საქართველოს ეროვნული უნივერსიტეტი სეუ

inteleqti da inteleqtis Sefaseba

ioseb rogava
2018 წელი
 რა არის შეფასება

fsiqologiuri Sefaseba gulisxmobs individTa unarebis, qcevebisa da pirovnuli

maxasiaTeblebis Sesafaseblad zustad dadgeniliprocedurebis gamoyenebas.
 ფორმალური შეფასების
ძირითადი ნიშნები

formaluri Sefasebis procedura, romelic gulisxmobs individebis klasifikacias,

an maT SerCevas, sam moTxovnas unda akmayofilebdes. შეფასების
ინსტრუმენტები უნდა იყოს სანდო, ვალიდური და
სტანდარტიზირებული. Tu Sefasebis instrumenti am moTxovnebs ar
akmayofilebs, maSin miRebuli Sedegebi sando ar iqneba.
 სანდოობა

sandooba gviCvenebs, esa Tu is Sefasebis instrumenti ramdenad iZleva sando

monacemebs.
testis sandoobis dasadgenad aucilebelia test-retestuli sandoobis gansazRvra.
es aris korelacia zoma, romelic arsebobs erTsa da imave cdis pirze, erTi da igive
testis sxvadasxva dros Catarebis Sedegad miRebul maCveneblebs Soris.
 sandoobis Sefasebis kidev ori gza arsebobs.

• pirveli, erTi da imave testis nacvlad cdis pirs testis urTierTSemcvlel,

paralelur formebs aZleven.
• sandoobis meore sazomi Sinagani SeTanxmebulobaa,
romelic erTi da igive testis pasuxebis Sesabamisobas gulisxmobs.
 ვალიდობა
testis validoba aris is, Tu ra xarisxiT zomavs testi imas, risi gazomvac surs
eqsperts.
validobis pirveli tipi testis Sinaarss eyrdnoba. Tu testis amocanebi uSualod
ukavSirdeba interesis sagans, maSin tests gaaCnia TvalsaCino validoba.
testis პროგნოსტული ვალიდობიის misaRwevad fsiqologebi erTmaneTs
adareben cdis pirebis mier erT testSi miRebul qulebsa da sxva standartis an
kriteriumis mixedviT miRebul qulebs.
 ნორმები და სტანდარტიზაცია

gvaqvs sando da validuri testi, magram sxvadasxva testis Sedegebis

interpretaciisaTvis isev gvWirdeba normebi. Testis normebi saWiroa imisaTvis,
rom gaigoT, Cveulebriv, ra diapazonSi nawildeba მაგალითად Tqveni asakisa
da sqesis studentebis mier miRebuli qulebi da rogoria maTi gasaSualoebuli qula.
imisaTvis, rom normebs azri hqondes, saWiroa, rom erTi da igive testi yvela
cdis pirma erTnair, standartizirebul pirobebSi Seasrulos. standartizacia aris
testirebis meTodikis erTnairad, erTnair pirobebSi gamoyeneba yvela cdis piris
mimarT.
 ინტელექტის შეფასება
ramdenad gonieri xarT Tqven an Tqveni megobrebi? am kiTxvaze pasuxis gacema
inteleqtis gansazRvriT unda daiwyoT. es advili amocana ar aris, magram inteleqtis
mkvlevarTa 52-kaciani jgufi mainc SeTanxmda aseT zogad gansazRvrebaze: `inteleqti
aris Zalze zogadi gonebrivi SesaZlebloba, romelic, sxva komponentebTan erTad,
moicavs logikuri msjelobis, dagegmvis, problemaTa gadaWris, abstraqtuli
azrovnebis, rTuli ideebis wvdomis, swrafad daswavlisa da gamocdilebis miRebis
unars
 IQ ტესტები

aSS-is fsiqologebma SeimuSaves, IQ, anu inteleqtis koeficienti. IQ inteleqtis

ricxobrivi, standartizebuli sazomia. amJamad farTod gamoiyeneba individualuri
gamoyenebisTvis mowodebuli IQ-testis ori jgufi: stenford binesa da veqsleris
skalebi.
სტენფორდ ბინეს ინტელექტის სკალა
 gonebrivi CamorCenilovbis diagnozi
gonebrivi CamorCenilobis diagnozis dasma SesaZlebelia im SemTxvevaSi, Tu:
• individis IQ aris daaxloebiT 70-75 an ufro dabali;
• dasturdeba mniSvnelovani unarSezRuduloba 2, an meti saadaptacio unaris
sferoSi; ეს სფეროებია:
• კომუნიკაცია, • კომუნალური რესურსებით სარგებლობა,
• თავის მოვლა, • ჯანმრთელობა და უსაფრთხოება,
• საოჯახო ყოფა, • ფუნქციონალური მიმართულების ცოდნა,
• სოციალური, • თავისუფალი დრო,
• საკუთარი თავის • სამუშაო.
მართვა,

• ჩამორჩენილობა ვლინდება 18 წლამდე ასაკში

 ინტელექტის თეორიები

 ინტელექტის ფსიქომეტრული თეორია

 სტენბერგის ინტელექტის ტრიარქიული თეორია
 გარდნერის მრავლობითი ინტელექტი და ემოციური
ინტელექტი
 ინტელექტის პოლიტიკა

inteleqtis Tanamedrove koncefciebi ewinaaRmdegeba IQ-is testSi miRebul

qulebsa da pirovnebis inteleqts Soris arsebul mWidro kavSirs, magram
dasavlur sazogadoebaSi IQ testebi mainc rCeba inteleqtis yvelaze
gavrcelebul sazomad.
 ჯგუფური შედარების ისტორია

1990-iani wlebis daswyisSi fsiqologi henri godardi amtkicebda, rom

yvela emigrants unda Cautardes gonebrivi unarebis testireba da maT,
visac `fsiqikuri defeqti~ aRmoaCndeba, `SerCeviT aekrZalos qveyanaSi
Semosvla~. amgvar Sexedulebebs Tavisi wvlilis Setana SeeZlo
emigrantTa zogierTi jgufis qveyanaSi SeSvebisadmi mtruli nacionaluri
damokidebulebis SeqmnaSi
 მემკვიდრეობითობა და IQ
rogor SeuZliaT mkvlevrebs inteleqtis genetikuri gansazRvrulobis xarisxis
dadgena? am kiTxvaze nebismieri pasuxi mkvlevrebisgan inteleqtis indeqsad
garkveuli sazomis SerCevas moiTxovs. amrigad, sakiTxi is ki araa, axdens
Tu ara memkvidreobiToba inteleqtze gavlenas, aramed is, umetes
SemTxvevaSi, msgavsia Tu ara ojaxur xeTa SigniT IQ maCvenebeli.
 გარემო და IQ
nebismieri individis IQ-ze mxolod genetikuri memkvidreoba ar aris
pasuxismgebeli. garemo IQ-zec unda axdendes gavlenas.
 კულტურა და IQ ტესტების ვალიდობა

adamianebi, albaT, naklebad izrunebdnen IQ qulebze, rom ar

iTvaliwinebdnen Semdeg sasargeblo prognozs: mravalricxovanma
kvlevebma aCvena, rom IQ qulebs sakmaod validurad SeuZliaT iseTi
sakiTxebis prognozireba, rogoricaa saskolo niSnebi, profesiuli statusi da
sakuTari Tavis warmoCenis xarisxi mraval sxvadasxva samuSaoze
 შემოქმედებითობა
kreatuloba (შემოქმედებითობა) aris iseTi ideebis generirebisa da produqtebis
Seqmnis unari, romlebic axali da aqtualuria mocemul pirobebSi.
rogor SeiZleba imis gansazRvra, adamianebi (SedarebiT) kreatulebi arian Tu ara?
kiTxvebi, romelebic zomaven divergentul azrovnebas, saSualebas aZleven testis
Semsrulebels naTlad gamoavlinos sxarti da moqnili azrovneba
 daasaxeleT yvela sagani, romelic, Tqveni azriT, oTxkuTxedia;
 sami wuTis ganmavlobaSi daasaxeleT rac SeiZleba meti TeTri feris, saWmelad
vargisi sagnebi;
 daasaxeleT aguris gamoyenebis yvela SesaZlo varianti, rac TavSi azrad mogivaT;
 შეფასება და საზოგადოება

fsiqologiuri Sefasebis ZiriTadi mizani adamianebis zustad Sefasebaa, rac

eqspertebis mier gakeTebul SeZlebisdagvarad uSecdobo daskvebSi aisaxeba.
am miznis miRweva SesaZlebelia maswavleblebis, damqiraveblebis da sxva
Semfaseblebis subieqturi daskvnebis ufro obieqturi sazomebiT SecvliT,
romlebic sakmaod zedmiwevniT, guldasmiTaa agebuli da Riaa kritikuli
SefasebisaTvis.
 გამოყენებული რესურსი

ზიმბარდო ფ. (2009) გამომცემლობა თბილისის უნივერსიტეტი.

ფსიქოლოგია და ცხოვრება. მოძიებული 17 იანვარი. 2018.
მადლობა ყურადღებისთვის