CÔNG NGHỆ CHIẾU SÁNG RẮN

PGS.TS NGUYỄN NGỌC TRUNG

TS. TRẦN THIÊN ĐỨC
Bộ môn Quang học và Quang điện tử

Trungnn.leti1986@gmail.com
 GIỚI THIỆU CHUNG VỀ LED

 LED là gì? Light

Emitting
Diode
Lịch sử phát triển…
Ngày nay:
• Diode phát sáng đầu
1907 tiền được phát hiện bởi
H.J.Round

• Nhà khoa học Nga

Oleg Vladimirovich
1920 Losev đã tạo ra chiếc
đèn LED đầu tiên

• LED phổ nhìn thấy

được đầu tên (màu
1962 đỏ) được Nick
Holonyak chế tạo
thành công
multi-quantum well 
QUY TRÌNH SẢN XUẤT LED
 SƠ LƯỢC VỀ CHẤT BÁN DẪN

 Chất bán dẫn là những nguyên tố có 4

điện tử ở lớp hóa trị. Ví dụ: Si, Ge…

 Chất bán dẫn pha tạp để tăng độ dẫn điện,

gồm 2 loại: bán dẫn loại n (pha nguyên tố
nhóm V), bán dẫn loại p( pha nguyên tố
nhóm III).
 SƠ LƯỢC VỀ CHẤT BÁN DẪN
 Chuyển tiếp p-n:
 CẤU TẠO VÀ NGUYÊN LÝ HOẠT ĐỘNG CỦA ĐÈN LED

 Cấu tạo LED:

CẤU TẠO VÀ NGUYÊN LÝ HOẠT ĐỘNG CỦA ĐÈN LED

 Nguyên lý hoạt động: dựa trên hiện tượng điện huỳnh

quang, phát sáng khi diode phân cực thuận.
E(ngoài) E(kt)
 TIÊU CHUẦN VẬT LIỆU CHẾ TẠO LED

 Tiêu chuẩn thứ nhất: để chế tạo LED cũng nh­ư laser
cần dùng các bán dẫn vùng cấm thẳng, mà tuyệt đại đa
số là bán dẫn hợp chất AIIIBV.

 Tiêu chuẩn thứ hai: bề rộng vùng cấm của vật liệu phải
phù hợp với bư­ớc sóng ánh sáng mà ta mong muốn

 Tiêu chuẩn thứ ba: phải có sự phù hợp về cấu trúc và

hằng số mạng.
TIÊU CHUẦN VẬT LIỆU CHẾ TẠO LED

C Ge Si -SiC AlP GaN AlAs GaP

5,44 0,66 1,12 2,996 3,43 3,3 2,4 2,26

InN AlSb GaAs InP GaSb InAs InSb
 
2,0 1,58 1,42 1,35 0,72 0,36 0,18
CdS ZnSe HgS CdS ZnTe HgSe CdTe
 
2,4 2,6 2 1,7 2,1 0,6 1,5

1 số bán dẫn có độ dài cùng cấm cố định

• Các LED với mục đích hiển thị phải có ánh sáng bức xạ với bước
sóng từ 0,7m 0,45m.
• Các bán dẫn: ZnSe (2,6 eV), ZnS (3,7 eV), SiC (2,996), GaN (3,3) có
vùng cấm rộng, dùng để phát ra ánh sáng xanh ( Green và Blue ) B
 MÀU SẮC VÀ VẬT LIỆU
Màu Bước sóng(nm) Điện áp (V) Vật liệu bán dẫn

Hồng ngoại λ > 760 ΔV < 1.9 (GaAs); (AlGaAs)

Đỏ 610 < λ < 760 1.63 < ΔV < 2.03 (AlGaAs); (GaAsP); (AlGaInP); (GaP)

Cam 590 < λ < 610 2.03 < ΔV < 2.10 (GaAsP); (AlGaInP); (GaP)

Vàng 570 < λ < 590 2.10 < ΔV < 2.18 (GaAsP); (AlGaInP); (GaP)

(InGaN); (GaN); (GaP); (AlGaInP);

Xanh lá cây 500 < λ < 570 2.18 < ΔV < 4.0
(AlGaP)

Xạm da trời 450 < λ < 500 2.48 < ΔV < 3.7 (ZnSe); (InGaN); (SiC);(Si)

Tím 400 < λ < 450 2.76 < ΔV < 4.0 (InGaN)

diamon(C); (AlN); (AlGaN); (AlGaInN)

Tử ngoại λ < 400 3.1 < ΔV < 4.4
— (down to 210 nm)

Trắng Broad spectrum ΔV = 3.5 Blue/UV diode with yellow phosphor  

 TÁI TỔ HỢP KHÔNG BỨC XẠ

 Trong bất cứ vật liệu bán dẫn nào cũng xảy ra trường hợp điện tử và lỗ
trống tái hợp mà không phát xạ ánh sáng. Các cơ chế tái hợp không phát
xạ này gồm tái hợp tại những điểm khiếm khuyết của vật liệu, tái hợp bề
mặt và tái hợp Auger. Tái tổ hợp không phát xạ không có lợi, cần phải hạn
chế.

 Ảnh hưởng này được định lượng thông qua hệ số lượng tử nội:
𝜂 int=

Trong đó 𝑅rr là tốc độ tái hợp có phát xạ và 𝑅nr là tốc độ tái hợp không phát
xạ. Đối với bán dẫn có vùng cấm thẳng 𝑅rr và 𝑅nr là ngang nhau, còn với bán
dẫn có vùng cấm xiên, Rrr chỉ bằng một phần nhỏ của Rnr. Do đó phải chọn vật
liệu chế tạo có vùng cấm thẳng để nâng cao hiệu suất phát quang của đèn
LED.
 CẤU TRÚC DỊ CHẤT CỦA LED
Cấu trúc LED dị thể làm tăng hiệu suất phát quang bằng cách giam hãm các hạt mang và ánh sáng
 CẤU TRÚC DỊ CHẤT CỦA LED

Sơ đồ mô tả nguyên
Lý hoạt động của cấu
Trúc LED dị thể kép.
 CẤU TRÚC DỊ CHẤT CỦA LED
Hai cấu trúc cơ bản của LED dị thể kép được sử dụng phổ biến là
LED phát xạ bề mặt( Surface LED) và LED phát xạ cạnh ( Edge LED).

SLED:

- Ánh sáng phát ra ở phía mặt của LED

- Hiệu suất cao
- Hiệu suất thấp hơn ELED.
 CẤU TRÚC DỊ CHẤT CỦA LED

ELED:

- Có ánh sáng phát ra ở phía cạnh của LED.

- Hiệu suất cao.
- Có vùng phát sáng hẹp
- Góc phát sáng nhỏ.
 LED TRẮNG

Để sản xuất LED trắng có 2 phương pháp chính:

Phương pháp
biến đổi bước
sóng: LED màu
xanh dương đặt Phương pháp
trong 1 hệ có phối màu: tổ
chứa photpho hợp các LED đỏ,
chuyển đổi màu. xanh dương,
Chuyển đổi 1 xanh lá cây theo
phần ánh sáng 1 tỉ lệ nhất định
xanh dương để tạo màu trắng
thành màu đỏ và
xanh lá cây =>
màu trắng.
ƯU NHƯỢC ĐIỂM CỦA CÔNG NGHỆ LED
Thân
thiện với
môi
75% trường Tuổi thọ
off… cao
energy >50000h

Ưu
Có thể phát
điểm Nhiệt độ
làm việc
ra ánh sáng thấp (> NĐ
có màu sắc môi trường
theo ý muốn 5-8 độ)
Giá thành Chất lượng
cao trên thị
trường
không đều

Nhược điểm
 ỨNG DỤNG CỦA LED – CÔNG NGHỆ MÀN HÌNH LED

1 số ứng dụng của LED:

Trẻ hóa da nhờ đèn LED

Cầu Thuận Phước - Đà Nẵng lung

linh huyền ảo với những dãy đèn
LED lấp lánh đủ màu sắc

Trong nông nghiệp

 ỨNG DỤNG CỦA LED

 Làm như bộ phận hiển thị trong các thiết bị điện, điện tử, đèn 
quảng cáo, trang trí, đèn giao thông.

 Các LED phát ra tia hồng ngoại được dùng trong các thiết bị
 điều khiển từ xa cho đồ điện tử dân dụng.

 trang trí nội thất hiện đại và cổ điển, trang trí ngoại thất, tiểu
cảnh, sân vườn,...

 Ứng dụng trong nông nghiệp, ngư nghiệp, y tế và cả thời trang…

 Ứng dụng trong thiết bị nghe nhìn: TV LED

 CÔNG NGHỆ MÀN HÌNH LED (TV LED)

Giới thiệu cung về TV LED:

TV LED là
TV LCD
Chiếu sáng
bằng
Đèn LED
phía sau!
 CÔNG NGHỆ MÀN HÌNH LED (TV LED)
Cách bố trí đèn LED:

Gắn trực tiếp Gắn xung quanh

Gắn phía sau màn hình Gắn ở bên sườn màn hình

Có thể điều chỉnh tăng tương phản Cho phép tạo ra những màn hình
bằng cách tắt bớt 1 số đèn LED  mỏng tới khó tin, nhưng mất khả
tăng khả năng thể hiện màu đen năng tắt đèn để nâng độ tương
phản chất lượng hình ảnh kém hơn
 CÔNG NGHỆ MÀN HÌNH LED (TV LED)
Cách bố trí đèn LED:

Gắn trực tiếp Gắn xung quanh

 CÔNG NGHỆ MÀN HÌNH LED (TV LED)
Hệ màu trong TV LED

LED RGB: là bộ
LED trắng:
LED mang ba
nguồn sáng
màu cơ bản đỏ,
xanh, đặt trọng
lục lam.
hệ chứa photpho
chuyển đổi
màu ánh sáng
trắng
CÔNG NGHỆ MÀN HÌNH LED (TV LED)

Các lớp cấu tạo của LCD

CÔNG NGHỆ MÀN HÌNH LED (TV LED)

(Kính lọc sắc)

 CÔNG NGHỆ MÀN HÌNH LED (TV LED)

Nguyên lý hoạt động

ƯU NHƯỢC ĐIỂM CỦA TV LED

Chất lượng hình ảnh

đẹp gần như màn hình
plasma, độ chính xác
và sắc nét của hình
ảnh cao

Ưu điểm
Dùng đèn nền LED
chiếu sáng có hiệu
suất cao mà lại tiết
kiêm năng lượng, tuổi
thọ cao, thân thiện với
môi trường
ƯU NHƯỢC ĐIỂM CỦA TV LED

Cũng giống nhứ TV

LCD, TV LED cũng
có góc nhìn nhỏ (30
độ)

Nhược Đối với TV LED đèn

điểm nền chiếu cạnh, ánh
sáng phân bố không
đều, ảnh hưởng tới
chất lượng hình ảnh

Giá thành
còn cao
 SO SÁNH TV LED VÀ LCD

Tiêu chí TV LED TV LCD

• Độ tương
phản
• Chất lượng
hình ảnh
• Độ chính xác
màu
(30°) (30°)
• Góc nhìn

• Tiêu thụ năng 40%

lượng