Sinaunang

Kabihasnan
sa China
 People’s Republic of China
• Kabisera: Beijing
• Ilog: Yangtze at Huang He
• Wika: Mandarin
• Relihiyon:Confucianism, Taoism,
at Buddhism
• Pamahalaan: Communist
• Salapi: Yuan
Ang kabihasnang
umusbong sa China ay
itinuturing na
pinakamatandang
kabihasnang nananatili
sa buong daigdig
hanggang sa
kasalukuyan. Nag-ugat
ito halos apat na
milenyo na ang
nakalilipas.
Dalawang
Pangunahing Ilog
sa Tsina
 Ilog Yangtze
o Ito ang pinakamahabang ilog sa buong Asya
at pangatlo naman sa pinakamahabang ilog sa
buong mundo.

o Ito ay dinaraanan ng mga barkong

pangkalakalan.
 Ilog Huang He
 pangalawa sa
pinakamahabang ilog sa Tsina
 tinatawag ding yellow
river dahil sa kulay ng
makapal na banlik na dala
nito.
 tinatawag ding “pighati ng
Tsina”
 Sinaunang Kasaysayan ng Tsina
• Noong 4000 BCE, nagsimulang manirahan
ang mga Tsino sa tabi ng Ilog Huang Ho.

Pangingisda at
Pagtatanim
ang
pangunahing
ikinabubuhay
nila noon.
• umusbong sa tabing-ilog malapit sa Yellow
River
o Huang He
Kabihasnang
Tsino sa
Silangang
Asya
M DINASTIYANG XIA

G
DINASTIYANG SHANG
D
A
I DINASTIYANG ZHOU

N DINASTIYANG QIN

A DINASTIYANG HAN

S
DINASTIYANG TANG
T
SI DINASTIYANG SUNG
A
Y
DINASTIYANG YUAN
T
A
S DINASTIYANG MING
I
DINASTIYANG QING
N
 Xi
(2205 - a
1570
B.C.E.)
Hindi pa ito lubusang napatutunayan dahil sa
kawalan ng matibay na ebidensiyang arkeolohiya.
Ayon sa
•Alamat:
malaking pagbaha
• upang makontrol ang
pag-apaw ng tubig:
nagnakaw si KUN ng
isang dakot na lupa mula
sa langit
• nagalit at pinarusahan
(kamatayan)
• makalipas ang 3 taon: hindi pa nabubulok
ang bangkay
• nang buksan: YU
• namuno sa malawakang
pagkontrol

• pinaniniwalaang kauna –
unahang pinuno ng
unang imperyo sa China
ang dinastiyang Xia
(Hsia)

• nagtatag ng lungsod ng
Erlitou
• Fu Xi – nagtuturo sa mga mamamayan
kung paano mangisda, mangaso, at
magsulat

• Shen-nung – magtanim at mag-alaga ng

hayop at inimbento rin ang araro at asarol

• Huangdi – nagpasimula ng paggamit ng pana,

paghuhukay ng mga balon, pag-imbento ng
mga gamit sa lusong at pambayo, paggawa ng
sapatos, paggamit ng kalendaryo at pag-alam ng
kapalaran
 Sha
ng
(1500 B.C.E. itinatag ni Cheng Tan
–
1100 B.C.E.)
Umusbong sa 3 lungsod: Cheng-chou,
Loyang at Anyang

pinakamaunlad na
kabihasnang gumamit
ng bronse
naniniwala sa Divination o pagtataya ng
kapalaran sa pamamagitan ng pagbabasa
ng buto ng dragon
 Naiwang
kasulatan ng
panahong ito ang
pinakamatanda
sa mga panulat
sa Tsino na
nakasulat sa mga
oracle bones o
mga tortoise shell
at cattle bone.

nabuo ang sistema ng

pagsulat ng mga Tsino
(Calligraphy)
 “Sons of Heaven o Anak ng Langit” tawag sa
mga
siKnauunltanugrpainuno sa
China
Naniniwala ang mga Tsino noong panahong ito na taglay ng
kanilang pinuno ang bisa ng “Mandate of Heaven o Basbas ng
Kalangitan” na batayan ng kanilang pamumuno. Kapag nawala
na ang bisa nito, babagsak ang pinuno at papalitan ng bago
Ang emperador ay namumuno sa kapahintulutan ng langit.
Pinili siya dahil puno siya ng kabutihan. Kapag siya ay naging
masama at mapangabuso, ay babawiin ng kalangitan sa anyo
ng lindol, bagyo, tagtuyot, peste o digmaan.

Sa unang pagkakataon din ay gumamit ang mga

Tsino ng chopsticks; ito ay naimbento ni Shou Hsin.
Zhou o
Chou
itinatag ni Wu Wang

tumagal nang 8 siglo

nahati ang China sa iba’t – ibang kaharian

umiral ang Piyudalismo (sistemang

pampulitika na nagbigay ng kapangyarihan sa
mga aristokrata o pyudal na panginoon
(panginoong maylupa) sa mga lupang pag-aari
ng hari)
natutunan ang pag-aararo at paggamit ng
matutulis na sandatang yari sa bakal

napaunlad ang irigasyon para sa patubig ng

mga pananim

kilala bilang Ginintuang Panahon ng

Pilosopiyang Tsina
Nakaimbento ng sandatang crossbow at
pagkakabuo ng hukbong nakakabayo sa
pakikipagdigma
 Mga
Pilosopiya
Umusbong noon ang mahahalagang kaisipang humubog sa
kamalayang Tsino kabilang ang:
Confucianism - Layuning magkaroon ng isang tahimik at
organisadong lipunan sa pamamagitan ng pagpapabuti sa sarili at
pagpapahalaga sa ugnayan ng mga tao sa lipunan.

Taoism - Hangad ang balanseng sa kalikasan at daigdig at

pakikiayon ng tao sa kalikasan.

Legalism - Ipinanganak ang tao na masama at

makasarili.
Subalit sila ay maaaring mapasunod sa pamamagitan ng
mahigpit na batas at marahas na kaparusahan.
 Confucius (Kung Fu Tze)

• Anak ng
mandirigmang
Shu Yang Ho
• nagpakilala sa daigdig
ng Five Classics at Four
Books
Huwag mong gawin sa iba ang ayaw mong
gawin sa iyo ng ibang tao

Kapag nakakita ka ng mabuting tao,

tularan mo siya; kapag masamang tao,
suriin mo ang iyong puso

Ang taong nakagawa ng kamalian na hindi

nagtatangkang iwasto ito ay makagagawa
pang muli ng isa pang kamalian
 Lao Tzu

• nagpakilala ng Tao Te-ching kung

saan nakasulat ang kanyang mga
turo. May mga paliwanag ito ukol sa
landas na dapat tahakin ng bawat
tao tungo sa kabutihan.
• Hangad nito ang balanse sa kalikasan
at daigdig at ang pakikiayon ng tao sa
kalikasan.
 Ayon din sa kanya, makakamtan ng
tao ang walang hanggang kaligayahan
kung susundin niya ang “Daan Tungo sa
Kabutihan” o “Way of Virtue”

Itinuro niya na kailangang:

- maging matiyaga
- mahinhin
- mababa ang loob ng tao
Lumagi ka sa hulihan at bago mo
malaman, ikaw ay nasa unahan na.

Ang taong nasusupil ang iba ay

matapang, subalit ang taong
nasusupilang sarili ay higit na
matapang.
c. Mencius
(372-289 B.C.)
– may-akda ng Doctrine of
Mean, naniniwalang may
karapatan ang mga
mamamayang gumamit
ng dahas ngunit dapat
sikaping manatili ang
kapayapaan dahil walang
mabuting ibubunga ang
digmaan.
Para sa kanya, ang tao ang
pinakamahalagang salik ng bansa kaya
tungkulin ng pamahalaan na paunlarin
ang kanilang kabuhayan at kaisipan.
Ayon sa kanya, ang taong hindi
nagtataglay ng damdaming makatao ay
walang karapatang manatili sa trono ng
kapangyarihan
d. Mo Ti o Mo Tzu
(480-390 B.C.) –
nagtaguyod ng
pandaigdigang
pagmamahalan at
pagtutulungan
bilang mga
prinsipyo ng isang
maayos na lipunan.
Tinawag na Mohism ang pilosopiyang
kanyang itinaguyod.
• May elemento ng pilosopiya,
kasaysayan, at tula ang panitikan na
yumabong noong panahong ito.
Kinakatawan ito ng tatlong aklat:
• a. Book of Changes

• b. Book of Documents

• c. Book of Poetry o Book of Songs

Q’in o
Ch’in
Sa ilalim ni Ying Zheng ng Qin o Ch’in
-nagawang pag-isahin ang
mga nagdidigmaang estado
-- isinailalim sa kaniyang kapangyarihan
ang iba’t ibang rehiyon sa China
-- inihayag niya ang sarili bilang
“Unang Emperador” ng China
-kinilala bilang si Shi Huangdi o Shih Huang
Ti
• sinimulang ipatayo sa panahon ni Shih
HuangTi
• nagsilbing depensa laban sa mga
barbaro
• may habang 2,200 kilometro
• taas na 7 metro
• lapad na 6 metro
• may tore ito sa bawat 9 metro
• bumabaybay ito mula hilagang silangan ng
Hopei hanggang kanluran ng Kansu
• Naniniwala sa Legalism o
nagsasaad na ang tao ay
ipinanganak na masama at
makasarili subalit sila ay
mapapasunod sa malulupit
na batas at mabibigat na
parusa .
• Naimbento rin ang porselana at water-