SZKIELET

CZŁOWIEKA
 SZKIELET
U dorosłego człowieka szkielet składa się z
206 kości — liczba ta jest większa u dzieci ze
względu na wiele punktów kostnienia, czyli
punktów rozwoju kości — jest to około 270 u
noworodka i 356 u nastolatka. U starszych
ludzi kości może być mniej niż 206 ze
względu na zrastanie kości czaszki.

Dzieli się na szkielet osiowy (czaszka,

kręgosłup, klatka piersiowa) i szkielet
kończyn.
 FUNKCJE KOŚCI
Są bardzo wytrzymałe na rozciąganie i zgniatanie, choć znacznie mniej odporne na
wyginanie.
Same nie mają zdolności poruszania się, ale dzięki współpracy z mięśniami
umożliwiają ruch poszczególnych części organizmu. Tworzą zatem bierną część
układu ruchu. Stanowią rusztowanie i podporę dla mięśni, ochraniają narządy,
magazynują sole mineralne, pełnią funkcję krwiotwórczą.
 RODZAJE KOŚCI
DŁUGIE KRÓTKIE
kość udowa, kość ramienna,
kości stępu, nadgarstka
obojczyki
funkcja: dźwignia, podpora
precyzyjne, złożone ruchy
ciała

PŁASKIE
łopatka, mostek, kość
biodrowa
osłona narządów, miejsce
przyczepu mięśni
RÓŻNOKSZTAŁTNE
kręgi, żuchwa, kosteczki
słuchowe
osłona narządów, miejsce
przyczepu mięśni
 CZASZKA
kości połączone nieruchomo za pomocą
szwów

MÓZGOCZASZKA TRZEWIOCZASZKA
część górna i tylna część przednio-dolna
KRĘGOSŁUP
 KOŚCI KOŃCZYNY GÓRNEJ
Część ciała, która połączona jest z tułowiem
poprzez obręcz barkową. Kości kończyny
górnej dzielą się na:

➢ Obręcz barkową (część nieruchomą)

● Obojczyk
● Łopatka
➢ Część wolną (część ruchomą)
● Kość ramienna
● Kość przedramienia
● Kość nadgarstka
● Kość śródręcza
● Kości palców
 OBRĘCZ BARKOWA

Inaczej nazywana obręczą kończyny górnej.

Jest to struktura kostna, połączona za pomocą
stawów. Obręcz kończyny górnej tworzy
łopatka i obojczyk.
 KOŚCI RĘKI
Do kości ręki zaliczamy kości trzech ➢ Kości śródręcza (5 kości)
odcinków: nadgarstka, śródręcza oraz ➢ Kości palców (składają się z
palców. Kości budujące nadgarstek zalicza się
paliczków)
do kości różnokształtnych, a śródręcza i
palców do długich.

➢ Kości nadgarstka (8 kości ułożonych

w dwóch szeregach: bliższym i
dalszym)
● Łódeczkowata
● Księżycowata
● Trójgraniasta
● Grochowata
● Czworoboczna większa
● Czworoboczna mniejsza
● Główkowata
● Haczykowata
 KLATKA PIERSIOWA

W skład szkieletu kostnego klatki piersiowej

wchodzi 12 par żeber, mostek oraz 12
kręgów piersiowych. Wewnątrz klatki
piersiowej znajdują się płuca i śródpiersie
złożone z serca, przełyku, tchawicy, dużych
naczyń oraz nerwów.
 OBRĘCZ MIEDNICZA

Jest to zespół kości, które tworzą rodzaj

pierścienia, który łączy część wolną
kończyny dolnej ze szkieletem osiowym. Są
to największe i najszersze kości szkieletu
ludzkiego. W ich skład wchodzi:

➢ Kość biodrowa
➢ Kość kulszowa
➢ Kość łonowa
➢ Panewki
 KOŚCI KOŃCZYNY DOLNEJ
● KOŚĆ MIEDNICZNA - kość obręczy kończyny dolnej

● KOŚCI WOLNEJ KOŃCZYNY DOLNEJ :

➢ Kość udowa
➢ Kość piszczelowa
➢ Kość strzałkowa
➢ Kości stępu (7)
➢ Kości śródstopia (5)
➢ Kości palców (14)
 KOŚCI STOPY
➢ KOŚCI STĘPU
➢ Kość skokowa
➢ Kość piętowa
➢ Kość łódkowata
➢ Kości klinowate (przyśrodkowa,
pośrednia, boczna)

➢ KOŚĆ SZEŚCIENNA
➢ KOŚĆ ŚRÓDSTOPIA
➢ KOŚCI PALCÓW STOPY (paliczki)
 STAWY
➢ BUDOWA STAWU ➢ TYPY STAWÓW

● Stawy dzielimy ze względu na liczbę kości łączących je =

STAWY PROSTE i STAWY ZŁOŻONE, oraz ze względu na
ich liczbę osi = STAWY JEDNOOSIOWE, DWUOSIOWE,
WIELOOSIOWE
● STAWY ZAWIASOWE
● STAWY OBROTOWE
● STAWY ZAWIASOWO - OBROTOWE
● STAWY ŚRUBOWE
● STAWY KŁYKCIOWE
● STAWY SIODEŁKOWATE
● STAWY KULISTE
● STAWY PANEWKOWE
● STAWY PŁASKIE
 KOŚĆ
Kości zbudowane są z dwóch
rodzajów tkanki kostnej:

➢ Tkanki kostnej zbitej,

która tworzy powierzchnię
wszystkich kości oraz
trzony kości długich;
➢ Tkanki kostnej
gąbczastej, która wypełnia
nasady kości długich oraz
wnętrza pozostałych kości
 CHOROBY SZKIELETU CZŁOWIEKA
Osteoporoza

Jest to choroba szkieletu,

prowadząca do złamań kości
nawet w przypadku niewielkiego
urazu. Nadmierna podatność
kości na złamania wynika ze
zmniejszenia gęstości mineralnej
kości i zaburzenia jej jakości i
struktury. Najczęstsza jest
osteoporoza pierwotna, która
wiąże się z procesem starzenia
organizmu. Osteoporoza wtórna
jest dużo rzadsza i jest
konsekwencją choroby, zaburzeń
hormonalnych bądź leków.
 Osteopetroza
Jest to rzadka i uwarunkowana
genetycznie choroba. Znane są jej
dwie postacie: dziedziczona
autosomalnie dominująco (objawia
się bólami kostnymi i ropniami
zębopochodnymi) oraz
dziedziczona autosomalnie
recesywnie (ujawniająca się już u
niemowląt). Kości pod wpływem tej
choroby stają się twardsze, gęstsze i
bardziej łamliwe.
Choroba Olliera
W przypadku tej choroby w
organizmie pojawiają się liczne
guzy o charakterze chrzęstniaków.
Jest to rodzaj łagodnej choroby
nowotworowej, która rozwija się w
tkance chrzęstnej. Guzki te
prowadzą do niszczenia kości. Jej
objawami są: zniekształcone
ramiona, nierówna długość
kończyn oraz koślawość stawów
kolanowych.
Rak kości - mięsak Ewinga
Rak kości występujący głównie u dzieci i młodzieży,
złośliwy guz, cechujący się szybkim wzrostem.
Nowotwór najczęściej zlokalizowany jest w kościach
długich.Długo nie daje żadnych objawów, z czasem
pojawiają się okresowy ból kości, wrażliwość na dotyk
w miejscu guza, obrzęk w tym obszarze
Reumatoidalne zapalenie stawów
To przewlekła choroba zapalna atakującą stawy i
różne narządy. Najbardziej charakterystycznym jej
objawem jest ból, sztywność oraz obrzęk stawów
rąk i stóp, ale zapalenie może dotyczyć także innych
stawów.
Choroba zwyrodnieniowa
stawów
Artroza to choroba przewlekła i
nieodwracalna, która staje się problem
społecznym. Ryzyko jej występowania
zwiększa się wraz z wiekiem, ale nie
jest „naturalnym objawem starzenia”
Zesztywniające zapalenie stawów
kręgosłupa
To przewlekła choroba zapalna o
nieznanych przyczynach. Atakuje
kręgosłup, powodując jego uciążliwy
ból i sztywność. Miewa zmienne
nasilenie, od postaci łagodnych do
bardzo ciężkich.