SYSTEMA NERVOSUM

(SİNİR SİSTEMİ)

Dr. Barış Özgür DÖNMEZ

SİNİR SİSTEMİ
• Tüm canlılar
yaşamları boyunca iç
ve dış çevreleri ile
ilişki kurmak ve bu
ortamlar ile tam bir
uyum sağlamak
zorundadır.
• Bu görevi sinir sistemi
üstlenmiştir.
 Sinir Sisteminin Sınıflandırılması
• Sinir sistemi Anatomik
olarak iki kısımda
incelenir
1. Merkezi sinir sistemi
a)Encephalon (Kafatası
boşluğunda)
b)Medulla spinalis
(Columna vertebraliste)
2. Periferik sinir sistemi
 Fizyolojik Olarak
• Sinir sistemi etkilenen organ gruplarına
göre
1. Somatik sinir sistemi
2. Otonom sistem
olarak iki grupta incelenir.
 SİNİR SİSTEMİNİN YAPISI
• beyin, omurilik,
gangliyonlar
• Sinir dokusu:
neuron (sinir hücresi)
neuroglia (destek
hücreleri)
• Neuron (sinir hücresi)
perikaryon (hücre gövdesi)
dentrit
akson
 NÖRON TİPLERİ
• Unipolar (tek çıkıntılı)
• Bipolar (iki çıkıntılı)
• Multipolar (çok
çıkıntılı)
 SİNİRDEN SİNİRE İLETİ GEÇİŞİ
• Sinaps (impuls geçişi)
 Nöron sınıflandırılması
• Nöronlar fonksiyonlarına göre
1. Motor
2. Duyusal
3. Ara nöron
olarak üç tiptir.
 Merkezi sinir siteminin yapısı
• Gri cevher
(sinir gövdeleri)
• Beyaz cevher
(aksonlar)
Nervi spinales
Radix anterior motoria
Radix posterior sensoria
Radix anterior motoria medulla spinalis’ i sulcus anterolateralis ‘den terk
eder
Radix posterior sensoria medulla spinalis’ e sulcus posterolateralis ‘den
girer periferden duyuları taşır
Ön kök ve arka kök foramen intervertebrale de birleşerek bir spinal siniri
oluşturur
• Omuriliğin işlevi
Refleks aktivitesi
Motor ve duyusal impulsların iletilmesi
Medulla spinalis’ in segmental bir görünümü
olmamasına rağmen , bir çift spinal sinirin
çıkış yerine uyan medulla spinalis kısmına bir
segment denir

Medulla spinalis de 31 segment vardır

31 çift spinal sinir çıkar

Spinal sinirler çıktıkları segmentlere göre

adlandırılır
çift servikal spinal sinir

çift torakal spinal sinir

çift lumbal spinal sinir

çift sakral spinal sinir

çift koksigeal spinal sinir

Merkezi Sinir Sistemi
• Encephalon: cerebrum, cerebellum, truncus encephali (beyin sapı)
• Beyin sapı: bulbus, pons, mesencephalon
a)Encephalon (Kafatası boşluğunda)
Prosen cephalon = ön beyin (Telencephalon, Diencephalon)
Mesen cephalon =orta beyin
Rhombencephalon = art beyin (Cerebellum, Bulbus,Pons ve IV. Karıncık)
b)Medulla spinalis = omurilik(Columna vertebraliste)
BEYİN
 
*1300-1400 Gramdır.
*100 Milyon sinir hücresi(nöron)ve
trilyonlarca
“glia”(destek hücresi)’lerden oluşur.
Omurilik
*Kadınlarda 43 cm.
*Erkeklerde 45 cm.
*35-40 gr. Ağırlığındadır.
 
 
 Telencephalon-cerebrum
(Beyin yarım küreleri)
• Beyin yarım küreleri
Üst ve yan yüzleri dış
bükey, alt yüzleri iç
bükey, iç yüzleri
düzdür.
Yüzeyinde sulcus ve
gyrus’lar bulunur.
Bir ön arka yarıkla iki
yarım küreye ayrılır.
• Herbir yarım kürede 4
lob bulunur.
1. Lobus frontalis
(konuşma merkezi)
2. Lobus parietalis
(temel duyu merkezi)
3. Lobus occipitalis
(görme merkezi)
4. Lobus temporalis
(işitme merkezi)
• Diencephalon (ara beyin)
Thalamus ve hypothalamus burada
bulunur.
• Truncus cerebri
(beyin sapı)
Mesencephalon,
pons, medulla
oblongata
• Cerebellum
Kasların
koordinasyonunda rol
oynar.
• Beyin boşlukları ve
beyin omurilik sıvısı:
Beyin bölümleri içinde
bulunan boşluklardır.
Omuriliğin bulunduğu
omurga boşluğu ile
irtibatlıdır.
İçinde beyin-omurilik
sıvısı bulunur.
• Beyin zarları
Dura mater
Arachnoidea mater
Pia mater
• Beynin kanlanması
A. carotis interna
A. vertebralis
A. basilaris
Willis poligonu
Periferik Sinir Sistemi
• Sinir impulslarını
periferden merkeze,
merkezden perifere
taşıyan sistemdir.
• Kranial sinirler
• Spinal sinirler
• Otonom sinir sistemi
olmak üzere üç
kısımda incelenir
• Kranial sinirler (kafa çiftleri)
1. N. olfactorius (koku siniri)
2. N. opticus (görme siniri)
3. N. oculomotorius
4. N. trochlearis
5. N. trigeminus (üçüz sinir)
6. N. abducens
7. N. facialis (yüz siniri)
8. N. vestibulocochlearis (denge ve
işitme siniri)
9. N. glossopharyngeus (dil ve yutak
siniri)
10. N. vagus (serseri sinir)
11. N. accesorius (aksesuar sinir)
12. N. hypoglossus
• Spinal sinirler
Spinal sinirler bir araya
gelerek sinir ağları
oluşturur. Bu ağlara
plexus adı verilir.
1. Plexus cervicalis
2. Plexus brachialis
3. Plexus lumbalis
4. Plexus sacralis
5. Plexus pudentalis
• Otonom sinir sistemi
1. Simpatik sistem
2. Parasimpatik sistem