Faktor dan cara perluasan

kuasa asing di Sabah

Prepared by :
Rehnuga A/P Mayil wahanam
 Konsep
Konsep perluasan kuasa.
 Dasar meluaskan empayar atau tanah jajahan atau dasar imperialisme kuasa
asing.
 Ringkasnya peluasan kuasa asing ialah penglibatan kuasa asing dalam hal ehwal
politik sesebuah kawasan, wilayah atau negeri.
 Faktor-faktor
perluasan kuasa
asing
Sabah
 Kekayaan hasil bumi

 Kekayaan hasil bumi menarik minat para pedagang dari Barat seperti
Portugis,Sepanyol, Belanda dan British utk singgah berdagang di Sabah
sebelum meneruskan perjalanan ke China.
CTH : SARANG BURUNG EMAS
 Kepentingan perdagangan Asing
 British mula menjalankan kegiatan perdagangan di Sabah pd thn 1764 selepas
perjanjian perdagangan ditandatangani.
 Mengikut perjanjian itu, British dibenarkan membuka pusat perdagangan dan
menjalankan perniagaan di kawasan taklukan sultan sulu, iaitu wilayah di Timur
Kimanis.
 Namun minat ke atas Borneo tidak berpanjangan kerana petempatan British di
Pulau Balambangan dimusnahkan oleh orang sulu pd thn 1773.
 1846, British berjaya mendapatkan Labuan drpd Brunei dengan bantuan James
Brooke dari Sarawak.
Cara perluasan
kuasa
di Sabah
 Perluasan kuasa British bermula apabila seorang pegawai British
yang bernama Alexender Dalrymple berjaya menandatangani perjanjian
perdagangan dengan Sultan Sulu, Sultan Muizuddin pada 1761.

 Menurut perjanjian tersebut British diberi kebenaran mendirikan pusat

perdagangan dan berniaga dalam kawasan taklukan Sultan sulu iaitu di timur
Kimanis.
 1763 Dalrymple dibenarkan mendirikan pusat perdagangan di Pulau
Balambangan.
 1775, petempatan British di Balambangan diserang dan dimusnahkan oleh
Datu Tating , saudara Sultan Israel Sulu.
 Kemudian John Harbet serang pegawai British yang mentadbir Balambang
terpaksa membuka petempatan baru di Pulau Labuan tetapi terpaksa
dibatalkan kerana pembukaannya bercanggah dengan arahan Syarikat Hindia
Timur Inggeris.
 Sebelum syarikat Berpiagam Borneo Utara, kegiatan ekonomi Sabah dijalankan
oleh seorang wakil Amerika iaitu Charles Lee Morses yang mendapat konsesi
ke atas kawasan pantai barat Sabah selama sepuluh tahun dengan bayaran
ringgit 9500 daripada Sultan Brunei. Kemudian Morses menjualkannya kepada
William Torey , seorang pedagang Amerika syarikat di Hong Kong.
 Torey cuba memajukan dengan menanam tebu dan kopi di Kimanis tetapi tidak
menguntungkan, lalu menjualkan kepada Baron Ven Overback dan Alfred Dent.
 Overback dan Dent memperbaharui perjanjian dengan Sultan Sulu dan
membentu sebuah Syarikat British supaya rakyat boleh melabur. Dent menjadi
pemilik tunggal kerana Overback telah menjualkan bahagiannya kerana beliau
bukan berbangsa British.

 1881, Piagam Diraja telah diberikan oleh Kerajaan British dan Syarikat
Berpiagam Utara ditubuhkan dan meluaskan pengaruhnya dari 1881 hingga
1946.
Thank you