Sermayesinin Ölçütleri
• Teknolojik Yenilik
RS'nin yüksek kazanç amacı spekülatif kâra yönelik değildir. Bu kâr
teknolojinin getirdiği verimlilik artışından kaynaklanır. Teknolojik
yenilik uzun araştırmalara dayanır. RS kaynak dağılımını düzenleyici,
verimlilik artırıcı özelliğini bu ölçütle üstlenmektedir. Yeni yatırımların
yüksek riskini düşürmek amacıyla genellikle her aşamadan işletmelere
yatırım yapılır.

•Sermayeye Katılma
RS, yatırımı esas olarak bir özsermaye yatırımıdır. Risk sermayedarı
yatırım yaptığı şirkete bir alacaklı olarak değil bir ortak olarak girer. Bu
çerçevede de işletme yönetiminde söz sahibi olabilir. Ortaklık hisseleri
yatırım başlangıcındaki görüşme ve pazarlıklar sonucu belirlenir.
 Risk Sermayesinin Ölçütleri
• Yönetime Katılma
(Hands On) RS yatırımcısı yönetim riskini azaltmak amacıyla yönetime
katılır. Burada amaç yönetim kontrolünü ele almak değil, yönetim ve
organizasyonda destek sağlamaktır. RS yatırımcısı uzmanları aracılığı ile
bu ölçüt çerçevesinde yatırımlarını denetler. Ancak RS şirketinin anlayışına
göre yönetime katılmama veya dolaylı destek sağlamak yollarından biri de
izlenebilir.

Sermayeye Katılma
•Küçük İşletme / Hızlı Büyüme
(Relatively small rapidly growing company) RS yatırımı firmaların
büyüklüğünden bağımsızdır. Ancak RS yatırımının amacı hisse
senetlerinden normalüstü bir kâr sağlaması olduğundan, bunu çok kez
küçük olup da teknolojisiyle çok hızlı bir büyüme sergileyen şirketler
sağlayabilmektedir. Bu sebeple erken aşamada finanse edilen teknolojik
gelişmenin yüksek kâr potansiyeli vardır. RS bu ölçüt ile KOBI'lerin
gelişimine ortak olmaktadır.
 Risk Sermayesinin Ölçütleri

• Uzun Vadeli Yatırım

(Long term orientation) Teknolojik buluş ile pazara sunulduğu
noktanın arası ortalama olarak 7–10 yıldır. RS şirketi yatırım
yaparken bu süre boyunca kazanç sağlayamamakta ve bu süreçte ek
finansman yükleri ile karşılaşmaktadır. Bu nedenle RS yatırımları
sabır, sağlam mali kaynak ve ayrıntılı incelemeye gereksinim
gösterir. RS yatırımları halka kapalı şirketlerin menkul kıymetleri
için etkin bir piyasanın olmamasından dolayı kısa dönemde likit
değillerdir.
 Risk Sermayesinin Ölçütleri
• Girişimcinin Seçimi
Girişimcinin geliştirme veya risk sermayesinin hangisine ihtiyaç
duyduğu basitçe işletmenin, Boston Consulting Group tarafından
geliştirilen büyüme/piyasa payı matrisindeki yerinden anlaşılabilir.
Bu matriste 4 grup şirket yer alır:

•A- Yüksek satış potansiyeli, düşük piyasa payı olan şirketler

•B- Yüksek satış büyümesi, yüksek piyasa payı olan şirketler
•C- Düşük satış büyümesi, yüksek piyasa payı olan şirketler
•D- Düşük satış büyümesi, düşük piyasa payı olan şirketler.
 Risk Sermayesinin Ölçütleri
• Değerlendirme her iki ölçüt için; matriste yer alan düşük/yüksek
medyanlar temel alınarak yapılmaktadır. Söz konusu diyagram aşağıda
verilmektedir

B A Yüksek

Satış
C D büyümesi

Düşük

YÜKSEK Piyasa payı DÜŞME

 RİSK SERMAYESİNİN ÖZELLİKLERİ
 Sağlanan finansman karşılığında genellikle işletmeye
ortak olunmaktadır

 Risk sermayedarları finansman desteği yanında

başlangıç firmalarına iş planlarını ve faaliyetlerini
güçlendirmek için önemli teknik ve yönetsel destek
sağlamaktadır

 Kilit personelin işe alımına yardım eder

 RİSK SERMAYESİNİN ÖZELLİKLERİ
 Tedarikçilerle ve müşterilerle pazarlık yapar

 Stratejik kararlarda girişimciye fikir verir

 Birleşme, devralma ve birincil halka arzın (Initial Public

Offerings-IPOs) oluşumunda önemli rol oynarlar

 Bazen firmanın günlük faaliyetlerinde de yer alırlar

 RİSK SERMAYESİNİN ÖZELLİKLERİ

 İşlerin kötüye gitmesi durumunda, risk

sermayedarları genellikle işletmenin kurucusunu
profesyonel bir yönetici ile değiştirir, firmayı satar
veya tasfiye eder

 Sınırlı bir yatırım dönemi içermektedir (5-7 yıl)

 Risk sermayedarları uzun dönemde yatırımda

kalmayı ve yönetimi ele geçirmeyi değil belli bir
süre sonra ortaklıktan ayrılmayı amaçlamaktadır
 RİSK SERMAYESİNİN ÖZELLİKLERİ
• RS yatırımlarının getirisi verimlilik artışı sonucu ortaya
çıkacak sermaye kazancıdır

• RS iyi bir fikre veya ürüne sahip düşük teknoloji

işletmelerine de finansman sağlamaktadır

• Risk sermayedarları çoğunlukla kendilerine yakın (birkaç

yüz mil içerisinde) olan firmalar ile ilgilenmektedir

• Portföy Büyüklüğü Sınırlıdır

 Risk sermayesi ve Türkiye’deki
uygulama alanı
Risk sermayesi risk sermayedarı tarafından yeni
teknolojiler ve iş fikirleri üreten gelişme potansiyeli
yüksek küçük ve orta boy işletmelere edinecekleri
pay karşılığında öz kaynak sağlayan bir yatırım
aracıdır.
Risk sermayesi yatırımı girişim şirketlerinin birinci el
pazarlarda ihraç ettiği sermaye pazarı araçlarına
yapılan uzun vadeli yatırımlar olarak tanımlan
maktadır.
 Risk sermayesi ve Türkiye’deki
uygulama alanı

Risk sermayesi yatırım ortaklıkları ise kayıtlı sermayeli

olarak kurulan ve çıkarılmış sermayeleri esas olarak
sermaye ve faiz kazancı elde etmek amacıyla risk
sermayesi yatırımlarına yönelten sermayesinin
asgari %49’u halka açık anonim ortaklıklardır
Özellikle küçük işletmelerin yoğun rekabet
yaşanan pazarda varlığını sürdürebilmeleri yeni
teknolojiler kullanarak üretim yapmalarıyla
mümkün olabilecektir.
Küçük işletmeler Ar-Ge için yeterli kaynak
ayıracak sermayeye sahip değildir. Küçük
işletmeler sermaye pazarındaki uzun vadeli
finansman kaynaklarından da yeterince
yararlanamamaktadır..
 Küçük işletmelerin büyümeleri ve gerekli
teknolojiyi kullanmaları öz kaynaklara ve
banka kredisi kullanmalarına bağlıdır. Bu
nedenle küçük işletmelerin teknoloji
yatırımlarının özel finansman yöntemiyle
desteklenmesi gerekir. Bu finansman
yönetimin adı risk sermayesidir
 Risk sermayesi ile ilgili yatırımların temel
ölçütü teknolojik yenilik içermesidir.

Girişimcilikte başarılı olabilmek için

işletmenin en önemli rekabet aracı
teknolojidir. Teknoloji üç şekilde
sağlanabilir:
– İşletmelerdeki Ar-Ge ile ürün ve süreç geliştirilmesiyle
– Mevcut bir teknolojinin geliştirilmesiyle
– Teknoloji sahibi bir işletmeyle ortaklık kurarak
teknoloji transferiyle
 Risk sermayesi fonunun özellikleri ise şunlardır:
• Genç ve dinamik hızlı büyüme ve yüksek karlılık potansiyeli
olan projelere yatırım yapar,

• Profesyoneller tarafından oluşturulan bir tür yatırım fonudur,

• Finans sektöründe belirli amaçlar için kullanımı öngörülen ve

bu amaçlar için oluşturulan bir finansal araçtır,

• Hisse senedi satın alır

• Risk sermayesi yatırımla sınırlı değildir. Yönetsel bilgi birikimi

ve deyimde sağlar.

• Uzun dönemli yatırımlardır

 Risk sermayesi fonunun karlılığı
nedir?
Risk sermayesinin karlılığı esas olarak girişimci şirketin
hisse senetlerine yapılan yatırım ile şirketin hisse
senetlerinin borsada satılması sonucu elde edilecek
kazanç arasındaki farktan oluşmaktadır.

Risk sermayesi şirketlerinin girişimci araçları hisse senedi

hisse senedine dönüştürülebilir tahvil ve tercihli hisse
senedidir.

Risk sermayesi yatırımı ile teknolojik yenilik içeren

projelere sahip küçük ve orta boy işletmelere ortak
olunmak suretiyle uzun vadeli finansman sağlamaktadır.
Risk sermayesi şirketlerinin ilgi alanları
nelerdir?
Her risk sermayesi şirketi kendi stratejisi doğrultusunda
yatırım yapar. Bazıları genel olarak her sektörden
projelere her türlü yerleşim alanında Kobi’lerin her
aşamasında yatırım yapabilir.
Buna karşılık bazı risk sermayesi şirketleri de bir veya iki
sektörde uzmanlaşmıştır. Bunlar belirli bir coğrafi
bölgede yatırım yapar. Genel olarak uygulamada
bölgesel ve belirli bir konuda uzmanlaşmış risk
sermayesi şirketlerinin çoğunlukta olduğu görülmektedir.
 Kimler bu fonu oluşturur?

• Şahıslar
• Şirketler
• Bankalar,
• Sigorta şirketleri
• Sosyal güvenlik fonları
 Risk sermayesi sistemi
nasıl işler?
Proje sahibi girişimci ile risk sermayesi şirketi
arasındaki ilişki biz dizi aşamadan oluşur. İlk ilişki
karşılıklı tanışma veya girişimcinin bir iletişim
aracı ile risk sermayesi şirketine ulaşması ile
başlar. Karşılıklı çalışmanın sürdürülmesine karar
verilmesi halinde ilk aşama projenin
hazırlanmasıdır.
Proje planında:
• Yatırım maliyeti
• İşletme giderleri
• Pazarlama stratejisi
• Gelir tahminleri
• Oluşturulması düşünülen mali yapı yer alır.
(daha önce değinildi)
Risk sermayesi şirketi projeyi inceler ve kendi
normları ile karşılaştırılarak uygun gördüğü proje
sahiplerini görüşmeye davet eder.
Karşılıklı görüşmelerde taraflar arasında anlaşma
sağlanırsa girişimci projesi üzerinde detaylı
olarak çalışmaya başlar.
Bu aşamada projenin ekonomik teknik ve mali
yapısı en az 5 yıllık dönem için projeksiyon
şeklinde incelenerek fizibilite çalışması yapılır ve
Taraflarca sonuçlar tekrardan değerlendirilir.
 Risk sermayesi türleri
Doğrudan katılma:
Bu türde yatırımcılar aracısız olarak (yani finanse edilen işletmelere
katılmaktadır.
doğrudan örneğin paydaş limite ortağı ya da komandite ortak olarak)
Ancak bu katılımda risk sermayesinin dağılımı
mümkün olmadığından sermaye yatırımcıları da
katılınan işletme hakkında kişisel ve uzmanlık
bilgisine sahip olmadıklarından uygulamada tercih
edilen bir metot değildir.
Ayrıca bu tür risk sermayesinde fona benzer
oluşumlar yani sözde fonlara rastlandığında
yatırımcılar ve fon yönetimi burada yalnızca
danışmanlık ve varlık yönetimi sözleşmesi
çerçevesinde ilişki içerisinde bulunmaktadırlar
Dolaylı katılım:
Bu katılım sermaye yatırımcılarıyla sermaye
alanlar arasında uzman aracı finans kurumunun
risk sermayesi ortaklığının yerleştirilmesidir.
Gerçek risk sermayesi de budur.

Risk sermayesi finansı çerçevesinde en uygun fon

oluşumu yatırımcı kaynakların çeşitli gelişme
aşamalarında farklı dallarda ve çeşitli teknolojik
yönlerde bulunan birçok işletmeye azınlık
şeklinde yatırılarak ve ayrıca işletmecilik
danışmanlığı şeklinde stratejik yönetim verilerek
sağlanabilmektedir
Risk sermayesi küçük işletmelerin kuruluş ve
gelişmelerini sağlayarak yeni teknolojileri transfer
ederek geliştirilmesi için gereklidir.

Risk sermayesi sitemiyle desteklenen girişimcilerin ve

şirketlerin ülke ekonomisine önemli katkılar sağladığı
görülmektedir.

Ülkemizde risk sermayesi sistemi yaygınlaşmakla birlikte

henüz istenen başarı düzeyine ulaşılamamıştır. Risk
sermayesi sisteminin yaygınlaştırılması amacıyla
karşılaşılan sorunların çözümlenerek sisteme işlerlik
kazandırılmalıdır.
 Risk sermayesi uygulanmasının
avantajları:
• Orta vadeli yatırımlar için uygun ve dayanıklı yatırım
sermayesi kaynaklarının olması,

•Risk sermayesi finansının özellikle küçük işletmelere

finansal destek sağlayan bir finansman yöntemi olması

•Yeni ve denenmemiş yatırımlara finans olanağı

sağlanmasıdır.
Risk sermayesi yatırımının girişim şirketlerine ortak
olmak suretiyle yapılabileceği gibi bu şirketlerin ihraç
ettiği borçlanma senetlerinin satın alınması suretiyle
de yapılabilmektedir.

Yatırım ortaklarına ilişkin esaslar içeren tebliğde yer

alan girişim şirketlerinin sanayi ziraat ve ticarette
Pazar potansiyeli olan araç gereç malzeme
hizmet veya mal yöntem sistem ve üretim
tekniklerini meydana getirmesi veya geliştirmeyi
amaçlamaları ya da yönetim teknik veya sermaye
desteği ile bu amaçları gerçekleştirebilecek durumda
olmaları gereklidir.
Ülkemizde başarılı olarak risk sermayesi yapan
kuruluşlar Vakıfbank ve İş bankasıdır.
Avrupa birliği ülkelerinde risk sermayesi borç karşılığı
kredi verilerek uygulanmaktadır. Avrupa birliğinde
bankalar risk almak istemediği için risk sermayesi
yatırımı işletmenin hisse senetlerini almak şeklindeki
uygulamaya gitmemektedir.
Risk sermayesi konusunda Avrupa da en gelişmiş ülke
İngiltere’dir. İngiltere de bankalar risk sermayesi
metoduyla gelişme potansiyeli taşıyan küçük ve orta
ölçekli işletmelerin hisse senetlerini satın alarak
şirketlere ortak olarak sermaye desteği
sağlamaktadır.

Avrupa Birliği ülkelerinde risk sermayesi borç karşılığı

kredi verilerek uygulanmaktadır.
 Türkiye'nin durumu

Ülke gelişimi karşılaştırması: birleşmiş milletler gelişme

programı tarafından çok sayıda sosyal ekonomik eğitim
ve politik faktörler göz önüne alınarak 2002 yılında
yapılan insani gelişim endeksinde Türkiye 173 ülke
içinde 85inci sıra içindedir.
• İnsan kaynakları eğitim karşılaştırması: Türkiye
karşılaştırma yapılan ülkeler arasında %30 ile en
fazla genç nüfus oranına sahip ülkelerden biridir.
Eğitim konusunda sınıfta kalmıştır

• Finans karşılaştırması: Türkiye’de her büyüklükteki

firmanın başlıca sorunlarından biri finansmandır.
Türkiye’nin toplam ulusal kredi miktarı ülkelerle
karşılaştırıldığında çok düşük olduğu görülmektedir.

• Türkiye’de özel sektöre verilen ve bankalarca

sağlanan krediler GSYİH içindeki payları
karşılaştırma yapılan ülkeler arasında bir tek
Meksika’dan iyidir.
 Yasal Düzenlemeler Karşılaştırması.

Kamu dengesindeki bozulmaya paralel ortaya

çıkan kaynak arayışı, kendini artan vergi oranları
olarak göstermiş olup ve Türkiye, son on yıllık
süre zarfında, kamu gelirlerini önemli ölçüde
artırmıştır.
Girişimciliğe Çok Yönlü Destek
• Çok yönlü destek girişimcilere girişim destekleme
şirketleri tarafından sağlanır. Girişim destekleme
şirketleri (yani GDŞ) parasal desteklerin toplandığı bir
havuz gibidir. Girişimcinin ihtiyacı olan para, personel
gibi desteklerin her birisi GDŞ tarafından gerçekleştirilir.
Ne yazık ki ülkemizde henüz GDŞ bilinmemektedir.

• Bu nedenle GDŞ’ler kurulana kadar girişimcilere başka

yollar önerilir. Bu aşamada ilk yapılması gereken bir iş
planının hazırlanmasıdır. İş planı yapılmak istenilen işle
ilgili olayların baştan olabildiğince ayrıntılı tahmin edilip
kâğıda dökülmesidir. Gelişmiş ülkelerde bankalar bir iş
planına sahip olmayan girişimciyi iyi dinlemezler
F. Fon Kaynakları Karşılaştırma
 Eğer iş planına sahip olduktan sonra desteğine
ihtiyaç duyulan kişi ya da kuruluşları ikna etmeliyiz.
Ürünlerimizi nasıl pazarlayacağımızı, rakiplerimizin
kimler olduğunu, gider ve maliyet tahminlerimizi, işin
ne getireceğini tahmin etmeliyiz. Bir iş planı, bütün bu
olabilecek durumlara gayet net cevap verebilmelidir.
İş planı kâğıt üzerine döküldükten sonra sıra desteğin
kimlerden isteneceğine kara vermektir. Bir ilke olarak
destek destek isteyeceğimiz kuruluşun bize destek
sağlamaktan bir çıkarı olduğu unutulmamaktır.

Sıra ne üretmeyi düşünüyorsak o kuruluştan destek

almaya gelmiştir. Bu bilgiye başvurabilmek için
yönleneceğiniz tek adres sanayi odasıdır. Çoğu
destekte ikinci adım sponsordur.
Girişiminizi destekleyecek kişi veya kuruluşa nasıl
başvurulacağı, ilgisinin nasıl çekileceği destek
sağlama konusunda önemli noktalardır.

Bir tanıdıktan elde edebileceğimiz bir bilgiden yola

çıkaraktan gerekli yerlere başvurup adresleri elde
edebileceğiz. Hemen hemen bütün kuruluşlar
işsizlerin iş isteklerinden bunalmış durumdadırlar. Bu
nedenle bir girişimcinin kendilerine başvurup akıllıca
bir karşılıklı çıkar ilişkisi teklif etmesini pek
beklememektedirler.
Yine bütün kuruluşlar ihtiyaçları olan çeşitli mal ve
hizmetleri sağlamakta bulundukları kaynaklara
alternatif aramakta olduklarıdır.

Tüm saydıklarımız hariç en büyük engel kuruluşun üst

düzey yöneticileri ile aranızdaki engellerdir.
Başvuracağınız ilk sponsordan olumsuz tepki
alabilirsiniz. Bu tür olumsuzluklar karşısında moralinizi
bozmamanız gerekir. Daha sonra geri çevrilme
sebebinizi öğrenmeye çalışın. Niçin ikna edici
olamadığınızı nerelerde hata yaptığınızı öğrenmeye
çalışın.
En önemli noktanın iş planını hazırlamak olduğunu
söylemiştik. Bu durumda ilk önce iş fikrinizi yazın.

Ne yapmak istiyorsunuz ne üretmek istiyorsunuz ne

gibi ihtiyaçlarınız varsa bunlar hakkında çalışma
planı hazırlanır. Pazar araştırması yapılır
üreteceğimiz malın nasıl pazarlarda satılacağı
satılma kapatisesinin hangi pazar şartlarına uygun
olduğu araştırılır.

Mutlaka her işin bir teknolojisi vardır. Bunun için varsa

bilgi eksikliklerimiz giderilmelidir.
 Daha sonra üretim programımız yapılmalıdır. İşe
başlamadan önce ilk önce ne üreteceğinizi bilmeli
hangi malı önce üreteceğinizin bilmeniz gerekir. İşin
girdileri planlanır ve plan yazılır.

Üretim programımıza göre kira malzeme iş gücü enerji

gibi sürekli girdiler büro donanımı hesaplanır ve
tahmin edilir. Gider tablosu hazırlanır. Parayla temin
edebileceğimiz girdiler ve nasıl elde edileceği
incelenir.
Nakit akış tablosu yapılır. Aylara göre gelir ve
giderlerimiz ortaya çıktı. Giderlerimiz ayrı bir tabloda
bir araya yazıp her ay gelir ve giderleriniz arasındaki
fark bulunur.

Son olarak nakit akım tablosu hazırladıktan sonra sıra

paranın nasıl elde edileceğine gelir. İş planı
hazırlamadan ne zaman ne kadar paraya ihtiyaç
olduğunu ve bu para bulunmuş olsa bile işin ne
zaman kara geçeceği bulunmalıdır.
Nakit fazlası işin ilk aylarında pek olmaz. İyi bir iş
ise beş altı ay sonra nakit fazlası verebilir. Çoğu
işlerde bu daha da uzun sürebilir. Onun için nakit
açıklarını kapatmak için bazı yollar vardır. Bunlar:

– Sizin veya ailenizin birikmiş parası olması

lazımdır.
– Eşiniz dostunuz ya da destekleyici adaylarından
karşılıksız yardımlar almanız gerekir.
 İnkübasyon merkezi, yeni fikir sahibi bireylerin
veya işletmelerin Ar-Ge faaliyetlerini
yürütebilecekleri uygun fiziksel ortamlardır.

Bir üniversite veya araştırma merkezi ile bağlantıları

olan, bölgedeki bilgi temelli işletmelerin büyümesini
teşvik için tasarlanmış arazi tabanlı girişimdir
Mevcut Teknoparklar
ODTÜ Teknokent (METUTECH)
İTÜ Teknopark
TÜBİTAK-MAM Teknopark
Ankara Cyberpark
GOSB Teknopark
Hacettepe Teknokent
İzmir Teknoloji Geliştirme Bölgesi
Yıldız Teknik Üniv. TGB
Eskişehir TGB
Kocaeli Üniversitesi TGB
Selçuk Üniversitesi Teknokenti
OMU (inkübatör merkezi çalışmları
devam ediyor)
Çalışmaları Devam Eden Teknoparklar İnkübatörler
Sakarya Üniversitesi Ankara Üniv. TGM
İstanbul Üniversitesi Karadeniz Teknik Üniv. TGM
Çukurova Üniversitesi Boğaziçi Üniv. TGM
Akdeniz Üniversitesi Dokuz Eylil Üniv. TGM
Erciyes Üniversitesi Ege Üniv. TGM
Zonguldak Karaelmas Üniv. Erciyes Üniv. TGM
Karadeniz Teknik Üniv. Gebze İleri Tekn. Enst. TGM
İstanbul Teknik Üniv. TGM
İstanbul Üniv. TGM
ODTÜ TGM
Pamukkale Üniv. TGM
Yıldız Teknik Üniv. TGM
Ericcson Mobility World
Siemens Business Accelerator
Koç Bilgi Grubu
Fon Risk Sermayesi Şirketleri
Sağlayanlar
Sınırlı Ortaklar (Genel Hisselerin satışı
-Emeklilik Ortaklar)
Fonları Fon Finansman Yatırımdan
- Bankalar Risk
Çıkış
- Bireyler Ser. Girişimci - Birincil
- İşletmeler Şirketleri Şirketler
Katılma Halka Arz
-Sigorta %2-3 Bilgi
belgesi (Borsa)
Şirketleri Yönetim
Bilgi - Ticari
- Diğer Ücreti
Hisse Satış
- Mergers
vb.
Gerçekleşen Hisselerin satışı
Kazancın Gerçekleşen
%80’i Kazancın
+ Ana Para %20’si Sermaye
(Carried kazancı
İnterest)
 TÜRKİYE’DE RSYO
VAKIF
(Teknoplazma, İnova Biyoteknoloji,TR.NET)

KOBİ GİRİŞİM SER.YO (TOBB,HALK BANKASI,

KOSGEB)-20 TRİLYON

•Vv devam edecek

Dünyada Risk Sermayesi Örnekleri
• ABD De Risk Sermayesi
Digital efsanesi
Modern anlamdaki ilk risk sermayesi şirketi olan American Research and
Development 1946 da kurulmuş ve Digital markasını yaratmıştır. 1950 de
bu firmaya yapılan 70.000 Dolarlık yatırım 15 yıl içinde 5 bin kat artarak
350 milyon dolara yükselmiştir. Digital 1988 de bir başka bilgisayar devi
olan Compaq ile birleşmiş ve 50 milyar dolarlık bir piyasa değeri ortaya
çıkmıştır.

Diğer mucizeler
1976 da Steve Robbins tarafından bir evin garajında tasarlanan Apple
Computer risk sermayesi ile dünya devi haline gelmiştir. Federal
Express, Intel, Sun da aynı yöntemden yararlanarak kendi alanlarında bir
numara olmayı başarmışlardır. Başarının nedeni ise açıktır. Çok düşük
finansman ile bir kaç yılda milyar dolarlık IPO’ların yaratılması
sürecidir.
Ekonomilerin büyümesi yeni şirketlere bağlıdır. ABD’ de risk
sermayesinin gelişmesinin en önemli nedeni ülkede baskın olan herşeye
sıfırdan başlayıp geliştirebilme ve her türlü yeniliğe açık olabilme
kültürünün doğal sonucudur.
 Dünyada Risk Sermayesi Örnekler
• Avrupa’da Risk Sermayesi
Avrupa da ise risk sermayesi yatırımlarının bir önceki yıla göre
sadece % 2 oranında artarak 20 milyar dolar düzeyinde kaldığı
görülmektedir. Bu rakam yeni yatırımları kapsamaktadır.

Avrupa’daki mevcut risk sermayesi yatırımları çeşitli sektörlere

dağılmış durumdadır. Teknoloji yatırımlarının oranı toplam yatırım
içinde % 21 de kalırken ilk sırayı %27 ile perakende ve tüketici
ürünleri almaktadır. Kısaca Avrupa da risk sermayesi finansmanı
daha çok olgunluk aşamasına gelmiş projelerde kendini
gösterirken, ABD de olduğu gibi ön aşama finansmanı denilen
projelerin henüz fikir aşamasındayken desteklenmesi de ilgi
çekmemektedir.
 Dünyada Risk Sermayesi örnekler
• Asya da Risk Sermayesi
• Gerek kültürel gerekse yasal bazı engeller nedeniyle
girişimcinin önüne büyük engeller çıkmaktadır. Buna rağmen bazı
gelişmeler göze çarpmaktadır. Örneğin 1999 da başta Japonya
olmak üzere tüm Asya ülkelerinde 8 milyar dolarlık yeni bir risk
sermayesi yaratılmış, bu alandaki gelişme hızı ise % 20 olarak
gerçekleşmiştir. Risk sermayesi daha çok Çin ve Hong Kong da
yoğunlaşmıştır.

• İsrail ve Risk Sermayesi

• İsrail, risk sermayesi alanında neredeyse ABD kadar hızlı
büyümektedir. Küçük bir ülke olmasına rağmen özellikle son 10
yılda bu alanda 3.5 milyar dolarlık bir fon yaratılmıştır. Özellikle
teknoloji şirketlerinin sayısı oldukça fazladır.
• İsrail de bugün 240 risk sermayesi şirketi faaliyet
göstermektedir. Gemini bunlardan en büyüğüdür. İsrail şirketlerinin
büyük bir bölümü ABD’li risk sermayesi şirketleri içinde ilgi çekicidir.