You are on page 1of 44

Africa, America at

Oceania
Pag-usbong at Pag-unlad ng mga Lipunan.
01 Mga Sinaunang
Kaharian sa Africa
Mga Sibilisasyon
Mga Sinaunang 03 sa Oceania
02 Kabihasnan sa
Americas
01
Africa
Mga Sinaunang Kabihasnan
Kerma at Kush
Sa ibabang bahagi ng Nile ay
matatagpuan ang rehiyon ng Nubia
(Sudan sa kasalukuyan), kung saan
sumibol ang mga sibilisasyon ng
Kerma
Kerma
Pinaniniwalang bago pa man pinag-
isa ni Haring Hermes ang Upper at
Lower Egypt, itinatag na ng maiitim
na African ang kaharian ang Kerma.
Nahahati sa tatlong panahon ang
kasaysayan ng Kerma:

Sinaunang Kerma (2400-2000 BCE)


Gitnang Kerma (2000-1668 BCE)
Klasikong Kerma (1668-1570 BCE)
Nilisan ng mga Egyptian ang
Nubia nang matalo ng mga
Hyksos ang hilagang bahagi
ng Egypt. Dahilan upang
sakupin ng mga taga-Kerma
ang bahaging ito at sumali sa
away ng dalawang estado.
Nagdeklara ng
pakikidigmaang Egypt sa
1570 BCE mga taga-kenma upang
bawiin ang kanilang lugar.
Natalo ng Egypt ang Kenma.
1459 BCE Winasak nila ang kaharian at
kabisera ng Kenma at ang mga
mamamayan ng Kenma ay naging
mamamayan ng Egypt.
Humina ang Egypt noong
sumapit ang ikasiyam na siglo
BCE. Nahati ito sa maraming
estado kaya muling
nanumbalik ang kalayaan ng
rehiyon ng Nubia.
Sinalakay ni Haring Piye ng Kush
750 BCE ang Egypt na noo'y nahat sa 11 o 12
na estado.

Itinatag ni Shabaka ang ika-25


dinastiya ng Egypt at ang Kaharian
ng Kush.

Inilipat ng mga Kushite ang


kanilang kabisera sa Meroe.
 Nok
Isa sa mga sinaunang kulturang
African ay ang kulturang Nok
na tinatayang nagsimula noong
1500 BCE hanggang 200 CE sa
lugar na ngayon ay Nigeria.
Natagpuan ang labi ng
kulturang ito sa Jos Plateau at sa
gitnang bahagi ng lambak ng
Benue River noong 1928.
Bukod sa mga kaharian ng
Kerma, Kush, at Nok,
marami pang ibang
lungsod-estado ang
sumibol sa Africa.
Tatlong kaharian ang
umusbong dito: ang mga
kaharian ng Ghana,
Mali, at Songhai.
Imperyo ng
Aksumite (100 CE
hanggang 940 CE)
Ang Imperyo ng Aksumite ay kilala rin bilang Kaharian ng Axum.
Isa ito sa mga umunlad sa lugar ngayon ng Eritrea at hilagang
Ethiopia. Ang mga nanirahan doon ay mga Arab at mga
Negrong African.

Nanggaling ang Kristiyanismo sa mga Greek sa pamamagitan ng


pakikipagkalakalan ng Axum sa Greece noong 50 CE. Ito ang
naging opisyal na relihiyon ng Axum. Hindi natinag ang Axum
sa pagiging Kristiyano nang lumaganap ang Imperyong
Islamic. Kaya't nanatili ang Kristiyanismo sa Axum hanggang
sa naging Ethiopia ito.
Imperyo ng Ghana
(ika-6 hanggang ika-12 siglo
CE)

Itinatag ng mga Soninke ang kauna-unahang estado sa


rehiyong ito.
Sinalakay ng Dinastiyang Almoravid ang Africa at
nabihag ang kabisera ng Ghana
• Ang Almoravid ay isang Dinastiyang Muslim na
nagmula sa Morocco.
Sinakop ng Sosso ang Ghana noong ito'y matalo.
Imperyo ng Sosso
(ika-12 siglo hanggang ika-13 siglo CE)

Ang kabisera ng Ghana ay sinakop ng Imperyo ng


Sosso, ang Koumbi Saleh.

• Haring Soumaoro Kante- sinakop nila ang Imperyo


ng Mali
 Imperyo ng Mali
(1230 hanggang ika-15 siglo CE)

Isang maliit na lalawigan ng dating Imperyo ng Ghana ang Mali.


Pinalawak ng pinuno nitong si Mari Djata I (o Sundiata Keita) at
imperyo at nagtatag ng bagong kabisera noong 1230.

Isang maliit na lalawigan ng dating Imperyo ng Ghana ang Mali.


Pinalawak ng pinuno nitong si Mari Djata I (o Sundiata Keita) at
imperyo at nagtatag ng bagong kabisera noong 1230.

Humina ang Imperyo ng Mali nang magkaroon ng pagtatalo at pag-


aaway sa pagitan ng mga mamamayan nito. Noong ika-15 na siglo,
tuluyang bumagsak sa kamay ng Songhai ang imperyo.
 Imperyo ng Songhai
(1464 hanggang 1591 CE)
Isa sa pinaka malaking kahariang Islamic sa Western Africa

 1360- namatay si Mansa Suleyman nagsimulang humina ang Mali. At


sinamantala ito ng mga pinuno ng Songhai at nakipaglaban hanggang
makamit nila ang kasarinlan.

 Sonni Ali
 Kauna-unahang emperador ng Songhai. 
 Sa ilalim ng kanyang panunungkulan lumawak ang kanilang lupain dahil
sa sunod'sunod na pagkapanalo sa digmaan.
 Nasakop din ang masaganang Lingsod ng Timbuktu at Djenne sa Mali. 
  Imperyo ng Songhai
Naging masagana ang ekonomiya ng
Songhai; ginto rin ang pangunahing
produkto ng Imperyo. Naging tanyag
din sila sa paggawa ng iba't ibang
practical craft.

1591- Sinalakay sila ng mga taga


Morocco sa
pamumuno ni Sultan Ahmad I al-
Mansur. Dito nag simulang humina
ang imperyo hanggang- ito ay
bumagsak.
02 America
Mga sinaunang kabihasnan
Sibilisasyong Olmec
Ang mga Olmec ay
pinaniniwalaang kauna-unahang
sibilisasyon, Pinaniniwalaang
sumulpot sila noong 1500 BCE
sa Meso America.

Natuklasan ang labi ng kanilang


sibilisasyon sa baybayin ng Gulf
of Mexico.
Olmec
Head
.Mahalaga ang mga ritwal na panreliyon sa buhay ng
mga Olmec. Tinatawag itong pok-a-tok.

May kaalaman ang mga Olmec sa matematika.


Mayroon silang sistemang batay sa kombinasyon ng
tatlong simbulo: isang I para sa 1, isang “-’ para sa 5,
at zero.
Sibilisasyong Teotihuacan

Ang Tecihuacan ang


kaunaunahang lungsod sa
Mesoamerica na naitatag noong
100 BCE sa lambak ng Mexico.
Lumaki ang populasyon nito
kaya tumagal ito ng 700 na taon.
Sibilisasyong Teotihuacan
Ang mga Teotihuacan ay
sumasamba sa napakaraming
diyos at ang pinakamahalga ay
ang Great Goddess of
Teotihuacan. Naniniwala ang
mga Teotihuacano na binibigyan
sila nito ng mabubuting bagay,
gaya ng ani.
Sibilisasyong Maya
Pinaniniwalaang nagsimula
noong 2000 BCE.
Nahahati sa dalawang
pangunahing yugto.

-Unang yugto (300-900CE)


-Ikalawang yugto (900-1500CE)
Sibilisasyong Maya
Noon pa mang bago ito lumago,
napakahubog na ng sariling
kultura nila. Mayroong Sistema
ng panulat, kalendaryo, at
numero.

Nang itatag nila ang unang yugto


ng kanilang sibilisasyon, ang
Panahong Klasiko na tumagal
Sibilisasyong Maya
Pagsasaka ang ikinabuhay ng
mga maya at ang kanilang
pangunahing produkto ay mais,
beans, kalabasa, abukado, pinya,
sili, papaya, at cacao.
Sibilisasyong Maya
900 BCE, dito nagsimula ang
pangalwang yugto o Postclassic
Period. Dito ay mas naging
maayos ang pamamaraan ng
mga maya sa pamumuhay.
Imperyong Toltec
Ito ay sa Central Mexico at
itinatag ni Chalchiuh Tlatonac.
Sinamba nila ang kanilang mga
pinuno dahil sa kaisipang sila ay
mga Diyos. At ito naman ay
minana ng Aztecs.
Imperyong Toltec
Ito ay sa Central Mexico at
itinatag ni Chalchiuh Tlatonac.
Sinamba nila ang kanilang mga
pinuno dahil sa kaisipang sila ay
mga Diyos. At ito naman ay
minana ng Aztecs.
Imperyong
Aztec
Imperyong Aztec
Ayon sa alamat, nagpakita at nakipag-usap
sa panaginip ni Quahcoatl (ang punong pari
ng mga Mexican) si Huitzilopochtil, na
kanilang diyos. Iniutos sa pari na "lumakad
at hanapin ninyo ang tenochtli o cactus na
dinarapuan ng agila." dahil sa lugar na iyon
ay magtatayo sila ng sibilisasyon.
Imperyong Aztec
Ang pangunahing kabuhayan ng mga Aztec
ay ang pagsasaka kaya nakagawa sila ng
sistema ng irigasyon. Nagtanim sila ng beans,
mais, kalabasa, abukado, kamatis at sili. Nag-
alaga rin sila ng pabo, aso, bibe, gansa, at
pugo para sa pagkain nila.
Imperyong Aztec
Mahalaga ang relihiyon para sa kanila, nag-
aalay sila para sa mga ito. Naniniwala silang
dapat ay pagtibayin nila ang kalakasan ng
mga diyos upang hindi sila matalo ng
masasamang diyos.
Imperyong Inca
Isang malaking kaharian sa Andes Mountains sa Timog America
ang itinatag ng mga Quencha at ito ang Imperyong Inca.

Ayon sa alamat, nagsimula ang sibilisasyong ito sa timog-


silangang Peru noong ika-13 siglo. Nanirahan sila sa Lambak ng
Cuzco sa pamumuno ng kauna-unahang emperador na si Manco
Capac.

Isa sa matitibay at magagandang gusaling kanilang itinayo ang


Templo ng Araw na halos mabalutan ng ginto.
03

Oceania
Mga Sibilisasyon
Oceania
Ang Oceania ay ang maghigit sa 25,000
malalaki at maliliit na pulo ng 25 bansa at
teritoryo na nakasabog sa Pacific ocean. Ang
kabuuang sukat nito ay 1,261,456 km² malaki
lamang ng kaunti sa South Africa.

Ang Oceania ay hinati sa tatlong subrehiyon;


ang Melanesia, Micronesia, at Polynesia.
Melanesia
Melanesia
Ang mga pulong tinitirhan ng
mga taong maiitim. Ito ay hango
sa salitang mela na ibig sabihin
ay "itim". New Guinea, Papua
New Guinea, Solomon Islands,
Vanuatu, New Caledonia and
Dependencies (teritoryo ng
France), at Fiji Islands, ang mga
bansa at teritoryo nito ay
kabilang sa rehiyong ito.
Micronesia
Ito ang tawag sa subrehiyon kung
saan makikita ang maliliit na pulo
sa Oceania. Hango ito sa salitang
micro na ibig sabihin ay "malilit".
Ang mga ito ay matatagpuang
nakasabog sa hilaga ng Melanesia at
silangang asia. Binubuo ito ng
Caroline Islands, Palau, Mariana
Islands, Guam, Marshall Islands,
Kiribati, at Nauru.
Polynesia
Ang Polynesia na matatagpuan sa
Central at Sout Pacific Ocean ay hango
sa salitang poly na ang kahulugan ay
"marami".

Pinaniniwalaang ang mga ninuno ng


mga tao sa Pacific ay nagmula sa
Southeast Asia na naglayag patungo
rito upang maghanap ng bagong lugar
na pananahanan.
Polynesia
Ang unang Europeong nakakita sa
Pacific ay si Vasco Nunez de Balboa,
isang Espanol na manlalayag na
manlalayag na tumawid sa Isthmus ng
Panama noong 1513.
Polynesia
Halo-halo ang kultura ng mga tao rito,
dahil sa impluwensya ng mga dayuhan.
Ang iba pang European na nakarating
dito ay sina Jakob Le Maire at Abel
Janszoon Tasman na kapwa Dutch.

Hindi naging maganda ang resulta ng


mga dayuhan o mga nakatuklas sa
Polynesia ng mga taga-kanluran sa
Oceania.
Thank You
Tama o Mali?
Sagutan ang mga sumusunod:

Sa itaas na bahagi ng Nile ay matatagpuan ang


TAMA MALI Nubia.

Mayroon silang seremonyang tinatawag na pok-a-


TAMA MALI tok.

Ang Olmec ang kauna-unahang lungsod sa


TAMA MALI Mesoamerica.

Ang templo ng araw ay halos nababalutan ng


TAMA MALI ginto.

Ang Oceania ay ginawang testing ground ng


TAMA MALI bomba.

You might also like