Kasaysayan ng Wikang Pambansa

Panahon ng mga Katutubo

1. Teoryang Pandarayuhan – kilala rin bilang wave migration theory
- Pinasikat ni Dr. Henry Otley Meyer – Amerikanong antropologo (1916)
- May tatlong pangkat na lahing dumating sa pilipinas
o Negrito
o Indones
o Malay
- Taong Tabon – natagpuan sa yungib ng Tabon sa Palawan(1962) 50,000 taon na ang
nakararan ng ng matagpuan ang bungo ng taong nagpapatunay na mas unang
dumating sa Pilipinas. Ito ay sa pangunguna ni Dr. Robert B. Fox
- Dr. Armand Mijares - natagpuan nya ang buto ng paa na mas matanda pa sa Taong
Tabon sa kweba ng Callao, Cagayan. Tinawag itong Taong Callao na sinabing
nabuhay nang 67, 000 na nakalipas

2. Teorya ng Pandarayuhan mula sa Rehiyong Austronesyano

- Pinaniniwalaang ang lahing Pilipino ay nagmula sa lahing Austronesian.
o Auster (latin) = south wind
o Nesos = isla
Dalawang uri ng Teoryang Autronesian
a. (wilheim Solheim II) nagmula sa mga isla ng Sulu at Celebes na tinawag na
Nusantao… sa pamamagitan ng kalakalan kulamat ang mga Austronesian
b. (Peter Bellwood) ng Australia National University – ang Austonesian ay
nagmula sa Timog Tsinan a nagtungo sa Pilipinas noong 5,000 BC
- Baybayin – nagpapatunay na marunong ng sumulat at bumasa ang mga unang
katutubo sa Pilipinas. Ito ay matatagpuan sa biyas ng kawayang matatagpuan sa
Museo ng Aklatang Pambansa at Unibersidad ng Santo Tomas.
o Ang baybayin ay binubuo ng 17 titik at 3 patinig at 14 na katinig

Panahon ng mga Espanyol

- Layunin nilang ikintal sa puso ng mga Pilipino ang Kristiyanismo
- Ayon sa mga espanyol nasa kalagayang BARBARIKO, di sibilisado at pagano ang mga
katutubo noon.
- Upang maisakatuparan nila ang layunin, inuna nila ang paghahati hati ng mga isla ng
mga pamayanan
Pagkakahati ng pamayanan ayon sa Orden
o Agustino
o Pransiskano
o Dominiko
o Heswita
o Rekoleto
- Nang sakupin ng mga espanyol ang mga Pilipino ay mayroon n silang sariling wikang
ginagamit sa pakikipagtalastasan at pakikipagkalakalan ngunit pinigil nila.
- Nakita nilang upang maging epektibo ang pagpapalaganap ng Kristiyanismo, ang
misyonaryong Espanyol mismo ang nag aral ng wikang katutubo
 - Wikang panturo – wikang katutubo ayon sa Hari ng Espanya
- Gobernador Tello – nagmungkahi na turuan ang mga Indio ng wikang Espanyol
- Carlos I/Felipe II – naniniwalang dapat maging bilinggwal ang mga Pilipino
- Carlos I – nagmungkahi ng pagtuturo ng Doctrina Christiana gamit ang wikang
Espanyol
- Haring Felipe II – ( Marso 2, 1634) utos sa pagtuturo ng wikang Espanyol sa mga
katutubo ngunit hindi ito natupad
- Carlos II – inulit ang probisyon ni Haring Felipe, ngunit sa pagkakataong ito ay may
karampatang parusa ang mga hindi susunod
- Carlos IV – (Dec. 29, 1672) nag utos na wikang Espanyol ang gagamiting panturo sa
paaralang itatatag sa pamayanan ng mga Indio

Panahon ng Rebolusyong Pilipino

Matapos ang 300 taon ng pananakop ng Espanyol, namulat ang mga Pilipino sa
kaapihang dinaranas nila, at umusbong ang matinding damdaming nasyonalismo. Nagtungo sila
sa ibang bansa upang kumuha ng mga karunungan.
- 1872 – nagkaroon ng kilusang propaganda na siyang anging simula ng kamalayan
upang maghimagsik
- Itinatak ni Andres Bonifacio ang Katipunan, at wikang Tagalog ang kanilang ginamit
sa mga kautusan at pahayagan
- Sa panahong ito sumibol an gang kaisipang “isang bansa, isang diwa” laban sa mga
Espanyol
- Konstitusyon ng Biak-na-Bato (1899) unang konkretong pagkilos ng mga Pilipino
- Unang Republika sa pamumuno ni Emilio Aguinaldo, isinaad sa Konstitusyon na ang
paggamit ng wikang Tagalog ay opisyal.

Panahon ng mga Amerikano

Pagkatapos ng kolonyalismo ng Espanyoldumating naman ang mga Amerikano sa
pamumuno ni Almirante Dewey.
- Ginamit ang wikang Ingles bilang wikang panturo sa lahat ng antas ng paaralan at
wikang pantalastasan
- Jacob Schurman – pinangunahan ang komisyong naniwalang kailangan ang wikang
Ingles sa edukasyong primary. (Batas Blg. 74 noong Marso 21, 1901)
- Dito nagsimulang ituro ang tatlong R ( reading,writing,arithmetic) hindi maiwasan ng
mga guro ang paggamit ng wikang bernakular sa kanilang pagpapaliwanag sa mga
mag-aaral.
- 1906 ipinagamit ang wikang bernakular bilang wikang pantulong. Nalimbag ang
diksyonaryo para primary na…
o Ingles-Ilokano
o Ingles-Tagalog
o Ingles-Bisaya
o Ingles-Bikol
- Sundalong Amerikano – unang naturo ng wikang Ingles sa paniniwala ng mga kawal
na Amerikano na mahalagang maipalaganap kaagad ang wikang Ingles sa buong
kapuluan.
- Gob. Heneral George Butte – (kalihim ng pambayang pagtuturo) nagpahayang ng
bernakular na pagtuturo sa unang apat na taong pag-aaral
 Sinabi rin niya na hindi kaylanman magiging wilang pambansa ng mga Pilipino ang
Ingles sapagkat hindi ito ang wikang pantahanan.
- Jorge Bocobo at Maximo Kalaw – Sumang-ayon kay George Butte
MGA DAHILANG NAGTATAGUYOD SA PAGGAMIT NG INGLES
1. Ang pagtuturo ng bernakular na wika ay magdudulot ng suliraning administratibo
2. Ang pagbamit ng bernakular na pagtuturo ay magdudulot lamang ng rehiyonalismo sa
halip na nasyonalismo
3. Hindi magandang pakinggan ang wikang Ingles at bernakular
4. Malaki na ang nagasta ng pamahalaan para sa edukasyong pambayan sa paggamit ng
Ingles upang maging wikang pambansa
5. Ingles ang nakikitang pag-asa upang magkaroon ng pambansang pagkakaisa
6. Ingles ang wika ng pandaigdigang mangangalakal
7. Ang ingles ay mayaman sa katawagang pang-agham at pangsining
8. Yamang nandito na ang Ingles ay kailangang hasain at pagyamanin ito
MGA DAHILANG NAGTATAGUYOD NG WIKANG BERNAKULAR
1. 80% lamang ang nakaabot ng ika-5 antas, at pagsasayang lamang ng panahon at pera
ang pag aaral ng Ingles na wala naming kinalaman sa kanilang sosyal at praktikal na
pamumuhay
2. Magiging epektibo ang pagtuturo sa primariya
3. Kung kailangan talagang linangin ang wikang Komon ng Pilipinas, nararapat lamang na
Tagalog ito sapagkay 1% lamang ng mga pamilya ang gumagamit ng Ingles
4. Hindi magiging maunlad ang pamamaraang panturo kung Ingles ang gagamitin.
5. Ang paglinang ng wikang Ingles bilang wikang pambansa ay hindi nagpapakita ng
nasyonalismo
6. Nararapat lamang na magsagawa ng mga bagay na makabubuti sa lahat gaya ng
paggamit ng wikang bernakular.
7. Walang kakayahang makasulat ng klasiko sa wikang Ingles ang mga Pilipino
8. Hindi na nangangailangan ng mga kagamitang panturo upang magamit ang bernakular,
kailangan lamang itong pasiglahin
MGA ALITUNTUNIN UPANG MAITAGUYOD ANG WIKANG INGLES
1. Paghahanap ng guro na amerikano lamang
2. Pagsasanay sa mga Pilipinong maaring magturo ng Ingles at iba pang aralin
3. Pagbibibgay ng malaking tuon sa asignaturang Ingles sa kurikulum sa lahat ng antas ng
edukasyon
4. Pagbabawal sa paggamit ng bernakular sa loob ng paaralan
5. Pagsasalin ng teksbuk sa wikang ingles
6. Paglalathala ng mga pahayagang lokal para gamitin sa paaralan
7. Pag-aalis at pagbabawal ng wikang Espanyol sa Paaralan

Panahon ng Hapones
Ipinagbawal ang paggamit ng wikang Ingles sa anumang aspekto ng pamumuhay ng mga
Pilipino. Ipinagamit ang katutubong wika, partikular ang wikang Tagalog sa pagsulat ng mga
akdang pampanitikan. Masasabing ito ang panahong namayagpag ang panitikang Tagalog.
- Ordinasa Militar Blg. 13 – nag uutos na gamiting wikang Opisyal ang Tagalog at
Hapones
- Itinuro sa paaralan ang wikang Nihonggo sa lahat ng antas at binigyang diin ang
wikang Tagalog
 - Sa panahong ito isinilang ang KALIBAPI (Kapisanan sa Paglilingkod sa Bagong
Pilipinas)
- Pagpapabuti ng edukasyon at moral na henerasyon at pagpapalakas at
pagpapaunlad ng kabuhayan sa pamamatnubay ng Imperyong Hapones ang layunin
ng KALIBAPI. Katulong nila sa Proyektong ito ang Surian ng Wikang Pambansa.
- 3 pangkat na namayagpag sa usaping pang Wika sa Pilipinas
o Carlos Ronquillo
o Lope K. Santos
o N. Sevilla at G.E. Tolentino
- Jose Villa Panganiban – nagturo ng salitang Tagalog sa mga Hapones/ Siya rin ang
sumulat ng “A shortcut to the National Language”

Panahon ng Pagsasrili Hanggang sa Kasalukuyan

Ito ang panahon ng liberasyon hanggang sa tayo ay magsarili simula noong Huly 4, 1946.
Pinagtibay rin na ang Wikang Opisyal sa bansa ay Tagalog at Ingles sa Bisa ng Batas Komonwelt
Blg. 570
- Panahon ng pagbangon matapos ang ika-2 digmaang pandaigdig. Sumentro sa
gawaing pang-ekonomiya ang mga Pilipino at maraning dayuhang Amerikano ang
dumagsa sa Pilipinas
- Ang mga Pelikulang at komiks at nasa wikang Tagalog
- Napalitan ang tawag sa Wikang pambansa Mula Tagalog ito ay nagging Pilipino ( Jose
B. Romero)
- 1963 Ipinag-utos awitin ang pambansang Awit sa Pilipino. (Kautusan
Tagapagpaganap Blg. 60 s. 1963 na nilagdaan ni Pang. Diosdado Macapagal.
- Ferdinand E. Marcos – ipinag-ustos an gang mga gusali, edipisyo at tanggapan ay
pangalanan sa Pilipino ( Kautusan Tagapagpaganap Blg. 60 s. 1963)
- Rafael Salas – ang mga ulong liham at sa Wikang Pilipino ( Kautusan Tagapagpaganap
Blg. 172 s. 1968)
- Juan L Manuel – Nagpatupad ng patakarang Eukasyong Bilngguwal (Hulyo 19, 1974)
(Kautusan Pangkagawaran Blg 25
- Pang. Corazon Aquino – Isinulong ang paggamit ng wikang Filipino sa lahat ng sangay
ng Gobyerno at Pampribado.