Kabanata 9:MGA BAGAY BAGAY

TUNGKOL SA BAYAN
Tama Ang naging hinala ni ibarra na si padre damaso
Ang nakita niyang lulan
ng Victoria at na tungo Ito sa bahay ni kapitan
tiyago huminto Ito sa bahay ni kapitan tiyago
,pormal ang mukhang nito at nag mamadali na para
bang may napakahalagang sadya
Sa Pintuan pa lamang ay nakasalubong na Niya Ang
mag tiya palabas ng bahay,
Padre damaso:saan Ang tungo nino?
Maria Clara:kukunin Po namin sa kombento Ang
mga gamit ko
Nabigla si padre damaso dahil sa Tinuran ni
Maria Clara.
“Tignan natin kung sino Ang masusunod at kung
sino Ang mas makapangyarihan ,pabulong Na
sabi ni padredamaso”
May ngiti na maipapahiwatig na siya parin Ang
makapangyarihan yarihan sa lahat Napansin ni
tiya isabel Ang pabulong Na ito at
pinagkamkalan nyang may sinasaulong sermon
Ang matandang prayle
Sumagsag Ang lakas ni padre damaso papasok ng
bahay ni kapitan tiyago nabigla si kapitan tiyago ng
Makita niyang normal ang mukhang ni padre
damaso Padre damaso: may mahalaga tayong pag
uusapan sa buying tanggapan , Santiago
(Sa Oras naiyon ay mayroon ding nagaganap na
pag uusap sa pagitan ng. Matandang paring may
sakit at ni padre sibyla) binabalitaan ni padre sibyla
Ang mtandang pati kung ano Ang nagaganap sa
paligid
Sa naniniwala ng pati na Ang kaniyang sakit at
kparusahan sa mga magawang pag mamalupit at pag
mamalabis sa. Kapangyarihan Di na Niya sinunod. Ang
payo ng doctor dahil sya ay maganda na Inilahad ni
padre sibyla Ang naging living at Ang pag diko ni ibarra.
Makapangyarihan tayo dahil pinapani Wala an
tayo ,kung sino man Ang kumakalaban sa natin
ay pinaparatangan ng pamahalaan na erehe at
dahil tutor tayo sa kalayaan ng bayan dahilan pa
Ito para Hindi tayo maalis sa presto ,ngunit
paano kung Ang mga ka away natin Ang
pakinggan nila? Hindi manyayari Ang ngayon
kailangan may kumalaban saatin para mamulat
tayo,d dahil possibleng manyayari Dito Ang
nangyaring pag bagsak natin sa Europa ,
Natuto nang lumaban ang mga indio ,
nagigising na Sila sa kanilang kalagayan Padre
sibyla:Titol ba kayo sa pag bayad ng buwis?
Hindi iyon sinagot ng pari at sahalip ay itinigil
Ang uusapan iyon
Nasan na ni padre damaso Ang gustong Sabihin
at gustong gawin Kay kapitan tiyago "paano
mas naging mas makapangyayari pa Ang gusto
ng isang inaama sa tunayan na ama."
Walang Titol na sumunod nalamang si kapitan tiyago
,Titol si padre damaso sa pakikipagmabutihan ni
Maria Clara Kay crisostomo ibarra

TALASALITAAN:
karwahe-sasakyan
Pagpapatistis-kalakal o kalakalan
Sumagsag lakad-mabilis na pag lakad
Sariling bait-katinuan sa sarili
KABANATA 13 ANG
BADYA NG UNOS
Bumaba nang karwahe si ibarra sa tapat mismo ng
sementeryo kasama ang kanyang utusan na nag tungo
sa loob. "Hindi ko po masyadong nadalaw ang libing ng
inyonh ama dahil sa aking pagkakasakit. Ang sabi po ni
kapitan tiago ay ipinagpagawa nya ito ng isang nitso.
Natamnan ko ng bulaklaking halaman ang libing ng
inyong ama at nilagyan ko ng krus na ako mismo ang
gumawa.
Itinuro ng utusan kung saang lugar nakalibing ang ama
ni crisostomo. "Naroon po sa dakong iyon." Hindi
natagpuan ng utusan ang palatandaan. Hinanap nila ang
puntod at nagtanong sila sa isang sepultorero. "Isang
krus po bang malaki ang inyong palatandaan?." tanong
ng sepultorero sa kanila. "Isang krus na may inukit na
dibuho at taling yantok? At may mga tanim pang
bulaklaking halaman ang puntod?
"Opo," tugon ng utusan,"Mga adelfa,sampaga at
pensamiyento ang mga bulaklaking halaman." "Ang
krus po ay sinunog kona ", ayon sa sepultorero.
Nabigla si ibarra sa narinig at maging ang utusan ay
e
nabigla rin. "Sinunog!" Halos mag kasabay pang wika
ng dalawa. "Utos po ng kurang malaki.Ang kurang
namamalo,si Padre Garote".
sagot ng sepultorero. "Nasan napo ang puntod ng aking
ama. Bagamat wala na itong krus ay nasisiguro kong
natatandaan ninyo kung nasaan ito?"tanong ni ibarra.
"Pero wala na rin po ang bangkay." Lalong namngha si
ibarra at ang utusan sa huling sinabi ng sepultorero. "Wala
pang isang taon mula nung nalilibing jan ang hinahanap
namin, bakit ninyo huhukayin?" anang utusan sa
sepultorero. "May isang babae napo akong inilibing
jan,halos isang lingo lamang ang nakalipas. Ipinahukay
saakin ng kurang malaki ang bangkay na hinahanap ninyo
para ilipat sa libingan ng mga intsik." Galit na hinawakan
ni ibarra ang balikat ng sepultorero saka niyugyog ng
malakas.matinding takot ang naramdaman ng sepultorero.
"Ano'ng ginawa mo sa bangkay ng aking ama?" "Hindi
ko naman po inilibing ang inyong ama sa libingan ng
mga intsik. Naniniwala po akong mas makakabuting
anurin nalamang ang bangkay kaysa mapatibing
salibingan ng mga intsik kaya't itinapon ko ito sailog."
Matinding galit ang naramdaman ni ibarra subalit
nagpigil ng husto upang hindi masaktan ang sepultorero.
Binitawan nya ito at tumakbong palayo sa ibang
libingan.Agad namn syang sinundan ng utusan.
Dumating sa kabayanan ng San Diego si ibarra at
papunta sya sa matandang bahay .Napapaligiran ng
pader ang bahay at ang bakod ay ginagapangan ng
halaman. Ang binata ay kayraming ilang ilang na
humahalimuyak sa bango. Naglaylay ang mga ito sa
sang ng punong nasa gitna ng bakuran. Hindi pa
man sya ganap na nakakauti ng bahay ay agad nyang
natanawan ang kura sa hindi kalayuan kaya nag
mamadali nya itong nilapitan.Nakasuot ito ng abito
at ang sumbrero ay nayuyupi salakas ng hangin at
tila nabubuwal ng hangin dahil sa kapayatan.
"Anong ginawa mo sa bangkay ng aking ama?" mariing
hinawakan ni crisostomo ang dalawang balikat ng kura.
Namutla sa takot sa padre Salvi."Baka nagkakamali
kayo,wala akong ginagawang masama sa inyong ama."
"Magsabi ka ng totoo." "Baka ang pinalitan kong kura na
si padre Damaso ang tinutukoy ninyong may ginawang
masama sa inyong ama." paliwanag ni padre Salvi. Tila
natauhan si ibarra sa narinig kaya agad binitawan ang
kura.
Tauhan:
Supulterero
Crisostomo ibarra
Utusan

TALASALITAAN:
1. niyugyog -inalog
2.napapaligiran –napalilibutan
3.humahalimuyak -kumakalat