UNANG ANYO NG PAHAYAGAN

Apple Shayne M. Pascua

Sucesos Felices ni Tomas Pinpin
Nagsimula ang kasaysayan ng pamamahayag sa Pilipinas.
Bagama’t sinasabing hindi ito maituturing na isang ganap na
pahayagan sapagkat isa lamang pahayagang paliham, hindi
maitatatwang ito na ang una— wala nang iba pang pahayagang
natala sa kasulatan na lumabas noong 1637
• Ito’y nabibilang sa mga “hojas volantes” (polyeto) na umiral
hanggang noong 1809.

• Al publico (sa publiko) isa sa sinasabing “hojas volantes”

ay lumitaw noong Pebrero 27, 1799.
Del Superior Gobierno Governador ni Heneral
Manuel Fernandez de Folgueras
• sinimulan noong Aug. 8, 1811-1832
• Kauna-unahang pahayagan sa Pilipinas na
lumabas nang palagian dahilan sa kahigpitan ng
mga Kastila hinggil sa mga lathalaing nakasisira sa
kanila.
La Ezperanza nila Felipe Lacorte at Evaresto Calderon
• Dec. 1, 1846 -1849
• Kinikilalang unang pahayagang pang-araw-araw.
• Pampilosopiya, panrelihiyon, at pangkasaysayan ang kalimitang
nauukol ang talakayan.
Diario de Manila ni Felipe del Pan
• noong 1848 , Ngunit muling inilathala hanggang 1899 nang maging
maligalig ang katayuan ng Pilipinas.

El Comercio ni Ulpiano Fernandez

isa din sa mga Pahayang pang- araw-araw.
Ang iba pang pahayagang nakipagpaligsahan sa larangan ng
pamahayagan ay ang :

• La Oceania Espanola,
• Diario de Filipinas,
• Correo de Manila,
• El Porvenir Filipino,
• Revista Marcantil,
• Diario de Avisos,
• El Catolico,
• Revista Mercantil, at
• El Catoliko Filipino.
 PANAHON NG
PAGBABAGO
PANGALAN NG
PAHAYAGAN
La Opinion
• Julian de Poso at Jesus Polanco
• Isang pahayagang may kulay politika.
• Unang pahayagang tahasang sumalungat sa mga prayle at
minsan ay humiling ng pagpapaalis sa mga relihiyoso kabilang
na ang Arsobispo.
Diaryong Tagalog
• Marcelo H. del Pilar
• May 2, 1882
• Tumagal lamang sa loob ng limang buwan
• Sa parehong taon Inilathala ang tungkol sa pag- ibig sa bayan at
masamang kalagayan ng bansa.
• Hindi rin nagtagal ang pahayagang ito.
El Resumen
• Pascual Poblete at Baldomero Hazanas
• Hulyo 2, 1890
• Ang peryodikong ito ay tumutugon sa katutubong damdaming
Pilipino
La Solidaridad
• Graciano Lopez Jaena- unang editor
• Marcelo H. del Pilar- sumunod na editor
• Disyembre 13, 1888 -1895
• Pahayagan ng Pilipino sa Espanya Nasusulat sa wikang Kastila at
para lamang sa mga intelektuwal
Kalayaan
• Andres Bonifacio Emilio Jacinto Dr. Pio Valenzuela
• Enero 18, 1896
• Pahayagang nasa katutubong wika Ang tangi at unang labas na
ito ang nagpasiklab ng damdamin ng mga Pilipino.
Republika Filipinas, La Revolucion, El Heraldo de Revolucion,
La Independencia
• Pedro A. Paterno at Antonio Luna
• Sept. 3, 1898 -Nov. 11, 1900
• Maliit na pahayagang inilathala upang lalong pag-alabin ang
damdamin ng himagsikan.
• Pahayagan na mapanghimagsik
Gaceta de Filipinas (dating El Heraldo Filipino, Heraldo de
Filipno, Indice Oficial)
• Sept. 29, 1898 -Oct. 14, 1899
• Inilathala nito ang tekstong opisyal na mga utos ng
pamahalaan, gayon din ng ilang balita at mga tulang Tagalog na
naglalaman ng pagmamahal sa bayan.

La Republika Filipina
• Pedro A. Paterno
• Sept. 15, 1898 1899 Halos lahat ng mga pahayagang ito na
umiiral lamang sa maikling panahon.
• Ang Kaibigan Ng Bayan (Malolos, Bulacan) 1898 sa
pakikipaglaban para sa kasarinlan ng bansa.

• Columnas Volantes (Lipa Batangas) 1899

• La Federacion (Kabatuan, Iloilo) 1899

• El Nuevo Dia (Cebu) Sergio Osmeňa 1900 Isa sa mga unang

makabayang pahayagan. Dumaan ito sa mahigpit na sensura at
dalawang beses na sinuspindi