Professional Documents
Culture Documents
Istandardisasyon ng Talasalitaan
Istandardisasyon sa Ortograpiya
ng Filipino
1.Ortograpiya
2.Filipino
3.Istandardisasyon
Ortograpiya
Paraan ng pagbibigay
ng simbolo sa wikang
pasalita sa paraang
pasulat.
Filipino
Wikang Pambansa na
nililinang natin o mas
kilala na “national
lingua-franca”
Istandardisasyon
Ang proseso ng pagiging
magkahango,magkahawig ng
isang wika para sa
malawakang pagtanggap at
paggamit nito.
PAGSASALING-WIKA
Ang paglilipat sa pinagsasalinang wika ng
pinakamalapit na katumbas ng diwa o
mensaheng isinasaad sa wikang isinasalin
(Finalay 1971)
- Diwa o mensahe ang isinasalin at
hindi salita.
Jose watered the plants.
3. DESIMINASYON 4. KULTIBASYON o
PAGPAPAYABONG
Intelektwalisasyon
INTELEKTWALISASYON
Tumutukoy sa nagaganap o
isinasagawang proseso upang ang isang
wikang di pa intelektwalisado ay maitaas
at mailagay sa antas na intelektwalisado
nang sa gayon ay mabisang magamit sa
mga sopistikadong lawak ng karunungan.
Isang bahagi ng pagpapayabong ng isang
wika mula sa pinakamababaw tungo sa
pinakamataas na antas ng karunungan
ay tinatawag na INTELEKTWALISASYON
O INTELLECTUALIZATION
Ilang paraan ng Intelektwalisasyon
Ipinagamit din itong wikang panturo ang Filipino sa mga piling kursong
told ng Rizal, Pagbubuwis at Reporma sa Lupa, Kasaysayan at Pamahalaan
ng Pilipinas.
tuktok tok
kutkot khot
lamlam lam
pipi pi
pukpok phok
saksak shak
Panahon ng Kastila
1565-1872
March 16, 1521 – Dumating si Magellan sa Pilipinas
February 13, 1565 – Dumating si Legaspi para sakupin ang
Pilipinas.Samar, Limasawa, Cebu at Bohol. Sinunod nila
ang tinahak na daan ni Magellan ngunit hindi
nagtagumpay.
Ipinag-utos ng Hari ng Espanya na turuan ng Wikang Kastila
ang mga katutubo
Hindi itinuro ng mga Kastila ang kanilang wika, sa halip ay
sila nag-aral ng wika ng mga katutubo
Ginawang sapilitan ang pag-aaral. Vernakular ang wikang
ginamit
Wikang Kastila sa pamahalaan,
Vernakular naman sa paaralan.
Gayumpaman, nakabuti ang pasyang
ito dahil nasimulan ang paglinang sa
mga rehiyunal na wika.
Nalimot ng mga taong-bayan ang
kanilang PAGANISMO, ngunit hindi
ang kanilang katutubong wika
Nakaambag ang mga Kastila sa Panitikan ng
Pilipnas.
1. Romanisasyon ng Alibata o Baybayin
(Abecedario)
2. Pagkakasulat ng Aklat Gramatika ng iba’t
ibang wikain sa Pilipinas
Nagsulat ang mga Prayle ng disyunaryo,
naging bihasa sila sa katutubong wika at ito’y
kanilang gamit sa pagtuturo ng katekismo.
Nagbukas sila ng paaralan sa layuning maituro
ang relihiyon.
Panahon ng Propaganda at Himagsikan
1872-1898
Panahonng Kamulatan – namulat ang isipan at
damdaming makabayan ng mga Pilipino
Pinangunahan ng mga panagkat ng Ilustrado:
Rizal, Luna, del Pilar, Lopez Jaena atbp.
Naitatag ang KARTILYA NG KATIPUNAN (Emilio
Jacinto) na nakasulat sa wikang Tagalog
Maraming naisulat na akdang pampanitikan sa
wikang Tagalog tulad ng tula, sanaysay, kuwento,
liham at talumpati upang magising ang mga
Pilipino.
Nobyembre 1, 1897 – Sa pamamagitan ng
Saligang Batas ng Biak- na- Bato na
nakasaad na “Ang Wikang Tagalog ang
siyang magiging wikang opisyal ng mga
Pilipino.
Layunin
ng edukasyon – debeleopment ng diwa
ng pambansang pagkakaisa o nasyonalismo
Naniniwala
ang mga lider na mahalaga ang
adapsyon ng isang panlahat na pambansang wika.
nagkaroon ng malaking hakbang tungo sa
pagkakaroon ng Pilipinas ng isang wikang
pambansa.
Sinikap na mapasama sa Saligang Batas ng
Komonwelt ang Artikulo XIV, Pangkat 3 nag
nagsasaad na “ . . . . ang Kongreso ay
gagawa ng hakbang tungo sa pagkakaroon
ng isang wikang pambansang ibabatay sa
isa sa mga umiiral na wikang katutubo.”
1943 – nagkaroon ng Kombensyong Konstitusyunal na tinalakay ang
problema sa wika…
Kung anu nga ba ang gagamiting Opisyal na Wika?