Pagpapahalag a7 Mariz S. Blaza Guro sa ESP Balik aral! Check pag nagpapakita ng paggalang sa dignidad ng isang tao. At ekis kung hindi.
1. Pantay na pakikitungo sa tao.
2. Pinagmamalaki nag pagiging Pilipino. 3.Pagwawalang bahala sa kapakanan ng iba. 4.Pag sang ayin sa kamag anak kahit mali ang nagawa. 5.Pagtulong ng walang kapalit. Buuin ang 1.TUBIRD sumusunod BIRTUD 2.AAPPPHAGALA PAGPAPAHALAGA Buuin ang 3. ITABH sumusunod HABIT 4.LWATKEELETNI INTELEKTWAL Buuin ang 5. RLMAO sumusunod MORAL Ang kaugnayan ng pagpapahalaga at birtud Ang Birtud o Virtue ay galing sa salitang Latin na virtus (vir) na nangangahulugang “pagiging tao”, pagiging matatag at pagiging malakas.
Ang habit o gawi ay mula sa salitang Latin na habere
na nangangahulugang to have o magkaroon o magtaglay. Dalawang Uri ng Birtud 01 Intelekwal na Birtud 02 Moral na Birtud 01 Intelekwal na Birtud Ang mga intelektwal na birtud ay may kinalaman sa isip ng tao. Ito ay tinatawag na gawi ng kaalaman (habit of knowledge). Uri ng Intelekwal na Birtud A. Pag-unawa o understanding Ang pag-unawa ang pinakapangunahin sa lahat ng birtud na nakapagpapaunlad ng isip. Uri ng Intelekwal na Birtud B Agham (Science) Ito ay sistematikong kalipunan ng mga tiyak at tunay na kaalaman na bunga ng pagsasaliksik at pagpapatunay. Sa pamamagitan nito ay na kakatuklas ang tao ng bagay na makakabuti sa kanya. Uri ng Intelekwal na Birtud CKarunungan (Wisdom) Ito ang nagtutulak sa tao upang maunawaan ang bunga o kalalabasan (consequence) ng lahat ng pananalita at kilos bago ito sabihin at isagawa. Uri ng Intelekwal na Birtud D Maingat na Paghuhusga (Prudence) Ang maingat na paghuhusga ang nagbibigay-liwanag at gumagabay sa lahat ng ating mabuting asal o ugali. Uri ng Intelekwal na Birtud E Sining (Art) Ang sining ang nagtuturo sa atin upang lumikha sa tamang pamamaraan., at paglikha, ito ay bunga ng katuwiran. Ito rin ay maaaring gamitin sa paglikha ng mga bagay na may kapakinabangan. Nakakagawa ang tao ng mga iba’t-ibang paraan upang isakatuparan ang kanyang iniisip na maaring sa paraan ng pagkanta, pagpinta atbp. 02 Moral na Birtud Ang mga moral na birtud ay may kinalaman sa pag- uugali ng tao. Ito ay ang mga gawi na nagpapabuti sa tao. Ang lahat ng mga moral na birtud ay may kaugnayan sa kilos-loob. Apat na Uri ng Moral na Birtud Katarungan (Justice) Ang katarungan ay isang birtud na gumagamit ng kilos-loob upang ibigay sa tao ang nararapat lamang para sa kanya, sinuman o anuman ang kaniyang katayuan sa lipunan. Pagtitimpi (Temperance or Moderation) Ang pangunahing kailangan ay moderasyon. Nakikilala ng isang taong nagtataglay ng pagtitimpi ang bagay na makatuwiran at ang bagay na maituturing na luho lamang. Katatagan (Fortitude) Ito ay ang birtud na nagpapatatag at nagpapatibay sa tao na harapin ang anumang pagsubok o panganib. Ginagamit ito ng tao bilang sandata sa pagharap sa pagsubok o panganib sa buhay. Maingat na Paghuhusga (Prudence) Ito ang tinuturing na ina ng mga birtud sapagkat ang pagsasabuhay ng ibang mga birtud ay dumadaan sa maingat na paghuhusga. Ang birtud na ito ay parehong intelektuwal at moral na birtud. Gawain sa Pagkatuto Bilang 1. Sa bond paper, gumuhit ng VIRTUE WHEEL. Ilagay sa loob ng bawat piraso ang iyong mga katangiang taglay. Pagkatapos ay isulat kung paano mo ito isinasabuhay. Kahulugan at Uri ng Pagpapahalaga Ang pagpapahalaga o (values) ay nagmula sa salitang Latin na valore na nangangahulugang pagiging malakas o matatag at pagiging makabuluhan o pagkakaroon ng saysay o kabuluhan.
Ang pagpapahalaga ay mga prinsipyo o pamantayan ng
pag uugali ng isang tao kung ano ang mahalaga para sa kanya. Mga Uri ng Pagpapahalaga 1. Ganap na Papapahalagang Moral (Absolute Moral Values). Ito ay nagmumula sa labas ng tao. Ito ay ang mga mithiin na tumatagal at nananatili. 2. Mga Uri ng Pagpapahalaga Pagpapahalagang Kultural na Panggawi (Cultural Behavioral Values) Ito ay mga pagpapahalagang nagmula sa loob ng tao. Ito ay maaaring pansariling pananaw ng tao o kolektibong paniniwala ng isang pangkat kultural. Ang layunin nito ay makamit ang mga dagliang pansarili o pampangkat na tunguhin (immediate goals). Kasama rito ang pansariling pananaw, opinyon, ugali at damdamin. Kaugnayan ng Pagpapahalaga at Birtud Ang pagpapahalaga ang nagbibigay ng kabuluhan o kalidad sa buhay ng tao. Ang pagpapahalaga ay ang kapangyarihan na umuudyok sa tao at ang kailangan ng tao upang mabuhay.
Ang birtud ay ang mabuting kilos na ginagawa ng tao upang
isakatuparan ang pinahahalagahan. Ito ang moral na gawi na nagbubunga sa pagkamit at pagpapanatili ng pagpapahalaga. 1. Ito ay bunga ng paulit-ulit na pagsasagawa ng a. Birtud isang kilos b. Pagpapahalaga 2. May kinalaman ito sa pag-uugali ng tao, mga c. Katangian ng pagpapahalaga gawi na nagpapabuti sa tao. d. Habit o Gawi 3. may kinalaman sa sa isip ng tao na tinatawag e. Intelekwal na birtud ding gawi ng kaalaman f. Moral na Birtud 4. Nangangahulugan ng pagiging tao, pagiging g. Ganap na Pagpapahalagang Moral (Absolute Moral Values) matatag at pagiging malakas . h. Pagpapahalagang Kultural na Panggawi 5. Ito ang obheto ng ating intensyonal na (cultural behaviors) damdamin i. Pagpapasya 6. Nagbibigay ito ng kabuluhan o kalidad sa buhay ng tao 7. Ito ang pangkalahatang katotohanan (universal truth) na tinatanggap ng tao bilang mabuti at mahalaga. 8. Ito ay maaring pansariling pananaw ng tao o kolektibong paniniwala ng isang pangkat kultural. 9. immutable o objective 10. nagbibigay direksyon sa buhay ng tao Gawain Sa bond paper, gumawa ng isang wall post na naglalaman ng iyong advice o payo sa iyong mga kaibigan o kapwa kabataan para mapaunlad ang kanilang pagkatao bilang isang nagdadalaga at nagbibinata. A. Panuto: Basahing Mabuti ang mga tanong o pangungusap sa bawat bilang. Isulat ang titik ng pinakaangkop na sagot. 1. Ang ___________ ay bunga ng paulit-ulit na pagsasagawa ng isang kilos. a. habit o gawi b. birtud c. pagpapahalaga d. pagpapakatao 2.Ang mga sumusunod ay mga paglalarawan sa birtud maliban sa isa. a. Ang birtud ay laging nakaugnay sa pagiisipat kilosng tao. b. Ang salitang birtud ay galing sa salitang Latin na virtus o vir c. Ang birtud ay natural lamang na taglay ng lahat ng nilikha ng Diyos d. Ang birtud ay nararapat lamang para sa tao 3. Ito ay obheto ng ating intensyonal na damdamin. a.Pagpapahalaga b.Birtud c.Gawi o Habit d.Pagpapakatao 4. Ang mga sumusunod ay katangian ng pagpapahalaga maliban sa isa: a. Immutable at objective-hindi nagbabago ang mga pagpapahalaga. b. Sumasaibayo(transcends) sa isa o maraming indibidwal c. Nagbibigay ng direksyon sa buhay ng tao d. Ganap na Pagpapahalagang Moral (Absolute Moral Values) 5. Sa paanong paraan nagkaugnay ang pagpapahalaga at birtud? a. Ang birtud, ay ang mabuting kilos na ginagawa ng tao upang isakatuparan ang pinahahalagahan b. Magkauganay ang pagpapahalaga at birtud dahil pareho lamang Mabuti ang ginagawa sa tao c. Nagiging mahalaga ang bagay depende sa birtud na nagamit d. Nagiging mahalaga ang buhay dahil sa birtud B. Panuto: Isulat ang titik T kung ang pahayag ay tama at M kung ang pahayag ay di wasto.
6. Ang birtud ay taglay na ng tao sa
kanyang kapanganakan. 7. Ang birtud ay hindi lamang kinagawiang kilos kundi kilos na pinagpasyahang gawin ayon sa tamang katwiran. 8.Sinasabi ni Scheler na ang pagpapahalaga ang nagbibigay ng kabuluhan o kalidad sa buhay ng tao. 9.Kung ang pagpapahalaga ang layunin o tunguhin ng tao, ang kalayaan ang daan upang makamit ito. 10.Ang Intelektwal na Birtud ay may kinalaman sa pag-uugali ng tao, mga gawi na nagpapabuti sa tao.