HUMANIDADES: PAGBUO NG LAKBAY- SANAYSAY Humanidades-Pagunawa sa Tao at sa Mundo
Humanidades- ay ang gawin tayong tunay na tao sa
pinakamataas na kahulugan nito. (J.Irwin Miller) Sana’y mapagtanto natin na ang edukasyon at ang Humanidades ay dapat pahalagaan sa pagpapaunlad ng ating mga isipan at ng lipunan sa kalahatan,at di lamang para magkaroon ng karera. (Newton Lee) “Hindi kung ano ang gawin ng tao, kundi kung paano maging tao.”
Ito ang pangunahing layunin ng larangan ng
humanidades . Tao---ang kanyang kaisipan, kalagayan, at kultura—ang binibigyang-tuon sa pag-aaral ng larangan ito. Binubuo ng mga sumusunod na disiplina ang larangan:
HUMANIDADES -Industriya: fashion &
• Panitikan Interior -Wika Taetro -Applied: graphics • Sining • Pilosopiya - Biswal: pelikula, teatro, & -Relihiyon sayaw • Fine arts(Malayang Sining) Wika Teatro • Fine Arts (Malayang Sining) - calligraphy - Studio arts - art history - print making - mixed media Calligraphy Studio arts Art History Print Making Mixed Media Reaksyon sa Iskolastisismo - Ang larangan ng Humanidades ay umusbong bilang reaksyon sa Iskolastisismo sa panahon ng mga Griyego at Romano kung saan inihahanda ang tao na maging doktor, abogado , at sa mga kursong praktikal, propesyonal, at siyentipiko. Inilunsad ito upang bumuo ng mga mamamayang mahusay sa pakikipag ugnayan sa kapuwa at makabuluhan at aktibong miyembro ng lipunan. -Ang larangan ng humanidades ay -Ilan sa kilalang mga humanista higit na nauna kaysa sa Agham sina : Panlipunan. Batay sa pilosopikal na posisyon ng humanismo sa sinaunang • Pope Pius II Griyego at Romano noong ika-14 • Gioanni Boccacio siglo nabuo ang larangan. Sa panahon • Niccolo Machiaelli ng Italya ng Renasimyento o Renaissance, dumami ang mga iskolar at alagad ng • Thomas Moore ng Britanya sining. • George Buchanan ng Scotland -Ilan sa mga unang humanista sina • Francios Rabelais ng Pransiya Petrarch na binagsang “Ama ng • Antonio De Nebrija ng Humanismo” at Erasmus na tinatawag na “Prinsipe ng Espanya Humanismo.”. Mga miyembro rin ng • Confucius simbahan ang naging humanista gaya • Lao Tzu/Laozi ni Pope Pius II. • Zhuangzi/Chuang tzu ng Tsina METODOLOHIYA AT ESTRAHEYA -Gumagamit ng lapit na analitikal, kritikal, at ispekulatibo ang Humanidades. Sa mga ito nabibigyan ng pagkakataong suriin ang isang teksto sa paraang sistematiko at organisado. Analitikal na lapit ang ginagamit sapag-uugnay-ugnay ng mga ito sa isa’t isa. Kritikal na lapit naman kung ginagawan ng interpretasyon, argumento,ebalwasyon,at pagbibigay ng sariling opinyon sa ideya. Gayundin, ispekulatibong lapit naman ang pagkilala ng mga senaryo, mga estratehiya o pamamaraan ng pagsusuri, pag-iisip, at pagsulat. Narito ang mga halimbawa ng mga pamamaran at estratehiyang ginagamit sa mga lapit na ito: A. Deskripsiyon o paglalarawan B. Paglilista C. Kronolohiya o pagkakasunod-sunod ng pangyayari D.Sanhi o Bunga E. Pagkokompra F.Epekto Pagsulat sa Humanidades May tatlong anyo ang pagsulat sa ng Humanidades batay sa layunin (Qiunn at Irivings 1991) A. Impormasyonal- Maari isagawa sa pamamagitan ng mga sumusunod: *Paktuwal na impormasyon bilang Background gaya ng talambuhay o maikling bionate tungkol sa may akda o libro sa pabalat, artikulo tungkol sa kasaysayan ng mga bagay, at iba pa. *Paglalarawan- nagbibigay ito ng detalye, mga imahe na dinetalye sa isipan ng mambabasa, sinasabay ng kritikal na pagsusuri na karaniwan ay isinasagawa sa mga akdang pampanitikan gaya ng kritisimo, tula, kuwento, nobela at iba pa. *Proseso- Binubuo ito ng paliwanag kauganay ng teknik,paano isinasagawa,at ang naging resulta na kadalasa’y ginagawa sa sining at musika. B. Imahinatibo- Binubuo ito ng mga malilikhang akda gaya ng piksyon (nobela,dula,maikling kuwento ) sa larangan ng panitikan, gayundin ang pagsusuri dito. Ang pasusuri ng malikhaing akda (piksyon) ay nagbibigay – tuon sa kung ano ang mensaheng ipinapahayag at paano nila ito ipinapahayag. Ang apela nito ay sa imahinasyon at emosyon ng nagbabasa o nakikinig. Gayundin, sinusuri ito ayon sa estilo, epekto, at maging lohika ng akda. Sa pagsusuri ng malikhaing piksyon, kinakailangan ang analitikal at kritikal na ebalwasyon at pagbasa na katatampukan ng sumusunod na elemento : tauhan, aksiyon, tagpuan, banghay(plot) tema, wika at ebalwasyon ng akda kaugnay ng katangian, kahulugan, at kabuluhan nito. Sa larangan naman ng sining at musika, ang pagsusuri ay batay sa kakaibang katangian ng akda, kabuluhan, at katangian nito ayon sa ibinibigay nitong ginhawa, malalim na pagkaunawa, at bagong kaisipan kaugnay ng karanasan at buhay ng sangkatauhan. C.Pangungumbinse- Pangganyak ito upang mapaniwala ang bumabasa, nakikinig, at nanonood sa teksto o akda. Subhetibo ito kaya’t mahalagang ang opinyon ay kaakibat ng ebidensiya at katuwiran o argumento. Makikita ang ganitong anyo ng pagsulat sa mga kritisismo o rebyu ng libro, pelikula, dula, sining,musika, at iba pa.