Romatizma

09/15/2021 1
 Romatizma Nedir?

• Romatizma kelimesi, Yunanca “rheuma” kökünden
gelir. Bu kelime herhangi bir vücut sıvısının akışını,
kanın yürümesini ifade eder.
• Romatizma, kemikleri, eklemleri, eklem çevresi
dokuları, hatta sinir köklerini etkileyen bütün
hastalıkları adlandırmak için kullanılır. Bir başka
deyişle, kaslarda, yumuşak dokularda ve özellikle
eklemlerde kendini gösteren ağrılı hastalıkların genel
adıdır.
2
 Başlıca
Romatizmal Hastalıklar:
• Romatoid artrit
• Osteoartrit
• Ankilozan spondilit
• Osteoporoz
• Non-artriküler Romatizmal hastalıklar:
• Fibromiyalji
• Miyofasial Ağrı Sendromu
• Lateral epikondilit
• Medial Epikondilit
• Karpal tünel sendromu
• Tendinitler
• Adhesiv Kapsülitler
• Bursit
 Romatizmal Hastalıklardaki Başlıca Şikayetler:

• Ağrı
• Hareket Kısıtlılığı
• Deformiteler
• Enflamasyon
• Fonksiyonel Yetersizlikler

Şu anda dünyada hastanelere başvuran her 8 hastadan biri

romatizmal şikayetler ile başvurmaktadır.
4
 Ağrı

• Ağrı, en sık görülen semptomdur. Birçok faktörden

etkilenebilme, bireyden bireye farklılık
gösterebilme, eklemin kendisi yanında komşu
kemikler, tendonlar, ligamentler, bursalar ve diğer
yumuşak dokulardan da kaynaklanabilir.

5
 Ağrı

Ağrının değerlendirilmesinde;
• başlangıç süresi
• Karakteri
• Şiddeti
• Sıklığı
• Yayılımı
• eforla veya istirahatle ilişkisi araştırılmalıdır.
6
 Ağrı
Tüm vücutta mevcut özgül alıcıları, yani ağrı ve acı alıcılarını
uyarmanın bir sonucudur.
Bu uyarımın iki kaynağı olabilir:
• Ağrı alıcılarının gerilmesi, uzaması veya sıkışmasıyla meydana
gelen mekanik uyarı ve iltihap aracıları yoluyla, bir iltihap
esnasında ortaya çıkan kimyasal uyarı.
• Belirli sürelerle tekrarlanan, hareket edince artan ve dinlenince
yatışan mekanik ağrılarla (artroz ağrıları), iltihabın ilerlemesine
bağlı olarak gece şiddetlenen, sabahları da bir kasılmayla
birlikte hissedilen (iltihabî ağrıları) birbirinden ayırmak gerekir.
7
 Enflamasyon
• Enflamasyon, inflamasyon, yangı veya iltihaplanma, canlı dokunun her türlü
canlı, cansız yabancı etkene veya içsel/dışsal doku hasarına verdiği sellüler
(hücresel), humoral (sıvısal) ve vasküler (damarsal) bir seri vital yanıttır.
• Yangı normalde patolojik bir durum olmasına karşın, yangısal reaksiyon
fizyolojik olarak vücudun gösterdiği bir tepkidir. Halk arasında iltihap tabiri
yangı için kullanılmasına rağmen sık sık apseler için de iltihap denmesinden
dolayı yangı terimini kullanmak daha yerinde olacaktır. Hücre dejenerasyonu
 ile birlikte yangı konusu, hastalıkların patolojik temelini oluşturmaktadır.
• İltihap ya da tıp dilindeki adıyla enflamasyon canlı dokuya zarar veren çok
sayıdaki etkenin neden olduğu bir sonuçtur. İltihap üç farklı düzeyde
olabilir: Hücresel iltihap, sıvısal iltihap, damarsal iltihap.

8
 Enflamasyon
İltihap bir çok farklı hastalığın seyri esnasında ortaya çıkabildiği için salt iltihap
üzerinden bir hastalığa hükmetmek mümkün değildir. Ağrı eşliğinde meydana gelen
bir kızarıklık ya da şişlik durumu olan iltihabın aslında beş farklı semptomu vardır.
Bu beş farklı semptom şu şekildedir:
• Kızarıklık
• Isı artışı
• Şişkinlik
• Ağrı
• İşlev bozukluğu
Bu beş semptom eğer mevcutsa o zaman söz konusu bozukluğun bir iltihap olduğu
kesinleşir.

9
Enflamasyon

10
 Romatizma ve Enflamasyon
Enflamatuar Non-Enflamatuar
Eklem Ağrısı istirahatte Hareketle artar
Lokal Isı Artışı var nadir
Hareket Kısıtlılığı Genellikle her yönde Bir veya iki yönde
Sabah Katılığı 30 dk’dan çok Kısa süreli
Sistematik Semptomlar yaygın yok
ESH-Sedimentasyon artmış normal
(Alyuvar Çökme Hızı),
CRP(C-Reaktif Protein)*
Sinovyal Sıvı Hücre Sayısı ≥ 2000 < 2000
11
 Romatizma ve Zaman

Anamnez alınırken romatizmal şikayetlerin ne kadar

zamandır sürdüğü ve devamlılığı çok önemlidir. 6
haftadan fazla zamandır ayni şiddette veya artan bir
şiddet ile devam eden hasta yakınmaları var ise
kronik, 6 haftadan daha az süredir yakınmalar
devam ediyorsa akut faz tanısı konabilir. Bu tanı
tedavinin protokolü açısından büyük önem
taşımaktadır.

12
 Romatizmal Hastalıkların
İsimlendirilmesi:
• Enflamatuar (iltihabi) içeriği olan romatizmal problemlerde hastalığın sonuna –it gelmektedir.
Ör. Artrit, Osteoartrit, Romatoit

• Tutulum gösteren bölge sayısına göre romatizmal hastalıklar isimlendirilmektedir.

Monoartrit: tek bölge/ eklem tutulumu
Oligoartrit: en az iki en fazla dört artrit
Poliartrit: Çok sayıda eklemi aynı anda tutan

• Tutulumun gelişim şekline göre;

Additif (eklenen tarzda)
Gezici
Intermittant (aralıklı)

13
 Romatolojik Hastalara
Yaklaşım
Romatizmal hastalıklar ne tip olursa olsun ilk
yakınmalar ortaya çıktığı andan itibaren tanıyı
koyup tedaviye başlamak gerekir. Tedaviye geç
başlanan vakalarda şekil bozuklukları ve hareket
bozuklukları gelişir bu durum tedaviyi güçleştirir.
Hastalıkların akut döneminde ilaç tedavileri planlanır.
Ağrı, şişlik gibi akur belirtiler kontrol altına
alındıktan sonra Fizyoterapi ve Rehabilitasyona
başlanır.
14
Romatizmal Hastalıklarda
Rehabilitasyon
DOKTOR

ORTEZ-PROTEZ
FİZYOTERAPİST
UZMANI

AİLE ROMATOLOG

HASTA

ERGOTERAPİST PSİKİYATRİST

HEMŞİRE ORTOPEDİST

15
 Romatolojik Hastalarda
Fizyoterapinin Önemi;
• Ağrı ve hareket kısıtlılığını gidermek
• Eklem hareketlerini geliştirmek
• Kasları güçlendirmek
• Genel durumu iyileştirmek
• Yaşam kalitesini arttırmak
16
 Romatolojik Hastalarda
Rehabilitasyonun Önemi;
• Hastanın bilgilendirilmesi
• Egzersiz
• Ortez ve yardımcı cihaz uygulamaları

17
 Hasta Eğitimi:
Romatizmal hastalıkların çoğu kronik olmaları nedeniyle, hastaların bu hastalıkla yaşamayı
öğrenmesi gerekir.
Hasta eğitimi;
• hastanın mevcut hastalığı
• hastalık aktivitesi
• tedavi yöntemleri
• ağrı kontrolü
• hastalığın gidişatı
• eklemleri koruma yöntemleri gibi konularda bilgilendirilmesidir.

1809/15/2021Eğitim verilen hastalarda ağrının, hastalığa ait problemlerin ve depresyonun

azaldığı tesbit edilmiştir.

18