BIRTUD AT PAGPAPAHALAGA Kahulugan at Uri ng Pagpapahalaga
Ang pagpapahalaga o (values) ay nagmula sa salitang Birtud (Virtue) Latin na “valore” na nangangahulugang pagiging Ang virtue ay galing sa salitang “virtus” (vir) o malakas o matatag at pagiging makabuluhan o “pagiging matatag at pagiging malakas. pagkakaroon ng saysay o kabuluhan. Ang tao ay may mag katulad na isip ngunit hindi tayo Ayon naman sa mga Sikolohista, ang pagpapahalaga magkakatulad ng kaalaman. ay anumang bagay na kaibig-ibig, kaakit-akit, kapuri- Mayroon tayong magkakatulad na kilos-loob ngunit puri, kahanga-hanga at nagbibigay ng inspirasyon at magkakaibang taglay na virtue. Ang Virtue ay laging kasiya-siya sa pakiramdam. nakaugnay sa pag-iisip at pagkilos ng tao.” Ayon sa tradisyon, ang halaga ay tumutukoy sa Dalawang Uri ng Birtud saligan o batay ang kilos o gawa at sa ubod ng 1. Intelektuwal na Birtud paniniwala. Ayon kay Max Scheler (DyM.1994), ang Ang intelektuwal na birtud ay may kinalaman sa pagpapahalaga ay Obhetong ating intensyonal na isip ng tao, “gawing kaalaman (habit of damdamin. knowledge)”. Mga katangian ng pagpapahalaga: Mga Uri ng Intelektuwal naBirtud a) Immutable at objective 1. Pag-unawa(Understanding) b) Sumasaibayo (transcends) Ang pag-unawaang pinakapangunahin sa lahat ng c) Nagbibigay ng direksyon sa buhay ng tao. birtud na nakapagpapaunlad ng isip. d) Lumilikha ng kung anong nararapat (ought-to-be) at Ito ay nasa buod (essence) ng lahat ng ating pag- kung ano ang dapat gawin (ought-to-do). iisip. Mga uring Pagpapahalaga 2. Agham(Science) Ganap na pagpapahalaga ng Moral (Absolute Moral Ito ay sistematikong kalipunan ng mga tiyak at Values) tunay na kaalaman na bunga ng pagsasaliksik at Ito ay nagmumula sa labas ng tao. Ito ang pagpapatunay. pangkalahatang katotohanan (universal truth) na a) Pilosopikong pananaw tinatanggap ng tao bilang mabuti at mahalaga. b) Siyentipikongpananaw Mga Katangian ng Ganap na Pagpapahalaga ng Moral 3. Karunungan (Wisdom) a) Obhetibo - Ito ay naaayon kung ano ito (what is), ano Ito ang pinakawagas na uri ng kaalaman. Ito ang ito noon (has been), at kung ano ito dapat (must be). pinakahuling layunin ng lahat ng kaalaman ng tao, b)Pangkalahatan - Ito ay sumasaklaw sa lahat ng tao, “agham ng mga agham”. kilos at kondisyon o kalagayan. 4. Maingat na Paghuhusga (Prudence) c) Eternal -Ito ay umiiral at mananatiling umiiral. Ang maingat na paghuhusga ay isang uri ng kaalaman na layunin ay labas sa isip lamang ng tao. 2. Pagpapahalagang Kultural na Panggawi (Cultural Ito ang pinakamahalaga at pinakamakabuluhan sa behavioral values) lahat ng mga intelektuwal na birtud kaya’t Ito ay mga pagpapahalagang nagmula sa loob ng tao. tinatawag itong“praktikal na karunungan” Mga Katangian ng Pagpapahalagang Kultural (practical wisdom). na Panggawi 5. Sining (Art) a. Subhetibo – pansarili o personal sa indibiduwal. Ang sining ay paglikha, ito ay bunga ng katuwiran. b. Panlipunan (Societal) – nakagawiang kilos o asal na katanggap-tanggap sa lipunan. 2. Moral na Birtud c. Sitwasyonal (Situational) – nababatay sa Ang moral na birtud ay may kinalaman sa pag-uugali ng sitwasyon, sa panahon at pangyayari. tao. May apat na uri ang moral na birtud: 1. Karunungan (Justice) Ang karunungan ay isang birtud na gumagamit ng Kaugnayan ng Pagpapahalaga at Birtud kilos-loob upang ibigay sa tao ang nararapat Ang Pagpapahalaga at Birtud ang nagbibigay katuturan lamang para sa kanya. sa ating tunay na pagkatao ,hindi ang anumang nais ng 2. Pagtitimpi (Temperance or Moderation) taong makamit sa kanyang sarili. Bagamat magkaiba Nakikilala ang taong nag tataglay ng pagtitimpi ang subalit magkaugnay ang pagpapahalag at virtue. bagay na makatuwiranat ang bagay na maituturing na luho lamang. 3. Katatagan (Fortitude) Ito ang birtud na nagpapatatag at nagpapatibay sa tao na harapin ang anumang pagsubok o panganib. 4. Maingat na Paghuhusga (Prudence) Ito ang itinuturing na ina ng mga birtud sapagkat ang pagsasabuhay ng ibang mga birtud ay dumadaan sa maingat na paghuhusga. OBJECTIVES ASSESSMENT CARD General Objectives: Kaugnayan ng pagpapahalaga at birtud: • Sa modyul na ito, inaasahang mailalahad ang kaugnayan ng Birtud at ng Pagpapahalaga. Gawain 1: Paano nagkakaugnay ang pagpapahalaga at birtud? Sub-Tasks: Ipakita mo ito sapamamagitan ng ilustrasyon Bigyang kahulugan ang Birtud at Pagpapahalaga.
Maipakita sa pamamagitan ng ilustrasyon ang ASSESSMENT CARD
kaugnayan ng birtud at pagpapahalaga.
Makasulat ng isang pagninilay tungkol sa iyong Gawain 2: Pagninilay:
pagpapahalaga sa gawi na nalilinang sa sarili. Sumulat ka ng isang pagninilay tungkol sa natuklasan mo sa kaugnayan ng iyong pagpapahalaga at gawaing ginagawa mo araw-araw. Ilahad ang pagninilay sa GUIDE CARD ganito:
Kaugnayan ng Pagpapahalaga at Birtud
Ang Pagpapahalaga at birtudang nagbibigay katuturan Journal
sa ating tunay na pagkatao, hindi ang anumang nais ng May kaugnayan ba ang aking pagpapahalaga sa gawi na taong makamit sa kanyang sarili. Bagamat magkaiba nalilinang sa akin? subalit magkaugnay ang pagpapahalaga at virtue.
ACTIVITY CARD
Gawain 1: Tayain ang inyong pag-unawa
Ang gawaing ito ay susubok sa kung ano ang naunawaan