Sains Fizikal

Sifat Cahaya
Penilaian Bilik Darjah
Sains
 5.1.1 Menyatakan cahaya bergerak lurus dengan
menjalankan aktiviti
Tahun 4 SK
 5.1.2 Membanding dan membezakan bayang-bayang
yang terhasil apabila cahaya dihalang oleh objek lut
sinar, lut cahaya dan legap dengan menjalankan
aktiviti.

Kurikulum Standard Sekolah Rendah

 5.1.3 Mengeksperimen untuk menentukan faktor yang
UNIT
Sifat Cahaya
mempengaruhi saiz dan bentuk bayang-bayang.

Saya boleh ... 1 3 6

5 Sains Fizikal

 Menyatakan cahaya bergerak lurus,

boleh dipantulkan dan dibiaskan

 Membuat kesimpulan tentang faktor
yang mempengaruhi saiz dan bentuk

bayang-bayang

Disediakan oleh:
Suheil Almawardie bin Mohd Roslan
SK Kuala Mai Bharu
 Sains Fizikal Sains Fizikal
Tarikh Tarikh

Sifat Cahaya Sifat Cahaya

Sumber Cahaya Kejelasan bayang-bayang objek

• Orientasi objek
• Cahaya merupakan keperluan penting dalam kehidupan kita. Jika orientasi objek berubah, bentuk bayang-bayang juga akan
• Cahaya diperoleh daripada pelbagai sumber seperti: berubah.
• Kedudukan sumber cahaya
Cahaya matahari Lampu Api
Jika kedudukan lampu berbeza, bentuk bayang-bayang itu
sumber cahaya semula jadi sumber cahaya buatan sumber cahaya buatan berbeza.
(tenaga elektrik) (tenaga kimia)
Latihan 6
Jawab soalan berdasarkan penyiasatan di bawah.
Latihan 1
Namakan sumber cahaya berikut. Dalam suatu penyiasatan, suatu objek diterangi oleh sumber cahaya
dari dua kedudukan yang berbeza, S dan T seperti yang ditunjukkan
dalam rajah di bawah.
   Skrin
S Kedudukan S T
sumber cahaya

Lampu
Bentuk bayang-
Objek
suluh bayang
T

(a) Lakarkan bentuk bayang-bayang yang terhasil dalam jadual

   diatas.
(b) Nyatakan tujuan penyiasatan di atas.

(c) Apakah kesimpulan yang boleh dibuat daripada penyiasatan ini?

(d) Apakah faktor lain yang mempengaruhi bentuk bayang-bayang?

1 6
 Sains Fizikal Sains Fizikal
Tarikh Tarikh

Sifat Cahaya Sifat Cahaya

Faktor yang mempengaruhi saiz bayang-bayang Sifat Cahaya

• Jarak di antara objek dengan sumber cahaya.

• Sifat cahaya ialah:
- Saiz bayang-bayang menjadi lebih besar jika jarak di antara
sumber cahaya dan objek lebih dekat. cahaya cahaya dapat cahaya dapat
• Jarak di antara objek dengan skrin. bergerak lurus dipantulkan dibiaskan
- Saiz bayang-bayang menjadi lebih kecil jika jarak di antara
objek dengan skrin lebih dekat.
• Cahaya bergerak daripada sumber cahaya dalam garis lurus.
Latihan 5 • Pantulan cahaya berlaku apabila sinaran cahaya mengenai
permukaan objek dan dilantun balik dari permukaan itu.
Jawab soalan berdasarkan jadual.
• Pembiasan cahaya berlaku apabila cahaya bergerak melalui dua
Jadual di bawah menunjukkan keputusan suatu penyiasatan. medium yang berbeza, arah pergerakan cahaya akan berubah.
Jarak di antara lampu suluh dengan 20 25 30
kereta mainan (cm) Latihan 2
Saiz bayang-bayang pada skrin Besar Sederhana Kecil Tentukan fenomena di bawah berdasarkan sifat cahaya yang betul.
(a) Apakah kesimpulan daripada penyiasatan ini? Isikan tempat kosong.

Semakin jarak di antara lampu suluh dengan kereta
mainan, semakin saiz bayang-bayang yang terbentuk.

Jadual di bawah menunjukkan keputusan suatu penyiasatan lain.

Jarak di antara kereta mainan dan skrin (cm) 20 25 30 

Saiz bayang-bayang pada skrin Kecil Sederhana Besar

(b) Apakah kesimpulan daripada penyiasatan ini?


(c) Berdasarkan kedua-dua penyiasatan ini, nyatakan faktor-faktor
yang mempengaruhi saiz bayang-bayang.

5 2
 Sains Fizikal Sains Fizikal
Tarikh Tarikh

Sifat Cahaya Sifat Cahaya

Pergerakan Cahaya Kejelasan bayang-bayang objek

• Cahaya bergerak daripada sumber cahaya dalam garis lurus. • Kejelasan bayang-bayang yang terbentuk mungkin berbeza
• Contoh cahaya bergerak lurus: mengikut sifat objek yang menghalangnya seperti:
- Cahaya daripada lampu kereta - Lut sinar iaitu sifat objek yang membenarkan semua cahaya
- Cahaya daripada lampu helikopter melaluinya. Oleh itu, tiada bayang-bayang yang terhasil
- Alur cahaya matahari pada celahan kawasan pokok - Lut cahaya iaitu sifat objek yang membenarkan sebahagian
• Apabila cahaya yang bergerak lurus dihalang oleh suatu objek, cahaya melaluinya. Oleh itu, bayang-bayang yang terhasil
bayang-bayang terbentuk. tidak jelas.
- Legap iaitu sifat objek yang tidak membenarkan cahaya
melaluinya. Oleh itu, bayang-bayang yang terhasil jelas.
Latihan 3
Jawab soalan berdasarkan rajah. Latihan 4
Rajah di bawah menunjukkan suatu penyiasatan tentang Jawab soalan berdasarkan rajah.
pergerakan cahaya.
Rajah di bawah menunjukkan susunan radas untuk menyiasat kejelasan
A
bayang-bayang yang dibentuk oleh tiga objek yang berlainan jenis.
B
Mentol C
Objek
menyala

Lampu suluh Skrin

Pemerhati

Objek Pemerhatian
(a) Nyatakan pemerhatian yang diperoleh dari pemerhati Kertas surih
Plastik jernih
(b) Ramalkan apa yang berlaku sekiranya kadbod B digerakkan Papan lapis
ke kanan?
(a) Nyatakan objek
(i) Lut sinar:
(c) Buat satu kesimpulan tentang penyiasatan ini.
(i) Lut cahaya:
(i) Legap:
3 4