ლიბერალიზმი

მარიამი ბაჯაძე , პოლიტიკურ

იდეოლოგიებში. პროფესორი :
ციცინო ძოწენიძე .
 რა არის
ლიბერალიზმი ?!

ლიბერალიზმი (ფრანგ. libéralisme) —

იდეოლოგია, ფილოსოფიური
შეხედულებების ერთიანობა და პოლიტიკური
ტრადიცია, რომლის მიხედვით ადამიანის
პიროვნული თავისუფლება არის ძირითადი
პოლიტიკური ღირებულება. ლიბერალიზმი
დასავლეთის განმანათლებლობის ეპოქაში
(ფრანგ. siècle des lumières, გერმ. Aufklärung)
იღებს სათავეს, თუმცა ამჟამად ტერმინი
გაცილებით მრავალფეროვანი პოლიტიკური
შეხედულებების ერთიანობას მოიცავს.
 ლიბერალიზმის წარმოშობა
და განვითარება

ტერმინს „ლიბერალური“ მე-14

საუკუნიდან იყენებენ , თუმცა მას
დიდიხნის განმავლობაში უამრავი
განსხვავებული მნიშვნელობა ჰქონდა .
ტერმინი ლიბერალიზმი პირველად მე-
19სს 40-იან წლებში კერძოდ, ესპანეთში
გამოიყენეს . ხოლო მე-20ს ში , ფართოდ
გამოიყენებოდა როგორც პოლიტიკურ
იდეათა ერთობლიობა . გაერთიანებულ
სამეფოში მის დამკვიდრებას საკმაო დრო
დასჭირდა და საბოლოოდ , გლედსტოუნის
მოსვლით იკიდებს ფეხს .
 ინდივიდის
უზენაესობა

ლიბერალიზმი გარკვეული გაგებით ,

ინდისტრიულად განვითარებული
დასავლეთის იდეოლოგიაა ,და იგი
უდავოდ, კამათსა და თვითგამორკვევას
უჭერს მხარს და იგი მაღალიზნეობრივი
ნდობითაც ხასიათდება .
ლიბერალიზმისთვის
უმნიშვნელოვანესია , 1. ინდივიდი
2.თავისუფლება
3.გონება
4. სამართლიანობა
5. შემწყნარებლობა და
მრავალფეროვნება.
 ინდივიდი

თანამედროვე სამყაროში ინდივიდის ცნება ისე

მყარად დამკვიდრდა , რომ მისი პოლიტიკური
დატვირთვა ხშირად , ყურადღებისმიღმა რჩება .
ფეოდალურ სამყაროში სათანადოდ არ ესმოდათ ,
რომ ინდივიდს გააჩნდა საკუთარი ინტერესები , მაშინ
ადამიანებს თვლიდნენ იმ ფენის წარმომადგენლებად
საიდანაც იყვნენ , ფეოდალური ცხოვრების ნგრევამ
გამოიწვია ახალი აზროვნების ჩამოყალიბება და ეს
ყოველივე შეიცვალა რაციონალური ხედვით ინდივიდი
გახდა უფრო დაფასებული და აღქმული
საზოგადოებაში .
 თავისუფლება

თანამედროვე პოლიტიკაში თავისუფლება მიჩნეულია,

როგორც საზოგადოებაში კონტროლისა ან
რეპრესიული შეზღუდვების გარეშე ცხოვრება -
შეზღუდვების, რომლებიც ხელისუფლებამ დაადგინა
ცხოვრების წესზე, ქცევასა და პოლიტიკურ
შეხედულებებზე
ფილოსოფიაში თავისუფლება მოიცავს თავისუფალ
ნებას, რასაც ეწინააღმდეგება დეტერმინიზმი.
ლიბერალემი კი არ აღიარებენ რომ ადამიანი
აბსოლუტურად თავისუფალი უნდა იყოს , შეუზღუდავი
თავისუფლება შეიძლება გადაიქცეს ნებართვად სხვათა
შეურაცხყოფის უფლებად .
 გონება

ლიბერალურ იდეოლოგიაში
თავისუფლების საკითხის
გადაწყვეტა მჭიდრო
კავშირშია , გონებისადმი
რწმენასთან . ლიბერალიზმი
კი განმანათლებლობაში იყო
უმთავრესი ნაწილი და და
ამპერიოდს უწოდებენ
გონების ხანას . ამ
პერიოდმა გააძლიერა
რწმენა , როგორც
ინდივიდის ისე
თავისუფლების მიმართ .
 სამართლიანობა

ნიკომაქეს ეთიკაში" არისტოტელე ამბობს, რომ

სამართლიანობა წარმოადგენს რაღაც შუალედს, რაც
მინიმუმ ორს შორის უნდა არსებობდეს. როდესაც
რაღაცას ვათანასწორებთ, არისტოტელეს აზრით,
სწორედ ამ დროს ჩავდივართ სამართლიან აქტს,
რაც თავად სამართლიანობის, როგორც მთელის,
შემადგენელ ნაწილს წარმოადგენს. არისტოტელე
აზრს იმ კუთხით ანვითარებს, რომ სამართლიანობის
წარმოჩენისას, მას, ანუ სამართლიანობას გარკვეულ
პროპორციად სახავს, პროპორციად, რომელიც
დამოუკიდებლად არსებობს და მასზე, მის შინაარსზე
თუ ცნებაზე შეუძლებელია რაიმემ ისე იმოქმედოს,
რომ იგი შეიცვალოს.
 შემწყნარებლობ
ა

ლიბერალურ სოციალურ მორალს

განსაკუთრებით ახასიათებს მზაობა ,
აღიაროს მორალური , კულტურული და
პოლიტიკური მრავალფეროვნება .
პლურალიზმი ანუ ნაირგვარობა
ჩაფესვებულია ინდივიდუალიზმის
პრინციპში და იმ აზრში რომ
ადამიანები დამოუკიდებელი არსებები
არიან .ლიბერალიზმისმიერ
მრავალფეროვნების სასიკეთოდ
გაკეთებული არჩევანი
შემწყნარებლოობას უფრო
უკავშირდება .
 დაპირისპირებები ლიბერალიზმში

ლიბერალისტი პურალისტური

1. უნივერსალური გონი 1. სკეპტიციზმი

2. ჭეშმარიტების ძიება 2. წესრიგისკენ სწრაფვა

3. ფუნდამენტური ღირებულებები 3. ღირებულებათა პლურალიზმი

4. ლიბერალური შემწყნარებლობა 4. განსხვავების პოლიტიკა

5. ადამიანის უფლებები 5. კულტურული უფლებები

6. ლიბერალური ტრიუმფიზმი 6. პოლიტიკური რეფორმები

გმადლობთ , ყურადღებისთვის !!!!