Professional Documents
Culture Documents
Hafta-5
ROMATOİD
ARTRİT
• Romatoid artrit (RA) geleneksel biçimde,
bağışıklık sisteminin eklemlere saldırmasına yol açan
kronik, enflamatuvar bir otoimmün bozukluk olarak
tanımlanmıştır.
• Engelleyici ve ağrılı bir enflamatuar durumdur, ağrı ve
eklem aşınması sebebiyle önemli oranda hareket
kaybına yol açabilir.
• Hastalık sıklıkla vücuttaki deri, kan damarları, kalp,
akciğer ve kaslar gibi birçok eklem dışı dokuyu da
etkilediği için sistemiktir.
• Multifaktöryel bir mekanizmayla ortaya çıktığı düşünülse
de kesin nedeni ortaya konamamıştır.
Etimoloji
• Romatoid artrit ismi romatoid ve artrit
kelimelerinden oluşur:
• Romatoid, Yunanca rheumatos yani “akan” ve –
oid son eki yani “-şeklinde/-şekilde”den oluşur,
• artrit ise “eklem” anlamına gelen Yunanca arthr
ve “enflamasyon içeren durum” anlamına gelen
–itis son ekinden oluşur.
• Nitekim artrit “eklem enflasmasyonu”, romatoid
ise “romatizma şeklinde” anlamlarına gelir.
Epidemiyoloji
• Romatoid artrit, herhangi bir yaşta başlayabilir; bununla birlikte 20-
40 yaş grubu daha sık ortaya çıkar.
• HLA-DR4 işaretçisi ile yakından ilişkilidir, bu sebeple aile geçmişi
önemli bir risk faktörüdür.
• Hastalık kadınlarda erkeklere oranla 3 kat, sigara kullanıcılarında
sigara kullanmayanlara oranla 4 kat daha yaygındır.
ÖZELLİKLERİ
• Romatoid artrit bir kronik, enflamatuvar, multisistem, otoimmün
bozukluğudur.
• Sıklıkla poliartiküler tutulum gösterir.
• Romatoid artriti diğer artrit formlarından ayıran semptomlar aynı
anda birçok eklemin yumuşak dokusunun şişmesi ve
enflamasyonudur (poliartrit).
• Eklemler her zaman simetrik olarak (bilateral) etkilenirler.
• Ağrı etkilenmiş eklemlerin kullanılmasıyla azalır ve genelikle
sabahları 1 saatten fazla süre etkilenmiş tüm eklemlerde sertlik
hissedilir.
• Bu sebeple, eklemler kullanıldıkça gün boyunca artış gösteren
klasik osteoartrit ağrısıyla karşılaştırıldığında romatoid artritin ağrısı
sabahları genellikle daha ağırdır ve gün boyu azalır.
RA’nın Tipleri
1. Jüvenil (çocukluk ) ve adült (erişkin) RA’ i : Hastalığın 16 yaşından önce veya sonra
başlamasına göre verilen isimlerdir.
3. Tipik ve atipik RA : Tipik şekilde sinsi başlangıç, simetrik poliartiküler tutulum, kronik
seyir ve seropozivite söz konusudur. Atipik RA da ise az beklenen semptom ve bulgular söz
konusudur.
6. Romatoid nodülozis
Teşhis kriterleri
• Sabahları en az 1 saat süren (eklemlerde) sertlik
• 14 eklem veya eklem grubundan 3 veya daha fazlasının artrit
(iltihaplanması) ve yumuşak dokusunun şişmesi
• El eklemlerinin artriti
• Simetrik artrit
• Belirli yerlerde deri altı (subkutanöz) nodüller (romatoid nodülleri)
• %95’den yüksek seviyede romatoid faktör
• Eklem aşınmasını (erozyonu) gösteren radyolojik değişikler
• Hücre sıvısında düşük potasyum
• Teşhis koymak için en azından dört kriterin bulunması gerekse de,
çoğu hasta kriterlere uymasalar da tedavi edilirler.
Pannüs
• 1) aşırı synovial
poliferasyon
• 2) bu sonra synovite
dönüşür ve
• 3) eklem kartilajında
yumuşama,
• 4) kartilaj
harabiyeti(destrüksiyonu)
• 5) subkondral destrüksiyon eklemdeki subkondral destrüksiyondan sonra
subkondral skleroz meydana gelir ve eklem dışındaki kemikte osteoporoz
görülür.
• 6) eklem ankilozu bazen bununla birlikte eklem kapsülü ve bağlarda
harabiyet, yırtılma, atrofi,tendon-tendon kılıflarında harabiyet ve zaman
zaman kopmalar; ileri formlarında ise eklemlerde subluksasyon, luksasyon
ve dislokasyonlar.
• Bir eklem akut RA ile bize geldiği zaman
eklemdeki ilk belirtiler şişlik, kızarıklık, ısı
artışı ve ağrıdır.
• Ağrı önceleri aktivite sırasında olur,
istirahatte geçer, fakat zamanla istirahatte
de ortaya çıkar.
• Bu dönem romatoid artritin
alevlenme(ekzaservasyon) dönemidir.
RADYOLOJİK OLARAK
• eklem aralığında daralma(kartilajın azalması), bazen tamamen
kapanma,
• - eklemde ankiloz,
• - eklem dışındaki kemiklerde yaygın osteoporoz ve kemik
rezorpsiyonu,
• - bazen eklemlerde fragmantasyonlar, görülür.
RA) karpal kemik tutulumu,
ulnar deviasyonu, subluksasyon, eklem aralıklarında daralma
Romatoid artritte elde görülen deformiteler: