Güncel Kılavuzlar

Eşliğinde

FİBROMİYALJİ
Tanı ve Tedavisi
Dr. Mediha Çavuşoğlu
Bursa Yüksek İhtisas EAH
 Fibromiyalji Sendromu nedir?
• Yaygın vücut ağrısı, yorgunluk, uyku
bozukluğu, bilişsel bozukluk ve anksiyete ile
seyreden etyolojisi bilinmeyen kronik bir ağrı
sendromu

• Fibro (fibröz doku/bağ dokusu) + myo (kas) +

algia (ağrı)
 Epidemiyoloji
• Osteoartritten sonra en sık görülen
romatizmal hastalık
• Genel popülasyonda prevelansı %2
– %0.2-%6.6 (şehirlerde %11.4)
• Kadınlarda 6-9 kat daha sık
• Genellikle orta yaş kadınlarda
• Çocuk, ergen ve yaşlılarda da görülebilmekte
 Etyoloji
• Genetik
– Serotonin ve/veya katekolamin metabolizmasıyla ilgili
genler
• Nörolojik
– Fonksiyonel MRI, aynı şiddette uyaranla FMS
hastalarında kontrollere göre ağrıyı işleyen beyin
bölgelerinde daha fazla nöronal aktiviteyi göstermiş
• Psikolojik
• Uyku ile ilgili faktörler
• İmmünolojik
 Risk faktörleri
• Ailede FMS öyküsü (8.5 kat risk artışı)
• Kadın cinsiyet
• Omurgaya yönelik travma öyküsü
• Geçirilmiş enfeksiyonlar
• Çocukluk döneminde fiziksel veya psikolojik
şiddet, istismar, boşanma, terk edilme, savaş
• İşle ilgili sorunlar
• Mükemmeliyetçi kişilik yapısı
 Fizyopatoloji
• Hiperaljezi
– Hafif ağrı oluşturması beklenen uyaranlara artmış ağrılı
yanıt
• Allodini
– Normalde ağrıya neden olmayan uyaranın ağrıya neden
olması
• Santral sensitizasyon
– SSS’deki ağrıya duyarlı nöronların normal veya eşik
değerin altındaki uyarılara karşı artmış duyarlılığı
• Periferik sinir sistemi > küçük lif polinöropatisi
 Santral Sensitizasyon Sendromları
• Kronik yorgunluk sendromu
• Fonksiyonel dispepsi
• İnterstisyel sistit
• İrritabl barsak sendromu
• Temporomandibuler eklem disfonksiyonu
• Miyofasiyal ağrı
• Posttravmatik stres bozukluğu
• Huzursuz bacak sendromu
 Semptomlar
• Ağrı
– yaygın / gezici / yanma şeklinde
• Subjektif şişlik hissi
• Yorgunluk
• Dinlendirmeyen uyku / uykuya
dalmada güçlük
• Huzursuz bacak sendromu
• Paresteziler
• Fibrofog: konstrasyon güçlüğü ve
hafıza kaybıyla seyreden kognitif
bozulma
• Depresyon / anksiyete
• Migren / gerilim tipi baş ağrısı
 Tanı
• Semptom ve fizik muayeneye dayalı, objektif bir test yok
• Fibromiyalji tanısı,
– en az 3 aydır yaygın vücut ağrısı bulunan ve
– yorgunluk, uyku bozukluğu, kognitif değişiklikler, duygudurum
bozukluğu gibi semptomları da olabilen kişilerde,
– bu semptomları tam olarak açıklayacak başka bir hastalığın
bulunamadığı durumlarda konulmalıdır (Güçlü öneri)
• Tam fiziksel muayene yapılmalıdır.
– Hassas nokta muayenesi, hastalık için tanı koydurucu
olmadığını bilmek kaydıyla yapılabilir (Güçlü öneri)
 Tanı - Laboratuvar:
• Önerilen tetkikler:
– Tam kan sayımı
– Sedimentasyon
– CRP
– TSH
– Kreatin kinaz

• Diğer testlerin sadece belirtiler başka bir klinik

durumu işaret ettiğinde gerçekleştirilmesi önerilir
(Orta güçte öneri)
 1990 ACR sınıflandırma kriterleri
• En az 3 aydır olan yaygın ağrı

• 18 tetik noktanın 11’inde palpasyonla ağrı

oluşması

• Duyarlılık %88, özgüllük %81

 2016 ACR tanı kriterleri

Yaygın ağrı:
5 bölgeden
4’ünde ağrı
olmasıdır

Toplam skor 19
Ayırıcı tanı
Ayırıcı tanı
Ayırıcı tanı
Hasta eğitimi >>>
Fibromiyalji Sendromu Hasta Kitapçığı
 Egzersiz
• Stresin azaltılması, kas gücü ve dayanıklılığın
korunması, artırılması ve uygun postürün
sağlanması amaçlanır
– Kondisyon düşüklüğü kasların mikrotravmalardan
etkilenme riskini artırarak ağrı ve yorgunluğa neden
olmakta
• Serum beta-endorfin düzeylerini artırarak
analjezik etki sağlayabilir
• Hipotalamus-hipofiz ve surrenal (HPA)
ekseninde fonksiyon bozukluğunda düzelme
 Egzersiz
• Aerobik egzersizler
– Yürüyüş, yüzme, bisiklet
• Germe egzersizleri
• Güçlendirme
egzersizleri
– Ağırlık, lastik bant
• Su içi egzersizler
• Pilates, yoga
 Egzersiz
• Hastanın egzersiz kapasitesinin altında
başlanarak kademeli artırılmalı ve hastanın
tolerans durumuna göre düzenlemeler
yapılmalı
• Ağrıda ve semptomlarda artış olduğunda
egzersiz yoğunluğu azaltılmalı, 2 hafta süreyle
yakınmalarda artış olmaksızın yapılabilir hale
geldikten sonra %10’luk artışlar yapılmalı
Tedavi önerileri:
Farmakolojik tedavi
Tedavi önerileri:
Teşekkürler...