Układ kostny

Części szkieletu :
– Szkielet osiowy - czaszka, kręgosłup, klatka piersiowa
– Szkielet kończyn - kończyny górne z obręczą barkową, kończyny
dolne z obręczą miedniczą

Funkcje szkieletu:
- Utrzymywanie pionowej postawy ciała
- Umożliwianie ruchów
- Ochrona narządów wewnętrznych
- Magazynowanie wapnia
- Wytwarzanie krwinek (szpik kostny czerwony)

Elementy budujące układ narządów :

- Kości wraz z pokrywającymi je chrząstkami
- Więzadła
- Stawy

Chemiczne składniki kości :

- Związki mineralne - sole wapnia i fosforu - zapewniają kości
twardość
- Związki organiczne - białka - zapewniają kocioł elastyczność

Czynniki pozytywnie wpływające na stan układu kostnego :

- Spożywanie produktów bogatych w wapń i witaminy
- Przebywanie na świeżym powietrzu
- Regularna aktywność fizyczna

Kształty kości :
- Długie - ramieniowa
- Krótkie - nadgarstka
- Płaskie - łopatka
- Różnokształtne - kręgi kręgosłupa

Budowa fizyczna kości :

- Okostna
- Jama szpikowa
- Nasada górna
- Trzon
– Nasada dolna

Połączenia kości :
- Stałe - szwy na czaszce, kościozrosty (miednica), połączenia
chrzęstne (żebra z mostkiem)
– Ruchome - stawy - ruchome połączenia kości, zbudowane tak żeby
ograniczyć do minimum tarcie między kośćmi

Rodzaje stawów :
- Obrotowe - ramię, biodro
– Zawiasowe - kolano, łokieć
Budowa stawów :
- Kość
- Torebka stawowa - otacza staw od zewnątrz
- Błona maziowa
- Jama stawowa - maź stawowa - zapobiega nadmiernemu ścieraniu
się kości
- Chrząstka stawowa - zmniejsza tarcie
– Więzadła stawowe - wzmacniają torebkę stawową

Rola mięśni :
- Mięśnie szkieletowe wraz z kośćmi odpowiadają za poruszanie się
ciała
- Mięśnie gładkie tworzą ściany narządów wewnętrznych np.
żołądka
- Mięsień sercowy buduję serce
– Praca mięśni polega na skurczach

Elementy budujące układ mięśniowy :

- Mięśnie szkieletowe
- Ścięgna
- Mięśnie gładkie
– Mięsień sercowy

Pozytywne skutki ćwiczeń fizycznych

- Większa siła skurczu serca
- większa pojemność płuc
- Sprawniejsze i bardziej wytrzymałe mięśnie
- Bardziej elastyczne i wytrzymałe stawy
- Zmniejszenie ryzyka chorób układu krążenia
- Zapobiegają skrzywieniom i deformacjom sylwetki
- Pobudzają krążenie krwi
- Pobudzają ośrodkowy układ nerwowy, rozwijają pamięć ruchową,
poprawiają szybkość
- Wzmacniają fizycznie i psychicznie
- Pomagają w rozładowaniu napięcia
- Poprawiają samopoczucie i zwiększają odporność na stres
- Wytwarzają endorfiny - hormony szczęścia

Schorzenia układu ruchu :

– Skrzywienie kręgosłupa - skolioza - boczne skrzywienie, kifoza -
nadmierne wygięcie kręgosłupa w tył, lordoza - nadmierne
skrzywienie kręgosłupa w przód

– Płaskostopie - zniekształcenie stopy, spłaszczone łuki stopy.

Przyczyny: wnoszenie niewłaściwego obuwia.

– Osteoporoza - choroba kości, stopniowy ubytek masy kostnej może

powodować zwiększoną łamliwość kości . Przyczyny: Nieprawidłowa
dieta uboga w białko i wapń, niedobór witaminy D, nadużywanie
alkoholu oraz palenia papierosów, długotrwałe unieruchomienie,
przyjmowanie niektórych leków, czynniki dziedziczne.
 – Krzywica - choroba, której przyczyną jest niedobór witaminy D.
Objawy: słabe i Zniekształcone kości, Nadmierna potliwość głowy,
Brak apetytu, rozdrażnienie, bezsenność. Zapobieganie: Przebywanie
na świeżym powietrzu, aktywność ruchowa, spożywanie pokarmów
bogatych w wapń oraz przyjmowanie zgodnie z zaleceniami lekarza
witaminy D3.

Przyczyny wad postawy:

- Nieprawidłowa postawa podczas nauki czy wykonywania pracy
(garbienie się)
- Obciążenie ciężarem i wyłącznie jednej ręki
- Choroby uszkadzające kości
- Niewłaściwe odżywianie się
- Mała ilość ruchu na świeżym powietrzu
- Brak ćwiczeń ogólnorozwojowych
– Pogorszenie pracy jelit

Zapobieganie skrzywieniem kręgosłupa:

- Prawidłowa postawa ciała
- Rozkładanie ciężarów nie obciążające kręgosłupa
- Aktywność ruchowa
- Odpowiednia dieta
- Kontrola lekarska w celu korygowania ewentualnych wad

Skutki długotrwałego przyjmowania środków dopingujących:

- Zaburzenia psychiczne (Agresja, rozdrażnienie, uzależnienie)
- Zaburzenia w budowie ciała - Mężczyźni (rozrost piersi), kobiety
(zanik piersi)
- Choroby: choroby wątroby na przykład żółtaczka nowotwór,
bezpłodność, choroby serca, przedwczesne łysienie, zmiany skórne,
zahamowanie wzrostu, obniżenie odporności organizmu