FILIPINO SA

IBA’T IBANG
DISIPLINA

Inihanda nina : Balaguer, Camila O.

Armamento,Krystel Kate
“Pepito, my friend”
“Di mo naman
tinanong”
“Elsa, pahingi naman ng ulam”
“Luh? Di ko naman na-gets”
“Ang anghang ng hotdog mo
Nathalie”
 PAG-UNLAD at
KASAYSAYAN ng
WIKA
Inihanda nina : Balaguer, Camila O.
Armamento,Krystel Kate
 PANAHON NG MGA KATUTUBO

Nagtatag ang hari ng Espanya ng mga paaralang magtuturo ng Wikang Kastila sa

mga Pilipino ngunit ito ay tinutulan ng mga prayle. Ang mga misyonerong Kastila
mismo ang nag-aral ng mga wikang katutubo.

Naging usapin ang tunkol sa wikang panturong gagamitin sa mga sa mga Pilipino.
Inatas ng Hari na ipagamit ang wikang katutubo sa pagtuturo ng pananampalataya
subalit hindi naman ito nasunod.
 BAYBAYIN
- Ang tawag sa katutubong paraan ng pagsulat. Binubuo ito ng lapimpitong (17) titik:
tatlong (3) patinig at labing-apat (14) na katinig. Maraming pagbabago ang naganap at isa
na rito ang sistema ng ating pagsulat.
- Ang dating baybayin ay napalitan ng Alpabetong Romano na binubuo naman
ng 20 titik, limang (5) patinig at labinlimang (15) katinig.
{ a, e, i, o, u b, k, d, g, h, l, m, n, ng, p, r, s, t, w, y }

Pagpapalaganap ng Kristyanismo ang isa sa naging layunin ng pananakop ng

mga kastila. Ngunit nagkaroon ng suliranin hinggil sa komunikasyon.

Saligang Batas 1935: Seksyon 3, Artikulo XIV

…
Sa panahong ito, marami naring mga pilipino ang naging matindi ang
damdaming nasyonalismo. Nagtungo sila sa ibang bansa upang kumuha ng
mga karunugan.
 PANAHON NG MGA KASTILA
- Dito nakilala ang abecedario na kalaunan ay naging Alphabetong Romano.
Ang Alphabetong Romano ay pinagbatay ng Abakadang Tagalog.

Marso 2, 1634, Muling inulit ni Haring Felipe II ang utos tungkol sa pagtuturo
ng wikang Kastila sa lahat ng katutubo. Hindi naging matagumpay ang mga kautusang
nabanggit kung kaya si Carlos IIay naglagda ng isang dekrito na inuulit ang mga
probisyon sa mga nabanggit na batas. Nagtakda rin siya ng parusa para sa mga
hindi susunod dito.

Disyembre 29, 1792 - Nilagdaan ni Carlos IV ang isa pang dekrito na nag- uutos
na gamitin ang wikang kastila sa mga paaralang itatatag sa lahat ng mga
pamayanan ng Indio.
PANAHON NG PROPAGANDISTA AT HIMAGSIKAN
April 1940: Kautusang Tagapagpaganap Blg. 263
Setyembre 23, 1955 : Wikang Kastila ang ginagamit ng propaganda at
Wikang Tagalog naman sa mga maghihimagsik. Ang mga propagandista ay
ang mga tinatawag ngayong "rebelde".
- Si Andres Bonifacio ang Ama ng Himagsikan na lumaban gamit ang dahas
Dito rin nagsimula ang mga tula, sanaysay, liham at talumpati.

"Ang Kongreso ay gagawa ng mga hakbang tungo sa pagpapaunlad at

pagpapatibay ng isang wikang pambansa na batay sa isa sa mga katutubong
wika."
- Dahil sa probisyong ito, itinatag ni Pangulong Quezon ang Surian ng Wikang
Pambansa na ngayon ay Sentro ng Wikang Filipino upang mamuno sa pag-
aral sa pagpili ng wikang pambansa. Nagpapahintulot sa pagpapalimbag at
paglathala ng Talatinigang Tagalog-Ingles at Balarila sa Wikang Pambansa.
Pinasimulan ang pagtuturo ng wikang pambansa sa mga paaralan pampubliko
at pampribado sa buong bansa.
PANAHON NG MGA AMERIKANO

- Nagkaroon ng thomasites o sundalong guro

- Wikang Ingles ang ginamit na panturo
- Nagsimula na naman ang pakikibaka ng mga pilipino nang dumating ang
mga Amerikano sa pamumuno ni Almirante Dewey.
- Ginamit nilang instrumento ang edukasyon na sistema ng publikong paaralan
at pamumuhay na demokratiko.
- William Cameron Forbes - Naniniwala ang mga kawal Amerikano na
mahalagang maipalaganap agad sa kapuluan ang wikang Ingles upang
mapadaling magkaunawaan ang mga pilipino at Amerikano.
- Nagtatag ng lupon si Mc Kinley na pinamumunuan ni Schurman na ang mga
Pilipino.
PANAHON NG MALASARILING PANAHON

- Pinagtibay ng Batas Komonwelth Blg. 570 na ang Pambansang Wika ay

magiging isa na sa mga wikang opisyal ng pilipinas.

"Ang Batasang Pambansa ay magsasagawa ng mga hakbang tungo sa

pagpapaunlad at pormal na paggamit ng pambansang wikang pilipino at
hangga't hindi binabago ang batas, ang Ingles at pilipino ang mananatiling mga
opisyal ng Pilipinas”

- Nilikha ng Batasang Pambansa ang Batas Komonwetlh Blg. 184 - opisyal na

paglikha ng Surian ng Wkang Pambansa
- Ang Surian ng Wikang Pambansa (SWP), Linangan ng Wika sa Pilipinas (LWP)
at Komisyon ng Wikang Filipino (KWF) ang ilan sa nag aaral at nag tatanggol
sa Wika
 PANAHON NG MGA HAPONES

- Tinatawag na Gintong Panahon

- Inalis ang wikang Ingles at itinuro ng wikang Hapon
- Ipinagamit ang katutubong wika ( Tagalog )
- Sa pagnanais na burahin ang anumang impluwensiya ng mga Amerikano,
ipinagamit nila ang katutubong wika partikular ang wikang Tagalog sa pagsulat ng
akdang pampanitikan.
- Ito ang panahon na mamayagpag ang panitikangTagalog
- Ipinatupad nila ang Order Militas Blg. 213 na naguutos na gawing opisyal na wika
ang wikang Hapon at wikang Tagalog.
- Nagsimula ang “Sirkukasyong Pangmadla” ito ang produksyon ng pagiimprinta
ng pahayagan at magazine.
- Ang tungkulin nito ay magsagawa ng pananaliksik, gabay at
alituntunin na magiging batayan sa pagpili ng wikang pambansa ng
Pilipinas.

- Si Jaime C. de Veyra ang naging tagapangulo ng komite at napili nila

ang Tagalong bilang batayan ng wikang tatawaging Wikang Pambansa
Ang kalihim ay si Cecilio Lopez at sina Santiago A. Fonicier, Felimon
Soito, Felix Salas Rodriguez at Castimiro F. Perfecto ang ilan sa mga
kawagad nito.
 PANAHON NG REPUBLIKA

- 1959 ibinaba ng kalihim Jose Borromeo ng Edukasyon ang Kautusang

Pangkagawaran Blg 7. nagsasaad na ang wikang pambansa ay tatawaging
Pilipino upang mailagan na ang mahabang katawagang “ Wikang Pambansang
Pilipino” o “ Wikang Pambansang Batay sa Tagalog.
 PANAHON NG BAGONG LIPUNAN

1940- ipinagutos ang pagtuturo ng Wikang Pambansa sa

ikaapaat na taon sa lahat ng pampubliko at pampribado ng
paaralan at sa mga pribadong Institusyong pasanayang
pangguro sa buong bansa.

- Taong aralan 1974- 1975 sinimulan ang paggamit ng Ingles at

Tagalog alinsunod sa Saligang Batas 1972.
 PANAHON NG DEMOKRASYA

-1987 Filipino na ang ngalan ng wikang pambansa, alinsunod sa

KONSTITUSYON 1987 PROBISYONG PANGWIKA XIV SESKYON 6-7 na
nagtatadhanang “ ang wikang pambansa ng Pilipinas ay Filipino”. Ito ay hindi
pinaghalo-halong sangkap mula sa iba’t-ibang Katutubong wika04; bagkus, ito ay
may nucleus, ang Pilipino o Tagalog.
TUNGKULING
PANGWIKA
 Mga Layuning Pangkabatiran:

 Maunawaan ang tungkulin ng wika ayon kina Michael A.K. Halliday,

Roman Jakobson, at W.P Robinson

 Magamit nang angkop ang mga wika sa iba’t ibang sitwasyon at

pagkakataon

 Maunawaan ang kahalagahan ng wika upang mas mapa-unlad at

mapayabong ito
1 2 3 4 5
6 7 8 9 10
8
SINO ANG
AMA NG
SIKOLOHIYA?
 “Oo, ako nga ang ama ng
sikolohiya, hindi nga si
pareng Sigmund anu
ba!?!?!?!?” - Wundt

WILHELM WUNDT
Ano ang tawag
sa katutubong
paraan ng
pagsulat?
 Korique!!!! 5 star ka
sakin

BAYBAYIN
Sino ang nagtatag
ng KKK?
baby ko
yarn!!

Andres Bonifacio
Sino ang kaibigan
ni pepito na
mahilig sa
hotdog?
Patrick
Ano ang tawag sa
pinakamaliit na
isda sa Pilipinas?
 PANDAKA
PYGMAEA
(Hindi ‘yan taratitat ha)
Kauna-unahang
librong nailimbag
sa Pilipinas?
DOCTRINA CHRISTIANA
7.Kailan ipinagdiriwang
ang EDSA People Power
Revolution o Himagsikan
ng Lakas Bayan?
PEBRERO 22-25
8.Binubuo ang
Pilipinas ng
ilang isla?
7,641 isla
Ano ang
pinakamahabang
salita na nakatala sa
Disksyunaryong
Oxford ng Ingles?
PNEUMONOULTRAMICROSCOPICSILICOVOLCANOCONIOSIS
(sakit sa baga na sanhi ng pagkalanghap ng “silica dust” na
kalimitang nagmumula sa mga bulkan)
10.Sa
alpabeto, ilang
titik ang wala?
Apat, malamang
PAGBATI MGA BEH!!
 Tungkulin ng wika ayon kay:

Michael Halliday Roman Jakobson William P. Robinson

 Michael Halliday
1. Interaksyonal

-Nakakapagpanatili o nakakapagpatatag ng relasyon sa

kapwa

Halimbawa:
Pasalita: Pormulasyong panlipunan (Magandang Umaga!, Maligayang
Kaarawan!,
Ang pakikiramay ko.), pangungumusta at pagpapalitan ng biro
Pasulat: Liham pang-kaibigan
2. INSTRUMENTAL

- Tumutugon sa mga pangangailangan

Halimbawa:
Pasalita: Pag-uutos
Pasulat: Liham-pangangalakal (Liham na humihiling o umoorder ng aytem)

3. REGULATORI

- Kumokontrol o gumagabay sa kilos at asal ng iba

Halimbawa:
Pasalita: Pagbibigay ng panuto, direksyon o paalala
Pasulat: Resipe, panuto sa pag-eenrol
4. PERSONAL
- Nakakapagpahayag ng sariling damdamin o opinion

Halimbawa:
Pasalita: Pagtatapat ng damdamin sa isang tao, gaya ng pag-ibig
Pasulat: Editoryal, liham sa patnugot

5. IMAHINATIBO
- Nakakapagpahayag ng sariling imahinasyon sa malikhaing
paraan.

Halimbawa:
Pasalita: Pagsasalaysay, paglalarawan
Pasulat: Akdang-pampanitikan, gaya ng tula, maikling kuwento, nobela at iba pa.
6. HEURISTIKO
- Naghahanap ng impormasyon o datos na magpapayaman ng
kaalaman

Halimbawa:
Pasalita: Pagtatanong, pananaliksik o pakikipanayam
Pasulat: Sarbey

7. IMPORMATIBO
- pagbibigay ng impormasyon o datos sa paraang pasulat at pasalita.
 Roman Jakobson

1. Paggamit bilang Sanggunian (Referential)

-ipinakikita nito ang gamit ng wikang nagmula sa aklat

at iba pang sangguniang pinagmulan ng kaalaman
upang maparating ang mensahe at impormasyon.

Halimbawa: Si Jose na kumukuha ng mga

importanteng impormasyon para sa kanilang pag-
uulat bukas.
2. Panghihikayat (Conative)
- Ginagamit sa paghimok at pag-impluwensya sa iba sa pamamagitan ng
mga paguutos o pakiusap.

Halimbawa: Isang bata na nanghihikayat ng mga tao na bumili sa kanyang

produkto.
3. Pagpapahayag ng Damdamin (Emotive)

– Ginagamit sa pagpapahayag ng saloobin, damdamin at emosyon.

Halimbawa: Isang babae na nagpapahayag ng kasiyahan sa pamamagitan ng

pagpasasalamat.

Paghanga: Woah! Napakagaling

Pagkagulat: Ayy! Ganun pala!
Takot: Hwah!
Pag-asa: Sana! Mangyari sana!
Inis/Galit: Hayst! Nakakainis!
4. Pagsisimula ng Pakikipag-ugnayan (Phatic)
- Ginagamit sa pakikipagkapwa tao o pakikipag-ugnayan sa kapwa

Halimbawa: Isang baguhan na nagpapakilala sa kanyang magiging kaklase.

5. Paggamit ng Kuro-Kuro (Metalingual)

- Ginagamit ang wika sa pamamagitan ng komentaryo sa isang kodigo o batas.

Halimbawa: Dalawang magkaibang organisasyon na nagbabangayan kung ano ang mas

magandang paraan para makamit ang layunin
6. Patalinhaga (Poetic)

- Ginagamit ang wika sa masining na paraan ng pagpapahayag gaya ng panulaan,

prosa, sanaysay at iba pa.

Halimbawa: Isang babae na gumagawa ng tula para maipahayag ang kanyang

damdamin sa lalaking matagal na niyang gusto.
 William Peter Robinson
1. Estetiko
– Paggamit ng wika sa paglikha ng panitikan

2. Ludic – Pagtutugma, paggawa ng mga salitang walang katuturan o kawawaan,

pagsubok sa mga posibilidad ng wika habang natututuhan ito, pagbibiro.

3. Pag–alalay sa pakikisalamuha at pakikipagkapwa-tao

– paggamit ng wika upang simulan, alalayan at tapusin ang pagkikita (nangyayari
kapag ang dalawa o higit pang tao ang nagkikita), mga ritwal sa wika
(kumusta/pagbati), wika bilang kagandahang –asal (kumusta ka?); pagbati,
pasasalamat, pagpapahayag ng kalungkutan o pakikiramay.
4. Pag-alalay sa iba
– Paggamit ng wika upang alalayan o impluwensiyahin ang kilos o
damdamin ng iba

5. Pag-alalay sa sarili
– Kaugnay ang ugali at damdamin “Pagkausap sa Sarili” nang tahimik o
mag-isa, pagpaparating sa iba ng ating iniisip, pagbibigay ng opinyon,
pangangatwiran, pagpapaliwanag.
6. Pagpapahayag sa Sarili

– Pagpapahayag ng sarili, katauhan at damdamin – tuwiran sa pamamagitan

ng pandamdam, paggamit ng mga salita tungkol sa damdamin; di-tuwiran sa
pamamagitan ng bilis, taas ng tinig, tunog ng tinig (voice quality)
7. Pagtatakda sa tungkulin o Papel sa lipunan

-paggamit ng wika upang itakda o ipahayag ang kaugnayang

pansosyal ng mga tao - mga ginagamit kapag nakikipag-usap sa
isang tao at mga ginagamit kapag nagsasalita tungkol sa iba (G.
Gng. Bb…)
8. Pagtukoy sa daigdig na di-panglinggwistika

a. Pagkilala (discrimination) – pagkilala at pagpapahayag ng kaibhan at

pagkakatulad ng mga bagay.

b. Pagbuo (organization) – pag-uuri-uri at pagbibigay –

katuturan sa mga kaugnayan ng mga bagay sa ibang bagay.

9. Pagtuturo
– Paggamit ng wika sa pagpaparating (imparting) ng
bagong impormasyon at kasanayan.
10. Pagtatanong at Panghuhula

– Pagtataka, paghahanap, paghingi ng

impormasyon at panuto, pagbuo ng haraya (imagining),
pagpapasubali (suppoising).

11. Metalangguage

- Paggamit ng wika sa pagtalakay.