DTE 3553

PLC

BAB 6 : PENGATURCARAAN
6.1 : SURUHAN NO OPERATION (00)
Suruhan ini tidak mempunyai simbol rajah tangga dan
tidak akan melakukan apa-apa operasi.

Apabila ingatan di buang suruhan ini akan tertera di skrin

konsol pengaturcaraan PLC.

6.2 : SURUHAN END (01)

Bertindak sebagai suruhan terakhir untuk setiap aturcara
(rujuk rajah 6.2).

Tiada sebarang suruhan akan tertulis selepas arahan END

(01) dilaksanakan.
Jikalau tiada suruhan END (01) di dalam aturcara maka
tiada suruhan akan terlaksana dan ayat NO END LIST
akan tertera pada skrin konsol pengaturcaraan PLC.
6.3 : INTERLOCK,IL (02) AND INTERLOCK
CLEAR, ILC (03)
IL ( 02 ) dan ILC ( 03 ) mesti di gunakan bersama-sama.

Suruhan ini di gunakan untuk menyelesaikan masalah penyimpanan

keadaan pelaksanaan ( Execution Condition ) pada titik cabang.

Apabila arahan INTERLOCK adalah ON seperti di Rajah Tangga 6.3,

keadaan perlaksanaan bagi arahan INTERLOCK akan mengawal kesemua
perlaksanaan arahan sehinggalah suruhan INTERLOCK CLEAR.

Apabila suruhan INTERLOCK adalah OFF, suruhan INTERLOCK CLEAR

akan reset operasi aturcara.

Untuk set PLC jenis OMRON – SYSMAC CQM1H, suruhan FUN 02 adalah
suruhan INTERLOCK dan suruhan FUN 03 adalah suruhan INTERLOCK
CLEAR
Merujuk kepada Rajah Tangga 6.3,
 
Apabila suruhan masukan LD 00000 adalah ON, suruhan IL(02) akan ON.

Suruhan keluaran OUT 10000 dan OUT 10002 akan ON bergantung kepada
suruhan masukan LD 00001 dan LD 00002

Jikalau suruhan masukan LD 00001 ON, suruhan keluaran OUT 10000 akan
ON.

Jikalau suruhan masukan LD 00001 OFF, suruhan keluaran OUT 10000 akan
OFF.

Di dalam keadaan arahan masukan LD 00000 OFF, arahan IL (02) akan OFF.

Arahan-arahan keluaran OUT 10000 dan OUT 10001 akan OFF.

Seterusnya aturcara ILC (03) akan mereset aturcara semula.

Rujuk jadual di bawah.

Suruhan LD Suruhan LD Suruhan OUT
00000 00001 10000
IL(02) Masukan Keluaran

ON ON ON

OFF OFF

OFF ON OFF

OFF OFF
6.4 : JUMP [ JMP (04) ] DAN JUMP END [ JME
(05) ]
Arahan JMP (04) biasanya di gunakan berpasangan dengan arahan
JME (05) untuk menghasilkan lompatan.

JMP (04) adalah arahan untuk menentukan titik permulaan lompatan

manakala JME (05) adalah arahan yang menjadi halatuju lompatan.

Apabila arahan JMP (04) adalah ON, tiada sebarang lompatan akan
berlaku dan aturcara akan di laksanakan seperti yang tertulis.

Apabila arahan JMP (04) adalah OFF, lompatan ke arahan JME (05)
yang mempunyai nombor yang sama akan di lakukan. Seterusnya
arahan-arahan yang berada selepas arahan JME (05) akan di
laksanakan.
 Arahan-arahan JUMP dan JUMP END boleh menggunakan
nombor- nombor dari julat 00 hingga 99.

Untuk set PLC jenis OMRON – SYSMAC CQM1H, suruhan

FUN 04 adalah suruhan JUMP dan suruhan FUN 05 adalah
suruhan JUMP END.
Merujuk kepada Rajah Tangga 6.4,

Apabila suruhan masukan LD 00000 ON, arahan JMP (04)

akan ON. Suruhan-suruhan selepasnya akan di laksanakan
sepertimana tertulis. 

Jikalau suruhan masukan LD 00001 ON, suruhan keluaran

OUT 10000 akan ON.

Jikalau suruhan masukan LD 00001 OFF, suruhan keluaran

OUT 10000 akan OFF.
 Apabila suruhan masukan LD 00000 OFF, arahan JMP (04) akan
OFF. Seterusnya lompatan ke suruhan JME (05) akan berlaku. Semua
suruhan yang berada di antara suruhan JMP (04) dan JME (05) akan
di abaikan.

Rujuk kepada jadual di bawah.

Suruhan LD 00000 Suruhan LD 00001 Suruhan OUT 10000

JMP(04) Masukan Keluaran

ON ON ON

OFF OFF

OFF Tidak Dilaksanakan Tidak Dilaksanakan

6.5 : KEEP – KEEP (11)
Suruhan KEEP di gunakan untuk mengekalkan status bit operasi
berdasarkan kepada dua keadaan perlaksanaan ( execution
condition ).

KEEP (11) beroperasi seperti geganti selak ( Latching Relay ) yang

di set oleh S dan reset oleh R.

Apabila S berada dalam keadaan ON, operasi arahan keluaran

tertentu akan ON dan kekal dalam keadaan ON sehingga reset
tanpa mengira samaada S adalah ON ataupun OFF.

Apabila R berada dalam keadaan ON, operasi arahan keluaran

tertentu akan OFF dan kekal dalam keadaan OFF sehingga reset
tanpa mengira samaada R adalah ON ataupun OFF.

Untuk set PLC jenis OMRON – SYSMAC CQM1H, suruhan FUN 11

Dengan merujuk kepada Rajah 6.5,

Suruhan LD 00002 bertindak

sebagai S (Set) dan suruhan LD
00003 bertindak sebagai R (Reset).

Apabila suruhan LD 00002 ON,

suruhan keluaran OUT 10004 akan
ON dan akan tetap ON walaupun
suruhan LD 00002 OFF.

Apabila suruhan LD 00003 ON ,

barulah suruhan keluaran OUT
10004 OFF dan akan kekal OFF
walaupun suruhan LD 00002 di
OFF atau di ON kan.
Suruhan LD Suruhan LD Suruhan
00003 00002 OUT 10004
Reset Set Keluaran

OFF ON ON

OFF ON

ON ON OFF

OFF OFF
6.6 : SET DAN RESET

Suruhan SET dan RESET akan mengubah status bit

operasi hanya ketika keadaan perlaksanaannya ON.

Pada Keadaan OFF, suruhan-suruhan tersebut tidak akan

mengubah status bit operasi.
Merujuk kepada Rajah Tangga 6.6,

Apabila arahan masukan LD 00000 ON, arahan SET akan ON dan

sentiasa ON tanpa mengira samaada arahan masukan LD 00000
ON ataupun OFF.

Apabila arahan masukan LD 00001 ON, arahan RESET akan ON

dan seterusnya arahan SET akan OFF.

Operasinya boleh difahami dengan jelas pada set suruhan KEEP.

6.7 : DIFFERENTIATE UP [ DIFU (13) ] DAN
DIFFERENTIATE DOWN [ DIFD (14) ]
Suruhan-suruhan DIFU (13) dan DIFD (14) akan ON kan
keluaran dalam tempoh masa yang terlalu singkat.

Suruhan DIFU (13) akan menukarkan keadaan keluaran

kepada ON apabila isyarat masukan berubah daripada OFF ke
ON .

Suruhan DIFD (14) akan menukarkan keadaan keluaran

kepada ON apabila isyarat masukan berubah daripada ON ke
OFF .

Untuk set PLC jenis OMRON – SYSMAC CQM1H, suruhan

FUN 13 adalah suruhan DIFFERENTIATE UP dan suruhan
FUN 14 adalah suruhan DIFFERENTIATE DOWN.
Merujuk kepada Rajah Tangga 6.7a:

Apabila suruhan masukan LD 00000 ON (telah berlaku

perubahan dari OFF ke ON ), bit operasi 01000 akan ON
,keluaran OUT 10000 akan ON dalam tempoh yang
terlalu singkat dan kemudian OFF .Kita tidak dapat
melihat keadaan tersebut pada keluaran.

Selepas itu bit operasi 01000 akan OFF tanpa mengambil

kira status suruhan masukan LD 00000.
Merujuk kepada Rajah Tangga 6.7b,

Apabila suruhan masukan LD 00000 OFF (telah berlaku perubahan

dari ON ke OFF ), bit operasi 01000 akan ON ,keluaran OUT 10000
akan ON dalam tempoh yang terlalu singkat dan kemudian OFF .Kita
tidak dapat melihat keadaan tersebut pada keluaran.

Selepas itu bit operasi 01000 akan OFF tanpa mengambil kira status
suruhan masukan LD 00000.
6.8 : HIGH SPEED TIMER – TIMH (15)

Operasi High Speed Timer ( TIMH ) adalah sama seperti

Timer cuma TIMH dapat mengukur dalam tempoh masa
yang lebih singkat iaitu 0.01 saat.

Nilai SV adalah diantara 00.00 dan 99.99.

Dalam set PLC jenis OMRON, suruhan High Speed Timer

( TIMH ) adalah FUN 15.
Merujuk kepada Rajah 8.1,

Apabila suruhan LD 00000

ON, suruhan keluaran OUT
10001 akan ON selepas
1.5 saat.

Apabila suruhan LD 00000

OFF, suruhan keluaran
OUT 10001 akan OFF.
6.9 : SHIFT REGISTER – SFT (10)
Arahan Shift Register ( SFT ) menganjak data 16 bit,
secara bit ke bit iaitu 1 atau 0 dalam saluran ( channel )
tertentu.

Setiap 1 atau 0 boleh digunakan untuk mewakili sesuatu

keadaan contohnya bahagian-bahagian barang yang
rosak atau elok.
SFT ( 10 ) dikawal oleh tiga keadaan perlaksanaan iaitu DI,
CP dan R.
S dan E mestilah berada dalam kawasan data yang sama.
Kawasan data adalah seperti IR , SR , AR , HR , LR.
S adalah perkataan sebelah kanan shift register dan E
adalah perkataan sebelah kiri shift register.
Jikalau DI adalah ON, ` 1’ akan dianjakkan ke dalam
register.
Jikalau DI adalah OFF, ` 0 ’ akan dianjakkan ke dalam
register.
Apabila DI dianjakkan ke dalam register, semua bit yang
sedia ada dalam register akan dianjak ke kiri.
Bit yang paling kiri dalam register akan hilang.
Apabila R adalah ON, ia akan reset operasi dan semua bit
dalam shift register akan menjadi `0’.
Kod mnemonik
Rujuk Jadual 8.2.2 di Lampran 1 bagi memahami kendalian rajah
tangga di Rajah 8.2.
Bit denyut jam juga boleh digunakan sebagai CP. Rujuk Jadual
8.2.1
Setiap bit denyut jam telah ditetapkan tempoh tertentu bagi CP
memberi denyutan ( pulse ).
Setiap denyutan jam akan menganjakkkan nilai bit `1’ atau `0’ dari
tempat asalnya.
6.10 : MOVE – MOV ( 21)
Suruhan MOVE menyalin data yang ada di saluran punca
( source channel ) ke saluran yang di tuju ( destination
source ).

IR adalah antara kawasan data yang boleh digunakan

untuk suruhan MOVE.

Untuk PLC jenis OMRON, suruhan FUN 21 adalah

merupakan suruhan MOVE
Apabila suruhan
masukan LD 00000
ON, kesemua data
dalam IR 000 akan
disalin ke dalam IR
100.

Rajah 8.3.2
menunjukkan operasi
MOVE.
6.11 : SET CARRY – STC (40)
Apabila keadaan perlaksanaan OFF, suruhan STC ( 40 ) tidak akan
dilaksanakan.

Apabila keadaan perlaksanaan ON, suruhan STC ( 40 ) akan ON carry

( Cy ) .

SR25504 adalah carry flag yang akan ON apabila terdapat carry dalam
sesuatu keputusan perlaksanaan.

Untuk PLC jenis OMRON, suruhan FUN 40 adalah merupakan suruhan

SET CARRY
6.12 : CLEAR CARRY – CLC (41)
Apabila keadaan perlaksanaan OFF, suruhan CLC ( 41 ) tidak akan
dilaksanakan.

Apabila keadaan perlaksanaan ON, suruhan CLC ( 41 ) akan OFF Cy

( SR25504 ).

CLEAR CARRY digunakan untuk reset Cy ( 25504 ) ke `0’.

Untuk PLC jenis OMRON, suruhan FUN 41 adalah merupakan suruhan

CLEAR CARRY.
6.13 : ADD – ADD (30)
Suruhan ADD mencampurkan data daripada dua saluran ( channel )
yang berbeza dan menghasilkan jumlah di saluran ( channel ) yang ke
tiga.

Tiga saluran tersebut adalah :

Augend Channel ( Au ), Addend Channel ( Ad ) dan Result Channel (R).

Julat nilai nombor bagi Au dan Ad adalah # 0000 hingga # FFFF.

Untuk PLC jenis OMRON, suruhan FUN ( 30 ) adalah merupakan

suruhan ADD ( 30 ).
Proses mencampur akan berlaku seperti berikut:

Keputusan ( Result ) akan berada di R.

Cy akan diset sekiranya keputusan adalah lebih

besar daripada # 9999.
Dengan merujuk kepada Rajah 8.6,

Suruhan CLC ( 41 ) akan reset Cy ke nilai ` 0 ’.

21600 hingga 21915 adalah bit yang tidak mempunyai apa-apa fungsi
dan boleh digunakan dimana-mana sahaja dalam aturcara.

Hasil campur akan disimpan di IR100.

6.14 : SUBSTRACT – SUB(31)
1. Suruhan SUB mencari perbezaan data diantara dua
saluran dan menghasilkan keluaran pada saluran ke
tiga.

2. Tiga saluran tersebut adalah :

Minuend ( Mi ), Subtrahend ( Su ) dan Result ( R ).

Julat nilai nombor yang boleh digunakan sebagai Mi dan Su ialah #

0000 hingga # FFFF.

Untuk PLC jenis OMRON, suruhan FUN 31 adalah merupakan

suruhan SUBTRACT.
6.15 : COMPARE – CMP(20)
Suruhan CMP digunakan untuk membandingkan data
dalam satu saluran dengan data dalam saluran yang lain.

Untuk PLC jenis OMRON, suruhan FUN 20 adalah

suruhan COMPARE.

Keputusan COMPARE adalah salah satu daripada tiga

keadaan iaitu sama ada lebih besar, lebih kecil atau
sama dengan data yang dibandingkan.
 Jadual 8.8.1 menunjukkan alamat yang telah
ditetapkan untuk tiga keadaan tersebut.
Dengan merujuk kepada Rajah 8.8,

 TR digunakan untuk menyimpan secara sementara status ON / OFF pada

cabang-cabang aturcara. Bit TR adalah dari TR 0 hingga TR 7.

 Apabila suruhan LD 00000 ON, suruhan CMP ( 20 ) akan dilaksanakan.

 Suruhan COMPARE akan membandingkan nilai di C1 dengan C2. Rujuk

Jadual 8.8.2

 Dalam Rajah 8.8, nilai 10 dibandingkan dengan nilai 5.

 Nilai 10 adalah lebih besar daripada 5. Oleh itu, suruhan OUT 10000 akan ON.