suntukin, suri-suriin 2. Isahang pantig: tik-tak, ding-dong, plip-plap 3. Paghihiwalay ng katinig-patinig: mag-aaral, mag-isa, agam-agam 4. Bagong tambalan: lipat-bahay, bigyang-buhay, bagong- salita 5. Pagsulat ng oras: alas-12, ika-8 6. Kasunod ng "De" at "Di": de-kolor, de-lata, de-bote, di- maitulak-kabigin, di-matularan 7. Apelyido: Genoveva Edroza-Matute, Gilda Cordero- Fernando 8. Pagsaklaw ng panahon: 1882-1993; Marso 12-17, 2013 • Kuwit (,) 1. Kompletong adres: Watson Building, 1610 J.P. Laurel Street, San Miguel, Manila 2. Bating pambungad at bating pangwakas: Mahal na mga magulang, (Bating pambungad) Matapat na sumasainyo, (Bating pangwakas) 3. Paghihiwalay ng mga salita: Binibigyang-pansin ng kaniyang administrasyon ang pabahay, edukasyon, pagkain, at seguridad ng bansa. 4. Pagsulat ng kumpletong petsa: Mayo 11, 1998 5. Pagsulat ng pangalan na nauuna ang apelyido: Cruz, Juancho • Kuwit (,) 6. Upang ihiwalay ang tuwirang sinabi ng nagsasalita na nasa loob ng panipi: "Hindi ko kilala ang tinutukoy mo," sagot ng guro. 7. Sa pagitan ng sugnay ng pangungusap: Gawa rin dito sa Pilipinas, aywan ko kung napansin mo, ang mga damit na binili mo sa Amerika. 8. Upang ihiwalay ang bulalas o kataga sa iba pang bahagi ng pangungusap: Di bale, may iba pa namang pagkakataon. 9. Upang ihiwalay ang katungkulan sa pangalan ng tao: Manuel L. Quezon, pangulo ng Komonwelt ng Pilipinas. • Tuldok-kuwit o semicolon (;) Ginagamit ang tuldok-kuwit o semicolon sa pagitan ng malayang sugnay ng mahahabang tambalang pangungusap na walang pangatnig.
Halimbawa: Sa pag-upo sa katungkulan ng bagong pangulo
unang inaasam ng karaniwang mamamayan ang pag-angat ng kabuhayan ng bansa; ito'y ayon sa pangakong binitiwan niya noong panahon ng kampanya; tiyak na hinihintay at aasahan ng publiko ang pangakong ito. • Tutuldok o colon (:) 1. Sa hulihan ng bating pambungad na pormal na liham: Mahal na Punong Komisyoner: 2. pagsulat ng oras, sa pagitan ng oras at minuto: 6:20 n.u. 3. Pagbibigay ng halimbawa o paglalahad ng mga aytem sa isang serye: Mga dumalo: Punong Komisyoner, Direktor, Puno ng Sangay, Puno ng Yunit. 4. Bilang ng talata at bersikulo sa Biblia: Juan 3:16 5. Upang ihiwalay ang tomo (volume) sa pahina: Philippine Journal of Linguistic 3:15-33 6. Upang ihiwalay ang taon sa pahina ng aklat: Ayon kay Pescasio 1984:129 • Gatlang (—) 1. Upang ipakita ang sakop na bilang, petsa, oras: 1991— 1998 2. Upang ipakita na wala pang tiyak na petsa kung hanggang kailan, subalit alam kung kailan nagsimula: (1938— ) 3. Biglang tigil at maipokus sa dagdag na kaalaman ng pahayag: Maaaring ang pinakaugat ng konseptong ito ay ang ating matandang sistema ng pagsulat—ang Alibata. • Panipi (" ") 1. Upang kulungin ang tuwirang sinabi ng nagsasalita: "Magparaya! Isipin mo na lang na dumagsa ang kamag- anak na buwaya," wikang mahinahong ngiti ni Tandang Selo. 2. Upang kulungin ang pamagat ng isang artikulo o akda: Isa sa kwentong nakapaloob sa aklat ang "Ulan" na naglalaman ng magandang aral. Isulat kung tama o mali ang pagkakagamit ng mga bantas sa bawat bilang. • Aileen Baisa-Julian • ika-27 ng Mayo, 1973 • Mateo 25-21 (bersikulo sa Biblia) • makaDiyos • arawarawin • trabahot-negosyo • magsimba • basang-sisiw • segunda-mano • de-pihit