z

Magdalena Piekutowska IIa

z
Higiena i choroby układu ruchu
z

Spis treści
 Wpływ diety na stan układu ruchu

 Czym są suplementy diety?

 Wypływ dopingu na organizm człowieka

 Choroby i zaburzenia układu ruchu

 Jak zapobiegać wadom postawy?

 Jak codzienna aktywność fizyczna wpływa na nasze ciało?

 Zakwasy
z
Wpływ diety na stan układu ruchu

 Do prawidłowego rozwoju i funkcjonowania układu ruchu jest

konieczne odpowiednie odżywanie. Białka są niezbędne do
prawidłowego rozwoju mięśni (mięso, ryby, owoce morza, sery,
twaróg, jaja, nasiona roślin strączkowych, orzechy i pestki). Z kolei
składniki mineralne tj. wapń, fosfor, magnez i potas sprawiają, że
kości są mocne i wytrzymałe, a mięśnie pracują prawidłowo. Dla
układu ruchu ważne są też witaminy tj. witamina D3 (ryby, masło,
ser żółty, tran) odpowiedzialna za właściwe nasycenie wapniem i
witamina C (owoce cytrusowe) niezbędna do syntezy kolagenu
zapewniającego elastyczność kości i chrząstek. Unikać
powinniśmy natomiast szkodliwych barwników i konserwantów
oraz produktów wysokokalorycznych prowadzących do nadwagi
z
Czym są suplementy diety?
 Suplementy diety – środki, które mają uzupełniać dietę, np. w
witaminy, minerały czy niektóre białka (m.in. kolagen). Przyjmowanie
suplementów diety jest potrzebne tylko wtedy, kiedy w organizmie
jest za mało określonych składników. Synteza witaminy D3 jest
uzależniona od pory roku i nasłonecznienia. Przykładowo w Polsce
synteza ta jest najbardziej efektywna od maja do września między
godziną 10:00 a 15:00. Z kolei od października do marca w naszym
kraju synteza skórna witaminy D3 jest nieefektywna. Wtedy
potrzebna jest suplementacja. Skutkiem niedoboru witaminy D3 jest
krzywica u dzieci i młodzieży, rozmiękanie kości, osteoporoza,
częste złamania, skrzywienia oraz zwyrodnienia układu kostnego. Z
kolei osoby które ograniczają spożywanie nabiału muszą niekiedy
dostarczać organizmowi wapnia
z
Wpływ dopingu na organizm człowieka

• Przyspieszają wzrost masy mięśniowej

Środki • Skutki uboczne: zmiany skórne, łysienie, bezpłodność,
zaburzenie funkcjonowania układu pokarmowego, powiększenie
anaboliczne gruczołów mlekowych u mężczyzn, nadciśnienie, wzrost ryzyka
rozwoju nowotworów, agresywne zachowania, depresja

• Pobudza wytwarzanie erytrocytów, co daje taki sam efekt jak

Erytropoetyna transfuzja krwi

• Skutki uboczne: tworzenie się zakrzepów, zawał serca, udar
mózgu, podwyższone ciśnienie krwi

Środki • Pobudzają i eliminują zmęczenie, znoszą odczuwanie bólu

pobudzające i • Skutki uboczne: prowadzą do skrajnego wyczerpania,
uzależniają psychicznie i fizycznie
przeciwbólowe
z
Wpływ dopingu na organizm
człowieka
Manipulacje • Wprowadzenie zmian w materiale genetycznym sportowca, aby np.
przyspieszyć wzrost jego masy mięśniowej
genetyczne • Skutek uboczny: mogą prowadzić do rozwojów nowotworów

• zwiększa liczbę erytrocytów. Powoduje, że do komórek jest dostarczana

Transfuzja większa ilość tlenu co prowadzi do uwalniania większej ilości energii

niezbędnej do wykonania wysiłku

krwi • Skutki uboczne: zakażenie wirusem zapalenia wątroby typu B lub C,

zakażenie HIV, wzrost ciśnienia krwi, wzrost ryzyka zakrzepów, zawału
serca i udaru mózgu, infekcje bakteryjne i reakcje alergiczne

Operacje • Polegają na przeszczepieniu mięśni i ścięgien oraz usuwaniu nadmiaru

tkanki tłuszczowej

chirurgiczne • Skutki uboczne: zakażenia wirusowe i bakteryjne, każda operacja może

nieść ryzyko zagrożenia życia
z
Zaburzenia układu ruchu
 Skrzywienie kręgosłupa – zniekształcenie naturalnych krzywizn
kręgosłupa. Przyczyny: długotrwałe utrzymywanie nieprawidłowej
pozycji ciała, nierównomierne obciążenie szkieletu

 Skolioza - wygięcie kręgosłupa na bok. Nieleczona może prowadzić

do silnego bólu kręgosłupa, a zniekształcona klatka piersiowa może
uciskać płuca i serce

 Nadmierna kifoza – nadmierne wygięcie kręgosłupa ku tyłowi w

odcinku piersiowym. Może prowadzić do powstania garbu i powikłań
np. problemem z oddychaniem

 Nadmierna lordoza lędźwiowa – zbyt duże wygięcie kręgosłupa do

przodu. Prowadzi do wywierania nadmiernego ucisku na kręgosłup,
co objawia się bólem
z
Zaburzenia układu ruchu

 Płaskostopia – wada polegająca na wysklepieniu stopy.

Przyczyny: osłabienie mięśni i wiązadeł stopy. Może być ono
wrodzone lub nabyte w wyniku urazów.

 Urazy mechaniczne to:

 Skręcenie stawu – niewielkie uszkodzenie torebki stawowej i

więzadeł

 Zwichnięcie – zerwanie torebki stawowej i więzadeł i

przemieszczeniu się względem siebie powierzchni stawowych kości

 Złamanie kości – całkowite przerwanie ciągłości kości

Zwichnięcie stawu łokciowego
z
Choroby układu ruchu

 Osteoporoza – zmniejszenie gęstości mineralnej kości

i zmianach ich struktury. Przyczyny: zmniejszone
wydzielanie hormonów płciowych i niedobór wapnia w
organizmie

 Krzywica – zmniejszenie mineralizacji kości w wyniku

zaburzeń gospodarki wapniowo-fosforanowej. Choroba
wiąże się z nieprawidłowym kształtowaniem się kości
podczas wzrostu, czyli dotyczy głównie dzieci.
Przyczyny: niedobór witaminy D3 spowodowany
niedostateczną ekspozycją na słońce i zbyt małą
ilością witaminy w diecie
z
Jak zapobiegać wadom postawy?
 Głowa
wyprostowana w
Nadmierna
jednej linii z kifoza płaskostopia

klatką piersiową piersiowa

 Plecy proste
Do czego
prowadzą
 Ramiona na tej złe skolioza
samej wysokości nawyki?

opuszczone

 Napięty brzuch plecy nadmiern

a lordoza
płaskie lędźwiowa
 Wyprostowana
postawa ciała
 z

Wzmacnia
odporność

Zmniejsza Wzmacnia
ryzyko wytrzymałość
wystąpienia stawów, kości i
z
Jak codzienna
otyłości mięśni na urazy

aktywność Codzienna
aktywność
fizyczna
fizyczna wpływa Zmniejsza
na nasze ciało?
Poprawia
ryzyko
samopoczucie i
zachorowania na
pomaga radzić
choroby układu
sobie ze stresem
krwionośnego

Zwiększa
wydolność serca
z
Zakwasy

 Bóle mięśni, zwane potocznie zakwasami, pojawiają się

zazwyczaj po zakończeniu intensywnego treningu fizycznego.
Opisywane dolegliwości bólowe zaobserwować można w ciągu
24-72 godzin od podjęcia aktywności, a związane z nimi objawy
fachowo określa się mianem zespołu opóźnionego bólu
mięśniowego (z ang. delayed onset muscle soreness), czyli tzw.
DOMS. Nadmierna intensywność wysiłku może oznaczać:
powrót do treningu po dłuższej przerwie, za długi dystans, za
szybkie tempo, brak rozgrzewki, zbyt trudny zestaw ćwiczeń.
 z
Czy zakwasy są szkodliwe?
Na pewno nie są przyjemne.
Natomiast według niektórych
teorii są nawet pożądane.
Mikrouszkodzenia są dla
organizmu impulsem do
regeneracji, a odbudowany
mięsień staje się silniejszy i
wytrzymalszy.
Osoby regularnie trenujące, z
dobrze wyćwiczonymi mięśniami,
po pewnym czasie nie mają już
zakwasów lub muszą wykonać
pracę o wiele większą niż
wcześniej, żeby je odczuć.
Skąd nazwa zakwasy?
 Nazwa ta wzięła się z błędnego przeświadczenia, iż to
nadmierna kumulacja kwasu mlekowego w mięśniach
podczas treningu jest przyczyną bólu. Jest to błędne
rozumowanie przede wszystkim z trzech powodów:
 Organizm może wyprodukować znaczne ilości kwasu
mlekowego i nie będzie się to wiązało z bólem na drugi
dzień.
 Kwas mlekowy jest prawie w całości usuwany z mięśni już w
ciągu godziny po zakończeniu treningu. Dlaczego więc ból
miałby wystąpić dopiero na drugi dzień?
 Kwas mlekowy jest bardzo dobrym źródłem energii dla
pracujących mięśni. Co więcej, badania pokazują, że może
nawet nie mieć związku z odczuwanym zmęczeniem.
z
Źródła

 https://heroes-diet.pl

 https://dietly.pl

 https://www.medonet.pl

 Podręcznik „Biologia na czasie 2”

 Zdjęcia pochodzą z grafiki Google

z

Koniec

 Dziękuję za uwagę!