Republika ng Pilipinas
3
Rehiyon VI- Kanlurang Visayas
Komunikasyon at Pananaliksik
Sangay ng Capiz sa Wika at Kulturang Pilipino
HIPONA NATIONAL HIGH SCHOOL
Senior High School
Ang Wikang Pambansa
Ang Pilipinas ay binubuo ng maraming isla at ng ibat ibang etnolinggwistikong grupo. Bawat isa sa
mga grupong ito ay may kani-kaniyang sariling wika at dayalekto. Ang kalagayang ito ang naging pangunahing
dahilankung bakit kinailangang magkaroon tayo ng isang wikang mauunawaan at masasalita ng karamihan sa
mga Pilipino. Ang wikang ito ang magbubuklod sa atin bilang mamamayan ng bansang Pilipinas at tatawaging
wikang pambansa.
Wikang Pambansa
Isang wikang magiging daan ng pagkakaisa at pag-unlad bilang simbolo ng kaunlaran ng isang
bansa.
Kinikilalang pangkalahatang midyum ng komunikasyon sa isang bansa. Kadalasan, ito ang wikang
ginagamit sa pang-araw-araw na pamumuhay ng lahat ng mamamayan ng isang bansa.
Opisyal na Wika
Ginagamit sa opisyal na komunikasyon ng estado sa kanyang mga mamamayan at ibang bansa sa
daigdig.
Bago maging opisyal ang isang wika, maraming pag aaral ang isinagawa upang malaman kung ano
ang pinaka karapat dapat na wika para sa bansa. Tiniyak ng gobyerno na tama ang pagpili ng wika para sa
buong kapuluan at at nagbigyan daan ito sa pamamagitan ng pagsaalang-alang ng ibat' ibang salik.
Manuel L. Quezon Ama ng Wikang Filipino, Unang Presidente ng Komonwelt ng Pilipinas
Ayon sa kanya: Walang pinakamahalaga sa sinumang tao kundi ang pagkakaroon ng kamalayan
tungkol sa pagkakaisa ng bansa, at bilang bayan, hindi tayo magkakaroon ng higit na kamalayan kung walang
sinasalitang wikang panlahat halaw mula sa kanyang talumpati sa Malakanyang.
Konstitusyon ng 1935, Artikulo XIV, Sek.
"Ang Kongreso ay gagawa ng mga hakbang tungo sa pagpapaunlad at pagpapatibay ng isang
wikang pambansa na batay sa isa mga na umiiral na katutubong wika. Hanggang hindi nag tatadhana ng iba
ang batas, ang Ingles at Kastila ang patuloy ng gagamiting mga wikang opisyal".
Oktubre 27, 1936
Sa mensahe ng Pangulong Manuel L. Quezon sa Kapulungang Pambansa (Asamblea Nasyonal)
ay itinagublin niya ang paglikha ng isang Surian ng Wikang Pambansa na gagawa ng isang pag-aaral ng mga
wikang katutubo ng Pilipinas, sa layuning makapagpa-unlad at makapagpatibay ng isang pambansang wikang
panlahat na batay sa isa sa mga wika natin.
Surian ng Wikang Pambansa (SWP)
Itinatag noong Nobyembre 13, 1936 ng Batas Komonwelt Blg. 184 (binuo ng Saligang Batas
Pambansang Asamblea)
Enero 12, 1937- Hinirang ng Pangulong Manuel L. Quezon ang mga kagawad na bubuo ng Surian ng Wikang
Pambansa Alinsunod sa tadhana ng Sek. 1 Batas Komonwelt Bilang 184, sa pagkakasusog ng Batas
Komonwelt Bilang 333.
Mga Kasapi ng SWP na Kumakatawan sa Walong Pangunahing Rehiyon sa Bansa
Sa pag-aaral na isinagawa ng mga kagawad ng Surian, kanilang napagkasunduan na Tagalog ang
gawing batayan ng wikang pambansa dahil ang naturang wika ay tumugma, pumasa at umayon sa
pamantayang kanilang binuo. Ang ilang pamantayang nabuo ng lupon na nasasabing maihahanay ang
Tagalog sa istandard nito ay tulad ng : ang wikang pipiliin ( Rubin at Silapan, 1989:9 ) ay wika ng sentro ng
pamahalaan, wika ng sentro ng edukasyon, sentro ng kalakalan at wika ng pinakamarami at pinakadakilang
nasusulat na panitikan.
Noong Nobyembre 9, 1937, isinubmite ng miyembro ng Surian ang kanilang rekomendasyon kay Presidente
Quezon na Tagalog ang napiling maging batayan ng wikang pambansa.
Lumabas ang Kautusang Tagapagpaganap Bilang 134, alinsunod sa itinadhana ng Seksyon 7 ng Batas
Komonwelt Blg 184 noong Disyembre 30, 1939, makaraan ang dalawang taon, nagkabisa ang kautusang
ito at ipinatupad ni Pangulong Quezon ang paggamit ng tagalog bilang batayan ng wikang pambansa.
Pahina | 1
Noong Abril 1, 1940, binigyang pahintulot ang pagpapalimbag ng isang diksyunaryo Tagalog- Ingles at isang
grammar/ balarila ng wikang pambansa sa pamamagitan ng Kautusang Tagapagpaganap Blg 263. Noong
Hunyo 19, 1940, sinimulang ituro ang wikang pambansa na batay sa Tagalog sa mga paarang pampubliko at
pribado.
Abril 12, 1940- Pinalabas ng Kalihim Jorge Bacobo ng Pagtuturong Pambayan ang isang Kautusang
Pangkagawaran na sinundan din ng isang sirkular (Blg. 26, Serye 1940) ng Patnugot ng Edukasyon,
Celedonio Salvador. Ang pagtuturo ng wikang pambansa ay sinimulan sa mataas at Paaralang Normal.
Hunyo 7, 1940- Pinagtibay ng Batas Komonwelt Blg 570 na ang Pambansang Wika ay ay magiging isa na
sa mga wikang opisyalng Pilipinas na magsisismula Hulyo 4, 1940,
Marso 26,1940- Nilagdaan ni Pangulong Ramon Magsayssay ang Proklamasyon Blg.12 na nagpapahayag
ng pagdiriwang ng Linggo ng Wikang Pambansa ay magaganap mula sa ika-29 ng Marso hanggang ika 4
ng Abril bilang pagbibigay- kahalagahan sa kaarawan ni Balagtas (Abril 2).
Setyembre 23, 1995- Nilagdsaan ni Pangulong Ramon Magsaysay ang Proklamasyon Blg. 186 na nag-
uutos sa paglilipat ng petsa ng Linggo ng Wika mula ika- 13 hanggang 19 ng agosto bilang pagbibigay ng
kahalagahan sa kaarawan ni Pangulong Manuel L. Quezon (agosto 19).
Pebrero , 1956- Nilagdaan ni Gregorio Hernandez, Direktor ng Paaralang Bayan ang Sirkular 21 na nag-
uutos na ituro at awitin ang Pambansang Awit sa mga paaralan.
Agosto 13, 1959- Pinalabas ng Kalihim Jose E. Romero ng Kagawaran ng Edukasyon ang Kautusang
Pangkagawaran Blg. 7 na nagsasaad na ang wikang Pambansa at tatawaging Pilipino.
Oktubre 24, 1967- Nilagdaan ni Pangulong Ferdinand Marcos ang kautusang Tagapaganap Blg. 96 na
nagtatadhana ng pagsasa Pilipino ng mga pangalan ng gusali, edipisyo at tanggapan ng pamahalaan.
Memorandum Sirkular Blg.172 (Marso 27, 1968) Ipinag-utos na ang mga letterhead ng mga tanggapan ng
pamahalaan ay isulat sa Pilipino, kalakip ang kaukulang teksto sa Ingles.Ipinag-utos din na ang pormularyo
sa panunumpa sa tungkulin ng mga pinuno at kawani ng pamahalaan ay sa Pilipino gagawin. Nilagdaan ito ni
kalihim Tagapagpaganap Rafael Salas.
Agosto 7,1968-nilagdaan Ernesto Maceda,kalihim ng Edukasyon,ang Memo Sirkular Blg.227 na nag-uutos
sa mga pinuno at kawani ng pamahalaan na dumalo sa mga seminar na idaraos kaugnay ng Exec.Order 187.
Agosto 17,1970-Nilagdaan ni Alejanjdro Melchor,kalihim tagapagpaganap, Ang Memo Sirkular Blg.348 na
nagtatalaga ngt mga tauhang may kakayahan upang mamahala sa lahat ng komunikasyon sa Pilipino sa lahat
ng departamento,kawanihan, tanggapan at iba pang sangay ng pamahalaan,kabilang ang mga korporasyong
ari o kontrolado ng pamahalaan.
Marso 16,1971-nilagdaan ni Pangulong Marcos ang kautusang Blg.304 na nagpapanatili ng pagsasarili ng
suriin ang wikang pambansa.
Hunyo 29,1972-Memorandum Sirkular Blg.488 na humihiling sa lahat ng tanggapan ng pamahalaan na
magdaos ng llinggo ng Wika.
Disyembre 1,1972-nilagdaan ni Pangulong Marcos ang kautusang panlahat Blg.17, na nag-uutos na limbagin
ang saligang Batas sa Wikang Pilipino at Ingles bago idaos ang Plebisito sa ratipikasyon nito noong Enero
15,1973.
Disyembre,1972-Atas ng Pangulo Blg.73 na pinalabasw ng Pangulong Ferdinand E. Marcos na nag-aatas sa
suriin ng Wikang Pambansa na ang SAligang Batas ay isalin sa mga wikang sinasalita ng may limampung
libong mamamayan,alinsunod sa probisyon ng Saligang Batas(Art.XV,Sek[1])
Hunyo 19,1974-nilagdaan ni kalihim Juan Manuel ng edukasyon at kultura ang kautusang pangkagawaran
Blg.25 na nagtatadhana ng mga panuntunan sa pagpapatupad ng Patakarang Edukasyong Billingwal samga
paaralan na magsisimula sa taong aralan1974-1975.Ang kautusang ito ay alinsunod sa mga tadhana ng
Saligang Batas ng 1972.
Hunyo 21,1978-nilagdaan ng Ministro ng Edukasyon at kultura,Juan Manuel ang kautusang pangmiministri
Blg.22 na nag-uutos na isama ang Pilipino sa lahat ng kurikulon na pandalubhasang antas.magsisimula sa
unang semester ng taong-aralan 1979-1980 ang lahat ng pangmataas na edukasyong institusyon ay
magbubukas ng anim nay unit sa Pilipino sa kanilang mga palatuntunang aralin sa lahat ng kurso, maliban sa
mga kursong pagtuturo na mananatili sa labindalawang yunit. Nabanggit din sa kautusang ito na ang Pilipino
ay gagamiting wikang panturo sa ilan sa mga pandalubhasaang aralin sa pagpasok ng taong aralan 1983-
1984.
Agosto 12,1986-Nilagdaan ni pangulong Corazon C. Aquino .ang Proklamasyong Blg.19 na kumikilala sa
wikang pambansa na gumawa ng napakamahalagang papel sa himagsiokang pinasiklab ng kapangyarihang
bayan na nagbunsod sa bagong pamahalaan. Dahil dito, ipinahayag niya na taun-taon, an gang panahong
Agosto 13-19, ay araw ng pagsilang ng naging pangulong Manuel L. Quezon ay lingo ng Wikang pambansang
Pilipino na dapat ipagdiwang ng mga mamamayan sa buong bansa. Ito ay pangungunahan ng mga nasa
pamahalaan at mga paaralan at gayun din ang mga lider ng ibat ibang larangan ng buhay.
1987-Pinalabas ng kalihim Lourdes Quisumbing ng Departamento ng edukasyon,kultura Palakasan ang
kautusan Blg.52 na nag-uutos sa paggamit ng Filipino bilang wikang panturo sa lahat ng antas sa paaralang
kaalinsabay ng ingles na nakatakda sa patakarang edukasyong bilinggwal.Tungklulin ng patakarang
edukasyon bilinggwal na pahusayinang pagkatuto sa pamamagitan ng dalawang wika(Filipino at ingles)upang
matamo ang mataas na uri ng edukasyon gaya ng hinihingi ng konstitusyon 1987;palaganapin ang Filipino
bilang wika ng literasi;paglinang at pagpapayabong ng Pilipino bilang linggwistikong sagisag ng pambansang
pagkakaisa at pagkakakilanlan at patuloy na intelektwalisasyon ng wikang pilipino.
Pahina | 2
 Agosto 25,1988-nilagdaan ng pangulong Corazon Aquino ang kautusang tagapagpaganap Blg.33 na
nagtatagubilin sa lahat ng Departamento, kawanihan, tanggapan, ahensya at kaparaanan ng pamahalaan na
gumawa ng mga kinakailangang hakbang para sa paggamit ng wikang Filipino sa mga opisyal na
transaksyon,komunikasyon at korespondensya.

Marso 19,1990- Pinalabas ni kalihim Isidro Carin`o ng edukasyon, kultura at palakasan ang kulturang
pangkagawaran Blg.21 na nagtatagubilin na gamitin ang Filipino sa pagbigkas ng panunumpa ng katapatan
sa saligang batas at sa bayan.

1996- pinalalabas ng commission on higher education ang CHED Memorandum Blg.59 na nagtatadhana ng
siyam(9) nay unit ng pangangailangan sa Filipino sa pangkalahatang edukasyon at nagbabago sa deskripsyon
at nilalaman ng mga kurso sa Filipino 1 (Komunikasyon sa Akademikong Filipino), Filipino 2 (Pagbasa at
Pagsulat Tungo sa Pananaliksik) at Filipino 3 (Retorika)

Hulyo, 1997- Nilagdaan ni Pangulong Fidel V. Ramos ang Proklamasyon BLG. 1041 nagtatakda na ang
buwan ng Agosto taun- taon ay magiging Buwan ng Wikang Filipino at nagtagubilin ibat ibang sangay/
tanggapan ng pamahalaan at sa mga paaralan na nagsasagawa ng mga gawain kaugnay sa taunang
pagdiriwang.

Pagkaka-iba ng P at F -Ang Filipino ay liberalized variety of Pilipino. Liberal ang pagtanggap nito ng mga
salitang katutubo o dayuhan man para ganap itong maging buhay at dinamikong wika na natural na ginagamit
sa pag-uusap at maging sa pagsulat.
Hindi lamang ito linggwa franka sa ka-Maynilaan kundi sa buong Pilipinas.
-Penida(1996)
-samantalang ang Pilipino ay purong Tagalog.

Paalala:
Ang sipi na ito ay sinaliksik para sa panganailangan ng mga mag-aaral ng Senior High School ng
Hipona National High School. Ang siping ito ay pweding dagdagan ng karagdagang impormasyon o maaaring
itama kung may mali pero hindi pweding kutyain o libakin.

Inihanda ni:

MICHAEL L. MARCELINO

Pahina | 3
Pahina | 4
Pahina | 5
Pahina | 6
Pahina | 7