Mga Batayan, Batas at

Probisyong Pangwika
Nina Ginoong Jonyx Calib-og at Jezrelle Kinth Olano
Ang pinaka-sanligan ng lahat ng batas ng tao
o probisyong umiiral sa bansa na walang iba
kundi ang ating Konstitusyon 1987. Partikular
na sa Artikulo XIV seksiyon VI hanggang IX
ang ganito:
Seksiyon VI
Ang wikang Pambansa sa Pilipinas ay Filipino. Samantalang
nililinang ito, dapat payabungin at pagyamanin pa sa salig sa
umiiral na wika sa Pilipinas at sa iba pang mga wika.
Alinsunod sa mga tadhana ng batas at sang-ayon sa nararapat na
maaaring ipasya ng Kongreso, dapat magsagawa ng mga hakbangin
ng Pamahalaan upang ibunsod at puspusang itaguyod ang paggamit
ng Filipino bilang midyum ng opisyal na komunikasyon at bilang
wika ng pagtuturo sa sistemang pang-edukasyon.
Seksiyon VII
Ukol sa layunin ng komunikasyon at pagtuturo, ang wikang opisyal
ng Pilipinas ay Filipino at hangga’t walang ibang itinatadhana ang
batas, Ingles.
Ang mga wikang panrehiyon ay pantulong na mga wikang opisyal
sa mga rehiyon at magsisilbing pantulong ng mga wikang panturo
roon.
Dapat itaguyod nang kusa at opisyal ang Kastila at Arabic.
Seksiyon VIII

Ang Konstitusyong ito ay dapat ipahayag sa Filipino at

Ingles, at dapat isalin sa mga pangunahing wikang
panrehiyon, Arabic at Kastila.
Seksiyon IX
Dapat magtatag ang Kongreso ng isang Komisyon ng
wikang Pambansa na binubuo ng mga kinatawan ng iba’t
ibang mga rehiyon at mga disiplina na magsasagawa,
mag-uugnay at magtataguyod ng mga pananaliksik sa
Filipino at iba pang mga wika para sa kanilang
pagpapaunlad, pagpapalaganap at papapanatili.
Ngayon nama’y tunghayan natin ang mga
mahahalagang probisyong pangwika ayon
sa kronolohikal na pagkakasunod-sunod.
1897- Saligang Batas ng
Biak-na-Bato
Pagtatalaga ng wikang Tagalog
bilang Opisyal na wika ng mga
Pilipino.
1935 – Artikulo XIV,
seksiyon 3 ng Saligang
Batas.
Ang Kongreso ay gagawa ng
hakbang tungo sa pagkakaroon
ng isang wikang Pambansa na
ibabatay sa isa sa mga umiiral
na wika.
1936 – Batas Komonwelt
Blg. 184
Paglikha sa isang lupon o
Surian ng wikang pambansa
at pagtatakda ng
kapangyarihan nito.
Kabilang na ang pagpili ng
isang katutubong wikang
pagbabatayan ng wikang
pambansa.
1937 – Kautusang
Tagapagpaganap Blg.
134
Pagpapahayag na ang Tagalog
ang magiging wikang batayan
ng wikang pambansa.
1940 – Kautusang 1946 – Batas Komonwelt
Tagapagpaganap Blg. 570
263
Pagpapahintulot sa paglilimbag Pagpapahayag na ang
ng isang Diksyonaryo at wikang pambansa ay
Balarila ng wikang pambansa itinuturing nang wikang
para gamitin sa paaralang opisyal sa Pilipinas.
pampubliko sa buong kapuluan
at pagtatagubilin din ng
pagtuturo ng wikang Pambansa
sa mga paaralan pambayan
man o pampubliko.
1954 – Proklamasyon
Blg. 12
Paglagda ni Pangulong
Magsaysay sa isang batas na
nagtatadhana ng pagdiriwang
ng Linggo ng Wika simula
Marso 29 hanggang Abril
bilang pagbibigay kahalagahan
sa kaarawan ni Francisco
Baltazar.
1959 – Proklamasyon
Blg. 186
Paglagda ni Pangulong
Magsaysay na sinususugan ang
Proklamasyon Blg 12’s. 1954
para sa paglilipat sa
pagdiriwang ng Linggo ng
Wika sa Agosto 13-19 taon-
taon bilang parangal at
paggunita sa Ama ng wikang
pambansa na si Manuel Luis
Quezon.
1959 – Kautusang
Pangkagawaran Blg. 7
Paglagda ni Kalihim Jose
Romero sa Kautusang
nagtatagubilin na kailanman
at tutukuyin ang wikang
pambansa, ang salitang
Pilipino at dapat itawag.

1962 – Kautusang
Pangkagawaran Blg. 24
Paglagda ni Kalihim Alejandro
Roces sa Kautusang nagtatakda
na simula sa Taong-Aralan ‘63
– ’64 ang mga sertipiko at
diploma ng pagtatapos ay
ililimbag sa wikang Pilipino.
1967 – Kautusang
Tagapagpaganap Blg. 96
Paglagda ni Pangulong Marcos
sa Kautusang nagtatadhana na
ang lahat ng edipisyo, gusali at
tanggapan ng pamahalaan ay
ipapangalan sa Pilipino.
1968 – Memorandum
Sirkular Blg. 96
Paglagda ni Kalihim Rafael
Salas sa Memorandum upang
ipag-utos ang paggamit ng
Pilipino sa mga opisyal na
komunikasyon at mga
transaksyong pampamahalaan.
At Paglagda rin ni Kalihim
Salas sa Memorandum Sirkular
Blg. 172, upang ipag-utos na
ang mga letterheads ng
tanggapan ng pamahalaan ay
dapat isulat sa Pilipino.
1968 – Memorandum
Sirkular Blg. 199
Pagtatagubilin sa pagbuo ng
seminar sa Pilipino ng mga
Kawani ng pamahalaan. Ang
seminar ay idaraos ng Surian
ng wikang pambansa sa iba’t
ibang pook palingguwistika ng
kapuluan.
1969 – Kautusang
Tagapagpaganap Blg.
187
Paglagdani Pangulong Marcos
sa Kautusan upang ipag-utos sa
lahat ng kagawaran, tanggapan
at iba pang sangay ng
pamahalaan na gamitin ang
wikang Pilipino hangga’t
maaari sa Linggo ng wikang
pambansa at pagkakaroon man
nito sa lahat ng opisyal na
transaksyon at komunikasyon.
1970 – Resolusyon Blg.
70 ng
Pinagtibay ng Kilusang
Pambansa Lupon sa
Edukasyon.
Ang pagpapagamit ng
wikang Pambansa bilang
wikang panturo sa lahat ng
paaralan sa elementarya.
Kaugnay rin nito ang
paggamit ng Wikang
Pilipino bilang panturo sa
mga kursong Rizal at Phil.
History sa lahat ng kolehiyo
at unibersidad, pampubliko
man o pribado.
 1970 – Memorandum
Sirkular Blg. 384

Pagpapalabas ni Kalihim Tagapagpaganap Alejandro Melchor

na nagtatalaga ng may kakayahang tauhan upang mamahala sa
lahat ng komunikasyon sa Pilipino sa lahat ng kagawaran,
kawanihan, tanggapan at iba pang sangay ng pamahalaan.
1971 – Kautusang Tagapagpaganap Blg. 304
Paglagda ni Pangulong Marcos ukol sa pagpapanauli sa dating kayarian ng
Surian ng wikang pambansa at ang mga paglilinaw sa kapangyarian at tungkulin
nito na:
1. Maghayag ng mga kinakailangang panuntunan at mga layunin na alinsunod
sa mga pamantayang umiiral at tumugon sa mga pinakabagong kaunlaran sa
agham ng lingguwistika tungo sa pagpapalawak at pagpapalakas ng wikang
Pambansa;
2. Alinsabay sa panahon ang gramatika ng wikang pambansa
3. Magpanukala ng diksyonaryo, tesauro, ensayklopidya o ano mang
kasangkapang lingguwistika ayon sa mga pinakabagong leksikograpiya,
pilosopiya at pagkatha ng ensayklopidya ;
4. Magpanukala at maghayag ng mga patakarang pangwika na naaangkop sa
progresibong pagpapaunlad ng edukasyonal, kultural, sosyal at ekonomikal ng bansa;
5. Pag-aralan at pagpasyahan ang mga pangunahing isyung may kinalaman sa wikang
pambansa;
6. Magpanukala ng mga patakarang maglalayon ng maramihang produksyon ng mga
aklat, pamphlet at katulad ding babasahin sa wikang Pambansa sa uri at obrang
orihinal, at
7. Isagawa ang iba pang kaugnay na Gawain
1972 –Atas ng Pangulo
Blg. 73
Paglagda ni Pangulong Marcos
upang iatas sa Surian ng
Wikang Pambansa sa isalin ang
Saligang Batas sa mga wikang
sinasalita ay dapat ng may
limampung libong
mamamayan alinsunod sa
probisyon ng Saligang Batas,
Artikulo XV, seksyon 3.
1973 – Saligang Batas
1973, Artikulo XV, 1974 – Kautusang
seksyon 3. Pangkagawaran Blg. 25
“Ang Pambansang Asemblea Paglagda ni Kalihim Juan
ay dapat gumawa ng mga Manuel sa Kautusang
hakbang tungo sa nagtatadhana sa
pagpapaunlad at pormal na pagpapatupad ng patakarang
adapsyon ng panlahat na Edukasyong Bilingwal sa
wikang pambansa na mga paaralan.
makilalang Filipino.”

1987 – Artikulo XIV,
seksyon 6-9, ng Bagong
Saligang Batas 1987
“Ang wikang pambansa sa
Pilipinas ay Filipino.
Samantalang nililinang, ito ay
dapat pagpapatupad at
payamanin pa salig sa umiiral
na wika sa Pilipinas at iba pang
mga wika…”
1987 – Kautusang
1987 – Kautusan Blg. 52 Tagapagpaganap Blg.
117
Paglagda at pag-uutos ni Kalihim Loudes
Quisumbing ukol na pagpapagamit ng
Filipino bilang wikang panturo sa lahat ng
antas sa paaralan kaalinsabay ng Ingles na
nagtatakda sa patakarang edukasyong Nilagdaan ni Pangulong
bilinggwal. Corazon C. Aquino, ang
Tungkulin ng patakarang edukasyong Kautusang naglalayong palitan
bilinggwal na paghusayin ang pagkatuto sa ang Surian ang wikang
pamamagitan ng dalawang wika(Filipino at
Ingles) upang matamo ang mataas na uri ng
pambansa ng Linangin ng mga
edukasyon gaya ng hinihingi ng Saligang Wika sa Pilipinas.
Batas 1987; na palaganapin ang Filipino
bilang wika ng literasi; paglinang at
pagpapayabong ng Filipino bilang
linggwistikong sagisag ng pambansang
pagkakaisa at pagkakakilanlan; at patuloy
na maintelektuwalisa ang Filipino. At para
mapanatiling wikang international para sa
Pilipino ang Ingles at bilang di-
eksklusibong wika ang agham at
teknolohiya.
1988 – Kautusang
Tagapagpaganap Blg.
335
Paglagda ni Pangulong Aquino
sa Kautusang nagtatagubilin sa
lahat ng kagawaran,
kawanihan, tanggapan, ahensya
at kaparaanan ng pamahalaan
na gumawa ng mga
kinakailangang hakbang para
sa paggamit ng wikang Filipino
sa mga opisyal na transaksyon,
komunikasyon at
konrespondensya.
1989 – Kautusang
Pangkagawaran Blg 84
Kautusang nilagdaan ni
Kalihim Lourdes Quisumbing
na nag-aatas sa lahat ng opisyal
sa kagawaran ng Edukasyon na
isakatuparan at gamitin ang
Filipino sa lahat ng
komunikasyon at transaksyon
ng pamahalaan.
1990 – Kautusang
Pangkagawaran Blg. 21
Paglagda at pag- uutos ni
Kalihim Isidro Carino na
gamitin ang wikang Filipino sa
pagbigkas ng panunumpa sa
katapatan sa Saligang Batas at
sa bayan natin.
1991 – Batas Republika
Blg. 7104
Paglagda ni pangulong Aquino
upang Likhain ang Komisyon
sa Wikang Filipino (KWF) na
nasa ilalim ng Tanggapan ng
Pangulo ng Pilipinas. Na ang
pangunahing layunin ay upang
magsagawa, mag-ugnay at
magtaguyod ng mga
pananaliksik para sa
pagpapaunlad, pagpapalaganap
at preserbasyon ng Filipino at
iba pang wika sa Pilipinas.
1996 – CHED 1997 – Proklamasyon
Memorandum Blg. 59. Blg. 1041
Memorandum mula sa Paglagda at pagpapalabas ni
Komisyon sa Lalong Mataas Pangulong Fidel V. Ramos ng
ng Edukasyon, na proklamasyong nagtatakda ng
nagtatadhana na ng siyam (9) taunang pagdiwang sa Buwan
na unit sa pangangailangan sa ng Wika tuwing buwan ng
asignaturang Filipino sa Agosto sa iba’t ibang sangay,
pangkalahatang edukasyon at tanggapan ng pamahalaan at sa
naghahayag ng pagbabago ng mga paaralan.
diskripsyon at nilalaman ng
mga kurso sa Filipino na
( Sining ng
Pakikipagtalastasan), Filipino 2
(Pagbasa at Pagsulat sa Iba’t
Ibang Disiplina) at Filipino 3
(Retotika).
 2001 – Revisyon ng
Ortografiyang Filipino 2001 – Kautusang
2001 Pangkagawaran Blg. 45 2009 – Bagong Gabay sa
Ortogyapiyang Filipino.
Rebisyong ipinalabas sa Paglagda ni Pangalawang
Final ipinalabas ng Komisyon sa
Komisyon sa Wikang Kalihim Isagani R. Cruz Wikang Filipino ang Bagong
Filipino para sa mga ng Kagawaran ng Tuntunin at Gabay sa
Edukasyon, Kultura at Ortograpiyang Filipino batay sa
Tuntunin at Patnubay sa
Ispeling ng Wikang Isports para sa pagpapabisa Patnubay sa Ispeling ng Wikang
Filipino ng taong 1987. Ito ay
Filipino tungo sa ng 2001 sinuri’t pinatibay sa iba’t ibang
sulok ng bansa kasama ang mga
istandardisasyon at Revisyon ng Alfabeto at kinatawan sa iba’t ibang rehiyon,
intelektuwalisasyon ng Patnubay sa Ispeling ng kaagapay rin ang mga propesor,
wikang pambansa. Wikang Filipino. manunulat, propesyonal at mga
dalubwika. Kung kaya’t ito ay
ganap na pinagtibay ng
Kagawaran ng Edukasyon
(DepED), Komisyon sa Lalong
Mataas na Edukasyon at ng iba’t
ibang institusyon sa bansa.
RESOLUSYON BLG. 11-29
PAGPAPATIBAY SA “GABAY SA
ORTOGRAPIYA”
SEKSYON 9, ARTIKULO XIV ng 1987
“ Magsagawa, makipag-ugnay at magtaguyod ng mga pananaliksik para sa
pagpapaunlad, pagpapalaganap, at pagpapanatili ng Filipino at iba pang mga
wika sa Pilipinas.”
 Seksyon 14, Batas Republika Blg. 7104
“Magsagawa ng pananaliksik at iba pang pag-aaral upang maitaguyod ang ebolusyon,
pagpapaunlad, pagpapayaman at sa bandang huli, ang pagsasapamantayan ng Filipino at ibang
wika sa Pilipinas.’’

“Magpanukala ng mga patnubay at pamantayan para sa mga anyo at pahayag

panglingguwistika sa lahat mga opisyal na komunikasyon, publikasyon, textbook at iba pang
mga babasahin at kagamitang panturo.”

“Magdaos, sa mga antas pambansa, panrelihiyon at lokal, ng mga pandinig-publiko,

kumprehensiya, seminar at iba pang mga talakayang pampangkatan upang matukoy at
makatulong sa paglutas ng mga suliranin at usaping may kinalaman sa pagpapaunlad,
pagpapalaganap at pagpapanatili ng Filipino at iba pang mga wika sa Pilipinas.”
 TAONG 2006
“2001 Revisyon ng Alfabeto at Patnubay sa Ispeling ng Wikang Filipino’’

GABAY SA ORTOGRAPIYA
Pinalitan ang “2001 Revisyon ng Alfabeto at Patnubay sa Ispeling ng Wikang
Filipino’’

Ngayon, sa pamamagitan nito ay ipinasiyang pagtibayin ng Lupon ng KWP,

gaya ng dito ay pinagtibay ang kalakip na “Gabay sa Ortograpiya 2009” para sa
nararapat na implementasyon.

Pinagtibay sa Lungsod ng Maynila, noong ika-14 ng Agosto 2009.

2009 – Memorandum
Pangkagawaran
Blg. 104
Paglagda ni Kalihim Jesli A.
Lapus na nag-uutos sa mga
nasasakupan ng Kagawaran ng
Edukasyon (DepED) na gamiting
sanggunian sa pagtuturo at sa
korespondensya opisyal ang 2009
Bagong Gabay sa Ortograpiyang
Filipino sa bisa ng Kautusang
Pangkagawaran Blg. 42,. S. 2006
2010 – Kalatas mula sa
Tagapangulo ng
CHED
Komisyon sa Lalong Mataas na
Edukasyon na nag-iindorso sa
mganasasakupan ng Komisyon
para sa malakawang paggamit ng
2009 Gabay sa Ortograpiyang
Filipino na nabuo sa pangunguna
ng Komisyon sa Wikang Filipino
(KWF).
 Dito lang po nagtatapos
ang aming ulat.
. Maraming salamat sa
inyong pakikinig.
Magandang umaga