ICT ARALIN 7:

LIGTAS SA RESPONSABLENG PAGGAMIT

NG COMPUTER, INTERNET AT EMAIL
KAYA MO NA BA?
Bago simulan ang gawain, subukin
mong gawin ang sumusunod.
Maglagay ng tsek ( ) sa hanay ng
thumbs up icon kung OO ang sagot at
ng thumbs down kung HINDI.
 Kasanayan sa Ligtas at
Responsableng Paggamit ng
Computer, Internet, at Email
1. Natitiyak na ligtas at
maayos ang pinaglalagyan
ng computer.
 Kasanayan sa Ligtas at
Responsableng Paggamit ng
Computer, Internet, at Email
2. Nakauupo nang tuwid
at nakalapat ang mga paa
tuwing gumagamit ng
computer.
 Kasanayan sa Ligtas at
Responsableng Paggamit ng
Computer, Internet, at Email
3. Nakakasaliksik ng
impormasyon sa mga sites
sa internet.
 Kasanayan sa Ligtas at
Responsableng Paggamit ng
Computer, Internet, at Email
4. Natutukoy ang mga
panganib na dulot ng
paggamit ng Internet at
nakaiiwas dito.
 Kasanayan sa Ligtas at
Responsableng Paggamit ng
Computer, Internet, at Email
5. Nakapagse-share o
nagpapamahagi ng files sa
mga kamag-aral upang
makatulong sa paggawa
ng takdang aralin.
 Kasanayan sa Ligtas at
Responsableng Paggamit ng
Computer, Internet, at Email
6. Nakasusunod sa mga
gabay na pinagkasunduan
sa responsableng
paggamit ng computer,
internet at email.
ALAMIN NATIN
1. Ano-ano ang mga kagamitang
nakikita mo sa bahay, paaralan, at mga
lugar-pasyalan na produkto ng
makabagong teknolohiya?
ALAMIN NATIN

2. Makatutulong ba ang pagkakaroon

ng mga kagamitang ito? Bakit?
Tumutukoy ang Information Technology
sa mga pamamaraan, kasangkapan, at
teknolohiya na tumutulong sa mga tao
upang makakuha ng impormasyon,
maproseso ito, maitago, at maibahagi.
Itinuturing dinitong Sining at Agham ng
pagtatala (recording), pag-iingat
(storage), pagsasaayos (organizing)
pakikipagpalitan (exchange), at
pagpapalaganap ng impormasyon
(information dissemination).
Kasiya-siyang gawain ang paggamit ng
computer, internet, at email. Ngunit, may
kalakip na mga salik ang paggamit ng mga
ito:
Ang ilan sa mga ito ay:
• Exposure o pagkalantad ng mga di-
naangkop na materyales.
• Maari kang makakita ng materyales
na tahasang sekswal, marahas at
ipinagbabawal o ilegal.
• Viruses, Adware, at Spyware
• Maaring makakuha ng mga virus sa
paggamit ng Internet na maaring
makapinsala sa mga files at memory
ng computer at makasira sa maayos
nitong paggana.
• Panliligalig at Pananakot o Harassment
at Cyber Bullying
• Maaari ka ring makaranas ng cyber
bullying o malagay sa peligro dahil sa
pakikipag-ugnayan sa mga hindi
kakilala.
• Pagnanakaw ng Pagkakilanlan o
Identity Theft o Fraud
• Ang naibahagi mong personal na
impormasyon ay gamitin ng ibang tao
sa paggawa ng krimen. Maari ding
makuha ang impormasyon na hindi
mo nalalaman o binibigyang
pahintulot.
 Ang ilan sa mga kasiya-siya at
tamang pamamaraan sa
paggamit ng computer, internet
at email ay ang sumusunod:
 Tiyakin/itakda kung aling
websites ang maaring bisitahin at
kung gaano katagal maaring
gumamit ng kompyuter, internet
at email.
Magpa-install o magpalagay ng
internet content filter.
Magagamit ito upang ang
kapakipakinabang na nilalaman
lamang ang mababasa at mai-
download gamit ang Internet.
 Makipag-ugnayan lamang sa
mga kakilala o kaibigan tuwing
online. Sundin ang tamang gabay
na itinakda sa paggamit ng mga
social networking, instant
messaging, email, online gaming
at webcam.
 Magkakaroon ng
Ipinagbawal ang
malinaw na patakaran Alamin ang pagkakaiba
pagdadala ng anumang
ang paaralan sa ng publiko ay
pagkain o inumin sa
paggamit ng pribadong
loob ng computer
kompyuter, internet at impormasyon.
laboratory.
email.
Ang pasilidad ng internet
Ingatan lahat ng kagamitan Huwag maglathala,
ay para sa layuning pang-
sa loob ng computer magbigay ng anumang
edukasyon lamang. I-access
laboratory. Sundin ang mga personal na impormasyon
ang Internet sa pahintulot
direksyon ng guro tungkol tungkol sayo o sa ibang tao
ng guro. Bisitahin lamang
sa tamang paggamit ng (tulad ng tirahan, email
ang mga aprobadong sites
anumang kagamitan. address o telepono.
sa Internet.

Ipinagbabawal ang
Pumili ng password na
paggamit ng chat rooms na Gamitin lamang ang mga
mahirap mahulaan, at
maaring magdulot ng ligtas na search engine sa
palitan ito kung
kapahamakan para sa mag- internet.
kinakailangan.
aaral.
 Eye Level ang
monitor.
I-relax ang balikat.

Wasto ang direksyon

Pantay ang ng monitor para
braso at balikat. maiwasan ang
direktang liwanag

Nakasandal ang
likod.
Hindi sumasayad
ang hita sa ilalim
ng mesa kung saan
nakapatong ang
Bahagyang
monitor.
nakatagilid ang
braso.

Bahagyang
nakatagilid ang hita
 Pamantayan sa tamang
paggamit ng computer

1. May sandalan ang

upuan at maaring i-adjust
ang taas nito.
 Pamantayan sa tamang
paggamit ng computer

2. Habang nagta-type, mas

mababa nang kaunti ang
keyboard sa kamay.
 Pamantayan sa tamang
paggamit ng computer

3. Bahagyang nakaangat
ang kabilang dulo ng
keyboard.
 Pamantayan sa tamang
paggamit ng computer

4. Nakaupo nang tuwid at

nakalapat ang mga paa.
 Pamantayan sa tamang
paggamit ng computer

5. Tama lang at hindi

masyadong mahigpit ang
pagkakahawak sa mouse
at naiki-click ito nang
mabilis.
 Pamantayan sa tamang
paggamit ng computer

6. Walang liwanag na
nakatapat sa screen ng
monitor.
 Pamantayan sa tamang
paggamit ng computer

7. Tinaasan o binabaan
ang liwanag o brightness
ng monitor hanggang sa
maging komportable na
ito sa iyong paningin.