Professional Documents
Culture Documents
Sınıf 1. Ünite
Sınıf 1. Ünite
2
hazırlayan serkan baynal
3
Felsefenin Tanımı:
Yunancada phlio(sevgi) ve
sophia(bilgelik)
kelimelerinin bir araya
gelmesiyle oluşan ve bilgelik
sevgisi anlamına gelen
5
MEZOPOTAMYA UYGARLIĞI
6
MISIR UYGARLIĞI
8
İRAN UYGARLIĞI
İran uygarlığına ait bilgiler avesta adı verilen kutsal
metinlerde bulunmaktadır. Bu metinlere göre evrende
bir düzen bulunmaktadır.
11
ANLAMI
kâinât 2 zıt gücün tesiri
altındadır: Yin (dişi) ve Yang
(erkek). Her zıt şey bu 2
13
hazırlayan serkan baynal
14
MÖ 6. YÜZYIL-MS 2. YÜZYIL FELSEFESİNİN
AYIRICI NİTELİKLERİ
MÖ 6-MS 2. yüzyıl felsefesi, Antik Çağ felsefesi olarak
da bilinir.
17
ANAKSİMANDROS
Anaksimandros’un öğrencisidir.
19
EMPEDOKLES
Filozof ve aynı zamanda bilim insanıdır.
Tıp alanındaki çalışmalarının yanı sıra
devlet yönetimiyle de ilgilenmiştir.
22
HERAKLEİTOS
Felsefede varlığın oluşu ve değişimi
denince akla gelen Herakleitos’a göre
“arkhe” ateştir.
26
SOFİSTLER
Sofistler; para karşılığı ders veren, bir konuda uzmanlaşmış bilgili
kişilerdir.
Bu kişiler özellikle konuşma sanatında (hitabet) ve siyasette
eğitim vermişlerdir. Dolayısıyla ikna kabiliyeti yüksek olan
29.10.13 mehmetcengiz 28
2010-YGS
•2010-YGS
Vadinin dibindeki kişi, orada kıvrılıp giden dereyi zir
vedeyken baktığı gibi görmez. Dağın tepesindeyken de ne
puslu derinlikleri ne de kendi bulunduğu yeri derenin
29.10.13 mehmetcengiz 29
SOKRATES
“Sorgulanmamış yaşam, yaşamaya
değmez.” diyerek hayatın
sorgulanmasına dikkat çeken Sokrates,
soru sorma ve fikir tartışmalarını
31
Maiotik yöntem günümüzde sokratik yöntem olarak da
bilinir. Bu yöntemin aşamaları şu şekildedir.
33
Sokrates, konuşmalarında, kendisinin hiçbir şey bilmediği
gerekçesiyle, karşısındaki kişiye sorular yöneltir. Bu sorular ve onlara aldığı
cevaplarla, önce, o kişinin ortaya koyduğu düşüncenin üstünkörülüğünü,
temelsizliğini, gösterir. Sorularına devam ederek, konuştuğu kişinin doğru
düşünceye ulaşmasına yardımcı olur. Kendi deyişiyle "ruhta uyku halinde
bulunan düşünceleri doğurtmaya" uğraşır.
34
PLATON VE ARİSTOTELES’İN VARLIK,
BİLGİ VE DEĞER ANLAYIŞLARI
Felsefe tarihinin önde gelen filozoflarından Platon ve
Aristoteles’i çağın diğer filozoflarından ayıran temel
fark, felsefenin bütün alanlarına yönelik görüşleri belli
35
Platon, yalnız MÖ 6-MS 2. yüzyıl
PLATON boyunca değil tüm zamanların en
önemli filozoflarından biri olarak
kabul edilmektedir.
Platon’un felsefe tarihinin ilk sistemli
filozofu olması; siyasetten sanata,
36
Platonun varlık anlayışı
38
Platon; siyaset felsefesi düşüncelerini, insanların istek ve
ihtiyaçlarının doğal olarak oluşturduğu “devlet”
düşüncesiyle açıklar. Platon’a göre devlet; insanların
“iyi”, “güzel” ve “doğru” bir hayat yaşamaları için
ortaya çıkmıştır. Platon, devletin böylesi bir amacı
39
MAĞARA BENZETMESİ
Benzetmeye göre ışığa açılan, uzun bir girişi olan yer altı mağarasının en
dibindeki insanlar, çocukluklarından beri ayaklarından ve boyunlarından
zincire vurulmuş olarak hareketsiz bir şekilde oturmakta ve yalnızca
önlerini görebilmektedirler. Onların arkasında, yüksekte bir yerde bir ateş
yanmakta ve ateşle bu insanlar ya da mahkûmlar arasındaki yolda, küçük
bir duvar ya da perde bulunmaktadır. Duvar ya da perdenin arkasında ise
42
hazırlayan serkan baynal
43
Maddi Neden: Bir şeyin hangi maddeden yapıldığını
gösteren ve değişimden bağımsız olan nedendir.
Örneğin alçıdan yapılmış bir vazonun maddi nedeni alçıdır.
Formel Neden: Bir şeyin biçimsel nedenidir. Alçının vazo
görünüşünü alması formel nedendir.
44
hazırlayan serkan baynal
45
hazırlayan serkan baynal
46
Aristotelesin bilgi anlayışı:
Aristoteles, bilmenin duyular ve akıl yürütme yoluyla gerçekleştiğini
düşünür.
Aristoteles’e göre bilinen şey, duyuları etkileyen form almış
maddelerdir. İnsan, potansiyel olarak maddeleri algılar ve akıl
yoluyla onların ne olduğunu anlar. Bir şeyin bilinmesi, onun
48
“Nikomakhos’a Etik” eseri aynı zamanda onun siyaset ile
ilgili görüşlerine de zemin teşkil eder.
Mutluluğun yaşanması için doğru ortamın toplumsal yaşam
olduğunu ileri sürer. Sosyal olmayan insanların mutlu
olmadığını belirtir.
49
hazırlayan serkan baynal
50
ÖLÇME DEĞERLENDİRME
15. Thales; evrenin ana maddesini, ilk nedenini aramış, doğadaki her şeyin temelinde suyun
olduğunu iddia etmiştir. Thales’ten sonra Anaksimandros, arkhe olarak sonlu bir varlık olan suyun
sonsuz sayıda varlığın oluşumunu açıklamada yetersiz olduğunu söyleyerek arkheyi sonsuz olan
“apeiron” kavramı ile açıklamıştır.
Buna göre aşağıdakilerden hangisi “apeiron” un bir özelliği olamaz?
A) Nicelik olarak sınırsızdır. B) Duyusal, somut bir varlıktır.
C) Sonsuzluk niteliği vardır. D) Bütün varlıkların temelidir. 53
E) Nitelik olarak belirsizdir.
16.
I. Diogenes II. Lukianos III. Aristoteles
IV. Thales V. Ksenofanes
Yukarıda numaralandırılmış filozofların hangileri Anadolu’nun batısında yaşayanlar
arasında sayılmaz?
A) I-II B) II-III C) II-III-IV D) III-IV-V E) I-II-III-IV-
54
19
I. Kâğıdın görüntüsü, gerçeğinin yansımasıdır.
II. Kâğıdın bilgisi beyaz, yanıcı ve yırtılabilen olmasıdır.
III. Kâğıdın bilgisi, görünüşünden soyutlanarak ideayla
kavranır.
22. Platon’a göre gerçeğin bilgisi “episteme” ye akıl yoluyla ulaşılır. Akıl, bu bilgiye
ulaşmak için ruhun derinliklerine yönelir ve orada varolan bilgileri açığa çıkarır.
Platon’un bu görüşü aşağıdakilerden hangisiyle ifade edilir?
A) Bilmek, anımsamaktır.
B) Bilmek, tecrübe etmektir.
C) Bilgi, genellemelerle elde edilir.
D) Bilmek, özün bilgisini bilmektir.
E) Bilgi, tahmin ve sanıdan meydana gelir.
56
23. Ahlakın kaynağı mutluluktur ve mutluluğa iyi ideasına ulaşmaya çalışmakla varılır.
Platon’a göre iyi ideasına aşağıdakilerden hangisiyle ulaşılır?
A) Ödev bilinci taşımak
B) Erdemli olmak
C) Sorumlu davranmak
D) İyi niyetle hareket etmek
E) Faydalı olana yönelmek
57
1. ÜNİTE BİTTİ
58