BENİ ÖDÜLLE

CEZALANDIRMA
ÖDÜL GERÇEKTEN İŞE YARAR MI ?

 Ödül vererek bir çocuğu motive edebilirsiniz. Çocuk o işi yapar, hatta heyecanla yapar ama
ödül vermeyi bırakınca, çocuk da o işi yapmayı bırakır.

 Çocuğun o davranışı bırakmaması için sürekli ödül vermeniz gerekir. Bir süre sonra
adaptasyondan dolayı çocuk o ödüle alıştığından ödül de işe yaramaz hale gelir .

 Çocuk ödülle iş yapmaya alışırsa, kendi sorumluluğunda olan işler için bile sizden ödül
talep eder.

ÖDÜL BİR KONTROL MEKANİZMASI
MIDIR?
 Ödül, insanları kontrol ederek, iç motivasyonu zayıflatır.

 İnsanlar kendi seçtikleri işleri, iç motivasyonla, kendilerine empoze edilen işleri dış
motivasyonla yapar .

 Kontrol mekanizmasıyla iş yapan insanlar, kontrol mekanizması ortadan kalkınca o işi

yapmayı bırakır.

 Ödül, amacı araca dönüştürür. Ödülle ödev yapan çocuk, ödevi araç, ödülü amaç olarak
görür.
ÖDÜL CEZA MIDIR ? CEZA ÖDÜL
MÜDÜR ?
 Ödül ve ceza aslında aynı şeydir. İkisi de kontrol mekanizmasıdır. Çocuklarını kontrol
eden aileler her iki metodu da aynı şekilde kullanıyor.

 Aile çocuğa ödül vaat ettiği an, aslında bir de gizli ceza vermiş oluyor. Çünkü çocuk o
ödüle ulaşamazsa , kendisini cezalandırılmış hissediyor.

 Ödüle ulaşılamadığında oluşan ceza etkisi daha fazla tahribat veriyor çünkü çocuk, hem işi
yapamadığı, hem ödülü alamadığı hem de ailesini hayal kırıklığına uğrattığı için üzülüyor.
ÖDÜL PERFORMANSI ARTTIRIR MI ?

 Çocuk ödülle bir işi yapsa bile, o işin kalitesi düşük olur .

 Ödül çocukta stres yaratır. Ödülün büyüklüğü arttıkça, stres düzeyi de o kadar artar. Fazla
stres performansı olumsuz etkiler.

 Ödül stres ya da heyecan yaratmazsa, kişi o işi zaten yapmaz .

 Ödül mekanik işlerde performansı artırır ama muhakeme gerektiren işlerde artırmaz .
Ödül Nasıl Olumsuz Etkiler ?

 Mutluluğun özünde kabul görmek var. Kabul gören insanlar mutlu oluyor . Rekabet ve
ödül ortamında kaybedenler, kabul görmedikleri için mutsuz oluyor. Özgüvenleri sarsılıyor
.

 Aileler çocuklarını karşılaştırarak, onları değersiz hissettirir. Bir çocuğun başarısıyla veya
davranışıyla sevmek, yapay sevgidir, kimliğiyle sevmek ise gerçek.
Aileler neden ödül verir?

 Kontrolcü aileler de ödül kullanır çünkü çocuk kendisine bağımlı olsun ister. Hem kendi
istekleri olsun diye hem de çocuğun sevgisinden yoksun kalmamak için.

 Bir durumda da ödül kullanılabilir. Çocukta iç motivasyon, merak ya da ilgi yoksa, dış
motivasyonla deneyim sağlatılır. Sonra bu deneyimle iç motivasyon oluşturulur.

 Çocuklara ödül gibi kontrol mekanizmalarıyla davranış kazandırmak zordur. Çünkü sayısız
davranış şekli vardır ve onların hepsini ödüllendirmek imkansızdır. Önemli olan çocukta
davranışı belirleyen temel bir değerler sistemi oluşturmaktır.
ÖDÜLÜN YERİNE NE KOYULABİLİR ?

 Çocuk yetiştirmede bir kolay olan vardır bir de doğru olan. Doğru olan anlayışı
yerleştirmek zaman ve çaba ister. Bugün kolayı seçen, yarın zorla uğraşır.

 Ödül, mekanik çocuk yetiştirme anlayışının ürünüdür. Önemli olan çocuğu şekillendirmek
değil, çocuğun doğal büyüme ve gelişme sürecine yardımcı olmaktır .

 Çocuklar söylenenleri değil, gözlemlediklerini yapar. Özellikle küçük yaşlarda soyut

düşünme gelişmediği için çocuklar daha çok gözlemleyerek öğrenir.
 Çocuk bir davranışı yapmıyorsa ya da bir tutumu sergilemiyorsa, o davranış ve tutum
ailede eksik olabilir.

 Aile ödül vermek yerine, kendini analiz ettiği ve çocuğuyla etkinlik yaptığı zaman, çoğu
sorun çözülür.
SORUMLULUK KAZANDIRMAK

 Ödülle çocuğu motive etmek yerine, ona sorumluluk kazandırmak gerekir. Bu durumda
zaten çocuk sorumluluğunu bilir ve kontrol edilmesine gerek kalmaz.

 Sorumluluk kazandırmanın temelinde de demokratik aile olmak yatar. Demokrat aile hem
çocuğuna bir düzen sunar hem de özerklik verir.

 Bunu yapmanın da üç temel adımı vardır. ilk önce evde, kurallar ve rutinler yoluyla düzen
kurulacak, daha sonra bu düzen içinde çocuğa seçme hakkı verilecek.