ROMATOİD ARTRİT

AHMET BAKIR
RESUL CILIZ
ROMATOİD ARTRİT

2
İÇİNDEKİLER

3
ROMATOİD ARTRİT (RA), EL VE AYAK EKLEMLERİ
GİBİ DAHA ÇOK KÜÇÜK EKLEMLERİ SİMETRİK
YANİ KARŞILIKLI OLARAK TUTAN MÜZMİN
SEYİRLİ İLTAHAPLI BİR ROMATİZMADIR. SADECE
KÜÇÜK EKLEM TUTULUMU İLE KALMAYIP DİZ,
KALÇA, OMUZ GİBİ BÜYÜK EKLEMLERİ DE
TUTABİLİR. DÜNYADA EN SIK GÖRÜLEN İLTAHAPLI
ROMATİZMALARIN BAŞINDA GELİR VE
EKLEMLERDE EN FAZLA TAHRİBATA VE ŞEKİL
BOZUKLUĞUNA YOL AÇAN ROMATİZMALARDAN
BİRİDİR
4
NEDENLERI

• NEDENİ TAM OLARAK BİLİNMEMEKLE BİRLİKTE BAZI GENETİK VE ÇEVRESEL

ETKENLER SUÇLANMAKTA
• ROMATOİD ARTRİT, HERHANGİ BİR YAŞTA BAŞLAYABİLİR; BUNUNLA BİRLİKTE 20-40 YAŞ
GRUBU DAHA SIK ORTAYA ÇIKAR
• RA OLAN HASTALARIN 1. DERECE AKRABALARINDA RA GELİŞME RİSKİ 1,5 KAT
• HLA-DR1 VE DR4 BULUNANLARDA RİSK
• KADINLARDA SIK OLMASI VE GEBELİKTE ¾’ÜNDE SPONTAN REMİSYON OLMASI
HORMONAL FAKTÖRLERİ DÜŞÜNDÜRMEKTE
5
NEDENLERI

• SİGARA İÇİMİ+
• EMZİRMEK RA RİSKİNİ (EN AZ 24 AY)
• ERKEN MENARŞ (10 YAŞ) VE ÇOK DÜZENSİZ MENSTRUASYON RİSKİ
• ORAL KONTRASEPTİFLER VE E VİTAMİNİ KULLANIMI RİSKİ ETKİLEMEZ

6
BELİRTİ VE BULGULAR (GENEL)

• EN SIK EKLEM TUTULUMLARI GÖZÜKÜR

• ATEŞ, KİLO KAYBI, HALSİZLİK
• TİPİK HASTALIKTA HAFTALAR AYLAR İÇERİSİNDE SİMETRİK EKLEM ŞİŞLİĞİ
VE AĞRI
• NADİREN AKUT ŞİDDETLİ POLİARTRİT (İLTİHAPLI ROMATİZMA)
• PALİNDROMİK- %50’SİNDE RA

7
 BELİRTİ VE BULGULAR (EKLEM)

• BAŞLANGIÇTA EL BİLEKLERİ, METAKARPOFALENGEAL (MKF), PROKSİMAL

İNTERFALENGEAL (PIF) VE METATARSOFALENGEAL (MTF) EKLEMLER
• İLERLEYEN DÖNEMDE DİZ, AYAK BİLEĞİ, DİRSEK, OMUZ EKLEMLERİ
• SERVİKAL VERTEBRALAR, TEMPOROMANDİBULER EKLEM
• EN AZ 30-60 DAKİKA SÜREN SABAH SERTLİĞİ

8
BELİRTİ VE BULGULAR

• FİZİK MUAYENEDE (FM),

• EKLEMLER ŞİŞ, HASSAS

• BÜYÜK EKLEMLERDE ISI ARTIŞI
• ULNAR DEVİASYON
• KUĞU BOYNU DEFORMİTESİ (PIF EKSTANSİYONU)
• DÜĞME İLİĞİ DEFORMİTESİ/DIF FLEKSİYONU)
• MKF EKLEMLERDE DORSAL SUBLUKSASYON
• OMUZ EKLEMİNDE ABDUKSİYON KAYBI

9
10
11
12
1. tıplerı
Jüvenil (çocukluk ) ve adült (erişkin) RA’ i :Hastalığın
16 yaşından önce veya sonra başlamasına göre verilen
isimlerdir.
2. Seropozitif ve seronegatif RA : Hastalıkta IgM
romatoid faktörün bulunup bulunmamasına göre
verilen isimlerdir.
3. Tipik ve atipik RA : Tipik şekilde sinsi başlangıç,
simetrik poliartiküler tutulum, kronik seyir ve
seropozivite söz konusudur. Atipik RA da ise az
beklenen semptom ve bulgular söz konusudur.
4. Erişkin stil hastalığı : Erişkinlerde , çocuklardaki
sistemik forma benzer tablonun görülmesidir.
5. Malign RA : Hastalığın atel ,zayıflama, ağır eklem
ve iç organ tutulumu ,vaskülit ve derialtı nodülleri
ile birlikte olduğunu ve seropozitif ve kötü gidişli
olduğunu gösterir.
6. Romatoid nodülozis
13
14
Teşhis kriterleri
• Sabahları en az 1 saat süren (eklemlerde) sertlik
• 14 eklem veya eklem grubundan 3 veya daha fazlasının artrit
(iltihaplanması) ve yumuşak dokusunun şişmesi
• El eklemlerinin artriti
• Simetrik artrit
• Belirli yerlerde deri altı (subkutanöz) nodüller (romatoid
nodülleri)
• %95’den yüksek seviyede romatoid faktör
• Eklem aşınmasını (erozyonu) gösteren radyolojik değişikler
• Hücre sıvısında düşük potasyum
• Teşhis koymak için en azından dört kriterin bulunması
gerekse de, çoğu hasta kriterlere uymasalar da tedavi
edilirler
15
AYIRICI TANI

• SİSTEMİK LUPUS ERİTEMATOZUS (SLE), SJÖGREN SENDROMU GİBİ DİĞER BAĞ DOKUSU
HASTALIKLARI
• PSÖRİATİK ARTRİT
• DİĞER PERİFERİK EKLEM TUTULUMLU SPONDİLOARTROPATİLER GİBİ POLİARTRİT
YAPAN HASTALIKLAR
• AKUT POLİARTRİT- PARVOVİRÜS B19, HCV
• OSTEOARTRİT – DIF TUTULUMU
• FİBROMİYALJİ- EKLEM AĞRISI YOK, SABAH TUTUKLUĞU <30 DAKİKA, YAYGIN VÜCUT
AĞRISI
16
PANNÜS

Eklem sıvısını üreten hücrelerin kontrolsüz bir

şekilde çoğalması ile ortaya çıkan ve eklem
boşluğunda meydana gelen iltihaptır. Pannüs belli
bir zaman sonra söz konusu eklemin kıkırdak,
kemik ve iskelet yapısını yok etmektedir

17
EKLEMLERDE MEYDANA GELEN DEJENERATİF
DEĞİŞİKLİKLER

• 1) AŞIRI SYNOVİAL POLİFERASYON

• 2) BU SONRA SYNOVİTE DÖNÜŞÜR
VE
• 3) EKLEM KARTİLAJINDA
YUMUŞAMA,
• 4) KARTİLAJ
HARABİYETİ(DESTRÜKSİYONU)

18
• 5) SUBKONDRAL
DESTRÜKSİYON
EKLEMDEKİ SUBKONDRAL
DESTRÜKSİYONDAN
SONRA SUBKONDRAL
SKLEROZ MEYDANA GELİR
VE EKLEM DIŞINDAKİ
KEMİKTE OSTEOPOROZ
GÖRÜLÜR..

19
• 6) EKLEM ANKİLOZU BAZEN BUNUNLA BİRLİKTE EKLEM KAPSÜLÜ VE
BAĞLARDA HARABİYET, YIRTILMA, ATROFİ,TENDON-TENDON KILIFLARINDA
HARABİYET VE ZAMAN ZAMAN KOPMALAR; İLERİ FORMLARINDA İSE
EKLEMLERDE SUBLUKSASYON, LUKSASYON VE DİSLOKASYONLAR.

20
21
• BİR EKLEM AKUT RA İLE BİZE GELDİĞİ
ZAMAN EKLEMDEKİ İLK BELİRTİLER ŞİŞLİK,
KIZARIKLIK, ISI ARTIŞI VE AĞRIDIR.
• AĞRI ÖNCELERİ AKTİVİTE SIRASINDA
OLUR, İSTİRAHATTE GEÇER, FAKAT
ZAMANLA İSTİRAHATTE DE ORTAYA
ÇIKAR.
• BU DÖNEM ROMATOİD ARTRİTİN
ALEVLENME(EKZASERVASYON)
DÖNEMİDİR. 22
RADYOLOJİK OLARAK

• EKLEM ARALIĞINDA DARALMA(KARTİLAJIN

AZALMASI), BAZEN TAMAMEN KAPANMA,
• - EKLEMDE ANKİLOZ,
• - EKLEM DIŞINDAKİ KEMİKLERDE YAYGIN
OSTEOPOROZ VE KEMİK REZORPSİYONU,
• - BAZEN EKLEMLERDE
FRAGMANTASYONLAR,GÖRÜLÜR.
23
RA) KARPAL KEMİK TUTULUMU,
ULNAR DEVİASYONU, SUBLUKSASYON, EKLEM ARALIKLARINDA DARALMA

24
25
26
27
TEDAVİ

• AMAÇ;
• EKLEM AĞRISINI VE ŞİŞLİĞİ EN AZA İNDİRMEK,

• DEFORMİTEYİ (ULNAR DEVİASYON GİBİ) VE RADYOGRAFİK ZARARI (EROZYON GİBİ) ÖNLEMEK,

• YAŞAM KALİTESİNİ (KİŞİSEL VE İŞ) KORUMAK,

• EKLEM DIŞI BULGULARI KONTROL ETMEK

28
 TEDAVİ

• EGZERSİZ VE FİZİKSEL TERAPİ

• RANDOMİZE KONTROLLÜ ÇALIŞMALARIN SONUÇLARI, RA'LI HASTALARDA YAŞAM
KALİTESİNİ VE KAS GÜCÜNÜ ARTIRMAK İÇİN FİZİKSEL EGZERSİZİ
DESTEKLEMEKTEDİR.
• TAİ CHİ'NİN RA'LI KİŞİLERDE AYAK BİLEĞİ HAREKET AÇIKLIĞINI İYİLEŞTİRDİĞİ
GÖSTERİLMİŞTİR, ANCAK RANDOMİZE ÇALIŞMALAR SINIRLIDIR.

29
TEDAVİNİN SÜRESİ

• REMİSYON
• TEDAVİNİN YOĞUNLUĞUNA BAĞLI % 10-50
• REMİSYON,
• ERKEKLERDE,
• SİGARA İÇMEYENLERDE,
• 40 YAŞIN ALTINDAKİ KİŞİLERDE VE
• GEÇ BAŞLANGIÇLI HASTALARDA (65 YAŞ ÜSTÜ HASTALAR)
• HASTALIK REMİSYONA GİRDİKTEN SONRA, İLAÇ DOZAJLARI DİKKATLİ BİR ŞEKİLDE
GEREKLİ OLAN MİNİMUM MİKTARA DÜŞÜRÜLMELİDİR.
30
 TAKİP

• İLAÇ YAN ETKİSİ

• İMMUN SİSTEMİ BASKILAYAN İLAÇLAR KULLANILDIĞINDAN HER TÜRLÜ
ENFEKSİYON OLASILIĞI AÇISINDAN DİKKATLİ OLUNMALI
• AKTİVASYONLARIN SIK OLMASI VEYA ZOR BASKILANABİLMESİ
DURUMUNDA TEDAVİ DEĞİŞİKLİĞİ AÇISINDAN YÖNLENDİRİLMELİ

31
KAYNAKLAR

• YILMAZ S. TEMEL AİLE HEKİMLİĞİ. 1ST ED. EDİTED BY ÜMİT AYDOĞAN, BAYRAM KOÇ. ANKARA: GÜNEŞ TIP
KİTABEVİ; 2016. P: 740-742
• DİAGNOSİS AND MANAGEMENT OF RHEUMATOİD ARTHRİTİS , AMY M. WASSERMAN, MD, BOSTON UNİVERSİTY
SCHOOL OF MEDİCİNE, BOSTON, MASSACHUSETTS, AMERİCAN FAMİLY PHYSİCİAN, VOLUME 84, NUMBER 11,
DECEMBER 1, 2011
• GÜNGÖR A. TEMEL AİLE HEKİMLİĞİ. 1ST ED. EDİTED BY ÜMİT AYDOĞAN, BAYRAM KOÇ. ANKARA: GÜNEŞ TIP
KİTABEVİ; 2016. P: 127-128
• SALTIK, İ. L. (2007). AKUT ROMATİZMAL ATEŞ. THE JOURNAL OF CURRENT PEDİATRİCS. GÜNCEL PEDİATRİ, 5(1).
• EROĞLU, A. G. (2016). AKUT ROMATİZMAL ATEŞ TANISINDA GÜNCELLEME: 2015 JONES ÖLÇÜTLERİ. TURKİSH
PEDİATRİCS ARCHİVE/TURK PEDİATRİ ARSİVİ, 51(1).
• HTTPS://WWW.UPTODATE.COM/CONTENTS/ACUTE-RHEUMATİC-FEVER-CLİNİCAL-MANİFESTATİONS-AND-
DİAGNOSİS?SOURCE=SEE_LİNK

32
TEŞEKKÜRLER

33