Oboljenja optičke hijazme i vidnog

puta sa ispadima u vidnom polju

SEMINARSKI RAD

Student: Bojana Kljajević 3/16 Mentor: prof. dr Antoaneta Adžić Zečević

OPTIČKA HIJAZMA- RASKRSNICA VIDNIH PUTEVA

Anatomija:
• Lokalizacija: iznad dorzuma sellae turcicae-
razdvaja ih SAH proctor(iznad hipofize)
• Iznad hijazme: III moždana komora
• Lateralno od hijazme: a. Carotis interna
• Čine je: NAZALNA VLAKNA OBA n. Opticusa
koja se nakon ukrštanja spajaju sa
ipsilateralnim temporalnim vlaknima i grade
tractus opticus
Oboljenja optičke
hijazme
• Najčešće nastaju zbog pritiska
tumora hipofize sa kojom je
hijazma u neposrednom kontaktu

• Tumori hipofize mogu biti:

1. Intraselarni
2. Supraselarni
3. Gliom optičke hijazme- rijetko
1. INTRASELARNI TUMORI HIPOFIZE
• Prednji lobus hipofize • 1. hromofobni adenom- neutrofilne ćelije
- NAJČEŠĆI TUMOR HIPOFIZE
- 50-60 godina
- Glavobolja i pad vida sa kasnijom pojavom bitemporalne
hemianopsije
- Atrofija optičkog nerva
- Simptomi hipopituitarizma

2. hromofilni adenom- eozinofilne ćelije

-Početni stadijum: gigantizam i akromegalija
-Kasniji stadijum: erozije sellae turcicae- potiskivanje
hijazme- promjene u vidnom polju

kraniofaringeom- ostaci Ratkeovog špaga

-mlađi- 10-25 g.
- Intraselarno i supraselarno*
-Defekti u vidnom polju
2. SUPRASELARNI MENINGEOM
-Porijeklo: dura mater koja pokriva sella
turcicu i hijazmu
-Anteriorno i superiorno od hijazme-
karakteristični defekti u vidnom polju:

DONJA BITEMPORALNA KVADRANTANOPSIJA SA

CENTRALNIM SKOTOMOM NA STRANI OPTIČKE ATROFIJE

3. GLIOM OPTIČKE HIJAZME

• Rijetka bolest
• Dio kliničke slike neurofibromatoze
• NAGLO- gubitak vida
• Atrofija n. Opticusa+ HIJAZMALNI defekti v. polja
• Kako se otkrivaju tumori hipofize?
1. Pad vida i promjene u vidnom
polju 90%
2. Radiološki nalaz erozije kosti sellae
3. Disfunkcija hipofize
4. Paraliza ekstraokularnih nerava
5. Staza papile- rijetko

• Terapija: hirurško uklanjanje,

radioterapija
• Oštrina vida i defekti u vidnom
polju dramatično se popravljaju
nakon uklanjanja pritiska sa
hijazme
 Vlakna ganglijskih ćelija- aksoni- n. OPTICUS
• prolazi kroz HIJAZMU-
TREĆI NEURON VIDNOG ukrštanje nazalnih vlakana koja
PUTA- ganglijske ćelije odslikavaju temporalne djelove
vidnog polja

• zatim gradi TRACTUS OPTICUS

DRUGI NEURON VIDNOG -vlakna temporalnog dijela retine
PUTA- bipolarne ćelije oka sa iste strane+ vlakna
nazalnog dijela retine oka
suprotne strane( ukrštena)

završava u CORPUS
GENICULATUM LATERALE-
PRVI NEURON VIDNOG PUTA- ČETVRTI NEURON VIDNOG PUTA
čepići i štapići- neuroepitelne
ćelije
kao fasciculus opticus Gratioletti
( kortikalni/centralni dio v. puta)
Lepezasto se širi kroz P i T režanj
prolazi kroz CAPSULU INTERNU-
i završava u KORI OKCIPITALNOG
zadnji krak
DIJELA MOZGA- FISSURA CALCARINA
• Od tractus opticusa i CGL(manji dio) se
odvajaju pupilomotorna vlakna za CORPORA
QUADRIGEMINA ANTERIORA SUPERIORA iste i
suprotne strane
- colliculus superior
- area pretectalis
- jedra hipotalamusa

• Između njih postoji sinapsa sa Westphal

Edingerovim jedrom- odakle polaze PSY
vlakna n. oculomotoriusa koja se završavaju u
ganglionu ciliare- i u vidu nn. ciliares breves
inervišu m. Ciliaris i m. sphincter pupillae

IZ TOGA SLIJEDI:
PREGENIKULATNA OSTECENJA VIDNOG PUTA:
UGASENA REAKCIJA ZJENICE NA SVJETLOST

POSTGENIKULATNA: OCUVANA REAKCIJA

ZJENICE
VIDNO POLJE
• Vidno polje je onaj dio prostora u kome su vidljivi predmeti i objekti prilikom  primarnog
položaja oka, pri čemu to znači da oko gleda pravo a svjetlosni nadražaji koji se tom
prilikom registruju se bilježe u vidnom polju

Treba imati u vidu da je vidno polje ograničen prostor prije svega normalnim anatomskim
razlozima:
• 100 stepeni temporalno, dakle najšire je temporalno
• 75 stepeni nadole
• 60 stepeni nazalno, ograničeno nosnom kosti
• 60 stepeni gore,ograničeno čeonom kosti

• Jedini defekt vidnog polja je slijepa mrlja, koja odgovara projekciji optičkog diska, a radi se
o mjestu gde vidni živac izlazi iz očne duplje i gdje nema vizuelnih fotoreceptora, nalazi se
od 12‐15 stepeni temporalno i veličine je 5 stepeni vertikalno i 3,5 stepena horizontalno.
1. Podjela retine

• dvije zamišljene linije

povučene kroz foveju,
horizontalno i vertikalno
položene
• GORNJA, DONJA, NAZALNA,
TEMPORALNA POLOVINA

2. PROJEKCIJA RETINE U
PROSTORU JE INVERZNA

• donja polovina retine se

projektuje na gornju polovinu
vidnog polja i obratno
• nazalna polovina retine se
projektuje na temporalnu
polovinu vidnog polja i
obratno
VIDNO POLJE KOD LEZIJA VIDNOG
PUTA
• Vidno polje predstavlja projekciju
retine u prostoru
• Odražava funkcionisanje nervnih
elemenata zaduženih za prijem i
sprovođenje vidnih informacija
• Aksoni vidnog puta- PRECIZNA
ORGANIZACIJA od retine do
okcipitalnog korteksa
• Defekti u vidnom polju nastali usled
lezija vidnog puta imaju
KARAKTERISTIČAN IZGLED i mogu
pomoći u lokalizaciji oštećenja
 LOKALIZACIJA
LEZIJE
• Zavisno od MJESTA prekida
kontinuiteta vlakana vidnog puta,
nastaju odgovarajući ispadi u vidnom
polju
• Lokalizacija lezije vidnog puta je u
određenim slučajevima moguća uz:
1.odgovarajuće promjene u
pupilarnoj reakciji na svjetlost
2. ispade u vidnom polju
A) PREHIJAZMATSKA OŠTEĆENJA-
monokularna
 Oboljenja koja zahvataju n.opticus
BOL nakon napuštanja bulbusa-
+ neuritis INFLAMACIJA, KOMPRESIJA-
LEZIJA N. OPTICUSA - vaskulitis CENTRALNI SKOTOM-
MAKULARNA VLAKNA OŠTEĆENA

• Optički nerv- nervna vlakna koja potiču iz retine istostranog oka- *METAMORFOPSIJA-iskrivljenost
kod lezije je defekt ograničen na jedno oko objekata
• SA ISTE STRANE ISPAD
• GUBITAK VIDA- KOMPLETNA AMAUROZA ISTOSTRANOG OKA
• GUBITAK DIREKTNE REAKCIJE NA SVJETLOST ISTOSTRANOG OKA
 HETERONIMNA
LEZIJA OPTIČKE HIJAZME HEMIANOPSIJA-
istovremeni gubitak obje
nazalne ili obje temporalne
polovine vidnog polja
• TUMORI hipofize, aneurizme,
granulomatozna oboljenja

• Dugo asimptomatski

• BITEMPORALNA HEMIANOPSIJA- dakle

isključena su iz funkcije vlakna koja se
ukrštaju na nivou hijazme(nazalna), a
odslikavaju temporalne djelove vidnog
polja
• IZOSTAJE I PUPILARNA REAKCIJA- ako se
osvijetle nazalni djelovi retine oba oka
 BITEMPORALNA KVADRANTANOPSIJA
GORNJI ILI DONJI DJELOVI HIJAZME OSTECENI
B) RETROHIJAZMATSKA
OŠTEĆENJA
Retrohijazmalni putevi
sadrže:
1. Neukrštena vlakna
temporalne
polovine retine
istostranog oka

2. Ukrštena vlakna
nazalne polovine
retine suprotnog
oka

• PRI TOME SU
ZAVAĆENE ISTE
POLOVINE VIDNOG
POLJA-
HOMONIMNA
HEMIANOPSIJA
3. LEZIJA TRACTUS OPTICUS-a
• HOMONIMNA HEMIANOPSIJA-SA SUPROTNE STRANE
• pr. Povreda DESNOG tr. Opticusa-- LIJEVA HOMONIMNA HEMIANOPSIJA
• oštećena su vlakna koja polaze iz desnih polovina obje retine, a primaju utiske iz
lijevih polovina vidnog polja oba oka
• izostaje reakcija zjenice na svjetlost pri osvjetljavanju istostranih polovina retine
u odnosu na oštećeni tr. opticus

NEKONGRUENTNI
DEFEKTI- VELICINA
ISPADA NIJE ISTA
NA OBA OKA
4. LEZIJA GRACIOLETOVOG SNOPA-
optičke radijacije
-Vlakna prostorno udaljena- patološki proces ne zahvata čitavu lepezu
-Negativni skotomi-pacijent ih ne prijavljuje
• Inkompletna HOMONIMNA HEMIANOPSIJA SA SUPROTNE STRANE
• Razlika u odnosu na leziju tr. opticus-a:
1. OČUVANA REAKCIJA ZJENICE NA SVJETLOST- vlakna pupilarnog
refleksa intaktna
2. REGIJA MAKULE OČUVANA- razlog je bilateralna vaskularizacija
3. KONGRUENTNI DEFEKTI
5. LEZIJA OKCIPITALNOG KORTEKSA
• TUMORI ILI POVREDE OKCIPITALNOG REŽNJA ŠTEDE MAKULARNI
REGION
• ‘OČUVANJE MAKULE’:
ostvo vida radijusa od 1 do 10 stepeni sačuvanog oko fiksacione tačke
na tački hemianoptičkog defekta
• Očuvanje makule odražava anatomsku činjenicu da je CENTRALNI
VID reprezentovan relativno širokom zonom korteksa u poređenju sa
kortikalnom reprezentacijom perifernih djelova retine
KORTIKALNO SLJEPILO
• Kompletna destrukcija kalkarinog korteksa obje hemisfere produkuje
totalno sljepilo poznato pod nazivom- CEREBRALNO ILI KORTIKALNO
• Razlika u odnosu na sljepilo izazvano oštećenjem vidnog puta ispred ili
na nivou hijazme:
1. OČUVAN PUPILARNI REFLEKS
2. NORMALAN IZGLED OČNOG DNA
HVALA NA PAŽNJI!