KÜÇÜK KAYNARCA ANTLAŞMASI

VE YAŞ ANTLAŞMASI

11/B Ceren Kara İzzet Çilek

Küçük Kaynarca Antlaşması(1774)
◦ Küçük Kaynarca Antlaşması 1774 yılında Osmanlı Devleti ile Rusya
arasında imzalanmıştır. Anlaşmayı Osmanlı Devleti adına Muhsinzade
Mehmet Paşa, Ruslar adına da Petro Rumyantsev imzalamıştır.
◦ Küçük Kaynarca Antlaşması Osmanlı Devleti için oldukça
önemli sonuçlar doğuran anlaşmadır.

12/31/2021
Küçük Kaynarca Antlaşması Özeti
◦ Küçük Kaynarca Antlaşması Osmanlı Devleti ve Rusya arasında
imzalanmış Osmanlı Devleti için oldukça önemli sonuçlar doğuran
anlaşmalardan bir tanesidir. Özellikle Osmanlı Devleti'nin kaybettiği
1768-1774 Osmanlı-Rus Savaşı’ndan sonra gerileme döneminde
imzaladığı anlaşmalar genel olarak savaşlardaki başarısızlıktan dolayı
yine diplomatik olarak da başarısız olarak imzalanan anlaşmalardır.
◦ Bu şartlarda Osmanlı Devleti ve Rusya arasında anlaşma yapılan
Küçük Kaynarca Antlaşması Osmanlı açısından ağır şartlar
barındırmaktadır.

12/31/2021
Küçük Kaynarca Antlaşması Maddeleri
◦ - Rusya Karadeniz'de donanma bulundurma hakkına sahip olacak.
- Rus gemileri boğazlardan daha etkin şekilde geçebilecek.
- Eflak-Boğdan ve Akdeniz'deki tüm Adalar Osmanlı Devleti'ne
bırakılacak.
- Osmanlı Devleti Ruslara savaş tazminatı ödeyecek.
- İngiltere ve Fransa'ya verilen kapitülasyonları aynı şekilde Rusya'da
kullanabilecek.
- Rusya Osmanlı Devleti'ne ait yerleşim yerlerinde konsolosluk
açabilme hakkına sahip olacak. (Böylece Rusya Osmanlı Devleti'nin iç
işlerine müdahale etmeye başlamıştır.)
- Kırım bağımsız olacak.

12/31/2021
Küçük Kaynarca Antlaşmasının Önemi Ve Özellikleri
◦ Osmanlı Devleti'nin gerileme döneminde yani 18. Yüzyılda imzalamış olduğu en ağır
antlaşmaların başında gelmektedir.
◦ - Osmanlı Devleti Küçük Kaynarca Antlaşması uyarınca tarihte ilk defa savaş tazminatı
ödemiştir.
- Osmanlı Devleti Karadeniz Fatih Sultan Mehmet döneminde Karadeniz Türk gölü
haline gelmiş Küçük Kaynarca Antlaşması ile Karadeniz Türk gölü olmaktan çıkmıştır.
- Rusya uzun yıllar boyunca elde etmek istediği sıcak denizlere inme girişimini Küçük
Kaynarca Antlaşması ile küçük de olsa kazanmıştır.
- Ruslar ilk defa kapitülasyonlardan yararlanmış İngiltere ve Fransa ile aynı haklara
sahip olma hakkına bu anlaşma ile kazanmıştır.
- Küçük Kaynarca Antlaşması Osmanlı Devleti'nin Karlofça Barış Antlaşması'ndan sonra
imzaladığı şartları en ağır olan antlaşmadır. Bu sebeple Küçük Kaynarca Antlaşması'nın
sonuçları Osmanlı Devleti için uzun vadede yıkıcı olmuştur. Küçük Kaynarca Antlaşması
Osmanlı Devleti için hem iç işlerinde hem de diğer ülkelerle olan dış ilişkilerde
müdahaleye açık hale gelmiştir.
12/31/2021
◦ Küçük Kaynarca Antlaşması Osmanlı Devleti ve Rusya arasında 26
Temmuz 1774 tarihinde imzalanmış 1768-1774 Osmanlı- Rus
Savaşı'nda Osmanlı Devleti'nin Rusya ile Karadeniz'e hakim olmak
konusunda yaptığı savaş olarak geçmektedir. Savaş sonunda Osmanlı
Devleti ağır bir mağlubiyet almış ve şartları Osmanlı Devleti için çok
ağır olan Küçük Kaynarca Antlaşması'nın imzalamak zorunda kalmıştır.
Anlaşmanın en önemli sonucu Kırım'ın bağımsızlık kazanması
olmuştur. Anlaşma uyarınca Kırım dini bakımdan halifeye bağlı kalacak
olsa da Rus etkisi altına girmiş ve bağımsız olan Kırım kısa bir süre
sonra 1783 yılında Rusya'ya bağlanmıştır.

12/31/2021
Yaş Antlaşması(10 Ocak 1792)
◦  Yaş Antlaşması ismini antlaşmanın yapılması için görüşmelerin yapıldığı ve bu
antlaşmanın imzalandığı Boğdan’da Seret suyunun kollarından birisin üzerinde yer
alan Yaş isimli şehirden alınmaktadır. Osmanlı İmparatorluğu daha önce kaybettikleri
Kırım’ı tekrar alabilmek için Prusya ile İngiltere’nin teşvik etmesi ile savaş açmıştır.
Fakat Avusturya’nın Rusya’nın yanında savaşa girmesi Osmanlı İmparatorluğunu zor
bir duruma düşürdü. Rusya cephesinde de üst üste yenilgiler gerçekleşti.
◦  İsveç’in Rusya devletine karşı olarak savaşa girmesi ve Osmanlı devleti ile
Prusya’nın ittifakı Rusya devletini barışa zorlamıştır. Fakat Babıali Prusya’nın aracı
olması ile teklif edilmekte olan şartları reddetti. Fakat sürekli olan yenilgilerin ardından
1791 senesinde ağustos ayında Osmanlı devleti mecburen mütareke istemek
zorunda kalmıştır.

12/31/2021
Yaş Antlaşması Maddeleri
◦ Osmanlı Devleti Kırım bölgesinin Ruslara verileceğini kabul
edecek 
◦ Rus devleti işgal ettiği bölgeleri boşaltacaktır. 
◦ Prut Nehri ise iki devletin arasında bir sınır olarak
belirlenecektir. 
◦ Ticari ilişkiler tekrardan dostane bir şekilde devam edecektir .

12/31/2021
Yaş Antlaşması Önemi
◦ Yaş Antlaşması ile birlikte gerileme dönemi sona ermiştir.
Ardından dağılma ve çöküş dönemi de başlamıştır.
Avusturya’nın savaştan çekilmesinin ardından yalnız kalmış
olan Rusya barış istemiştir. Rusya ve Osmanlı Devleti arasında
imzalanmış olan Yaş Antlaşmasıyla savaş sona ermiştir. 1792
senesinde savaş sona ermiş oldu. Bu antlaşmayla Kırım’ın
Rusların hakimiyetine geçmiş olduğu onaylanmıştır. Dinyester
ve Buğ ırmaklarının arasında kalmış olan bölge ile Özi kalesi
bölgesi Ruslara bırakılmış oldu. Rusya ve Osmanlı devletlerinin
arasında Dinyester ırmağı sınır olarak kabul edildi.
12/31/2021