LEKSIONI 10 A

PRODHIMI
 1. Motivimet

• Te kuptojme me cfare, si dhe me cfare faktore

prodhimi, nje ndermarrje apo nje firme
vendos te prodhoje.
 2. Funksioni i Prodhimit

• Resurset qe nje ndermarje apo firme, perdor

per te prodhuar te mira apo sherbime, quhen
Faktore Prodhues ose Inpute.
• Te mirat ose sherbimet e prodhuara quhen
thjeshte, Produkte ose Output.
• Prodhimi, transformon nje totali inputesh, ne
output.
 2. Funksioni i Prodhimit
• Prodhimi eshte ne gjendje te krijoje Dobi, aktuale
ose te ardhshme.
• Teknologjia percakton nivelin e outputit qe mund te
perfitojme nga nje total inputi.
• Funksioni i prodhimit tregon sasine maksimale
mundesisht te prodhueshme te nje produkti, me
sasine e dhene te inputeve.
• Ndermarrja/firma qe perpiqet te mari sasine
maksimale te prodhimit nga inputet, punon ne
menyre teknikisht eficente.
 Periudha e shkurter dhe e gjate.

• Periudha e shkurter, eshte ajo hapesire kohe

ku, nje apo me shume faktore prodhimi jane
fiks. Ne periudhen e gjate, te gjithe faktoret
mund te jene variabel.
 Periudha e shkurter dhe e gjate.
• Funksioni tipik i prodhimit, ne periudhen e
shkurter , ne fillim rritet ne menyre me shume
se proporcionale. Me pas vazhdon dhe rritet
por ne menyre, me pak se proporcionale. Ky
trend pasqyron:
 Ligjin e rendimentit renes

• Sipas te cilit, me shtimin e njesive te tjera te

nje faktori prodhimi, (duke mbajtur te
pandryshuar gjithe te tjeret), ne nje faze te
pare prodhimi rritet me shume se
proporcionalisht ne raport me outputin, por
pas nje pike te caktuar, prodhimi vazhdon dhe
rritet por ne nje menyre me pak se
proporcionale.
 Prodhimi Total, Mesatar dhe Marzhinal

Prodhimi total, ose me thjeshte Prodhimi, mat

sasine e pergjithshme te Outputit.

Funksioni i prodhimit, mat Prodhimin Total

 “Shembull”
• Shembull i nje funksioni prodhimi me dy
faktore, Q=K1/2L1/2 ku K=kapital fizik dhe
L=puna
 “Shembull”
• Prodhimi Mesatar (ne anglisht AP) i nje
faktori, eshte i dhene nga Produkti total dhe
nga sasi e caktuar e perdorur per te perfituar
nje Output.

• Produkti Mesatar i Punes APL = Q/L

• Produkti Mesatar i Kapitalit APK =

Q/K
 “Shembull”
• Gjeometrikisht, ne nje pike cfaredo te
Funksionit te Prodhimit, Produkti Mesatar,
eshte i barabarte me Pendencen e nje drejteze
qe niset nga pika e origjines dhe bashkohet me
ate pike me kurben e funksionit te prodhimit.
“Shembull”
 “Shembull”
• Produkti Mazhinal (MP) i nje faktori, eshte
variacioni i outputit, i percaktuar nga nje variacion
i “vogel” (unitar apo shume i vogel) i inputit, duke
mbajtur konstant perdorimin e gjithe faktoreve te
tjeter te prodhimit.
• Produktiviteti Marzhinal i Punes:
• MPL=Q/L pra MPL=Q/L
• Produktiviteti Marzhinal i Kapitalit:
• MPK=Q/K pra MPK=Q/K
 “Shembull”
• Gjeometrikisht, ne nje pike cfaredo te
Funksionit te Prodhimit, Produkti Marzhinal,
eshte i barabarte me pendencen e drejtzes
tangente me ate pike te funksionit.
“Shembull”
 “Shembull”
• Funksioni i prodhimit Cobb-Douglas Q=K1/2L1/2
• Produkti Mesatar:
– APL = [K1/2L1/2]/L = K1/2L-1/2
– APK = [K1/2L1/2]/K = L1/2K-1/2

• Produkti Marzhinal:
– MPL = (1/2)L-1/2K1/2
– MPK = (1/2)K-1/2L1/2
 Lidhjet midis Produktit Total, Mesatar dhe Marzhinal

• Kur produkti total rritet, produkti marzhinal

eshte pozitiv.
• Kur produkti marzhinal eshte me i madh se
produkti mesatar atehere produkti mesatar
eshte rrites dhe anasjelltas.
• Produkti marzhinal prek nga lart produktin
mesatar ne piken e tij maksimale.
 Izokuanti

• Izokuanti paraqet te gjitha kombinimet e

faktoreve te prodhimit qe japin te njetin nivel
prodhimi:
• Shembull: Q = K1/2L1/2

• Nese Q = 20 cfare sjellje ka izokuanti?

• 20=K1/2L1/2 => 400=KL => K=400/L
“Shembull”
Ne pergjithesi, nese Q = Q* izokuanti eshte i barabarte me:
Q*=K1/2L1/2  Q*2=KL  K=Q*2/L
 Nje Harte e Izokuanteve, paraqet nje bashkesi
izokuantesh ku secilit prej tyre i korespondon nje
nivel konstant prodhimi.
 Marzhina e Nderrimit Teknika midis Faktoreve (MRS)

• MRS mat sasine shtese te nje faktori prodhimi,

per shembull K, i nevojshem per firmen, per te
vazhduar prodhimin e te njetes sasi outputi,
pas reduktimit te nje faktori tjeter prodhimi,
per shembull L.
• Ne fjale te tjera, MRS eshte pjesa e nje faktori
qe mund te nderrohet me nje pjese te nje
faktori tjeter pa pasur ndryshim ne prodhim.
MRS
 MRS
• Egziston nje lidhje e rendesishme midis MRS
dhe Produktivitetit Marzhinal te faktoreve.
• Pergjate nje Izokuanti, eshte e vlefshme lidhja:
– MPL(L) + MPK(K) = 0
– => MPL/MPK = -K/L = MRSL,K
• Keshtu, MRSL,K eshte e barabarte me raportin
midis produktiviteteve marzhinale te
faktoreve te prodhimit.
 MRS
• Nese produktet marzhinale jane pozitive,
perkulja e izokuanteve eshte negative.
• Ne pranine e rendimenteve marzhinale renese
edhe MRS eshte renese.
• Per disa funksione prodhimi, pas nje niveli te
caktuar, produktiviteti marzhinal behet
negativ. Ne kete rast, izokuantet marin formen
e meposhtme:
MRS
 Elasticiteti i nderrimit midis faktoreve

• Nje matje e mundesive te zevendesimt te

inputeve ne prodhim, jepet nga Elasticiteti i
nderrimit midis faktoreve.
• Formalisht tregohet me formulen e
meposhtme
 = [(K/L)/(K/L)]/[MRSL,K/MRSL,K]
• pra:
 = [(K/L)/MRSL,K]x[MRSL,K/(K/L)]
 “Shembull”
• Supozojme qe kemi dy kombinime te ndryshme
te K dhe L te treguara me A dhe B, dhe qe:
• MRSAL,K = 4, (K/L)A = 3
• MRSBL,K = 1, (K/L)B = 2
• MRSL,K = MRSBL,K - MRSAL,K = -3
• (K/L) = (K/L)B - (K/L)A = -1
•  = [(K/L)/MRSL,K]x[MRSL,K/(K/L)]
• = (-1/-3)(4/3) = 4/9 = 0,44
“Shembull”
 “Shembull”
• Keshtu qe forma e izokuantit, percaktohet nga
aftesia per zevendesim midis faktoreve.
• Me ne detaj:
• =0  Asnje zevendesueshmeri
•  egziston nje teknologji prodhimi qe
parashikon nje proporcion fiks midis faktoreve
te prodhimit (teknologjia Leontief).
 “Shembull”
• MRS eshte e barabarte nga ZERO ne INFINIT.
• =  Zevendesueshmeri Perfekte
•  egziston nje kombinim infinit midis
faktoreve te prodhimi (teknologjia Lineare).
 “Shembull”
• Kur MRS eshte konstante.
• 0<<  Zevendesueshmeri jo-
perfekte
•  egzistojne teknologji te ndryshme
prodhuese, alternuese midis tyre (teknologjia
Normale).
• MRS ndryshon pergjate Izokuantit.
 Progresi Teknologjik

• Progresi teknologjik, sposton lart funksionin e

prodhimit me kalimin e kohes.
• Ndermarrja/firma arrin te prodhoje nje sasi
me te madhe outputi me te njejten sasi inputi
d.m.th..
• Te njejten sasi outputi me perdorimin e me
pak inputi.
Progresi Teknologjik
 Plotesueshmeria ne Prodhim

• Egziston nje Plotesueshmeri midis inputeve

nese duke shtuar perdorimin e nje faktori
prodhimi, efekti mbi produktivitetin marzhinal
te nje inputi tjeter eshte pozitiv.
 Plotesueshmeria ne Prodhim
• Shembull: Q = 100L2K2-.1L3-.1K3
– MPL = 200LK2-.3L2
– MPK = 200KL2-.3K2
• Me rritjen e K, MPL rritet, keshtu si dhe me
shtimin e L, MPK rritet 
•  dy inputet K dhe L jane plotesues.
• Pyetje?