გამოყენებული მასალის მითითება

რატომ ვუთითებთ წყაროს?

• პლაგიატის თავიდან ასარიდებლად;

• ავტორის ჯეროვნად დაფასების მიზნით;
• მკითხველს გაუადვილოთ წყაროს მოძიება და
ამოცნობა;
• მკითხველი დავარწმუნოთ ფაქტების სიზუსტეში;
• ხელი შევუწყოთ მკითხველს მისდიოს და განავრცოს
კვლევა.
 დამოწმების გავრცელებული
სტილები:

• APA (American Psychological Association) -

used in the social sciences
• Chicago Manual of Style - used in the humanities
and social sciences 
• Turabian Style - a variation of the Chicago
style used in many disciplines in humanities, social
sciences and natural sciences
• MLA (Modern Language Association) - used in
literature and the humanities 
წყაროს მითითების ორი ფორმა

• სქოლიოში დამოწმება (footnotes/endnotes

• ტექსტში დამოწმება (parenthetical/in-text
citation)
 სტანდარტული მოდელები

სოციალურ და საბუნებისმეტყველო მეცნიერებებში

ძირითადად ტექსტობრივი მითითების სტილი
გამოიყენება. ეს სტილი ცნობილია ავტორი-თარიღის
სტილის სახელით, რადგან წყაროს მითითებისას
ავტორი და თარიღი მნიშვნელოვანი ელემენტებია.
P - ტექსტობრივი მითითება - კითხვის შეწყვეტის
გარეშე, სწრაფად და მარტივად არის შესაძლებელი
წყაროს მოძიება
R - ბიბლიოგრაფიაში მითითება - შესაძლებელია
კვლევის მასშტაბის და მისი კავშირის დანახვა
მანამდე არსებულ შრომებთან
წყაროს მომზადება მითითებისათვის

• მოიძიეთ წყაროს ყველაზე სანდო ვერსია

/ორიგინალი.
• თუ წყაროს მრავალი ვერსია არსებობს,
დაამოწმეთ ის, რომელიც გამოიყენეთ.
• ბიბლიოგრაფიაში აუცილებელია წყაროების
კატეგორიზაცია.
 ერთი ავტორის მიერ დაწერილი
წიგნის დამოწმება

ბიბლიოგრაფიაში დამოწმება R

ავტორის გვარი, სახელი. გამოცემის თარიღი. წიგნის სათაური:

წიგნის ქვესათაური. გამოცემის ადგილი: გამომცემლობის
სახელწოდება

Diamond, Jared. 1997. Guns, germs, and steel: The fates of human
societies. New York: W. W. Norton and Company.

ტექსტში დამოწმება P
(ავტორის გვარი წელი, XX)
(Diamond 1997, 142)
ორი ავტორის მიერ დაწერილი წიგნის
დამოწმება

• პირველი ავტორის გვარი, სახელი; მეორე ავტორის სახელი და

გვარი. გამოცემის თარიღი. წიგნის სათაური: წიგნის ქვესათაური.
გამოცემის ადგილი: გამომცემლობის სახელწოდება.

Bird, Kai & Martin J. Sherwin. 2005. American Prometheus: The triumph and
tragedy of J. Robert Oppenheimer. New York: Alfred A. Knopf.

• (Bird & Sherwin 2005, 52)

სამი ავტორის მიერ დაწერილი წიგნის
დამოწმება

• პირველი ავტორის გვარი, სახელი; მეორე ავტორის სახელი

და გვარი; მესამე ავტორის სახელი და გვარი. გამოცემის
თარიღი. წიგნის სათაური: წიგნის ქვესათაური. გამოცემის
ადგილი: გამომცემლობის სახელწოდება.

Appleby, Joyce, Lynn Hunt, and Margaret Jacob. 1994. Telling the
truth about history. New York: W.W. Norton & Company.

• (Appleby, Hunt,& Jacob. 1994, 135-36)

რამდენიმე ავტორის მიერ დაწერილი
წიგნის დამოწმება

• პირველი ავტორის გვარი, სახელი და დანარჩენი

ავტორების სახელები და გვარები. წელი. სათაური.
გამოცემის ადგილი: გამომცემელი.

Hall, Jacquelyn Dowd, James Leloudis, Robert Korstad, Mary Murphy,

Lu Ann Jones, and Christopher B. Daly. 1987. Like a family: The
making of a Southern cotton mill world. Chapel Hill: University of
North Carolina Press.

• (Hall at all. 1987, 114-15)

 რედაქტირებული ან თარგმნილი
წიგნის დამოწმება

• პირველი ავტორის გვარი, სახელი; გამოცემის თარიღი.

წიგნის სათაური: წიგნის ქვესათაური.
რედაქტორის/მთარგმნელის სახელი და გვარი. გამოცემის
ადგილი: გამომცემლობის სახელწოდება.

• Harley, J.B. 2002. The new nature of maps: Essays in the history of
cartography. red./trans. Paul Laxton. Baltimore: Johns Hopkins
University Press.

• (რედაქტორის გვარი, წელი, XX)

(Silverstein 1974, 34)
მრავალტომიანი წიგნის მითითება

• ავტორის გვარი, სახელი. წელი. სათაური. ტ. ტომის

ნომერი, ტომეულის სათაური. გამოცემის ადგილი:
გამომცემელი.

Pelikan, Jaroslav. 1989. Christian doctrine and modern culture

(since 1700). Vol. 5 of The Christian tradition: A history of the
development of doctrine. Chicago: University of Chicago Press.

 (გვარი წელი, ტომის ნომერი: XX)

(Byrne 1981, 4:243)

თავი.“ („chapt.“), ნაწილი - „ნაწ.“ („pt.“), წიგნი - „წ.“

(„bk.“), სექცია - „სექ.“ („sec.“)
 კრებულის ნაწილის დამოწმება

• ნაწილის ავტორის გვარი, სახელი. წელი. ნაწილის

სათაური. წიგნში წიგნის სათაური., რედ. სახელი გვარი,
ნაწილის გვერდების ნომრები. გამოცემის ადგილი:
გამომცემელი.

Carr, Anne. 1996. Religion and feminism: A reformist Christian

analysis. In Religion, feminism, and the family, ed. Anne Carr
and Mary Stewart Van leeuwen, 11-32. Louisville, KY:
Westminster John Knox Press.

 (გვარი წელი, ნაწილის ნომერი)

(Miller 1996, pt. 2)
 სამეცნიერო ჟურნალის სტატიის
მითითება
 ავტორის გვარი, სახელი. გამოცემის თარიღი. სტატიის
სათაური. სტატიის ქვესათაური. ჟურნალის სახელწოდება.
ტომის ნომერი. ელმისამართი (მასალაზე წვდომის თარიღი)

McFarland, Daniel A. 2004. Resistance as a social drama: A study of

change-oriented encounters. American Journal of Sociology 109, no. 6
(April).
http://www.journals.uchicago.edu/AJS/journal/issues/v109n6/050199/0
50199.html (ბოლო წვდომა: 3.05.2006)

 (ავტორის გვარი, ჟურნალის გამოსვლის წელი, XX-XX)

(Burns 2005, 95); (Jenkins, Jacobs, and Agnone 2003, 298-99)
 დისერტაციის დამოწმება

• ავტორის გვარი, სახელი. წელი. დისერტაციის სათაური.

დისერტაციის ტიპი, სამეცნიერო დაწესებულება, წელი.
მონაცემთა ბაზის სახელი, URL მისამართი (წვდომის თარიღი).

• Murphy, Priscilla Coit. 2000. What a book can do: Silent Spring and
media-borne public debate. PhD diss., University of North Carolina. In
ProQuest Dissertations and Theses,
http://proquest.umi.com/pqdweb?did=727710781&sid=2&Fmt=2&clien
tId=13392&RQT=309&VName=PQD
(წვდომის თარიღი 1.04.2006).
 ვებგვერდის დამოწმება

• ორგანიზაციის სახელი. გვერდის სათაური. ვებგვერდის

სახელწოდება. URL მისამართი (წვდომის თარიღი).

• ავტორის გვარი, სახელი. გვერდის სათაური. ვებგვერდის

სახელწოდება. URL მისამართი (წვდომის თარიღი).
 წყაროში მითითებული წყაროს
დამოწმება

• ავტორის გვარი, სახელი. წელი. წიგნის სახელწოდება.

გამოცემის ადგილი: გამომცემელი, XX-XX. მითითებულია
სახელი გვარი-ის ნაშრომში სათაური. გამოცემის ადგილი:
გამომცემელი, წელი.

Zukofsky, Louis. 1931. Sincerity and objectification. Poetry 37

(February): 269. Quoted in Bonnie Costello. Marianne Moore:
Imaginary possessions. Cambridge, MA: Harvard University Press,
1981.
ინტერვიუები და პირადი ურთიერთობები

• იმ პირის გვარი და სახელი, რომელსაც ჩამოერთვა ინტერვიუ,

წელი. ინტერვიუს ჩატარების ადგილი და თარიღი.

 makmilani, endriu. 2007. avtoris mier CamorTmeuli interviu. san diego,

kalifornia. 2 marti.

 spoki, benjameni. 1974. milton j. e. senis mier CamorTmeuli interviu. 20

noemberi. interviu 67A, Canaweri, senis zepiri istoriis koleqcia, medicinis
erovnuli biblioTeka, betesda, merilendi.
 მოხსენების დამოწმება

• მომხსენებლის გვარი, სახელი. წელი. მოხსენების

სათაური. მოხსენების ფორმა, მოხსენების წაკითხვის
ადგილი, მოხსენების წაკითხვის თვე და რიცხვი.

Grad, Karene. 2004. When high culture was popular culture.

Paper presented at the annual meeting of the Organization of
American Historians, Boston, MA. March 26.
 ვებგვერდები
• ავტორი, გვერდის სათაური (სწორი შრიფტით, დახრის
გარეშე), საიტის სახელი ან მფლობელი, საიტის მისამართი
(თარიღის მითითების დიაპაზონით).

ევანსტონის საჯარო ბიბლიოთეკის მზრუნველთა დსაბჭო. .

ევანსტონის საჯარო ბიბლიოთეკის სტრატეგიული გეგმა, 2000-2010:
საზოგადოებასთან ურთიერთობის ათწლეული. ევანსტონის საჯარო
ბიბლიოთეკა. http://www.epl.org/library/strategic-plan-00.html
(წვდომის TariRi 2005 wlis 1 ivnisi-15 agvisto).

• Tu avtori dasaxelebuli ar aris, miuTiTeT saitis mflobelis saxeli.

amerikel mecnierTa federacia. rezoluciis Sedareba: sanomre niSnebisa da
saTaurebis (hedlainebis) wakiTxva.
http://www.fas.org/irp/imint/resolve5.html (წვდომის TariRi 1.06.2005).
ვებზე გამოქვეყნებული ჩანაწერები და
კომენტარები

• beker-pozneris blogi. http://www.becker-posner-blog.com/ (წვდომის

თარიღი 28.13.2005)
 ონლაინ მულტიმედიური ფაილები

• ბიბისი. თარიღის გარეშე. ბლერი აკეთებს განცხადებას ახალი

აფრიკული კომისიის შესახებ. ბიბისის საინფორმაციო
ვებგვერდი. ბიბისის ახალი ამბების ვებგვერდი. ვინდოუსის
მედიაფლეიერის ვიდეოფაილი.

• http://news.bbc.uk/nolavconsole/ifs_news/hi/newsid_5110000/newsid_51
19200/nb_wm_5119262.stm (წვდომის TariRi 27.06.2007).
 საჯარო დოკუმენტები

• აშშ-ს კონგრესი. სენატი. საგარეო ურთიერთობათა კომიტეტი.

1956. 1956 წლის ერთობლივი უსაფრთხოების აქტი. 84-ე
კონგრ., მე-2 სეს. სენ. ანგ. 2273.
• (აშშს სენატი.1956, 9-10)

• აშშს კონგრესი. წარმომადგენლობითი პალატა. 1985. 1985

წლის საკვების უსაფრთხოების აქტი. 2100. 99-ე კონგრ. 1ლი
სეს., კონგრესის რეესტრი 131, # 132, ყოველდღიური გამოცემა
(8 ოქტომბერი): war. pal. 8353-8486.

• (აშშ-ს წარმომადგენლობითი პალატა 1985, წარ. პალ. H) 8461)

 საკანონმდებლო აქტები

• აქტი კრედიტების ზუსტი ანგარიშის შესახებ. 1970. აშშ-ს

კოდექსი 15 (2000), §§ 1681 და შემდგომი.

• (აქტი კრედიტების ზუსტი ანგარიშის შესახებ 1970)

სამთავრობო დაწესებულებებისა და
სააგენტოების გამოცემები
• აშშ-ის შინაგან საქმეთა სამინისტრო. სასარგებლო წიაღისეულის
მართვის სამსახური. 1984. ნავთობის დაღვრის რისკის ანალიზი
მექსიკის ყურეს ცენტრალური (1984 აპრილი) და დასავლეთი
ნაწილებისთვის (1984 ივლისი), მოამზადა რობერტ პ. ლაბელმა.
საჯარო ანგარიში, აშშ-ის გეოლოგიური სამსახური. დენვერი.
• (აშშ-ის შინაგან საქმეთა სამინისტრო 1984, 3)

• აშშ-ის მოსახლეობის აღწერის ბიურო. 1975. მთლიანი ბინის ქირის

მედიანა შეერთებული შტატების ოლქების მიხედვით, 1970. მოამზადა
გეოგრაფიის განყოფილებამ საბინაო მშენებლობის
განყოფილებასთან ერთად, მოსახლეობის აღწერის ბიურო.
ვაშინგრონი, კოლუმბიის ოლქი: სამთავრობო ბეჭდვის
სამმართველო.
• (აშშ-ის მოსახლეობის აღწერის ბიურო 1975, 15-16)
 კონსტიტუცია

• კონსტიტუცია აღინიშნება მხოლოდ ტექსტურ

მითითებებში; არ არის აუცილებელი მისი ჩართვა
მითითებების ჩამონათვალში. დაურთეთ მუხლი ან
შესწორება, ნაწილი და, თუ საჭიროა, პუნქტიც

• (აშშ-ის კონსტიტუცია, მუხ. 2, ნაწ. 1, პუნქ. 3)

• (აშშ-ის კონსტიტუცია, შესწორ. 14, ნაწ. 2)
 ხელშეკრულებები

• აშშ-ის სახელმწიფო დეპარტამენტი. 1963. ბირთვული იარაღის

გამოცდის აკრძალვა, 5 აგვისტო, 1963. შეერთებული შტატების
ხელშეკრულებები და სხვა საერთაშორისო შეთანხმებები 14, ნაწ. 2.
(აშშ-ის სახელმწიფო დეპარტამენტი 1963)

• შეერთებული შტატები. 1922. ხელშეკრულება სამხედრო-საზღვაო

შეიარაღებების შეზღუდვის შესახებ. 1922 წლის 26 თებერვალი.
შეერთებული შტატების კანონების კრებული 43, ნაწ. 2. (შეერთებული
შტატები 1922)
 საერთაშორისო ორგანიზაციების
გამოცემები

• ერთა ლიგა. 1935. რუსული წარმოშობის ქალების მდგომარეობა

შორეულ აღმოსავლეთში. სერ. LოNP, IV.3. ჟენევა: ერთა ლიგა.

• (ერთა ლიგა 1935)

 საჯარო ონლაინდოკუმენტები

• აშშ-ის მოსახლეობის აღწერის ბიურო. 2004.

შემოსავალი, სიღარიბე და დაფარვა ჯანმრთელობის
დაზღვევით შეერთებულ შტატებში,
2004.http://www.census.gov/prod/2005pubs/p60-229.pdf
(წვდომის თარიღი 2005 წლის 19 დეკემბერი).

(აშშ-ს მოსახლეობის აღწერის ბიურო 2004)

 წყაროები, რომლებიც შეგიძლიათ
ბიბლიოგრაფიაში არ მიუთითოთ
• კლასიკური, შუა საუკუნეების და ადრეული
ლიტერატურული ნაწარმოებები და (ზოგიერთ
შემთხვევაში) ცნობილი პიესები
• ბიბლია და სხვა წმინდა წიგნები
• ფართოდ გავრცელებული საცნობარო ლიტერატურა,
როგორიცაა დიდი ლექსიკონები და ენციკლოპედიები
• სახვითი და საშემსრულებლო ხელოვნების მრავალი
წყარო, მათ შორის, მხატვრული ხელოვნების
ნამუშევრები და სხვა ვიზუალური წყაროები, ცოცხალი
შესრულება, სატელევიზიო და სხვა სამაუწყებლო
პროგრამები
• აშშ-ის კონსტიტუცია და ზოგიერთი სხვა საჯარო
დოკუმენტი
 გამოყენებული მასალა:

• Turabian, Kate L. 2007. A Manual for

Writers of Research Papers, Theses and
Dissertations. Chicago: The University
of Chicago Press.