Kahihinatnan ng

Kilos at Pasiya,
Isapuso!
Layunin
✔ Naipaliliwanag ang bawat salik na nakaaapekto sa pananagutan ng tao sa
kahihinatnan ng kanyang kilos at pasya
✔ Nasusuri ang sarili batay sa salik na nakaaapekto sa pananagutan ng tao sa
kahihinatnan ng kanyang kilos
✔ Nakagagawa ng hakbang upang mahubog ang kanyang kakayahan sa
pagpapasya.

2
Balik-aral tayo!
Ano ang iyong natutuhan sa nakaraang
talakayan?
 “
Ang mabuting
pasya ay
nagmumula sa
karanasan, ang
karanasan ay
nagmumula sa
maling pasya.
4
Pagnilayan mo…

Responsable vs. pabaya

5
Ano ba ang
dapat? 6
Yugto ng Pagsasagawa ng Makataong
Kilos
ISIP KILOS-LOOB
1. Pagkaunawa sa layunin 2. Nais ng Layunin
3. Paghuhusga sa nais makamtan 4. Intensyon ng Layunin
5. Masusing Pagsusuri 6. Paghuhusga ng Paraan
7. Praktikal na Paghuhusga sa pinili 8. Pagpili
9. Utos 10. Paggamit
11. Pangkaisipang kakayahan ng 12. Bunga
layunin 7
Halimbawa…
Si Anne ay mula sa mahirap na pamiya sa lalawigan at
panganay sa pitong kapatid. Pangarap niyang mabago ang kanilang
sitwasyon isang araw. Inalok siyang pumunta sa Maynila upang
makatulong sa pamilya. Nag-apply siya sa trabaho ngunit sa araw
ng kanyang interview ay inalok siyang mag-aral kapalit ng kanyang
paninilbihan sa isang pamilya. Hindi agad nakasagot si Anne at
naipit siya sa sitwasyong hindi madaling magpasya…
Hindi siya nagtuloy sa interview, bagkus ay tinanggap ang alok
na makapag-aral sa kolehiyo kapalit ng paninilbihan. 8
1. Pagkaunawa sa Layunin

Pangarap niyang mabago ang sitwasyon

ng kanilang pamilya.

9
2. Nais ng Layunin

Ninais niyang tanggapin ang alok na

makapagtrabaho para matupad ang
pangarap ngunit mas magagawa niya ito
kapag nakapagtapos siya ng pag-aaral.
10
3. Paghuhusga sa nais
makamtan

Nais niyang makapagtrabaho agad at

kumita ngunit mas maganda ang
kinabukasan niya kung makapagtatapos…

11
4. Intensyon ng Layunin

Dahil pangarap niyang mabago ang

kanilang sitwasyon, pinag-isipan niya kung
alin sa dalawa ang higit na mainam.

12
5. Masusing Pagsusuri ng
Paraan

Tinimbang ni Anne kung ano ang

higit na magbibigay sa kanya ng
pagkakataon upang makamit ang
kanyang pangarap, magtrabaho agad o
mag-aral muna. 13
6. Paghuhusga sa Paraan

Mamimili na si Anne sa kung ano ang

dapat niyang gawin.

14
7. Praktikal na Paghuhusga

Naisip ni Anne na mahirap man ang

manilbihan habang nag-aaral, mas dadami
naman ang kanyang oportunidad kung
makapagtatapos ng pag-aaral.

15
8. Pagpili

Hindi na dumalo si Anne sa interview at

tinanggap ang alok na mag-aral habang
naninilbihan.

16
9. Utos

Nang siya ay makapagsimula nang mag-

aral at manilbihan ay sinikap niyang
mapagbuti ang gawain nang sabay kahit
may paghihirap.
17
10. Paggamit

May mga pagkakataong nahihirapan si

Anne at napapagod ngunit pinipilit niya
kaya unti-unti siyang nakakalapit sa Araw
ng Pagtatapos.
18
11. Pangkaisipang Kakayahan ng
Layunin

Umabot na si Anne sa huling taon sa

kolehiyo. Mauunawaan niyang tama ang
kanyang pasya na mag-aral at manilbihan
kahit mahirap.
19
12. Bunga

Nakapagtapos si Anne at ngayo’y may

maganda nang trabaho at regular na
nakapagpapadala sa kanyang pamilya sa
probinysa.
20
Pagnilayan mo…

Responsable vs. pabaya

21
Bakit mahirap ang pumili?

22
Mga Salik na Nakakaapekto sa
Makataong Kilos
1. Kamangmangan
2. Masidhing Damdamin
3. Takot
4. Karahasan
5. Gawi
23
Mga Hakbang sa Moral na
Pagpapasya
1. Magkalap ng Patunay (Look for facts)
2. Isaisip ang posibilidad (Imagine Possibilities)
3. Maghanap ng ibang kaalaman (Seek insight beyond your own)
4. Tingnan ang kalooban (Turn inward)
5. Umasa at magtiwala sa tulong ng Diyos (Expect and trus in
God’s help)
6. Magsagawa ng pasya (Name your decision)
Checkpoint

Sagutan ang d. 89 at 91 (Pagninilay ng iyong

aklat.

25