PATOLOJİYE GİRİŞ

Prof. Dr. Bülent Mızrak

Uşak Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Patoloji AD

1
1 Eylülde çıkacak Türkçe 10. Baskı

2
Publisher: Elsevier; 10 edition
(March 8, 2017)

3
9. Baskının Türkçesi (© 2014
Elsevier Limited )

4
PATOLOJİYE GİRİŞ
Patolojinin sözcük anlamı, hastalık (pathos) bilgisidir (logos) . Bu bilim
dalı hastalıkları ve hastalarda bunlara hücreler, dokular ve organlar
düzeylerinde eşlik ederek belirti ve semptomları meydana getiren
değişikliklerin nedenlerini araştım. Öğrencilerin patoloji ve tıp eğitimleri
boyunca her zaman karşılaşacakları, önemli iki terim vardır:
• Etiyoloji hastalığın, arka plândaki nedenler ve değişikliğe yol açan
faktörler de dahil olmak üzere kaynağı­dır. Hipertansiyon, diyabet ve
kanser gibi en fazla karşılaşılan hastalıkların, kalıtsal genetik yatkınlık ve
çeşitli çevresel tetikleyici faktörlerin bir araya gelmesi sonucunda
geliştiği artık açıkça bilinmektedir. Hastalıkların arka plânındaki genetik
ve çevresel faktörlerin araştırılıp ortaya konulması, modern tıbbın
üzerinde çalıştığı önde gelen bir konudur.

5
• Patogenez, hastalığın gelişmesiyle sonuçlanan basamaklar
anlamında kullanılan bir deyimdir. Etiyolojik faktörlerin ve
moleküler değişikliklerin; hastalığı karakterize eden, spesifik
fonksiyonel ve yapısal anormallikleri nasıl tetiklediğini anlatır.
Etiyoloji bir hastalığın niçin geliştiğini belirlerken, patogenez o
hastalı­ğın nasıl geliştiğini ortaya koyar.
Hastalığın etiyolojisinin ve patogenezinin belirlenmesi, yalnızca
o hastalığın anlaşılmasının sağlanması açısından değil, mantıklı
tedaviler geliştirilmesi açısından da temel bir ihtiyaçtır.
Hastalığın nedenlerini ve gelişmesini açıklayan patoloji
böylece, tıp uygulamasının bilimsel temelini oluşturur

6
Patologlar klinik uygulamada tanı koymak ve tedaviyi yönlendirmek için,
hücrelerin ve dokuların makroskopik veya mikroskopik görünümlerini
(morfoloji) ve kan, idrar gibi vücut sıvılarındaki biyokimyasal
değişiklikleri tanımlar. Patologlar ayrıca, hasara yanıt olarak hücrelerde,
dokularda ve organlarda gelişen biyokimyasal, yapısal ve fonksiyonel
değişiklikleri ortaya çıkarmak amacıyla çe­şitli moleküler, mikrobiyolojik
ve immünolojik teknikler kullanır. Patoloji öğretisi geleneksel olarak
genel patoloji ve sistemik patoloji şeklinde iki bölüme ayrılır. Bunlardan
birincisi, patolojik uyaranlar nedeniyle hemen bü­tün dokularda
meydana gelen, hücre ve doku düzeyindeki değişiklikler; İkincisi ise
farklı, özelleşmiş organlardaki reaksiyonlar ve anormallikler üzerinde
odaklanır. Önce genel patolojinin geniş kapsamlı ilkeleri, ardından da
her bir organda gelişen özel hastalık süreçleri ele alınacaktır.

7
8
9
10
11
12
13
Bir patoloji laboratuarının genel görünüşü

14
Makroskopi kabini

15
Doku kaseti

16
Otomatik doku takip sistemi

17
Doku gömme istasyonu

18
Elde edilen parafin blok

19
Mikrotom ile kesit elde edilmesi

20
Sıcak su banyosunda kesitlerin lam üzerine alınması

21
Otomatik lam boyama sistemi

22
İncelenmeye hazır H&E boyalı bir slayt

23
Sitosantrifüj (sıvılar için)

24