Personaliteti ne driten e dinamikes : Psikika Vs

Realitet
Referuar vepres “ Te kesh apo te jesh” nga
Psikologu Social Erich Fromm
212.
Friedrich Nietszche – Nga cfare e njeh veten? Qe
ne castin kur nje kafshe shikon nje tjeter, matet ne
shpirt me te, dhe njerzit e kohrave te egra benin te
njejten gje. Nga kjo rrjedh se, pothuajse cdo njeri
meson ta njoh veten vetem ne raport me forcen e
tij te sulmit dhe te mbrojtjes.
Ne trajtojm shume teori qe jane
shkruajtur ne nje kohe tjeter, ne
kultura te ndryshme nga ato sot
dhe rrjedhimisht I perkasin nje
realiteti tjeter. Pjesa me e
qendrueshme dhe e aplikueshme e
ketyre teorive eshte ajo qe lidhet
me natyren biologjike te mendjes
tone. Ne kendveshtrimin e pjeses
karakteriale te personalitetit ka
hapsire per studimin dhe analize
mbi dinamiken psikik vs realitet.
Erich Fromm ka trajtuar ne veprat e
tij zhvillimin dhe llojet e
personalitetit ne nje kendveshtrim
me aktual per kohen tone. Njeriu ne
dilemen midis zoterimit dhe qenies
Kulturat globale me tendenca materialiste kane
gdhendur ne psikiken njerezore parimin se njeriu
nuk eshte asgje nese ai nuk ka asgje. Te jetosh
duke zotruar asgje eshte praktikisht e pamundur.
Zoterimi ben shtytjen dhe motivin e pjeses me te
madhe te njerzimit sot. Dhe kjo skeme mendore
implantohet ne saj te kultures qe ne moshe te
hershme. Qe ne momentet e para dhe me
thelbesore ne hedhjen e themelve per njohjen dhe
formimin e konceptit per veten. Sot ne shesim
dhe blejm pjese nga vetja dhe te tjeret ne tregun e
personalitetit
Teoria e hapsires boshe, Njeriu Guaske.
Ne nje shoqeri te drejtuar drejt sendeve dhe
jo njeriut, pjesa karakteriale e personaliteti
shtyp pjeset temperamentale ose i ve ato ne
sherbim te nje qellimi te vetem,
identifikimin e vetes nepermjet zoterimit te
nje profesioni, shtepie , makine apo
udhetimit, etj.
Uni i njerzve sot perbehet nga ato qe ata
kane, dhe ne rast se ata i humbasin te gjitha
ne lojen e realitetit atehere ata humbasin
dhe sensin e vetes. Kjo pjese mazhoritare e
shoqeris njerezore perfaqeson Njeriun
Guaske.
*Shembull
Erich fromm bazuar ne filozofin e
Ekhart na jep kuren per semundjen e
Njeriut guaske. Qenia jone eshte
realiteti, ajo fryme qe na levize , ai
karakter qe motivon sjelljen tone. Kur
njeriu presupozon te jete, por jo te
kete, ai nuk provon ankth dhe pasiguri
te shkaktuara nga tmerri se mos
humbet ate qe ka. Ne qofte se une –
jam ai qe jam, dhe jo ajo qe kam,
askush nuk eshte ne gjendje te
kercenoj sigurine time dhe te me
privoje ndjenjen e identitetit. Qendra e
qenies time ndodhet te une vete.
Karakteri
Si realisti absolut dhe personi qe ka shkeputur
lidhjet me ralitetin, te dy personat nuk jane te
shendetshem. Personi shendetshem i ka te dyja
cilesit , qendron ne raport te drejt lidhur me
realitetin e jashtem dhe ate te brendshem.
Tragjedia e situates njerezore eshte qe zhvillimi I
personalitetit asnjhere nuk perfundon, madje dhe
ne kushtet me te mira vetem nje pjese e mundshme
e njeriut realizohet.
Njeriu vdes para se te lind plotesisht.

Eneda Sala