ОБРЕДНИ ОРА

Направено од Давид Торковски VII-3 одд.

 МАШКА
 Дванаесеите дена од Божиќ до водници во народниот календар се денови кои се ПОВОРКА
наречени некрстени денови, во тој период природата има многу опасности и
народот против тоа изведувал магиски заштити, обредени игри и поворки, од кој (ИГРИ ПОД
тие биле правени од немаскирани или маскирани машки групи. Тие машки групи
се: Ешкари, Русалии, Бабари, Џамалари, Василичари, Суроваскари, Мечкари и МАСКИ)
многу други машки групи. Целта на овие машки групи му била да постават ред, да
го отстранат се тоа што не е посакувано во групите,заедниците и во природата.
 Бабарите се гупа од 30-50 мажи маскирани или немаскирани,од кој 4 мажи се
одберени за главни од таа групаМеѓу нив се избираат „двајца старци“ и „две жени“
— невеста и орвана, односно двајца помлади мажи кои ќе ги изведуваат тие улоги.
Другите играчи претставуваат деца или војска. Откако ќе се определат улогите на
четворицата главни играчи, се облекуваат во специјална бабарска облека: старците
во постарска машка облека искитени со разни ѕвонци и клопотарци, невестата и
орваната во женска — невестинска и постарска женска носија. Бабарите —
старците за да изгледаат што пострашни и смешни се маскираат во грбави и грозни
луѓе. По лицето се исцртуваат со „црновина“. Си ставаат мустаќи и брада т.е.
перика од коноп. Се облекуваат во стари алишта и тоа поискинати. Околу појасот
обесуваат ремен или врвка прикачувајќи клопотарци и ѕвонци и ставајќи слама за
да изгледаат грбави. На појасот ставаат уште и некое дрво што им служи наместо
шупелка или пиштол. Во рацете држат кросно или патерици за чукање по куќите
при бабарењето. Најчесто се свири на кавал или шупелка,  удираат тапани и тенеќе
или дајре. Доаѓањето на бабарите се слуша оддалеку бидејќи тие прават голема
врева.  Во народот се верува дека доколку две бабарски групи се сретнат една со
друга тоа носи несреќа и меѓусебно физички се пресметуваат едни со други.
ЖЕНСКА ПОВОРКА
 Во женската поворка се разбира дека се збора за женски игри.
Во ова група можеме да ги набројме следните обредни
ора:Лазарски,Ѓурѓовденски,Водичарски,Додолски и многу
други женски обредни ора.
 Во циклусот на пролетната календарна-обредна поезија
најзначајна е групата на лазарските песни, што се одликуваат
со мошне богата тематска разновидност. Целта на овој
празник е да се докажи дека пролетта е близу и доаѓа .На
Лазаровден мали групи од 5-6 девојчиња на возраст меѓу 12-
13 години, наречени лазарки,одат утрината од куќа до куќа по
домаќинствата, за да им играат и пеат песни. Во секоја група
една лазарка носи кошничка во која ги прибира подарените
јајца, а некаде е обичај таа улога да ја има едно момченце.
Групата е поделена на играорки и пеачки, со тоа што во некои
краишта во Западна Македонија само една лазарка игра
облечена како невеста, а сите други лазарки, наредени во
полукруг, со телата наведнати ту напред, ту наназад, ги пеат
песните, што содржински непосредно, соодветно со
приликите и условите на секое домаќинство, се наменети на
одделни членови на семејството.
СВАДБЕН ЦИКЛУС

 Свадбата е настан што македонските семејства најмногу го прославуваат, тој претставува една
општа распеаност. Големиот број на посредно или непосредно заинтересираните учесници во
свадбата отворал широки можности за поетизација на сите оние различни чувства и доживувања,
што свадбата сосема природно ги предизвикувала кај младоженците и нивните родители, роднини,
пријатели. Свадбените песни затоа имаат посебни тематски карактеристики, построени врз
превосходен лирски тон. Воедно, свадбената поезија во македонската обредна поезија има
најширок круг на мотиви построени врз висока поетика.
Во македонските свадбени песни се видливи некогашните форми на бракот како општествено-
социјален и правно-религиозен акт.Со тоа,денешните свадби не може да се изведуваат без
кумот,старосватот и сведоците.После венчавката свадбата се продолжува во домот на
младоженецот и на една голема уредена маса која припаѓа на кумот.од десната страна на кумот седи
младоженецот,а од левата страна седел старосватот,потоа,зурлите,тапаните,хармоники,сакасафони
и други инстументи прво ппочуваат да свират кај кумот кој што после ќе го поведе “Кумовото
оро„,потоа свиреле кај старосватот и потоа сватот ќе го поведи Сватовското оро и се ределе
невестинско,зетовско итн.Овие ора се наречени “рамни ора„ од народот.
ФАЛА МНОГУ ЗА
ВАШЕТО
ВНИМАНИЈЕ