PODATKY. HISTORIA PODATKÓW.

SYSTEM
PODATKOWY W POLSCE

PODSTAWY FINANSÓW ZARZĄDZANIE

ADAM WYSOKIŃSKI VIKTORIIA SOROCHUK
WARSZAWA 2020/2021 NR. 31208
 Podatek to…

Podatek jest to świadczenie pieniężne pobierane przez państwo, pod przymusem, bez konkretnego,
bezpośredniego świadczenia wzajemnego. Zebrane podatki są wykorzystywane na potrzeby ustalone
przez organ pobierający. Współcześnie uznaje się, że podatki są świadczeniami pieniężnymi, jednak
historia zna inne rodzaje podatków.
Historia podatków

Podatki istniały już 4000 lat przed naszą erą –

wywodzą się ze świadczeń osobistych i darów na
rzecz panującego. Początkowo miały charakter
dobrowolny, potem zwyczajowy, aż wreszcie
stały się prawem. Podatki przekształcały się ze
świadczeń na rzecz panującego w świadczenia
na rzecz państwa, z pobieranych w miarę
potrzeby na pobierane regularnie, z pobieranych
w naturze na podatki pieniężne.

W starożytności podatkami i daninami były obciążone tylko

niektóre grupy ludności.
Starożytny Egipt
W starożytnym Egipcie w ramach podatków rolnicy
oddawali na potrzeby wojska i administracji część zbiorów,
rzemieślnicy – część swych wyrobów, a kupcy składali
daniny. Podatki były na tyle dotkliwe, że do naszych
czasów przetrwała opowieść o buncie, który miał miejsce
za panowania XIV dynastii, czyli w XVIII lub XVII wieku
p.n.e. Opowieść ta głosi, że w jednej z prowincji ludność
w odruchu samoobrony zabiła wszystkich poborców
podatkowych. Na skutek tego przez 40 lat nie zjawił się
tam żaden wysłannik urzędu podatkowego, co ponoć
zaowocowało rozkwitem całej prowincji.
 Starożytny Rzym 

W starożytnym Rzymie obok łupów wojennych i danin (ofiar składanych w naturze), wprowadzono

świadczenia pieniężne, o których wspomina nawet Biblia. Słowami „cesarzowi – co cesarskie” Jezus
uznał zasadność podatku pogłównego – pobieranego od każdej zobowiązanej do tego osoby. Święty
Paweł w liście do Rzymian (Rz 13,6-7) również nakazuje płacić podatki.
 Podatky w Polsce

W Polsce za czasów pierwszej Rzeczpospolitej, szlachta w zamian za ustępstwa na rzecz królów,

wywalczyła sobie (w drodze negocjacji) ograniczenia w nakładaniu na nią podatków.
W przywileju koszyckim, w zamian za uznanie praw Jadwigi do tronu polskiego, król Ludwik Węgierski
ograniczył poradlne z 12 do 2 groszy z łanu chłopskiego; zwolnił też z obowiązku wykonywania na rzecz
państwa mostów, dróg i wałów, a także obiecał nie nakładać nowych podatków.
Od XVI wieku w Polsce płacono pogłówne, czyli podatek od osoby. Płaciła go ludność żydowska
w zamian za opiekę króla; w latach 1500-1520 jako podatek nadzwyczajny płaciła go szlachta
i duchowieństwo, w związku z zagrożeniem tatarskim i krzyżackim.
System podatkowy w Polsce

System podatkowy w Polsce – ogół obowiązujących w Polsce przepisów prawnych z zakresu

ustalania i poboru podatków.

Prawne podstawy nakładania obowiązków podatkowych w Polsce stanowi obowiązująca od dnia

17 października 1997 r. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. Art. 217
stanowi, że:
«Nakładanie podatków i innych danin publicznych oraz określanie podmiotów
opodatkowania, przedmiotów opodatkowania, stawek podatkowych, kategorii podmiotów
zwolnionych od podatków i zasad przyznawania ulg oraz umorzeń podatkowych może
następować wyłącznie w drodze ustawy».
Na polski system podatkowy składa się dwanaście tytułów podatkowych, objętych materialnym
szczególnym prawem podatkowym. Pojęcie podatku zostało zdefiniowane w art. 6 ustawy z dnia 29
sierpnia 1997 r. – ordynacja podatkowa[2] i jest to publicznoprawne, nieodpłatne, przymusowe i
bezzwrotne świadczenie pieniężne na rzecz Skarbu Państwa, województwa, powiatu lub gminy,
wynikające z ustawy podatkowej. Przepisy ordynacji podatkowej stosuje się również do opłat i innych
niepodatkowych należności budżetu państwa i budżetów jednostek samorządu terytorialnego, do
których ustalania lub określania uprawnione są organy podatkowe, oraz opłat, o których mowa w
przepisach o podatkach i opłatach lokalnych.

Część materialna ogólna i część proceduralna prawa podatkowego została uregulowana przepisami
ordynacji podatkowej.
Polski system podatkowy złożony jest z jedenastu tytułów podatkowych, które są objęte materialnym
szczególnym prawem podatkowym.
Należą do nich:
•podatki bezpośrednie, czyli te które są nakładane na dochód lub majątek podatnika
• podatek dochodowy od osób fizycznych (podatek PIT),
• podatek dochodowy od osób prawnych (podatek CIT),
• podatek od spadków i darowizn,
• podatek od czynności cywilnoprawnych,
• podatek rolny,
• podatek leśny,
• podatek od nieruchomości,
• podatek od środków transportowych,
• podatek od posiadania psów,
•podatki pośrednie, czyli te które są płacone podczas nabywania dobra
• podatek od towarów i usług (podatek VAT) i podatek akcyzowy,
• podatek od gier.
 Bibliografia
https://pl.wikipedia.org/wiki/System_podatkowy_w_Polsce
https://podatki.gazetaprawna.pl/dzial/wiadomosci
https://pl.wikipedia.org/wiki/Historia_podatk%C3%B3w_w_Polsce
https://polityka.e-magnes.pl/artykuly/gospodarka-podatki/historia-podatkow-dochodowych