Projekt

Titulli: Psikoanaliza e Frojdit

Lenda:Psikologji
Punoi: Kimberley Koci
Viti I Stomatologji
Universiteti " Luarasi"

Psikoanaliza është një tërësi teorish psikologjike dhe psikoterapeutike që bazohen

mbi veprat e Sigmund Freud-it në vitet 1880-të kur përpiqej të trejtonte individë të
diagnostikuar me çrregullime neurotike apo histerike. Freudi besonte se këto lloj
çrregullimesh vinin si pasojë e shtypjes së mendimeve dhe dëshirave seksuale nga ana
e individëve në fjalë.
Premisa themelore e teorive psikoanalitike është se pjesa më e madhe e simptomave
psikologjike janë pasojë e shmangjes që ne u bëjmë të vërtetave të pakëndshme rreth
vetvetes.Në ditët e sotme psikoanaliza është një fenomen anësor dhe pothuaj i
papërfillshëm në fushat shkencore psikologjike, psikiatrike dhe mjekësore, meqë nuk i
ka bërë dot ballë hetimit empiriko-shkencor. Seksualiteti i shtypur, interpretimi i
ëndrrave dhe e pandërgjegjshmja kolektive janë ndër idetë e teorive psikoanalitike
dhe që janë përgënjeshtuar (falsifikuar) në eksperimente të kontrolluar.
Përveçse si jo-shkencore, psikoanaliza është klasifikuar edhe si pseudo-shkencë sepse
nuk mund të falsifikohet (sipas K. Popper). Filozofi i mirënjohur i shkencës, Karl R.
Popper klasifikon psikoanalizën si pseudoshkencë meqë ajo është e pafalsifikueshme
(falsifiable). Megjithëse është tejet anësore në fushën shkencore psikoanaliza mbetet
disi e përhapur në kulturën popullore, sidomos në fusha subjektive si letërsia dhe arti.

Wikimedia Foundation. (2022, December 30). Psikoanaliza. Wikipedia. Retrieved

January 23, 2023, from https://sq.wikipedia.org/wiki/Psikoanaliza

Sigmund Frojdi është quajtur babai i psikoanalizës, metodë e terapisë me biseda,

diskutime dhe hetime të frikës së fshehur. Ai ka lënë gjurmë të pashlyera në fushën e
psikologjisë dhe raporteve të saj me disiplina të tjera përmes veprave që ka botuar
Zigmund Frojdi ishte një nga shkencëtarët e parë që kreu kërkime serioze rreth
mendjes. Mendja është mbledhja e aktiviteteve me bazë në tru, që kanë të bëjnë me
mënyrës se si njeriu vepron, mendon, ndjen dhe arsyeton.
Frojdi zhvillonte bisedime të gjata me pacientë dhe studionte ëndrrat e tyre për të
gjetur shkaqet e problemeve mendore dhe emocionale. Ai përdorte edhe hipnozën si
mënyrë për të parë nëse pacientët do të ndihmoheshin për të lehtësuar mendjet e
trazuara. Por në shumicën e rasteve efektet ishin vetëm të përkohshme.
Frojdi ishte i pari në rrugën e tij edhe pse ajo që bëri, sot mund të duket e lehtë. Ai
ulej pranë pacientëve dhe dëgjonte se çfarë thonin. Pastaj i nxiste ata të flisnin rreth
çdo gjëje që mendonin. Sipas Frojdit, të gjitha idetë, mendimet dhe çdo gjë që kalonte
në mendjen e këtyre pacientëve ata duhej t’a shprehnin; asgjë nuk duhej lënë pa thënë
për shkak të frikës, turpit ose fajit. Frojdi besonte se të gjitha kujtimet e dhimbshme të
fëmijërisë ruhen thellë pa vetëdije në mendje. Kjo pjesë e mendjes, thoshte ai,
përmban urime, dëshira dhe përvoja shumë të frikëshme për t’u njohur. Ai mendonte
se në qoftë se këto kujtime mund të sillen disi në mendjen e vetëdijëshme, a
rikujtoheshin, pacienti do të ndjente përsëri dhimbje, por këtë herë personi do t’i
përjetonte si një i rritur; do t’i ndjente, shqyrtonte dhe së fundi do t’i kuptonte ato.

Endrra dhe interpretimi I Saj. Bukinist. (n.d.). Retrieved January 23, 2023, from
https://bukinist.al/sq/1109_sigmund-freud

Frojdi propozoi që mendja ndahet në tre komponentë: id, ego dhe superego, dhe se
ndërveprimet dhe konfliktet ndërmjet komponentëve krijojnë personalitetin (Freud,
1923/1949). Sipas teorisë frojdiane, id është komponenti i personalitetit që formon
bazën e impulseve tona më primitive. ID-ja është tërësisht e pavetëdijshme dhe
drejton motivimet tona më të rëndësishme, duke përfshirë dëshirën seksuale (epsh)
dhe nxitjen agresive ose shkatërruese.
Në kontrast të plotë me id, superego përfaqëson ndjenjën tonë të moralit dhe të
detyrimeve. Superego na tregon të gjitha gjërat që nuk duhet të bëjmë, ose detyrat dhe
detyrimet e shoqërisë. Superego përpiqet për përsosmëri dhe kur nuk arrijmë të
përmbushim kërkesat e tij, ndihemi fajtorë.
Funksioni i egos bazohet në parimin e realitetit - ideja se ne duhet të vonojmë
kënaqësinë e motivimeve tona themelore deri në kohën e duhur me daljen e duhur.
Egoja është kontrolluesi ose vendimmarrësi kryesisht i ndërgjegjshëm i personalitetit.
Ego shërben si ndërmjetës midis dëshirave të ID-së dhe kufizimeve të shoqërisë që
përmban superego. Ne mund të dëshirojmë të bërtasim, të bërtasim ose të godasim,
dhe megjithatë egoja jonë normalisht na thotë të presim, të reflektojmë dhe të
zgjedhim një përgjigje më të përshtatshme.

Stangor, C., & Walinga, J. (2014, October 17). 12.2 the origins of personality.
Introduction to Psychology 1st Canadian Edition. Retrieved January 23, 2023,
from https://opentextbc.ca/introductiontopsychology/chapter/11-2-the-origins-
ofpersonality/#:~:text=Id%2C%20Ego%2C%20and%20Superego,Freud%2C
%201923%2F1949)

Frojdi e përcaktoi mendjen në nivele të veçanta, secili me rolet dhe funksionet e veta.

 Parandërgjegjja përbëhet nga çdo gjë që potencialisht mund të sillet në

mendjen e ndërgjegjshme. Mendja parandërgjegjeshme e lidhur ngushtë
përmban të gjitha gjërat që mund t'i tërheqësh potencialisht në vetëdije të
ndërgjegjshme. Parandërgjegjja vepron gjithashtu si një roje, duke kontrolluar
informacionin që lejohet të hyjë në vetëdijen e vetëdijshme.
 Mendja e ndërgjegjshme përmban të gjitha mendimet, kujtimet, ndjenjat dhe
dëshirat për të cilat ne jemi të vetëdijshëm në çdo moment të caktuar. Ky është
aspekti i përpunimit tonë mendor për të cilin ne mund të mendojmë dhe flasim
në mënyrë racionale.
 Mendja e pandërgjegjshme është një rezervuar i ndjenjave, mendimeve,
nxitjeve dhe kujtimeve që janë jashtë ndërgjegjes sonë të ndërgjegjshme.
Pavetëdija përmban përmbajtje që janë të papranueshme ose të pakëndshme, të
tilla si ndjenja dhimbjeje, ankthi ose konflikti. Pavetëdija mund të përfshijë
ndjenja të ndrydhura, kujtime të fshehura, zakone, mendime, dëshira dhe
 reagime. Kujtimet dhe emocionet që janë shumë të dhimbshme, të turpshme,
të turpshme ose shqetësuese për t'u përballur me vetëdije, ruhen në rezervuarin
e madh që përbën mendjen e pavetëdijshme.

Cherry, K. (2020, December 9). The structure and levels of the mind according to
freud. Verywell Mind. Retrieved January 23, 2023, from
https://www.verywellmind.com/the-conscious-and-unconscious-mind-2795946

Frojdi kuptoi se përmbajtja e ëndrrave rrjedh nga jeta reale, por jo identike; kështu, ai
sugjeroi se duhet të ekzistojë njëfarë transformimi dhe lidhje midis këtyre
materialeve. Ai pohoi se këto lidhje nuk janë të rastësishme, por më tepër të kufizuara
nga dëshirat e pavetëdijshme të dikujt, të tilla që "një ëndërr është përmbushja e një
dëshire" .Ai zbuloi gjithashtu se ëndrrat "të papëlqyeshme" duken më të përhapura
sesa ëndrrat "të këndshme",prandaj hipoteza e tij se ëndrrat mund të maskojnë
qëllimin e tyre të vërtetë. Prandaj Frojdi identifikoi dy lloje ëndrrash: ëndrrën e
dukshme dhe ëndrrën latente. Ai deklaroi se ëndrra latente është ëndrra e vërtetë dhe
qëllimi i interpretimit të ëndrrave është zbulimi i saj.

Për të elaboruar më tej këtë ide, Frojdi propozoi katër mekanizma me anë të të cilave
ëndrra e fshehtë mund të errësohet. Kondensimi i referohet zvogëlimit dhe thjeshtimit
të përmbajtjes së pasur të ëndrrës latente. Zhvendosja i referohet një procesi që
zëvendëson aspekte të ndryshme e ëndrrës së dukshme dhe latente për t'i bërë ato të
ndryshme. Simbolet tregojnë se ëndrra latente shprehet me shenja përkatëse.
Rishikimi dytësor përfshin bërjen e materialeve të çrregullta dhe jokoherente të
ëndrrave më të mirëorganizuara dhe të arsyeshme. Ky mekanizëm bën që një ëndërr të
duket kuptimplotë, por ëndrra e paraqitur është në fakt krejt e ndryshme nga
implikimi i saj aktual .

Zhang, W., & Guo, B. (2018, August 6). Freud's Dream Interpretation: A different
perspective based on the self-organization theory of dreaming. Frontiers.
Retrieved January 23, 2023, from
https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fpsyg.2018.01553/full

Qëllimi i terapisë së psikanalizës është të çlirojë emocionet dhe përvojat e ndrydhura,

Është vetëm të kesh një përvojë katartike që personi mund të ndihmohet dhe
"shërohet". Psikanaliza zakonisht përdoret për të trajtuar depresionin dhe çrregullimet
e ankthit.Në psikoanalizë (terapi) Frojdi vendoste një pacient të shtrirë në një divan
për t'u çlodhur dhe ai do të ulej pas tyre duke mbajtur shënime ndërsa ata i tregonin
për ëndrrat e tyre dhe kujtimet e fëmijërisë. Psikanaliza në formën e saj klasike është
një proces i gjatë që shpesh përfshin 2 deri në 5 seanca në javë për disa vite.
Kjo qasje supozon se vetëm reduktimi i simptomave është relativisht i parëndësishëm
pasi nëse konflikti themelor nuk zgjidhet, simptomat më neurotike thjesht do të
zëvendësohen. Psikanalisti përdor teknika të ndryshme si inkurajim për klientin që të
zhvillojë njohuri për sjelljen e tyre dhe kuptimet e simptomave, duke përfshirë njollat
e bojës, paraprakset, shoqërimin e lirë, interpretimin, analizën e rezistencës dhe
analizën e transferimit. Mcleod, S. (1970, January 1). Psychoanalysis: An overview of
Freud's psychoanalytic therapy. Retrieved January 23, 2023, from
https://www.simplypsychology.org/psychoanalysis.html
REFERENCAT
 Wikimedia Foundation. (2022, December 30). Psikoanaliza. Wikipedia.
Retrieved January 23, 2023, from https://sq.wikipedia.org/wiki/Psikoanaliza

1. ^ Zamperini, A., Testoni, I. Storia del pensiero psicologico. In U.

Galimberti,Enciclopedia di psicologia. Torino, Garzanti, 2001. fq. 1114
2. ^ Gay, Peter. Freud: A Life for Our Time. Papermac, 1995, fq. xv, 32.
3. ^ "French Psychoflap". Science 307 (5713): 1197a–1197a. 25 February
2005.doi:10.1126/science.307.5713.1197a
4. ^ a b c Popper KR, "Science: Conjectures and Refutations", ribotuar tek
Grim P (1990).Philosophy of Science and the Occult, Albany, pp. 104–
110.

 Endrra dhe interpretimi I Saj. Bukinist. (n.d.). Retrieved January 23, 2023,
from https://bukinist.al/sq/1109_sigmund-freud
 Stangor, C., & Walinga, J. (2014, October 17). 12.2 the origins of personality.
Introduction to Psychology 1st Canadian Edition. Retrieved January 23, 2023,
from https://opentextbc.ca/introductiontopsychology/chapter/11-2-the-origins-
ofpersonality/#:~:text=Id%2C%20Ego%2C%20and%20Superego,Freud%2C
%201923%2F1949)
 Baddeley, J. L., & Pennebaker, J. W. (2009). Expressive writing. In W. T.
O’Donohue & J. E. Fisher (Eds.), General principles and empirically
supported techniques of cognitive behavior therapy (pp. 295–299). Hoboken,
NJ: John Wiley & Sons.

 Cherry, K. (2020, December 9). The structure and levels of the mind
according to freud. Verywell Mind. Retrieved January 23, 2023, from
https://www.verywellmind.com/the-conscious-and-unconscious-mind-2795946
 Zhang, W., & Guo, B. (2018, August 6). Freud's Dream Interpretation: A
different perspective based on the self-organization theory of dreaming.
Frontiers. Retrieved January 23, 2023, from
https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fpsyg.2018.01553/full
 Boag S. Conscious, Preconscious, and Unconscious. Encyclopedia of
Personality and Individual Differences.
 Zimmermann J, Löffler-Stastka H, Huber D, et al. Is it all about the higher
dose? Why psychoanalytic therapy is an effective treatment for major
depression. Clin Psychol Psychother. 2015;22(6):469-87.
doi:10.1002/cpp.1917
 Freud, S. (1900). “The interpretation of dreams,” in The Standard Edition of
the Complete Works of Sigmund Freud, Vol. 4, 5, ed J. Strachey (London:
Hogarth Press).
 Psychoanalysis: An overview of Freud's psychoanalytic therapy. Retrieved
January 23, 2023, from
https://www.simplypsychology.org/psychoanalysis.html