Mga

Konseptong
Pangwika

ALLPPT.com _ Free PowerPoint Templates, Diagrams and Charts

Pagganyak
Ang Lahat ay Pag- ibig
Kahulugan ng
Wika
 Ayon kina Sicat de- Laza, Geronimo, at
Zafra et. al. (2018), ang wika ay instrumento
sa pakikipagtalastasan. Ito ay binubuo ng
mga simbolo na kapag nagsama- sama ay
nagkakaroon ng kahulugan sa isang
partikular na komunidad.
Ano- ano naman ang kahulugan ng
wika base sa iba’t ibang eksperto?
Kalikasan
ng Wika
 Ang Wika ay Sistema

Nangangahulugang may sinusundang

padron at sistematikong balangkas
sa pamamagitan ng mga tuntuning
gramatikal.
* Makabuluhang tunog o ponema (simbolo)
* Letrang bubuo ng pantig at kataga
* Yunit na salitang tinatawag na morpema
* Makabuo ng parirala at pangungusap
* Pagsunod sa estruktura o sintaks
 Ang Wika ay Arbitraryo

Tinatawag itong arbitraryo sapagkat

ang wikang ginagamit sa isang parti-
kular na lugar ay napagkakasunduan
Ilokano Pintas Maganda
Tagalog Pintas Insulto
Ilokano Utong Sitaw
Tagalog Utong Bahagi ng
Katawan
Tagalog Upa Renta
Pakikipagtalik sa
Cebuano Upa pagitan ng mga hayop

Tagalog Libang Magsaya

Cebuano Libang Dumumi
 Ang Wika ay Tunog
Nagsisimula ang wika bilang isang
tunog na sa una’y aakalaing walang
Kahulugan hangga’t hindi napagsasama
gamit ang kasangkapan sa pagsa
salita o speech organs (Sicat- De Laza
et. al., 2018)
Sa pag- aaral ng mga ponemang
suprasegmental, partikular ang Diin,
mahihinuhang ang mga salita ay may
magkakaibang kahulugan bagamat may
iisang pagbaybay dahil sa paraan ng pagbi
gkas sa mga ito, halimbawa:
 1. PUno, puNO
2. SAya, saYA
3. HApon, haPON
4. BAsa, baSA
5. SUnog, suNOG
Ang Wika ay Kabuhol ng Kultura

Hindi mapaghihiwalay ang wika at

kultura bilang magkaugnay na
konseptong kapuwa hinuhubog
ang isa’t isa.
 Ang Wika ay Nagbabago at
Dinamiko
Ang wika ay nagbabago at yumayabong
kaalinsabay ng panahon. Patunay na rito
ang pagbabago ng wika dahil sa moder-
nisasyon, kabilang na ang pagsulong ng
teknolohiya at impluwensiya ng
plataporma ng media
 Ang Wika ay Makapangyarihan
May kakayahan ang wika na
makaimpluwensiya at kontrolin ang
pag- iisip at pagkilos ng isang tao sa
iba’t ibang sitwasyon.
 • Ginagamit upang makapanghikayat
• Ginagamit upang maging instrumento
ng kontrol o kapangyarihan sa malalaswa
at negatibong salita (Sicat- De Laza,2018, sa Peregrino, 2001)
• Ginagamit bilang instrument ng pagkontrol
ng mga makapangyarihan, at intrumento
naman ng pakikibagay, pag- iwas, o pagtu-
tol sa parte ng biktima ng kapangyarihan.
(Sicat- De Laza,2018, sa David, 2003)
Kahalagahan
ng Wika
 Wika at
Komunikasyon
 Wika
at
Pag- unlad
 Wika
Kapayapaan
Pagkakaisa
 Wika
Kultura
Kasaysayan
Konseptong
Pangwika
 Wikang
Pambansa
 Art. XIV, Seksyon 6
ng 1987 Konstitusyon
Wikang
Opisyal
Ayon kay Almario (2014:2), ang wikang
opisyal ay ang itinadhana ng batas na
magiging wika sa opisayal na talastasan
ng pamahalaan.
 Ayon sa KWF, ang wikang panturo ay
ang opisyal na wikang ginagamit sa pormal
na edukasyon. Ang wikang Filipino bilang
wika ng edukasyon ay isinasaad sa Art. XIV,
sek. 7 ng 1987 Konstitusyon.
Kasaysayan ng Wikang Filipino
1935: “Ang Kongreso ay gagawa ng mga
hakbang tungkol sa pagpapaunlad at pagpa-
patibay ng isang wikang pambansa na batay
sa isa sa mga umiiral na katutubong
wika.” (Seksyon III, Art. XIV, 1935)
1936: Pinagtibay ng Batasang Pambansa ang
Batas Komonwelt Blg. 184 na lumikha ng
isang Surian ng Wikang Pambansa (SWP)

1937: Ang SWP ay nagpahayag na Tagalog

ang “siyang lubos na nakatutugon sa mga
hinihingi ng Batas Komonwelt Blg. 184”
Batas Komonwelt Blg. 184:
 Pagpili ng katutubong wika na siyang
magiging batayan ng wikang pambansa na
dapat na umaayon sa sumusunod na batayan:
a. pinakamaunlad at pinakamayaman sa
panitikan
b. ang wikang tinatanggap at ginagamit
ng pinakamaraming Pilipino
1937: Sa pamamagitan ng Kautusang Tagapag
-paganap Blg. 134, ipinahayag ni Pang.Quezon
na Tagalog ang batayan ng wikang pambansa

1940: Batas Komonwelt 570 na nagtatadhana

na ang Pilipino ay magiging isa na sa wikang
Opisyal ng Pilipinas
1959: Naglabas si Kagawaran ng Edukasyon
Kalihim Jose Romero ng Kautusan Blg. 7 na
Nagsasaad na kailan ma’t tutukuyin ang
wikang Pambansa, ang salitang Pilipino ang
siyang gagamitin
Wikang
Panturo
 Ayon sa KWF, ang wikang panturo ay
ang opisyal na wikang ginagamit sa pormal
na edukasyon. Ang wikang Filipino bilang
wika ng edukasyon ay isinasaad sa Art. XIV,
sek. 7 ng 1987 Konstitusyon.
 Sek. 7: Ukol sa layunin ng komunikasyon at
pagtuturo, ang mga wikang opisyal ng Pilipinas
ay Filipino at, hangga’t walang ibang
itinatadhana ang batas, Ingles. Ang mga
wikang panrehiyon ay pantulong na mga wika
ng opisyal sa mga rehiyon at magsisilbi na
pantulong na mga wikang panturo roon.
 Mother Tongue- Based Multilingual
Education (MTB-MLE)
Ayon kay DepEd Sec. Bro. Armin Luistro,
“ang paggamit ng wikang ginagamit din sa
tahanan sa mga unang baitang ng pag- aaral
ay makatutulong mapaunlad ang wika at
kaisipan ng mga mag-aaral at makapagpa-
patibay rin sa kanilang kamalayang sosyo-
kultural.”
Bilingguwalismo
at Edukasyong
Bilingguwal
 Leonard Bloomfield (1935), ang
bilingguwalismo bilang paggamit o pagkontrol
ng tao sa dalawang wika na tila ba ang
dalawang ito ay kanyang katutubong wika.
 John Macnamara (1967), ang bilingguwal
ay isang taong may sapat na kakayahan sa
isa sa apat [lima na] na makrong kasanayan
 Edukasyong Bilingguwal

1974, Kautusang Pangkagawaran ng

Departamento ng Edukasyon, Kultura at
Isports (DECS), Blg. 25, s. 1974, bilang
pagsunod sa probisyong pangwika ng 1973
Art. XV, Sek 2 at 3 ng Saligang Batas ng 1973

“Ang batasang pambansa ay magsasagawa ng

mga hakbang tungo sa pagpapaunlad at pormal
na paggamit ng pambansang wikang Filipino.
Hangga’t hindi binabago ang batas, ang Ingles at
Filipino ang mananatiling wikang opisyal ng
Pilipinas.”
Multilingguwalismo
at Multilingguwal
na Edukasyon
Multilingguwal ang isang indibidwal na
may kakayahang gumamit ng higit sa
dalawang wika, katutubo man o dayuhan.
 Mother Tongue Based
Multilinggual Education (MTB-MLE)
Department Order no. 16, s. 2012
Barayti
ng Wika
Diyalekto barayti ng wika na ginagamit ng
partikular na pangkat ng mga tao mula sa
isang partikular na lugar tulad ng lalawigan,
rehiyon, o bayan.
Idyolek sa barayting ito, lumulutang ang
katangian at kakanyahang natatangi ng tao
ng nagsasalita.

Ayon kay Ocampo (2002), ang

kalidad ng boses at katayuang pisikal ang
mga salik upang makalikha ng isang idyolek
ng isang indibidwal.
 Sosyolek barayti ng wikang nakabatay sa
katayuan o antas panlipunan o dimensiyong
sosyal ng mga taong gumagamit ng wika.

Hal: Gay Linggo, Conyo, Jejemon,

Millenial Language, salitang nabibilang
sa propesyong kinabibilangan
 Etnolek barayti ng wika na pinagsamang
etniko at diyalekto at ginagamit sa mga
partikular na lugar at o tribo sa isang lugar.
Register barayti ng wika na na naiaangkop
ng isang nagsasalita ang uri ng wikang
ginagamit niya sa sitwasyon at sa kausap.
Pidgin ay ang umusbong na bagong wika o
tinatawag sa Ingles na “nobody’s language”
o katutubong wikang di pag-aari ninuman.
Creole wikang nagmula sa pidgin at naging
unang wika ng isang partikular na lugar.
Mga Sanggunian:

• Dayag, A. at del Rosario M.G.G..(2016). Pinagyamang Pluma: Komunikasyon

at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino. Lungsod Quezon: Phoenix
Publishing House Inc.
• Gonzales, E.S..(2013).Licensure Examination for Teachers Reviewer: Filipino.
Lungsod Manila: Met Review Publishing House
• Sicat-De Laza, C., Geronimo, J. V., Zafra, R. B. G..(2017).Talaban: Komunikasyon
,Pagbasa, at Pananaliksik sa Filipino. Lungsod Manila: Rex Publishing Inc.