KONKURENCJA WŚRÓD

ZWIERZĄT
 Definicja
Konkurencja to rywalizacja o te same, ograniczone zasoby środowiska, np. o
pokarm, światło, partnera do rozrodu, dominację w stadzie.

Wyróżniamy konkurencję wewnątrzgatunkową, w której współzawodniczą osobniki

tego samego gatunku i międzygatunkową, w której współzawodniczą osobniki
różnych gatunków.

Konkurencję ze względu na charakter dzielimy na:

bezpośrednią – organizmy wchodzą ze sobą w kontakt fizyczny nawet jeśli zasoby
środowiska są nieograniczone;
pośrednią – organizmy wzajemnie szkodzą sobie jedynie rywalizując o ograniczone
zasoby środowiska.
Wiele gatunków roślin i zwierząt, na przykład w lesie, korzysta z tych samych zasobów
środowiska, więc aby przeżyć, muszą o nie konkurować lub wzajemnie pomagać. W ten
sposób wchodzą w różne zależności.

Rośliny konkurują najczęściej o dostęp do światła, wody, soli mineralnych i zwierzęta

zapylające kwiaty lub rozsiewające nasiona.

Zwierzęta najczęściej konkurują o pokarm, dostęp do wody, partnera do rozrodu,

terytorium lub miejsce do schronienia.
 Zależności między organizmami
rodzaj gatunek 1 gatunek 2
Organizmy wchodzą ze sobą w różne zależności, zależności
które mogą przynosić skutki bądź straty: .

konkurencja - -
● Oddziaływania nieantagonistyczne (do-
roślinożerność + -
datnie) to takie, w których przynajmniej
jedna strona odnosi korzyści i żadna nie drapieżnictwo + -
ponosi strat.
● Oddziaływania antagonistyczne (ujemne) pasożytnictwo + -
to takie, w których przynajmniej jeden mutualizm + +
gatunek ponosi straty.
komensalizm + 0
 O co może być konkurencja

Terytorium - np. rywalizacja o terytorium, Pokarm - wiąże się często z podkradaniem

na którym żerują samice jelonków rogaczy sobie zdobyczy, np. bieliki amerykańskie
za pomocą specjalnych rogów na głowie podkradają lisom upolowane przez nie
tułowiu zrzucają rywali z drzewa. .
króliki.
Partner do rozrodu - podczas rywalizacji o
samicę samce wielu gatunków ptaków, np.
cudowronków chwalą się wyglądem.
Miejsce do gniazdowania - małe ptaki
takie jak kowalik, po zajęciu dziupli
.
zmniejszają jej otwór używając do tego
gliny i iłu. W ten sposób chronią się przed
zajęciem ich miejsca przez silniejsze i
większe osobniki.
Sole mineralne - niektóre rośliny wydzielają
substancje, które hamują rozwój osobników
innych gatunków, np. chaber bławatek
wydziela związki, które hamują rozwój zbóż.
Światło - młoda roślina, która szybciej
wyrośnie i lepiej się ukorzeni, miała będzie
lepszy dostęp do światła i soli mineralnych.
Ograniczają tak konkurującym roślinom
dostęp do tych zasobów.
 Skutki konkurencji wewnątrzgatunkowej:
● podział przestrzeni na terytoria

● ustalenie hierarchii w stadzie

● śmierć słabszych osobników

● Niezależnie od sposobu konkurencji, rywalizację wygrywają osobniki silniejsze,

sprytniejsze i najlepiej przystosowane do warunków środowiska. To one przekazują
swoje geny kolejnym pokoleniom, dlatego ostatecznie skutkiem tej konkurencji jest
umocnienie się gatunku.
 Skutki konkurencji międzygatunkowej:
● Wyparcie osobników jednego gatunku przez drugi - dzieje się tak gdy nisze
ekologiczne dwóch gatunków pokrywają się (identyczne wymagania życiowe). Np.
psy dingo w Australii zajęły niszę, którą zamieszkiwały wilki i doprowadziło to do
ich wyginięcia.

● Zmiana niszy ekologicznej - dzieje się tak gdy nisze ekologiczne zachodzą na
siebie (niektóre te same wymagania życiowe). Np. jaszczurka zwinka i jaszczurka
żyworodna. Silniejsza wygrała i zajmuje słoneczne łąki, a żyworodna musiała
przystosować się do życia w cienistych lasach.
Koniec, dziękuję za uwagę.