BAB 9

HABA
 9.1 SUHU DAN HABA
Suhu merupakan darjah
KESEJUKAN dan KEPANASAN
sesuatu bahan
HABA merupakan satu bentuk
TENAGA yang boleh mengalir dari
kawasan panas ke kawasan sejuk
Unit SI bagi suhu ialah KELVIN (K). Suhu
biasanya diukur menggunakan TERMOMETER
dalam unit DARJAH CELCIUS (•C)
Unit SI bagi haba ialah JOULE(J). Haba juga
diukur dalam KALORI (Cal)
Suhu dan haba adalah kuantiti yang BERBEZA
Tetapi SALING BERKAITAN
1. Objek PANAS mempunyai SUHU TINGGI
manakala objek SEJUK mempunyai SUHU
RENDAH
2. Apabila suatu objek MENYERAP HABA ,
SUHUNYA MENINGKAT. Sebaliknya Apabila
objek MEMBEBASKAN HABA , SUHUNYA
MENURUN
9.2 PENGALIRAN HABA DAN KESEIMBANGAN
 Apabila 2 bahan yang berbeza HABA
suhu bersentuhan, PEMINDAHAN HABA
berlaku diantara 2 bahan itu
 Haba mengalir dari bahan berSUHU TINGGI ke bahan berSUHU
RENDAH
 Pengaliran haba berlaku sehingga KESEIMBANGAN HABA atau
KESEIMBANGAN TERMA tercapai
 Pada keseimbangan haba, kedua2nya mempunyai SUHU SAMA
 KADAR PENGALIRAN HABA bergantung kepada PERBEZAAN SUHU
diantara 2 bahan
 Semakin besar perbezaan suhu, semakin tinggi kadar pengaliran haba.
 KONDUKSI, PEROLAKAN DAN SINARAN
Bahan berbeza mempunyai KADAR
KEKONDUKSIAN HABA yang berbeza
1. LOGAM biasanya mempunyai
KADAR KEKONDUKSIAN HABA
YANG TINGGI
2. BUKAN LOGAM biasanya
mempunyai KADAR
KEKONDUKSIAN HABA RENDAH
Diperhatikan bahawa paku2 tekan jatuh mengikut
urutan berikut
1. Kuprum
2. Aluminium
3. Besi
4. Loyang
5. Kaca
Kesimpulannya, kuprum mengkonduksikan haba paling
cepat dan sebaliknya
KONDUKSI
Haba mengalir melalui
PEPEJAL
Zarah2 pepejal tidak
mengalir, maka haba
berpindah dari satu zarah
ke zarah lain secara
getaran
PEROLAKAN
Haba mengalir melalui
BENDALIR, seperti GAS dan
CECAIR
Zarah2 Bendalir mengalir
secara bebas dan membawa
bersama tenaga bersamanya
SINARAN
Haba mengalir melalui
VAKUM(bukan medium)
Haba dipindahkan oleh
gelombang
elektromagnet
TIDAK melibatkan
zarah2 sebarang jirim
BAYU LAUT
BAYU LAUT
BAYU DARAT
BAYU DARAT
 9.3 PRINSIP PENGEMBANGAN DAN
PENGECUTAN JIRIM
 Jirim MENGEMBANG Apabila dipanaskan dan MENGECUT apabila disejukkan
 Apabila jirim dipanaskan
1. Zarah2nya bergetar dengan lebih kuat
2. Tenaga kinetik bertambah menyebabkan zarah2 bergerak menjauhi antara satu
sama lain. Maka, jarak diantara zarah bertambah.
3. ISIPADU jirim BERTAMBAH dan jirim itu MENGEMBANG.
 Apabila jirim disejukkan
1. Zarah2nya bergetar dengan perlahan
2. Tenaga kinetik berkurang dan jarak diantara zarah berkurang
3. ISIPADU jirim BERKURANG dan jirim itu MENGECUT
 9.4 HUBUNGAN ANTARA JENIS PERMUKAAN OBJEK DENGAN PENYERAPAN DAN
PEMBEBASAN HABA
 Objek menyerap dan membebaskan haba pada kadar berbeza
 Ia bergantung kepada
1. JENIS permukaan
2. SUHU persekitaran
 Objek gelap dan kusam
1. MENYERAP HABA LEBIH BAIK daripada objek putih dan
berkilat
2. MEMBEBASKAN HABA LEBIH BAIK daripada objek putih dan
berkilat
 Semakin TINGGI SUHU PERSEKITARAN, semakin BANYAK HABA
YANG DISERAP oleh objek
 KONSEP HABA DALAM KEHIDUPAN
HARIAN
 ARUS PEROLAKAN dapat meningkatkan
PENGUDARAAN untuk menyejukkan bangunan
1. Udara panas naik dan keluar melalui LUBANG
UDARA pada bumbung dan KIPAS PENGUDARAAN
2. Udara sejuk masuk ke dalam bangunan melalui
PINTU dan TINGKAP
3. Perolakan udara yang berterusan akan
menyejukkan bangunan
4. PENTAMAN UDARA digunakan untuk menyejukkan
bilik pada hari yang panas
5. KIPAS meningkatkan peredaran udara untuk
menyejukkan bilik lebih cepat
 BANGUNAN HIJAU

BANGUNAN HIJAU ialah

bangunan yang merapkan ciri2
MESRA ALAM dalam binaannya
Pertubuhan Arkitek Malaysia dan
Persatuan Jurutera Perunding
Malaysia memperkenalkan
INDEKS BANGUNAN HIJAU
Ia mengandungi ciri2 berikut
 RUJUKAN UTAMA :
OXFORD FAJAR
AMAZING SAINS TING2