Yunit 4

ARALIN 1
Pagkamamayan; Konsepto at Katuturan
KONSEPTO AT KATUTURAN NG
PAGKAMAMAYAN
CITIZENSHIP
LIGAL AT LUMALAWAK NA KONSEPTO
NG PAGKAMAMAYAN
• Saan maaring iugat ang konsepto ng citizenship?
• Kalagayan o katayuan ng isang tao bilang miyembro
ng isang pamayanan o estado?
• Kasaysayan ng Daigdig
• Kabihasnang Griyego
• Binubuo ito ng mga lungsod-estado
• “Polis”
• Isang lipunan na binubuo ng mga taong may iisang
pagkakakilanlan at isang mithiin .
• Binubuo ang Polis ng mga citizen
• Limitado sa mga kalalakihan
•Pribilehiyo
•Karapatan at Tungkulin
• Pericles
• Orador ng Athens
• “Hindi lamang sarili ang
iniisip ng mga citizen kundi
maging ang kalagayan ng
estado”
• Ang isang citizen ay inaasahan makilahok sa mga
gawaing polis
• Pampublikong asembliya at paglilitis
• Ang isang citizen ay maaring politiko, administrador,
husgado at sundalo
 Sa Kasalukuyan….

• Tinitingnan ang Citizenship bilang isang legal(legal) na

kalagayan ng isang indibidwal sa isang nasyon –estado.
• Murray Clark Heavens (1981), ang citizenship ay
ugnayan ng isang indibidwal at ng isang estado .
• Tumutukoy sa pagiging miyembro ng isang indibidwal sa
isang estado kung saan citizen
 Sa Kasalukuyan….

• Ginagawaran ng mga karapatan at

tungkulin
• Saligang Batas (Constitution)
• Art. III Bill Of Rights
 Art. III-Bill Of Rights
• Political – direct or indirect participation in the
establishment or administration of the government
• Civil Rights-Laws enforce to ensure the security of
enjoyment of individual’s happiness
• Due Process of Law
• Equal Protection of Law
 Art. III-Bill Of Rights
• Freedom of Expression • Self-Incrimination
• Freedom of Religion
• Liberty and Abode
• Involuntary Servitude
• Right to Information • Prohibited Punishment
• Right to information • Non-Imprisonment
Associations
• Rights of an Accused
Due to Debt
• Right to Bail • Double Jeopardy
• Writ of Habeas Corpus • Ex-Post Facto Law and
• Right to Speedy determination Bill Attainder
of Cases
 Art. IV-Citizenship
• I. Citizenship
• Membership in a political community which is personal
and more or less permanent in character
• II. Modes of Acquiring Citizenship
By Birth
• Jus Sanguinis
• Jus Soli
 Art. IV-Citizenship
• Jus Sanguinis (Right of Blood)– Ang pagkamamayam ng
isang tao ay nakabatay sa pagkamamamayan ng isa sa
kaniyang magulang
• *Prinsipyong sinusunod sa Pilipinas
• Jus Soli (Jus Loci) (Right of Soil)– Ang pagkamamayan
ay nakabatay sa lugar kung saan siya ipinanganak.
• *Prinsipyong sinusunod sa Amerika
 Sino ang mga mamayan ng Pilipinas?
• Ayon sa Art. IV, Sec. 1:
• Lahat ng ipinanganak sa panahon na naisabatas ang 1987
Constitution
a) Mga citizens sa ilalim ng Treaty of Paris
b) Mga dineklara mamayan sa pamamagitan ng pagdedeklara
ng husgado na mamayan sa ilalim ng Jus Soli Principle
c) Mga “naturalized’ o naturalisadong mamayan ayon sa batas
d) Mga mamayan sa ilalim ng 1935 Constitution
e) Mga mamayan sa ilalim ng 1987 Constitution
 Sino ang mga mamayan ng Pilipinas?
• Ayon sa Art. IV, Sec. 1:
• Mga tatay o nanay na mamayan ng Pilipinas
• Mga pinanganak bago ang January 17, 1973 na may
Pilipinong nanay na pinili ang Philippine Citizenship ng
sila ay nasa wastong gulang na.
 2 Kinds of Citizenship
•Filipino by Birth
•Naturalize Filipino
 Naturalized Filipino
• Isang Judicial Act na inaampon ang isang banyaga
at dadamitan ang mga pribilehiyo ng isang native
born citizen
• Kailangan talikuran ang dating nationality at ang
dating “fact of entrance” na kapareho sa relasyon
sa bagong “body politic”(tao ng isang nasyon,
estado o lipunan bilang isang grupo)
 Qualifications of Naturalization
1. Hindi baba ang edad sa 18 yrs. Old sa petsa na dinidinig
ang petition
2. Tumira sa Pilipinas ng hindi baba ng 10 taon at maaring
bumaba hanggang 5 taon( subject to conditions)
3. Character
4. Own real estate sa Pililpinas na hindi babaa ang value sa
5,000
5. Speaks English and Filipino
6. Enrolled minor children in any public or private
 Loss of Citizenship
1. Naturalized in a foreign country
2. Express renunciation(pagtanggal) of citizenship
3. Magbigay permiso o paglagada sa oath to the constitution or
laws of a foreign country upon attaining 21 yrs. of age
4. Nagbigay serbisyo o tumanggap ng commission sa armed
forces ng ibang bansa
5. Cancellation of certificate of naturalization
6. “Deserter”- dineklara sa pamamagitan ng final judgment ng
armed forces of the Philippines sa panahon ng digmaan
Lumalawak na Pananaw ng
Pagkamamayan
• Patuloy ang paglawak ng konsepto ng pagkamamamayan sa
kasalukuyan.
• Hindi lamang bilang isang katayuan sa lipunan na isinasaad ng
estado
• Bagkus, maituturing ito bilang pagbubuklod sa mga tao para sa
ikabubuti ng kanilang lipunan.
• Ang pagkamamamayan ng isang indibidwal ay nakabatay sa
pagtugon niya sa kaniyang mga tungkulin
• Sa lipunan at sa paggamit ng kaniyang karapatan para sa
kabutihang panlahat
• Hindi lamang tagapagmasid ang mga mamayan
• Karapatan at tungkulin na dapat gampanan
• Aktibong makikilahok sa pagtugon sa mga isyung
kinakaharap ng lipunan
• Layunin ay pabutihin ang kalagayan ng lipunan
 Lumalawak na pananaw ng pagkamamayan
• Igigiit ng isang mamayan ang kaniyang karapatan
para sa ikabubuti ng bayan
• Gagamitin ang pamamaraang ipinahihintulot ng
batas upang iparating sa mga kinauukulan ang
kaniyang mga hianing at saloobin
• Ang mamamayan ay hindi lamang tagasunod
• Wala namang monopoly ang pamahalaan sa
patakaran an sinusunod
 Lumalawak na pananaw ng pagkamamayan
• Hindi na inaasa sa pamahalaan ang kapakanan
ng lipunan
• Nakikipagdayalogo para makabuo ng isang
kolektibong pananaw at tugon sa mga hamon
na kinakaharap ng lipuanan
• Maari ng matukoy ang ang pagiging isang
mabuting mamayan
 Lumalawak na pananaw ng pagkamamayan
• Yeban(2004), ang responsableng mamayan

• Inaasahang makabayan
• May respeto sa karapatang pantao
• May pagmamahal sa kapwa
• May pagpupunyagi sa bayani
• Ginagawa at alam ang tungkulin at karapatan ng isang mamayan
• May disiplina sa sarili
• May kritikal at malikhaing pag-iisip
 Lumalawak na pananaw ng pagkamamayan
• Ayon kay Alex Lacson

• May 12 gawain na maaring makatulong sa

ating bansa
• Simple man pero maaring magbunga ng
malawak na pagababago sa ating lipunan.
 Lumalawak na pananaw ng pagkamamayan
• Nationalism –pagkilala sa isang bansa at
pagbibigay ng suporta sa interes ng bansa lalo na
sa ekslusyon at pagsira ng ibang nasyon (Loyalty)
• Patriotism-ang pakiramdam ng pagiging
konektado (attachment) ng malalim, may
dedikasyon at may apapanagutan (commitment) sa
isang bansa, nasyon, etc. (Love of Country)